 |
| pixabay / Stevebidmead |
Του Philip Pilkington - unherd.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Το Νοέμβριο, οι έμποροι στην αγορά χρυσού παρατήρησαν ότι υπήρχε ένας τεράστιος αγοραστής που εισήλθε στην αγορά και αγόραζε πολύ μεγάλους όγκους χρυσού — μια λεγόμενη «φάλαινα». Το Δεκέμβριο αποκαλύφθηκε πως αυτή η φάλαινα ήταν η κινεζική κεντρική τράπεζα. Αλλά δεν ήταν μόνο οι Κινέζοι που αγόραζαν χρυσό. Άλλοι αγοραστές περιλαμβάνουν την Τουρκία, την Ινδία, το Ουζμπεκιστάν, την Αίγυπτο, το Κατάρ και το Ιράκ. Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλές από αυτές τις χώρες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για ένταξη στη συμμαχία BRICS+.
Γιατί οι κεντρικές τράπεζες εξαγοράζουν χρυσό; Οι περισσότεροι σχολιαστές αναγνωρίζουν πως οφείλεται στη γεωπολιτική αναταραχή. Ο Jonathan Guthrie στους FT, για παράδειγμα, υποστηρίζει ότι «ο χρυσός είναι το νόμισμα του φόβου και της δυσπιστίας» και πως «η δημοκρατική Δύση και η αυταρχική Ανατολή αποχωρίζονται εν μέσω αμοιβαίων κατηγοριών». Ο Γκάθρι έχει σίγουρα δίκιο ότι λαμβάνει χώρα ένα γεωπολιτικό σχίσμα, αλλά από πότε ο χρυσός είναι το νόμισμα της δυσπιστίας; Σε όλη την ιστορία, η υποστήριξη του χρυσού χρησιμοποιήθηκε για την στήριξη της εμπιστοσύνης στα νομίσματα - όταν η στερλίνα ήταν το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, λεγόταν πως ήταν «καλή όσο ο χρυσός».
Η περίοδος του χαρτονομίσματος μας είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας, και ξεκίνησε μόλις το 1971 όταν η σχέση του δολαρίου ΗΠΑ με τον χρυσό διακόπηκε. Ήταν το 1967 όταν τα επίπεδα αγορών χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες ήταν συγκρίσιμα με αυτά που παρατηρήσαμε στο τέλος του 2022. Όλα αυτά εγείρουν το προφανές ερώτημα: τι θα συμβεί αν αυτές οι αγορές σηματοδοτούν την αρχή του τέλους του χάρτινου δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος;
Φαίνεται απίθανο οι χώρες που αγοράζουν χρυσό να προσπαθήσουν να δώσουν στα νομίσματά τους υποστήριξη χρυσού. Αλλά φαίνεται πιθανό ότι η άμεση αιτία της βιασύνης για το χρυσό είναι μια προσπάθεια διαφοροποίησης από τα δολάρια. Από τότε που οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέλαβαν τα αποθέματα δολαρίων της Ρωσίας μετά την εισβολή στην Ουκρανία πέρυσι, άλλες χώρες βλέπουν με δυσπιστία την κατοχή δολαρίων, καθώς φοβούνται πως και αυτές θα μπορούσαν να δουν τα αποθέματά τους να δεσμεύονται στο μέλλον. Εξ ου και η κούρσα για το χρυσό.
Ίσως δεν υπάρχει κανένα σχέδιο πίσω από την τρέχουσα βιασύνη του χρυσού, αλλά μπορεί να διαβαστεί εκ των υστέρων ως η αρχή της εξέλιξης μιας νέας παγκόσμιας νομισματικής τάξης. Θα μπορούσε να είναι το πρώτο βήμα προς αυτήν την αναμόρφωση του τοπίου, καθώς χώρες σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να βρουν εναλλακτικές λύσεις για το δολάριο. Η Δύση μαθαίνει ένα σκληρό και θεμελιώδες μάθημα: τα χρηματοπιστωτικά συστήματα χτίζονται στην εμπιστοσύνη και, εάν οπλιστούν, χάνουν την εμπιστοσύνη που απαιτείται για να διατηρήσουν την κυριαρχία τους. Θα ήταν πολύ προς το δικό μας συμφέρον να προσπαθήσουμε να οικοδομήσουμε ξανά την πίστη στο χρηματοπιστωτικό μας σύστημα, εάν θέλουμε να προστατεύσουμε την παγκόσμια ισχύ μας.