Από: analyst.gr - Βασίλης Βιλιάρδος
Ανάλυση
Θεωρείται πλέον ξεκάθαρο διεθνώς πως η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι μεν αργή και βάναυση, αλλά αποτελεσματική όσον αφορά την επίτευξη των στόχων της – οι οποίοι περιλαμβάνουν (α) την κατασκευή μίας χερσαίας γέφυρας από τα ρωσικά εδάφη προς την Κριμαία, ενδεχομένως έως την Οδησσό, (β) την αποκοπή της Ουκρανίας από την πρόσβαση της στην Αζοφική Θάλασσα και τη Μαύρη Θάλασσα, καθώς επίσης (γ) την περικύκλωση των ουκρανικών στρατευμάτων, με τη δημιουργία ενός τείχους ελέγχου που θα εκτείνεται από το Χάρκοβο προς τη Χερσώνα και το Μικολάιβ (χάρτης).
Μόλις δημιουργηθεί αυτό το τείχος ελέγχου, ο ουκρανικός στρατός που θα παγιδευτεί, δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να παραδοθεί – εκτός εάν επιλέξει τον αφανισμό του. Την ίδια στιγμή υπολογίζεται ότι, πάνω από 10.000 Ουκρανοί στρατιώτες στην ανατολική Ουκρανία, βάλλονται από το ρωσικό πυροβολικό – ενώ πρόκειται για μία μάχη που μπορεί μεν να διαρκέσει εβδομάδες, αλλά η ρωσική νίκη είναι πιθανότερη, επειδή οι Ουκρανοί υπερτερούν μεν αριθμητικά, αλλά υστερούν σε εξοπλισμό.
Εν προκειμένω, εάν ηττηθούν οι Ουκρανοί, θα απομείνουν ελάχιστες δυνάμεις τους στα ανατολικά, για να μπορέσουν να σταματήσουν τη ρωσική επέλαση – η οποία θα είχε ως αποτέλεσμα τον έλεγχο του ενός τρίτου περίπου της Ουκρανίας από τη Ρωσία. Έτσι, μετά τη νίκη της στον οικονομικό πόλεμο (ανάλυση), θα κέρδιζε δυστυχώς και το στρατιωτικό – όταν παράλληλα οι ΗΠΑ συνεχίζουν να ακολουθούν μία πολιτική κλιμάκωσης εναντίον της Ρωσίας, ενδεχομένως χωρίς να γνωρίζουν τους κινδύνους.
Η αμερικανική πολιτική
Ειδικότερα, οι ΗΠΑ στην αρχή προμήθευσαν την Ουκρανία με όπλα, μετά με χρήματα, αργότερα με πληροφορίες, στη συνέχεια με οικονομικές κυρώσεις κοκ. – με τη στήριξη των (υποτελών) συμμάχων τους, οι οποίοι όμως αποτελούσαν το βασικό τους στόχο. Εύλογα, αφού οι ΗΠΑ ευρίσκονται σε πορεία παρακμής – οπότε πρέπει να αυξήσουν τις «ληστρικές» τους επιδρομές, όπως με τις πωλήσεις όπλων στις χώρες του ΝΑΤΟ εκμεταλλευόμενες το ρωσικό τους φόβο, τος εξαγωγές LNG κλπ.
Η Ρωσία απάντησε με τις δικές της αντικυρώσεις και με τα δικά της προηγμένα όπλα – συμπεριλαμβανομένων πυραύλων κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και επιδρομών πυροβολικού ακριβείας, ταυτόχρονα με τις απειλές της για τη χρήση πυρηνικών όπλων.
Πρόσφατα τώρα ο πρόεδρος Biden ανακοίνωσε πως σκοπεύει να στείλει προηγμένα συστήματα πυραυλικού πυροβολικού στην Ουκρανία – σε πλήρη αντίθεση με τις προηγούμενες δηλώσεις του, σύμφωνα με τις οποίες δεν θα το έκανε, επειδή η Ρωσία θα μπορούσε να το εκλάβει ως μία σοβαρή πρόκληση. Εκτός αυτού, η αμερικανική κυβέρνηση εξετάζει την αποστολή ειδικών δυνάμεων για τη φύλαξη της πρεσβείας των ΗΠΑ στο Κίεβο – μονάδες δηλαδή όπως η Delta Force, η Green Berets και η Navy Seals.
Εν προκειμένω, γενικότερα οι πρεσβείες των ΗΠΑ σε ολόκληρο τον πλανήτη φυλάσσονται τακτικά από το αμερικανικό σώμα πεζοναυτών – το οποίο είναι έμπειρο και ικανό σε αυτόν του το ρόλο. Επομένως δεν χρειάζονται ειδικές δυνάμεις για την προστασία τους – οι οποίες συνήθως είναι αρκετά ικανές για επιθέσεις, για τη διεξαγωγή δολιοφθορών και για την εκπαίδευση τοπικών στρατιωτικών ομάδων. Εδώ πρόκειται για μία άλλη μορφή κλιμάκωσης που εμπλέκει τις ΗΠΑ πιο πολύ σε έναν πόλεμο «πρόσωπο με πρόσωπο» με τη Ρωσία – ενώ μέχρι σήμερα διεξαγόταν «πόλεμος δια αντιπροσώπων».
Παράλληλα, οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν την παραδοσιακή πολιτική της ασάφειας, όσον αφορά την Κίνα και την Ταιβάν – λέγοντας καθαρά πως θα στήριζαν την Ταιβάν, στην περίπτωση που θα δεχόταν επίθεση από την Κίνα, σε έναν πόλεμο που θα διεξαγόταν στη θάλασσα και στον αέρα.
Όλες αυτές οι εξελίξεις τεκμηριώνουν προφανώς πως η κατάσταση επιδεινώνεται – επίσης πως οι ΗΠΑ δεν θα διστάσουν να έλθουν αντιμέτωπες τόσο με τη Ρωσία, όσο και με την Κίνα. Η λογική τους δε φαίνεται να είναι πως καμία από αυτές τις δύο υπερδυνάμεις δεν θα χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα – αφού διαφορετικά δεν μπορεί να το εξηγήσει κανείς. Επί πλέον ότι, θεωρούν πως χρόνος είναι εναντίον τους, με την έννοια ότι οι ίδιες αποδυναμώνονται, ενώ οι «εχθροί» τους ενισχύονται – οπότε όσο πιο γρήγορα συγκρουστούν μαζί τους, τόσο καλύτερα.
Η Ευρώπη
Περαιτέρω, φαίνεται πως η ΕΕ αρχίζει να καταλαβαίνει τι ακριβώς συμβαίνει και ποια είναι τα τερατώδη λάθη της – κρίνοντας μεταξύ άλλων από ένα χαρακτηριστικό κείμενο του W. Münchau, σύμφωνα με το οποίο η πανδημία και ο πόλεμος τον δίδαξαν κάτι που γνώριζε θεωρητικά, αλλά όχι πραγματικά. Το ότι δηλαδή ο σημερινός κόσμος είναι αλληλένδετος και αλληλεξαρτώμενος – ενώ κανείς το καταλαβαίνει μόνο όταν αυτές οι συνδέσεις διαλύονται.
Ειδικότερα, οι δυτικές κυρώσεις στηρίχθηκαν σε μία τυπικά σωστή, αλλά στην ουσία παραπλανητική υπόθεση: στο ότι η Ρωσία εξαρτάται περισσότερο από τη Δύση, παρά η Δύση από τη Ρωσία. Εν τούτοις, έγινε κατανοητό πια πως η Ρωσία διαθέτει περισσότερο σιτάρι από όσο μπορεί να καταναλώσει και περισσότερη ενέργεια, από όση μπορεί να κάψει – σε πλήρη αντίθεση με τη Δύση.
Εκτός αυτών, η Ρωσία είναι ένας προμηθευτής πρωτογενών και δευτερογενών εμπορευμάτων, από τα οποία έχουν εξαρτηθεί πάρα πολλές χώρες – ενώ μπορεί να αποκαλείται κοροϊδευτικά ως «το βενζινάδικο της Ευρώπης», αλλά χωρίς βενζίνη δεν είναι σε θέση να κινηθεί το ακριβό ευρωπαϊκό αυτοκίνητο.
Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο τώρα είναι μεν οι μεγαλύτερες πηγές εσόδων των ρωσικών εξαγωγών, αλλά η εξάρτηση του πλανήτη είναι ακόμη πιο έντονη σε άλλους τομείς – όπως τα τρόφιμα, τα λιπάσματα, τα σπάνια μέταλλα και οι σπάνιες γαίες. Βέβαια, η Ρωσία δεν είναι μονοπώλιο σε καμία από αυτές τις κατηγορίες – όπου όμως, όταν οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς αυτών των εμπορευμάτων εξαφανίζονται, ο υπόλοιπος κόσμος αντιμετωπίζει φυσικές ελλείψεις, μεγάλα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα και αυξημένες τιμές.
Όπως σωστά γράφεται, η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας φυσικού αερίου παγκοσμίως – αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 20% των παγκόσμιων εξαγωγών. Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου, μετά τη Σαουδική Αραβία – ενώ αντιπροσωπεύει το 11% των παγκόσμιων εξαγωγών. Είναι επίσης ο μεγαλύτερος εξαγωγέας λιπασμάτων και σιταριού – όπου η Ρωσία και η Ουκρανία μαζί, αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ένα τρίτο των παγκοσμίων εξαγωγών σιταριού.
Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας παλλαδίου στον κόσμο – ενός μετάλλου που είναι κρίσιμο για την παραγωγή καταλυτών και κυψελών καυσίμου. Η Ρωσία είναι επί πλέον ο μεγαλύτερος εξαγωγέας νικελίου παγκοσμίως – το οποίο χρησιμοποιείται σε μπαταρίες και στην παραγωγή υβριδικών αυτοκινήτων. Η γερμανική βιομηχανία δε προειδοποιεί ότι, βασίζεται όχι μόνο στο ρωσικό φυσικό αέριο, αλλά και σε άλλες κρίσιμες προμήθειες από τη Ρωσία.
Με βάση τα παραπάνω, εύλογα αναρωτιέται κανείς εάν η ΕΕ σκέφθηκε καλά τι αποφάσισε, όταν επέβαλλε κυρώσεις – ή γιατί πυροβολεί τα πόδια της, όπως με το εμπάργκο στο πετρέλαιο (ανάλυση). Τι θα κάνει αλήθεια, εάν η Ρωσία αποκλείσει τη Μαύρη Θάλασσα και δεν επιτρέψει στο ουκρανικό σιτάρι να εξαχθεί από τα λιμάνια;
Έχει πάρει τα μέτρα της, όσον αφορά το ρωσικό εκβιασμό τροφίμων; Ή μήπως νομίζει πως μπορεί να αντιμετωπίσει επιτυχώς μία παγκόσμια επισιτιστική κρίση, ταυτόχρονα με τα κύματα μεταναστών που θα κατακλύσουν την Ευρώπη από την Ασία και την Αφρική, απλά και μόνο κατηγορώντας τον Putin, όπως για τις τιμές της ενέργειας και την ακρίβεια;
Από την άλλη πλευρά, τα lockdowns έδειξαν πολλά όσον αφορά την ευπάθεια και τους κραδασμούς της εφοδιαστικής αλυσίδας – όπως το ότι υπάρχουν μόνο δύο διαδρομές για να μεταφέρουν μαζικά προϊόντα από και προς την Ασία: είτε με εμπορευματοκιβώτια δια θαλάσσης, είτε σιδηροδρομικά μέσω της Ρωσίας.
Όταν λοιπόν η ΕΕ δεν είχε κανένα σχέδιο για την πανδημία, κανένα σχέδιο για τον πόλεμο και κανένα σχέδιο όταν συμβούν και τα δύο μαζί, οδηγείται στην καταστροφή – όπως φαίνεται από τα container που έμειναν κολλημένα στη Σαγκάη λόγω του Covid, καθώς επίσης από τους σιδηροδρόμους που έκλεισαν, εξαιτίας του πολέμου.
Συμπερασματικά λοιπόν, οι οικονομικές κυρώσεις λειτουργούν μόνο όταν ο στόχος είναι μικρός – όπως η Βόρεια Κορέα ή το Ιράν. Όταν όμως είναι μεγάλος, όπως η Ρωσία, όπου το μέγεθος δεν κρίνεται από το ΑΕΠ, αλλά από τη συμμέτοχή της στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, δεν λειτουργούν.
Μπορεί βέβαια να υποστηρίξει κανείς πως αξίζουν τον κόπο, λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και των εγκλημάτων της – κάτι που θυμίζει όμως όσους τάσσονται υπέρ της πολιτικής λιτότητας, αδιαφορώντας στην ουσία για την ανεργία των άλλων και για τη φτωχοποίηση μεγάλων ομάδων του πληθυσμού.
Μπορεί επίσης να πει κάποιος ότι, η Ρωσία εξαρτάται επίσης από την ΕΕ – ενώ μπορεί μεν να κερδίζει πολύ περισσότερα χρήματα από τις αυξημένες τιμές της ενέργειας, δημιουργώντας μεγάλα εμπορικά πλεονάσματα, αλλά δεν είναι σε θέση να τα ξοδέψει εύκολα. Εκτός αυτού, η ρωσική οικονομία θα υποστεί μία αρκετά πιο σοβαρή ύφεση, συγκριτικά με την ΕΕ – οπότε ο άμεσος αντίκτυπος των κυρώσεων θα είναι πιο επώδυνος για τη Ρωσία.
Εν τούτοις, αυτό που τελικά θα μετρήσει θα είναι το ποια από τις δύο πλευρές αντέχει περισσότερο τον πόνο της σύγκρουσης – όπου εδώ ο νικητής θα είναι μάλλον η Ρωσία. Επομένως, το πιο σωστό θα ήταν η επίτευξη μίας ειρηνευτικής συμφωνίας – εκτός εάν πιστεύει κανείς πως ο Putin είναι ένας νέος Hitler και η Ρωσία μία σύγχρονη ναζιστική Γερμανία.
Επίλογος
Ολοκληρώνοντας, θεωρούμε πως σε μεγάλο βαθμό η ακρίβεια που βιώνουμε σήμερα, δεν είναι συνώνυμη με τον πληθωρισμό, όσον αφορά τη συνήθη του έννοια – μέσω της αύξησης της ποσότητας χρήματος, σε συνδυασμό με την ταχύτητα κυκλοφορίας του και τη λειτουργία του σπιράλ μισθών/τιμών (ανάλυση).
Αντίθετα, πρόκειται για μία άνοδο των τιμών που οφείλεται κυρίως στην προσφορά – όπως είναι τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας λόγω της πανδημίας και σήμερα του πολέμου, οι ενεργειακές τιμές, εξαιτίας του λανθασμένου τρόπου της πράσινης μετάβασης, του χρηματιστηρίου ενέργειας, του πολέμου και των κυρώσεων, καθώς επίσης η υποτίμηση του ευρώ.
Ακριβώς για το λόγο αυτό, θεωρούμε πως θα είναι λάθος η προβλεπόμενη αύξηση των επιτοκίων εκ μέρους της ΕΚΤ, αφού δεν θα έχει κανένα θετικό αποτέλεσμα στα προβλήματα της προσφοράς, εκτός ίσως από την ανατίμηση του ευρώ – αλλά, αντίθετα, θα τα επιτείνει, θα βυθίσει την Ευρώπη σε στασιμοπληθωρισμό, ενώ θα οδηγήσει στα όρια τις υπερχρεωμένες οικονομίες, όπως είναι η Ελλάδα και η Ιταλία.
Ελπίζουμε λοιπόν να μην κάνει και αυτό το λάθος η ΕΕ – η ΕΚΤ εν προκειμένω, η οποία έχει τόσες φορές ανακοινώσει λανθασμένες προβλέψεις, όσο ποτέ μέχρι σήμερα.