 |
| www.gov.il - Photo by Amos Ben Gershom, GPO |
Amir Taheri - gatestoneinstitute.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Άλλοι βλέπουν την επιστροφή του στην εξουσία ως σημάδι πως, σύμφωνα με τα λόγια του Alan Dershowitz, το Ισραήλ είναι «ένα βαθιά διχασμένο κράτος». Ωστόσο, άλλοι σχολιαστές προειδοποιούν ότι οι τελευταίες γενικές εκλογές που ολοκληρώθηκαν με τη νίκη των δεξιών κομμάτων έχουν οδηγήσει το Ισραήλ «στο άκρο». «Αυτό που χτίστηκε σε 75 χρόνια μπορεί να διαλυθεί σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα», λέει μια συγγραφέας που μας θυμίζει πως είναι απόγονος θύματος του Ολοκαυτώματος.
Η ιστορία του Ισραήλ ως πρόσφατα αναβιωμένου κράτους είναι γεμάτη από «εξτρεμιστικές» και «επικίνδυνες» φιγούρες που μετατράπηκαν σε πρότυπα μετριοπάθειας. Το πρόβλημα είναι ότι όταν πρόκειται για το Ισραήλ, το μόνο κριτήριο για τη μέτρηση του μέτρου και του εξτρεμισμού είναι η στάση ενός πολιτικού στο «παλαιστινιακό ζήτημα».
Τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο περίπλοκα όταν θυμόμαστε πως το «Παλαιστινιακό ζήτημα» δεν ορίστηκε ποτέ σωστά. Πάντα προσεγγιζόταν εφαπτομενικά, πρώτα ως προσφυγικό πρόβλημα με το κλισέ του «δικαιώματος της επιστροφής» ως leitmotiv. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να παραμείνει ένας αυξανόμενος αριθμός Παλαιστινίων σε καταυλισμούς προσφύγων σε πολλές χώρες χωρίς να γίνει τίποτα για την επανεγκατάστασή τους. Μια ευθεία επιστροφή σε αυτό που είχε γίνει Ισραήλ ήταν αποκλεισμένο ως ενδεχόμενο, διότι για να λειτουργήσει το δικαίωμα επιστροφής πρέπει να αναγνωρίσετε τη νομιμότητα του κράτους στο οποίο θέλετε να επιστρέψετε. Και αυτό, φυσικά, αποκλειόταν από την στιγμή που τα αραβικά κράτη αρνούνταν την ίδια την ύπαρξη του Ισραήλ.
Μετά από δεκαετίες, κάποια ιδιοφυΐα προσποιήθηκε ότι ανακάλυψε τη «λύση των δύο κρατών». Αυτή η «λύση», φυσικά, είχε προσφερθεί από τα Ηνωμένα Έθνη και είχε γίνει αποδεκτή από τους Εβραίους υπό τον «εξτρεμιστή» Ντέιβιντ Μπεν Γκουριόν το 1947, αλλά απορρίφθηκε από τα γειτονικά αραβικά κράτη. Η αναβίωσή του από τις δυτικές δυνάμεις, ιδίως τις Ηνωμένες Πολιτείες, ήταν μια άσκηση διπλωματικής καταδίωξης αγριόχηνας.
Για δεκαετίες τώρα, σχεδόν όλοι μιλούν πάνω σε αυτή τη «λύση» ή φαντάζονται «οδικούς χάρτες» για την επίτευξή της, χωρίς να αναρωτιούνται αν οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι τη θέλουν πραγματικά. Γεγονός είναι ότι οι επανειλημμένες δημοσκοπήσεις και οι εκλογές δείχνουν πως η πλειοψηφία των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων δεν επιθυμεί τη «λύση των δύο κρατών», υποθέτω γιατί δεν είναι ξεκάθαρο τι σημαίνει. Στο νέο κοινοβούλιο του Ισραήλ (Κνεσέτ), μόνο 10 από τα 120 μέλη δηλώνουν ότι υποστηρίζουν τη φόρμουλα. Αλλά ούτε αυτοί λένε πού θα τελείωνε το ένα κράτος και πού θα ξεκινούσε το άλλο.
Με αυτό το παιχνίδι να μην φτάνει πουθενά, το «παλαιστινιακό πρόβλημα» επαναπροσδιορίστηκε ως ένας από τους επεκτεινόμενους εβραϊκούς οικισμούς στη Δυτική Όχθη. Αλλά και εκεί, η κατάρα της αδιαφάνειας συνεχίστηκε. Οι υποστηρικτές των εποικισμών δεν είπαν ποτέ πόσο μακριά και σε πλάτος πρέπει να επιτραπούν, ενώ οι αντίπαλοι δεν είπαν ποτέ πόσοι από αυτούς θα έπρεπε να διαλυθούν. Σε κάθε περίπτωση, η διάλυση όλων των οικισμών στη Γάζα δεν οδήγησε ποτέ στην αναμενόμενη ειρήνη.
Καθώς το θέμα των οικισμών άρχισε να εμφανίζεται σαν μαγαζιά, μια νέα εκδοχή του «παλαιστινιακού προβλήματος» τέθηκε σε κυκλοφορία: «Ισραηλινό Απαρτχάιντ». Αλλά και αυτό δεν ορίστηκε ποτέ. Στη Νότια Αφρική υπό το Απαρτχάιντ, οι μαύροι και έγχρωμοι πολίτες δεν επιτρεπόταν να ψηφίσουν ή να εκλεγούν.
Στο Ισραήλ, οι μη Εβραίοι πολίτες μπορούν και το κάνουν. Οι Παλαιστίνιοι στη Δυτική Όχθη δεν έχουν αυτά τα δικαιώματα επειδή δεν είναι Ισραηλινοί πολίτες. Και για να γίνουν Ισραηλινοί πολίτες, η γη τους πρέπει να προσαρτηθεί επίσημα από το Ισραήλ.
Με όποιον τρόπο και να χορέψετε γύρω από το «Παλαιστινιακό πρόβλημα», δεν μπορείτε να βγείτε από το λαβύρινθο των αντιφάσεων.
Η πλειοψηφία των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη φαίνεται να το καταλαβαίνει αυτό. Οι Παλαιστίνιοι γνωρίζουν ότι κανένας ισραηλινός συνασπισμός, είτε αριστερός είτε δεξιός ή κεντρώος, δεν θα μπορούσε να τους προσφέρει μια συμφωνία που μπορούν να αποδεχτούν. Γνωρίζουν επίσης πως το «παλαιστινιακό ζήτημα» χρησιμοποιείται συχνά από φιλόδοξους Ισραηλινούς πολιτικούς για να καλύψουν τη γύμνια τους όσον αφορά τις αξιόπιστες πολιτικές.
Το 2000, ο Ariel Sharon πήγε στο Temple Mount με μια μεγάλη συνοδεία ως εναρκτήριο πλάνο σε εκλογές που οδήγησαν στην πρωθυπουργία του. Τώρα ο νέος Υπουργός Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ, Itamar Ben Gvir, διοργανώνει μια παρόμοια παράσταση ως μια μικρή καρικατούρα του Sharon.
Το γεγονός ότι, όπως ο Σαρόν, ο Μπεν Γκβίρ είχε επισκεφθεί τον «ιερό τόπο» πολλές φορές πριν εισέλθει στην κυβέρνηση, συχνά παραβλέπεται. Ο Ben Gvir και η στολή του ενδιαφέρονται περισσότερο για το άρμεγμα της αγελάδας του ισραηλινού κράτους για τα κοσμικά προνόμια και τις δωρεές παρά για την προσφορά αξιόπιστων πολιτικών στην ισραηλινή κοινωνία γενικότερα.
Το Ισραήλ δεν είναι βαθιά διχασμένο. Μάλιστα, λιγότερο από το 11% του εκλογικού σώματος υποστήριξε το λεγόμενο «ακροδεξιό» μπλοκ. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν πως μόνο το 31% των Ισραηλινών θεωρεί το «παλαιστινιακό ζήτημα» ως νούμερο ένα μέλημά τους. Οι δημοσκοπήσεις στη Δυτική Όχθη, επίσης, δείχνουν ότι η πολιτική ψωμιού και ο καθαρισμός της διαφθοράς είναι οι κύριες ανησυχίες των Παλαιστινίων.
Η στερέωση με το «Παλαιστινιακό ζήτημα», ένα πρόβλημα που αντίθετα με τον Πολυανναϊκό Καρτεσιανισμό δεν έχει έτοιμη λύση, έχει εκτραπεί από πολλά "εδώ και τώρα" προβλήματα που αντιμετωπίζουν τόσο οι Ισραηλινοί όσο και οι Παλαιστίνιοι.
Ένα έθνος γεμάτο δημιουργικότητα, το Ισραήλ δεν μπορεί να οδηγηθεί στην σκλήρυνση από πολιτικούς όπως ο Ben Gvir ή ο Bezalel Smotrich γύρω από το «παλαιστινιακό πρόβλημα».
Η ζωή είναι πιο πλούσια από τις μεταφυσικές φιλοδοξίες του Ben Gvir.
Αυτό το πρόβλημα μπορεί να βρει λύση μόνο εάν τόσο οι Ισραηλινοί όσο και οι Παλαιστίνιοι είναι πεπεισμένοι ότι η επίλυσή του είναι προς το συμφέρον τους. Από όποια πλευρά και να το δει κανείς, αυτή η πεποίθηση δεν υπάρχει ακόμα. Και ακόμη κι αν, μια μέρα, αυτή η πεποίθηση προκύψει, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι αυτοί που έχουν δημιουργήσει ολόκληρους φορείς και εθνικές στρατηγικές γύρω από τη διαιώνισή της θα επιτρέψουν τη συμφωνία και την εφαρμογή μιας λύσης.
Εν τω μεταξύ, το μόνο που έχουμε είναι το status quo, και με τη δέσμευσή μας να το διατηρήσουμε, ο Νετανιάχου, κερδίζει απίθανες διακρίσεις ως μετριοπαθής σε μια κυβέρνηση πραγματικών ή ψεύτικων εξτρεμιστών.