 |
| AP Photo / Can Ozer |
Ντμίτρι Μπαβίριν - ria.ru / Παρουσίαση Freepen.gr
«Δε δεχόμαστε συλλυπητήρια από όλους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να παραμείνουν αρνιά, ενώ είναι οι πραγματικοί συντονιστές της τρομοκρατικής επίθεσης στην Κωνσταντινούπολη. <...> Ξέρουμε ποιος είναι φίλος και ποιος εχθρός».
Και οι δύο αυτές δηλώσεις ανήκουν σε βασικούς υπουργούς της τουρκικής κυβέρνησης. Η πρώτη - στον υπουργό Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σόιλου, η δεύτερη - στον Υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Πρόκειται, δηλαδή, για μια συντονισμένη θέση των τουρκικών αρχών, που εκφράζεται σε εντατική καταδίωξη της τρομοκρατικής επίθεσης στην τουριστική οδό Istiklal στην Κωνσταντινούπολη (έξι άνθρωποι σκοτώθηκαν, 81 τραυματίστηκαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, μεταξύ των οποίων τρεις Ρωσίδες).
Η σύγχρονη Τουρκία δεν είναι πλήρως αυτοκρατορία, αλλά αισθάνεται σαν αυτοκρατορία, θέλει να είναι. Και οι αυτοκρατορίες δεν αναζητούν τους ενόχους, οι αυτοκρατορίες διορίζουν τους ενόχους σύμφωνα με τα συμφέροντά τους. Η επίσημη Άγκυρα κατηγόρησε αμέσως την Ουάσιγκτον, και μάλιστα με άνευ προηγουμένου σκληρό τρόπο.
Πρέπει να ήταν ιδιαίτερα προσβλητικό για τους Αμερικανούς να αντιτάξουν την «αυτοκρατορία της καλοσύνης» τους στη Ρωσία υπέρ της τελευταίας.
"Ευχαριστούμε τη Ρωσία για την υποστήριξή της. Η Ρωσία έρχεται πάντα σε βοήθειά μας σε δύσκολες στιγμές, γιατί είναι η πιο ενεργή χώρα στον κόσμο στον αγώνα κατά της διεθνούς τρομοκρατίας. Μέχρι τώρα, η Ρωσία αντιστέκεται στους τρομοκράτες στη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη" είπε ο Τσαβούσογλου στην ίδια παράγραφο στην οποία απέρριψε τα συλλυπητήρια των ΗΠΑ.
Αν αυτό γινόταν τη δεκαετία 1940-1950, θα μπορούσε κανείς με βεβαιότητα να πει ότι ο αγώνας για επιρροή στην Τουρκία τελείωσε με τη νίκη της ΕΣΣΔ και ο Οργανισμός του Συμφώνου της Βαρσοβίας, όχι το ΝΑΤΟ. Αλλά αυτό είναι τότε. Τώρα οι λέξεις είναι πολύ φθηνότερες, συμπεριλαμβανομένων τέτοιων υψηλού προφίλ που χρησιμοποιεί η Άγκυρα. Το να κατηγορείς έναν σύμμαχο ότι οργάνωσε τρομοκρατική επίθεση εναντίον αμάχων είναι μια κατηγορία πολύ υψηλού προφίλ.
Οι συνθήκες της υπόθεσης είναι τέτοιες που έχουν ήδη συλληφθεί 49 ύποπτοι σε σχέση με αυτήν και η Ahlam Albashir, μια Σύρια πολίτης κουρδικής καταγωγής, έχει κατονομαστεί ως άμεσος δράστης. Τουρκικά ΜΜΕ υποστηρίζουν ότι εκπαιδεύτηκε από Αμερικανούς εκπαιδευτές στη σχολή πληροφοριών του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν στο Κομπάνι (SAR). Σε φωτογραφία που κυκλοφόρησε από τις αρχές επιβολής του νόμου, η ύποπτη φοράει κουκούλα με την επιγραφή New York.
Δεν μπορείς να καταλάβεις αμέσως τι να κάνεις, είτε να αστειευτείς με τον Stirlitz, τον οποίο πρόδωσε ένα αλεξίπτωτο να τον σέρνει πίσω από την πλάτη του, είτε να λειτουργήσεις ως «συνήγορος του διαβόλου», αφού άτομα με τέτοια κουκούλα δεν υπάρχουν μόνο στην Τουρκία, αλλά και στη Ρωσία, και στην Τουρκία πιθανώς να ράβουν και τέτοιες κουκούλες.
Σοβαρά, οι οικοδόμοι της τουρκικής αυτοκρατορίας έχουν δημιουργήσει πολλούς εχθρούς και δυσαρεστημένους, συμπεριλαμβανομένων των πιο προχωρημένων ριζοσπαστών. Υπάρχουν πολλοί τέτοιοι άνθρωποι στη συριακή επαρχία Ιντλίμπ, όπου έχουν καταφύγει τρομοκρατικές ομάδες και η Άγκυρα, ως μέρος του μοιρασμού της ευθύνης με τη Μόσχα και την Τεχεράνη για τη διευθέτηση στην περιοχή, επιβλέπει αυτό το «εφεδρικό απόθεμα» και έχει καταφέρει να συντρίψει τις ουρές πολλών ανθρώπων.
Αλλά ο κύριος στόχος της τουρκικής επέκτασης στη Συρία είναι ακριβώς οι Κούρδοι. Οι Κούρδοι είναι επίσης ένα εσωτερικό αυτονομιστικό πρόβλημα στην Τουρκία. Οι εθνοτικά Κούρδοι έχουν προηγουμένως καταφύγει σε τρομοκρατικές επιθέσεις ως μεθόδους πολιτικού αγώνα, και παρόλο που αυτό δεν συνέβη εδώ και αρκετό καιρό, εξακολουθεί να είναι πιο λογικό να υποπτευόμαστε τους Κούρδους παρά τους καλικάντζαρους του Ιντλίμπ.
Αλλά τόσο το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν, που αναγνωρίζεται ως τρομοκρατικό στην Τουρκία, όσο και το Κόμμα Δημοκρατικής Ένωσης, η μεγαλύτερη πολιτική οργάνωση των Κούρδων στη Συρία, αρνήθηκαν κατηγορηματικά όλες τις κατηγορίες από την Άγκυρα για οποιαδήποτε ανάμειξη προσώπων που συνδέονται με αυτούς στην επίθεση.
Και οι Ηνωμένες Πολιτείες, φυσικά, βοήθησαν τους Κούρδους, μεταξύ άλλων μέσω της μεθόδου της στρατιωτικής εκπαίδευσης, αλλά το έκαναν αρκετά ανοιχτά. Μέχρι σχετικά πρόσφατα, οι Κούρδοι στο SAR γενικά βοηθούνταν από όλες τις δυνάμεις με επιρροή, εκτός από την Τουρκία, επειδή οι Κούρδοι ήταν οι τελευταίοι που κράτησαν τείχος ενάντια στο ISIS * (απαγορευμένο στη Ρωσία) και πέτυχαν αρκετά στο μέτωπο της δουλειάς τους.
Με άλλα λόγια, χρειάζεται κάποια πρόθεση για να αποκτήσετε έναν σύνδεσμο από μια ύποπτη Albashir με την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι Τούρκοι το είχαν, και ως εκ τούτου επέκτεινε το νήμα τους μέσα σε λίγες ώρες, καθώς ο ίδιος ο Ηρακλής Πουαρό δεν ήξερε πάντα πώς. Τότε συνέβη το εξής.
ΧΟ πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ψιθύρισαν κάτι στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της G20 . Στη συνέχεια, οι δύο ηγέτες διεξήγαγαν διαπραγματεύσεις που δεν είχαν ανακοινωθεί πριν και δεν φαινόταν καν να υπονοούνται. Η συνομιλία έκλεισε, σύμφωνα με την τουρκική πλευρά, και συμπεριέλαβε τις συνθήκες της τρομοκρατικής επίθεσης στην Κωνσταντινούπολη. Στη συνέχεια τα μέρη αποχώρησαν, φαινομενικά ευχαριστημένα μεταξύ τους. Ο Μπάιντεν βρήκε ακόμη και κάτι για να επαινέσει τον Ερντογάν: «διευκόλυνση της συμφωνίας για τα σιτηρά», αν και όλοι γνωρίζουν ότι οι δύο κυβερνήσεις έχουν πλέον πολλές αξιώσεις μεταξύ τους και πολύ λίγα σημεία επαφής.
Και λίγες ώρες μετά από αυτή τη συνεδρία διευθέτησης, υπήρξαν αναφορές ότι σημειώθηκε νέα έκρηξη στην Κωνσταντινούπολη - ένα αυτοκίνητο εξερράγη, φέρεται να ήταν γεμάτο με εκρηκτικά. Ο λόγος προσδιορίστηκε και πάλι με αστραπιαία ταχύτητα - αποδείχθηκε ότι ήταν «τεχνική δυσλειτουργία». Η Αυτοκρατορία διορίζει τους ένοχους.
Σε τέτοιες συνθήκες, είναι δύσκολο να αποτινάξουμε την ιδέα ότι έχουμε γίνει μάρτυρες σκόπιμης εξύψωσης ως μέθοδος συναλλαγών σε ορισμένα από τα πολλά ζητήματα της τουρκικής κυβέρνησης με τις Ηνωμένες Πολιτείες - από την προμήθεια όπλων έως την έκδοση ατόμων που σχετίζονται με τον ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν , ο χειρότερος εχθρός του Ερντογάν που έχει καταφύγει στην Αμερική (για τον ίδιο τον Γκιουλέν, είναι ξεκάθαρο ότι δεν θα εκδοθεί).
Τώρα τα μέρη φαίνεται πως κατάφεραν να συμφωνήσουν, αλλά το επίπεδο ανάτασης δεν αφήνει καμία αμφιβολία: ο Ερντογάν δε διαπραγματεύεται απλώς, ο Ερντογάν είναι νευρικός.
Υπαρχει ΛΟΓΟΣ. Το καλοκαίρι θα διεξαχθούν εκλογές στην Τουρκία - τόσο προεδρικές όσο και κοινοβουλευτικές. Όλοι οι εχθροί του Ερντογάν μάλλον προετοιμάζονται για αυτό το γεγονός - από τους πρώην συνεργάτες του μέχρι τους Κούρδους και τον Γκιουλέν. Ταυτόχρονα, θα υπάρχει τουλάχιστον μια λιγότερη υποστήριξη υπό την κυριαρχία του: αν νωρίτερα ο πληθυσμός ψήφισε πρόθυμα το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης ως δύναμη που συνδέεται με την οικονομική ανάπτυξη, τώρα αυτή η ανάπτυξη έχει φαγωθεί εδώ και αρκετό χρόνο από τον πληθωρισμό.
Αλλά ο κύριος λόγος, όπως πιθανώς καταλαβαίνει ο Ερντογάν, είναι το γεγονός ότι έχει επανειλημμένα διασχίσει το δρόμο των Ηνωμένων Πολιτειών, διεξάγοντας επιχειρήσεις κατά των συμμάχων τους Κούρδων στη Συρία και το Ιράκ, χτίζοντας μια εναλλακτική πολιτική στις σχέσεις με τη Ρωσία, εμποδίζοντας την επέκταση του ΝΑΤΟ και την ενοποίηση της Κύπρου.
Η μοίρα της τουρκικής αυτοκρατορίας, ή τουλάχιστον του Τούρκου αυτοκράτορα, εξαρτάται από το πόσοι πόροι διατίθενται στους εχθρούς του και πόσο πλατύ θα τους ανοίξει ένα «παράθυρο ευκαιρίας» στη Δύση, εάν θέλουν να λύσουν όλα τα προβλήματά τους με την Άγκυρα με μια πτώση.
Ίσως ο Ερντογάν πιστεύει ότι φωνάζοντας "Λύκοι!" μπορεί να μειώσει τους κινδύνους του, ίσως δεν είναι τόσο αφελής, αλλά ένα πράγμα είναι σίγουρο: αν οι ΗΠΑ προσπαθήσουν πραγματικά να κολλήσουν τον λοστό τους στη δομή της εξουσίας του και αρχίσουν να τον κλονίζουν, η τελική ρήξη με τη Δύση θα μετατραπεί σε εγγύηση επιβίωσης για αυτόν.
Στην αρχή του Πρώτου Ψυχρού Πολέμου, ο διαγωνισμός για την Τουρκία έληξε υπέρ της Ουάσιγκτον και των Βρυξελλών. Βρισκόμαστε τώρα στην αρχή του δεύτερου ψυχρού πολέμου, αλλά η έκβαση της αντιπαλότητας δεν χρειάζεται να είναι η ίδια.
* Τρομοκρατική οργάνωση απαγορευμένη στη Ρωσία.