Khalil Harb - thecradle.co / Παρουσίαση Freepen.gr
Τα χτυπήματα της επιχείρησης «Αληθινή υπόσχεση» του Ιράν στις 13 Απριλίου άνοιξαν εκ νέου τις βαθιές πληγές που υπέστη το Ισραήλ κατά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Ενώ η Επιχείρηση Al-Aqsa Flood κλόνισε τη φούσκα ασφαλείας του κράτους κατοχής στον πυρήνα της, μια μόνο νύχτα με ιρανικούς πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη άφησε τους Ισραηλινούς να παραπαίουν για να κρατήσουν έστω και ένα κομμάτι της περίφημης αποτρεπτικής τους στάσης.
Όπως τόνισε επιγραμματικά ο στρατιωτικός εκπρόσωπος των Ταξιαρχιών Κασάμ της Χαμάς Αμπού Ομπέιντα στην ομιλία του στις 23 Απριλίου:
Η απάντηση του Ιράν, ως προς το μέγεθος και τη φύση της, καθιέρωσε νέους κανόνες και μπέρδεψε τους υπολογισμούς του εχθρού.
Αυτό είναι το νέο status quo της περιοχής. Και η μυστηριώδης «επίθεση στο Ισφαχάν» του Ισραήλ δεν έκανε τίποτα για να κλονίσει την αυτοπεποίθηση του Ιράν. Εν ολίγοις, η υποτιθέμενη ισραηλινή αντεπίθεση επιβεβαίωσε εκ νέου την περιφερειακή άποψη - στρατιωτικά τουλάχιστον - ότι η Τεχεράνη έχει κάνει ματ στο Τελ Αβίβ και έχει ξαναγράψει τους κανόνες εμπλοκής.
Μετά από χρόνια προκλήσεων, και για πρώτη φορά στην ιστορία του, το Ιράν εξαπέλυσε άμεση επίθεση εναντίον του Ισραήλ, ισχυριζόμενο με αυτοπεποίθηση πως χρησιμοποίησε μόνο ένα κλάσμα των στρατιωτικών δυνατοτήτων του - πολλούς από αυτούς τους «παρωχημένους» πυραύλους στο πλαίσιο του ταχέως εξελισσόμενου οπλοστασίου του.
Το Ιράν στόχευσε επακριβώς τις βασικές αεροπορικές βάσεις του Ισραήλ Nevatim και Ramon, παρά τη θεαματική επίδειξη φώτων από αναχαιτισμένες εκρήξεις δολωμάτων που φώτισαν τον ουρανό. Πολλοί, που βιάστηκαν να κρίνουν, παρερμήνευσαν τη μαζική ομοβροντία ως σημάδι μιας ευρύτερης στρατηγικής επίθεσης από την Ενότητα των Μετώπων - τη συμμαχία της Αντίστασης που θέτει ένα πολυμέτωπο δίλημμα για το Τελ Αβίβ - με στόχο να καταστρέψει το Ισραήλ με ένα χτύπημα.
Ένα χαστούκι στο πρόσωπο
Στην πραγματικότητα, το Ιράν διεξήγαγε την επιχείρηση μόνο του, γεγονός που καθιστά τη σοβαρότητα του «χαστουκιού» του Ιράν ακόμη πιο σημαντική.
Η νύχτα της ιρανικής πυραυλικής επίθεσης κατέδειξε επίσης τα όρια της ιρανικής υπομονής και την στρατηγική στροφή της Τεχεράνης από την προσοχή στην υπολογισμένη επιθετικότητα, καθιστώντας αναγκαία την παρέμβαση τριών δυτικών πυρηνικών δυνάμεων και του «αραβικού φύλλου συκής», της Ιορδανίας, για την αντιμετώπιση της επίθεσης.
Οι Ιρανοί υποστήριξαν τις στρατιωτικές τους ενέργειες με δημόσιες δηλώσεις και κοινοποίησαν εικόνες των διοικητών τους που ενορχήστρωναν τις επιχειρήσεις. Αντίθετα, η αντίδραση του Ισραήλ στα γεγονότα στο Ισφαχάν ήταν διφορούμενη και ανεπαρκώς επικοινωνημένη, με σποραδικές μόνο πληροφορίες να διαρρέουν στον αμερικανικό και ισραηλινό Τύπο σε μια αδύναμη προσπάθεια να προβάλει αποφασιστικότητα.
Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Χοσεΐν Αμίρ-Αμπντολαχιάν χλεύασε την ισραηλινή απάντηση σε συνέντευξή του στο NBC News, όπου απέρριψε τα ισραηλινά μη επανδρωμένα αεροσκάφη ως ασήμαντα, παρομοιάζοντάς τα με «παιχνίδια με τα οποία παίζουν τα παιδιά μας».
Η «γελοία» επιστροφή του Ισραήλ
Η στρατιωτική αντιμετώπιση του Ισραήλ θεωρείται πλέον ευρέως ως αποτυχημένη, και χλευάζεται ακόμη και μέσα στο ίδιο το Ισραήλ από προσωπικότητες όπως ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Itamar Ben-Gvir, ο οποίος τη χαρακτηρίζει «γελοία».
Παρά το τρομερό στρατιωτικό οπλοστάσιο του Τελ Αβίβ, το οποίο περιλαμβάνει αδήλωτα πυρηνικά όπλα, και την ιστορική του στάση ως αξιόπιστου δυτικού συμμάχου στην περιοχή, τα γεγονότα της 13ης Απριλίου αποκάλυψαν κενά τρωτά σημεία στην ικανότητά του να ανταποκρίνεται σε αξιόπιστες απειλές, ιδίως από το Ιράν.
Αυτή η αναποτελεσματικότητα αναδείχθηκε εν μέσω του συμβολισμού του Ισφαχάν - όπου βρίσκεται η πυρηνική εγκατάσταση Νατάνζ του Ιράν - όπου ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος έχει από καιρό τοποθετηθεί ως στυλοβάτης κατά των πυρηνικών φιλοδοξιών του Ιράν, εμφανίστηκε αχαρακτήριστα παθητικός.
Η απουσία οποιασδήποτε απτής αντίδρασης του Ισραηλινού πρωθυπουργού ήταν μια απόκλιση από τη συνήθη υπερβολή του, ζωγραφίζοντας μια εικόνα του Ισραήλ ως απροετοίμαστου και διστακτικού - που υποχωρεί αντί να αντιμετωπίζει.
Επιπλέον, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει παραδόξως αναδειχθεί επίσης σε ισχυρό εργαλείο στο στρατηγικό οπλοστάσιο της Τεχεράνης. Η ρητή προειδοποίηση της Ισλαμικής Δημοκρατίας για πιθανή αναθεώρηση του πυρηνικού της δόγματος ως απάντηση σε μια κλιμακούμενη ισραηλινή απειλή υποδηλώνει μια τολμηρή νέα στάση, παρά τη φετφά (ισλαμικό διάταγμα) του ανώτατου ηγέτη Αλί Χαμενεΐ κατά των πυρηνικών όπλων.
Είναι η ισραηλινή αποτροπή νεκρή;
Το επεισόδιο στο Ισφαχάν ελάχιστα ενίσχυσε την στάση αποτροπής του Ισραήλ, η οποία έχει διαβρωθεί μετά την πλημμύρα της Αλ Άκσα και έχει αποδυναμωθεί περαιτέρω από τις επιχειρήσεις της Χεζμπολάχ στο βορρά και την Αληθινή Υπόσχεση του Ιράν. Τα γεγονότα αυτά έχουν επηρεάσει βαθιά την ισραηλινή ψυχοσύνθεση, αμφισβητώντας το θεμελιώδες αίσθημα ασφάλειας που στηρίζει το σιωνιστικό όραμα ενός «ασφαλούς εβραϊκού κράτους» που θα εγκαθιδρυθεί στα εδάφη της Παλαιστίνης.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι συμβατικοί κανόνες εμπλοκής που διέπουν εδώ και καιρό τις περιφερειακές αλληλεπιδράσεις επαναξιολογούνται. Οι τολμηρές κινήσεις του Ιράν - παρά τις προειδοποιήσεις των ΗΠΑ και του Ισραήλ - σηματοδοτούν μια αναπροσαρμογή της δυναμικής της ισχύος, υποδεικνύοντας μια δυνητικά μετασχηματιστική περίοδο στη γεωπολιτική της Δυτικής Ασίας.
Η ισραηλινή απάντηση, τόσο η σημερινή όσο και η μελλοντική, πρέπει τώρα να εξετάσει το ενδεχόμενο ενός ενιαίου μετώπου από τον Άξονα της Αντίστασης, εάν επιλέξει να κλιμακώσει περαιτέρω. Αυτό προσθέτει ένα επίπεδο πολυπλοκότητας σε οποιονδήποτε στρατιωτικό σχεδιασμό κατά του Ιράν, γεγονός που πιθανότατα θα ωθήσει το Ισραήλ να επιστρέψει στη χαρακτηριστική του προσέγγιση των μυστικών επιχειρήσεων. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν σαμποτάζ ή στοχευμένες δολοφονίες που αποδίδονται σε τοπικούς πράκτορες και όχι άμεσα στρατιωτικά πλήγματα.
Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ, εν μέσω των δικών τους εσωτερικών πολιτικών ζητημάτων και των επερχόμενων εκλογών του Νοεμβρίου, είναι πιθανό να διαδραματίσουν διπλό ρόλο. Θα παρακολουθούν στενά τις ενέργειες του συμμάχου τους, προσπαθώντας παράλληλα να μετριάσουν τις περιφερειακές εντάσεις για να αποτρέψουν οποιαδήποτε σημαντική κλιμάκωση που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει τα ευρύτερα στρατηγικά συμφέροντά τους.
Ένα σημείο χωρίς επιστροφή
Σήμερα, είναι το Ιράν -όχι οι ΗΠΑ, όχι το Ισραήλ και σίγουρα όχι η επίθεση στο Ισφαχάν- που έχει αποσταθεροποιήσει την περιφερειακή ισορροπία, έστω και προσωρινά, εν αναμονή της αποκρυστάλλωσης των νέων κανόνων εμπλοκής.
Η αντεπίθεση του Τελ Αβίβ προσπάθησε σκληρά να μετριάσει την πιθανότητα περαιτέρω ιρανικών αντιποίνων - ειδικά καθώς η επόμενη κίνηση της Τεχεράνης θα ερχόταν πιθανότατα χωρίς προειδοποίηση, θα περιλάμβανε τους ανώτερους πυραύλους του Ιράν και ενδεχομένως την κινητοποίηση των Ιρανών συμμάχων προς τα σύνορα του Ισραήλ.
Ο Άξονας της Αντίστασης ήταν ευτυχής που επέτρεψε στον Ιρανό σύμμαχό του να βρεθεί στο επίκεντρο της προσοχής στις 13 Απριλίου και να πάρει εκδίκηση για τον λανθασμένο βομβαρδισμό της διπλωματικής αποστολής του Ιράν στη Δαμασκό από το Ισραήλ την 1η Απριλίου. Οποιαδήποτε περαιτέρω τολμηρή κίνηση από το Τελ Αβίβ θα εξασφάλιζε ότι ο Άξονας θα ενεργοποιούνταν σε κάθε μέτωπο για να σαρώσει το Ισραήλ.
Έτσι, προς το παρόν, το Τελ Αβίβ δεν τολμά να θέσει σε άμεσο κίνδυνο την ασφάλεια του Ιράν, στρέφοντας αντίθετα την ανίσχυρη οργή του προς την ευάλωτη Ράφα, όπου πάνω από ένα εκατομμύριο Παλαιστίνιοι πολίτες είναι εγκλωβισμένοι χωρίς φαγητό, στέγη και νερό.
Τα εβραϊκά μέσα μαζικής ενημέρωσης ήδη περιστρέφονται με όλη τους την αξία, προωθώντας τα «κέρδη» του Τελ Αβίβ από την επίδειξη αυτοσυγκράτησης απέναντι στο Ιράν - είτε από το βέτο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ την περασμένη εβδομάδα για ένα παλαιστινιακό κράτος είτε από το νέο πακέτο βοήθειας ύψους 26 δισεκατομμυρίων δολαρίων που μόλις ενέκρινε το Κογκρέσο των ΗΠΑ για το Ισραήλ, είτε από την απόκτηση της υποστήριξης του Λευκού Οίκου για την εισβολή του στρατού κατοχής στη Ράφα.
Ο Δρ Χουσεΐν αλ-Μουσαουί, εκπρόσωπος της ιρακινής Harakat αλ-Νουτζάμπα, λέει στο The Cradle πως το Ισραήλ έχει λάβει, στην πραγματικότητα, λευκή επιταγή για κακή συμπεριφορά από την Ουάσιγκτον:
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν και υπερασπίζονται το Ισραήλ, ανεξάρτητα από την παραβίαση των διεθνών κανόνων, και αυτό αναμφίβολα φέρνει σε δύσκολη θέση την ιρακινή κυβέρνηση, η οποία επιδιώκει να λάβει σαφή θέση σχετικά με την στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στο Ιράκ.
Για αυτούς και για πολλούς άλλους λόγους, οι Ισραηλινοί ηγέτες γνωρίζουν πλέον πολύ καλά ότι οποιαδήποτε απροκάλυπτα επιθετική ενέργεια δε θα περάσει απαρατήρητη στο σημερινό γεωπολιτικό κλίμα. Η περιοχή είναι μπλεγμένη σε αυτό που θα μπορούσε να περιγραφεί ως ένας «μίνι διεθνής-περιφερειακός πόλεμος», ο οποίος χαρακτηρίζεται από περιοδικές αναζωπυρώσεις και περιόδους σχετικής ηρεμίας.
Η Αληθινή Υπόσχεση, όπως και η πλημμύρα της Al-Aqsa πριν από αυτήν, είναι έτοιμη να καταγραφεί στην ιστορία ως μια κομβική, ίσως και καταληκτική, στιγμή για τη σύντομη ιστορία του ισραηλινού κράτους κατοχής, το οποίο τώρα βρίσκεται πιο απομονωμένο από ποτέ και αντιμέτωπο με ένα ολοένα και πιο αβέβαιο μέλλον.