Uriel Araujo, ερευνητής με έμφαση στις διεθνείς και εθνοτικές συγκρούσεις - infobrics.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Αυτές οι κυρώσεις περιλαμβάνουν επίσης απαγόρευση εμπορίου και πακέτο ελέγχου εξαγωγών τεχνολογίας που περιορίζει πολλά ηλεκτρονικά εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται σε ρωσικά οπλισμένα συστήματα, όπως ελικόπτερα, drones και πυραύλους. Λέγεται ότι είναι, στο σύνολό τους, οι πιο βαριές κυρώσεις που επιβλήθηκαν ποτέ από την Ευρώπη εναντίον της Μόσχας.
Επιπλέον, σύμφωνα με την von der Leyden, αυτή είναι η πρώτη φορά που το ευρωπαϊκό μπλοκ προτείνει την επιβολή κυρώσεων σε ιρανικούς φορείς και οντότητες όπως αυτές που συνδέονται με τους Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν. Επιπλέον, οι ευρωπαϊκές αρχές στις Βρυξέλλες συζητούν ένα πέμπτο κύμα κυρώσεων κατά του Ιράν σχετικά με το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θα περιλαμβάνουν μαύρες λίστες δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων και απαγόρευσης βίζας ενώ Ισραηλινοί διπλωμάτες ασκούν πιέσεις για περαιτέρω κυρώσεις κατά του Ιράν.
Ο δηλωμένος στόχος αυτών των μέτρων είναι να καταστήσουν δυσκολότερο για τη Ρωσία να χρηματοδοτήσει τις στρατιωτικές της προσπάθειες και να κατασκευάσει νέα όπλα.
Οι πολλές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί μέχρι στιγμής δεν κατάφεραν να αποτρέψουν τη Μόσχα, η οποία στην πραγματικότητα έχει εντείνει την εκστρατεία της - ακόμη και ο Γενικός Γραμματέας Γενς Στόλτενμπεργκ παραδέχτηκε πως το Κίεβο χάνει. Σύμφωνα με τον Χένρι Φόι, Ευρωπαίο ανταποκριτή των Financial Times, ένας χρόνος σύγκρουσης έχει αφήσει στεγνά τα οπλοστάσια της Ευρώπης.
Όσο για το Ιράν, το νόμισμά του έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο έναντι του δολαρίου ΗΠΑ στις 21 Ιανουαρίου και η χώρα παλεύει με εσωτερικά προβλήματα και υψηλό πληθωρισμό.
Όσον αφορά τη Ρωσία, ωστόσο, είναι ευρέως κατανοητό σήμερα ότι οι κυρώσεις μέχρι στιγμής έχουν αποτύχει και ουσιαστικά έπαιξαν σημαντικό ρόλο τόσο στη βρετανική όσο και στην ευρωπαϊκή τρέχουσα ενεργειακή κρίση. Αυτή η κατάσταση έχει εξυπηρετήσει αρκετά καλά τα συμφέροντα των ΗΠΑ, ενώ οι Αμερικανοί κατασκευαστές όπλων επωφελούνται από τη διαιώνιση της τρέχουσας σύγκρουσης. Η Ευρώπη σήμερα αντιμετωπίζει την αποβιομηχάνιση (οδηγούμενη από το υψηλό ενεργειακό κόστος) ενώ ο δικός της Αμερικανός σύμμαχος απειλεί την ήπειρο με πόλεμο επιδοτήσεων, που είναι υπέροχο για τις αμερικανικές εταιρείες, αλλά θα μπορούσε να αποβεί μοιραίο για την ευρωπαϊκή βιομηχανία.
Επιπλέον, οι κυρώσεις και ο αντίκτυπός τους προκάλεσαν επίσης μια σειρά από ακούσιες συνέπειες: για παράδειγμα, η παγκόσμια άνοδος των τιμών των εμπορευμάτων έγινε αντιληπτή σε μεγάλο βαθμό ως αποτέλεσμα των δυτικών πολιτικών κυρώσεων, και αυτό ανάγκασε τον παγκόσμιο νότο να αναζητήσει παράλληλους μηχανισμούς και εναλλακτικές λύσεις. Επιπλέον, το διεθνές εμπόριο έχει αναδιαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο που μπορεί πραγματικά να ανοίξει το δρόμο για νέες πολιτικές και διπλωματικές ευκαιρίες, όπως έχω γράψει προηγουμένως: στον κόσμο μετά τις κυρώσεις, η Μόσχα κατάφερε να ανακατευθύνει μεγάλο μέρος του εμπορίου της σε γειτονικά έθνη. Και αυτό μπορεί στην πραγματικότητα να ενισχύσει την ευρασιατική ολοκλήρωση. Στον σημερινό κόσμο, η απομόνωση των τοπικών βιομηχανιών από γεωπολιτικές διαμάχες είναι όλο και πιο δύσκολη.
Αυτή την στιγμή, οι γεωπολιτικές αλλαγές που προκλήθηκαν από το νέο ψυχρό πόλεμο και την κρίση στην Ουκρανία έχουν φέρει τη Ρωσία και το Ιράν πολύ πιο κοντά. Και οι δύο χώρες ενισχύουν τους στρατιωτικούς τους δεσμούς και η Τεχεράνη σχεδιάζει να αγοράσει το ρωσικό προηγμένο μαχητικό αεροσκάφος Sukhoi Su-35, όπως ανακοίνωσε ο ταξίαρχος Hamid Vahedi, διοικητής της Πολεμικής Αεροπορίας της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν. Αυτή είναι μια σημαντική εξέλιξη από μόνη της: μέχρι στιγμής, η Κίνα παραμένει η μόνη χώρα που έχει αγοράσει από τη Ρωσία. Μια τέτοια αγορά θα είχε τη δυνατότητα να αλλάξει την τρέχουσα περιφερειακή ισορροπία αεροπορικής ισχύος στον Περσικό Κόλπο.
Αυτές οι εξελίξεις αποτελούν μέρος μιας ακόμη μεγαλύτερης διαδικασίας: το Σεπτέμβριο του 2021 έγραψα για το πώς η ένταξη του Ιράν στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) ως μόνιμο μέλος ήταν η υλοποίηση μιας ευρύτερης ευρασιατικής ιδέας. Το Ιράν, όπως και άλλα μέλη της SCO, έχει μια άμεση και μακροπρόθεσμη ανησυχία για την σταθερότητα του Αφγανιστάν και της Κεντρικής Ασίας, για παράδειγμα. Επιπλέον, ο Διαμετακομιστικός Διάδρομος Βορρά-Νότου, για άλλη μια φορά στο επίκεντρο, μπορεί να γίνει μια νέα πολλά υποσχόμενη διαδρομή και ακόμη και μια εναλλακτική λύση στη Διώρυγα του Σουέζ. Σε πείσμα των κυρώσεων, το περσικό έθνος, με τη βοήθεια της Ρωσίας, μπορεί και πάλι να γίνει περιφερειακός διαμετακομιστικός κόμβος, όπως ήταν πάντα ιστορικά.
Είναι ενδιαφέρον ότι το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ έχει επισημάνει πως η πυρηνική συμφωνία του Ιράν, το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (JCPOA), δεν είναι απαραίτητα νεκρό - για παράδειγμα, στις 10 Φεβρουαρίου, η Ουάσιγκτον ειδοποίησε επίσημα το Κογκρέσο των ΗΠΑ ότι θα ανανεώσει ένα εξάμηνο την αναστολή των αμερικανικών κυρώσεων που στοχεύουν την κινεζική και ρωσική άλλη ξένη υποστήριξη στο πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Αυτή ήταν μια από τις κύριες απαιτήσεις του JCPOA.
Η αλήθεια είναι πως το παγκόσμιο τοπίο έχει πλέον αλλάξει, τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά, και η Ρωσία χρειάζεται να αναπτύξει νέες αλυσίδες εφοδιασμού. Το Ιράν διαδραματίζει μεγάλο ρόλο σε αυτό και οι δύο χώρες έχουν συμφέρον να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουν τις προσπάθειες της Δύσης να τους απομονώσουν οικονομικά. Αν και οι νέες ευρωπαϊκές κυρώσεις μπορεί να επιφέρουν κάποια ζημιά, ειδικά στο Ιράν, θα μπορούσαν επίσης να αποδώσουν όπως οι προηγούμενες και μπορεί να καταλήξουν να ενισχύσουν την ευρασιατική ολοκλήρωση.