Τι σημαίνει η επανεκλογή Ερντογάν για τις σχέσεις Ιράν-Τουρκίας

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επανεξελέγη σε έναν σκληρό και τεταμένο προεδρικό γύρο την Κυριακή, αφού δεν κατάφερε να εξασφαλίσει περισσότερο από το 50 τοις εκατό των ψήφων που απαιτούνται για μια οριστική νίκη στον πρώτο γύρο στις 14 Μαΐου.

Του Ιβάν Κέσιτς - presstv.ir / Παρουσίαση Freepen.gr

Σύμφωνα με το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο της χώρας, ο νυν πρόεδρος έλαβε το 52,2 τοις εκατό των ψήφων, ξεπερνώντας τον αντίπαλο του, τον κοινό υποψήφιο της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος συγκέντρωσε το 47,8 τοις εκατό.

Η προσέλευση των ψηφοφόρων ήταν 85,7 τοις εκατό, περίπου 3 τοις εκατό χαμηλότερη από τον πρώτο γύρο στις 14 Μαΐου.

Ο Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος έθεσε μια σκληρή πρόκληση στο μακροβιότερο πρόεδρο της χώρας στον πρώτο γύρο, παραπονέθηκε πως ήταν "οι πιο άδικες εκλογές εδώ και χρόνια", αλλά δεν αμφισβήτησε το τελικό αποτέλεσμα.

Αμέσως μετά τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων, ο Πρόεδρος του Ιράν Εμπραχίμ Ραΐσι συνεχάρη τον Τούρκο ομόλογό του, περιγράφοντας τη νίκη του στις εκλογές ως «σημάδι συνεχιζόμενης πολύτιμης εμπιστοσύνης» που έχει ο τουρκικός λαός στο νυν πρόεδρο.

Ο Πρόεδρος Raeisi εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι οι σχέσεις μεταξύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν και της Δημοκρατίας της Τουρκίας θα ενισχυθούν περαιτέρω κατά τη νέα θητεία του Ερντογάν.

Σημείωσε πως η σχέση μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών βασίζεται σε ισχυρούς ιστορικούς, πολιτιστικούς και θρησκευτικούς δεσμούς καθώς και σε καλή γειτονία, αμοιβαίο σεβασμό και κοινά συμφέροντα.

Η επανεκλογή του Ερντογάν έχει λαμπρύνει τις προοπτικές στενότερων ιρανοτουρκικών σχέσεων, λαμβάνοντας υπόψη τα κοινά συμφέροντα και τις κοινές προκλήσεις μεταξύ των δύο χωρών.

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες με τον Ερντογάν στο τιμόνι, το εμπόριο μεταξύ της Τεχεράνης και της Άγκυρας έχει αυξηθεί, με την Τουρκία να είναι μία από τις λίγες χώρες που έχουν αντιταχθεί αποφασιστικά στις παράνομες κυρώσεις των ΗΠΑ κατά του Ιράν.

Το εμπόριο μεταξύ του Ιράν και της Τουρκίας ανήλθε στα 5,35 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022, σημειώνοντας άνοδο 12,18% από έτος σε έτος, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τουρκική Στατιστική Υπηρεσία.

Από την άλλη πλευρά, το Ιράν ήταν μεταξύ των πρώτων χωρών που κατήγγειλε μια απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος κατά της κυβέρνησης Ερντογάν το 2017 και ήταν επίσης από τις πρώτες που έστειλε ανθρωπιστική βοήθεια και ομάδες βοήθειας κατά τον καταστροφικό σεισμό του Φεβρουαρίου στην Τουρκία.

Υπάρχουν ακόμη πολλά κολλήματα στις σχέσεις Τεχεράνης-Άγκυρας, τα οποία μπορούν να επιλυθούν στο μέλλον μέσω πολυμερούς διαλόγου, σύμφωνα με την αυξανόμενη τάση της περιφερειακής ολοκλήρωσης.

Η σημερινή Τουρκία μοιράζεται πολλές εμπειρίες με την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν μετά το 1979.

Παρόλο που είναι μέλος της στρατιωτικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, η Τουρκία κατανοεί πως η Ουάσιγκτον δεν τη βλέπει ως ισότιμο εταίρο αλλά ως υποτελές κράτος, όπως ακριβώς το προεπαναστατικό Ιράν.

Ο εκβιασμός των ΗΠΑ για την αγορά μη δυτικών όπλων, ο αποκλεισμός της Άγκυρας από τα προγράμματα ανάπτυξης των μαχητικών αεροσκαφών και η επιβολή κυρώσεων σε τουρκικές οντότητες είναι η καλύτερη απόδειξη αυτού.

Ένα λιγότερο γνωστό γεγονός είναι ότι η Τουρκία, όπως και η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, έχει πέσει θύμα επιστημονικής-βιομηχανικής τρομοκρατίας, με τον μυστηριώδη θάνατο αρκετών στρατιωτικών μηχανικών.

Αυτό δείχνει ότι ορισμένα στοιχεία εξοργίζονται από χώρες όπως η Τουρκία και το Ιράν που αναπτύσσουν προηγμένες τεχνολογίες αξίας πολλών δισεκατομμυρίων, αποδεκατίζοντας το μονοπώλιο ενός μικρού κύκλου δυτικών δυνάμεων.

Οι εμπειρίες της Τουρκίας με τις ευρωπαϊκές δυνάμεις όσον αφορά την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) είναι επίσης πολύ παρόμοιες με τις εμπειρίες του Ιράν σχετικά με το Κοινό Συνολικό Σχέδιο Δράσης (JCPOA).

Και οι δύο περιπτώσεις ξεκίνησαν με μεγάλες υποσχέσεις και υψηλές προσδοκίες και τελείωσαν με ξαφνικά πισώπλατα μαχαιρώματα, άρνηση ευθύνης και επανειλημμένα αιτήματα για κάτι για το τίποτα.

Οι ευρωπαϊκές χώρες δεν τήρησαν τις δεσμεύσεις τους για τη διάσωση της πυρηνικής συμφωνίας του 2015, αφού η πρώην κυβέρνηση των ΗΠΑ αποχώρησε μονομερώς από τη συμφωνία, κατά κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου.

Η πολιτική της Τουρκίας και του Ιράν αποτελεί επίσης αντικείμενο έντονου ελέγχου στον δυτικό κόσμο.

Ακόμη και 44 χρόνια αργότερα, οι Δυτικοί δεν έχουν ακόμη συμβιβαστεί πλήρως με το γεγονός ότι ο ιρανικός λαός ανέτρεψε τη δικτατορία που υποστηριζόταν από τη Δύση και επέλεξε το δημοκρατικό του σύστημα με δημοψήφισμα.

Ομοίως, έχουν προβλήματα με την αποδοχή των αποτελεσμάτων των προεδρικών εκλογών στην Τουρκία.

Ο Άνταμ ΜακΚόνελ, ο οποίος διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Σαμπαντσί της Κωνσταντινούπολης, σε άρθρο που δημοσίευσε το πρακτορείο Anadolu τη Δευτέρα κατηγόρησε τα δυτικά μέσα ενημέρωσης για ασέβεια προς τους Τούρκους ψηφοφόρους.

Είπε πως «ο μόνος δρόμος που ανοίγει στον δυτικό Τύπο είναι να ξεκινήσει με σεβασμό στις επιλογές των Τούρκων ψηφοφόρων και στη συνέχεια να εργαστεί για να κατανοήσει αυτές τις επιλογές ολιστικά».

Εκτός από τις πολιτικές προτιμήσεις, αρκετές δημοσκοπήσεις που έγιναν πρόσφατα δείχνουν ότι η πλειοψηφία του Τούρκου λαού βλέπει το Ιράν ως φιλική χώρα, αντιτίθεται στις κυρώσεις κατά του Ιράν και δεν εμπιστεύεται τη συμμαχία του ΝΑΤΟ.

Το σκηνικό έχει στηθεί για την επέκταση της συνεργασίας μεταξύ του Ιράν και της Τουρκίας κατά τη νέα θητεία του Ερντογάν ως Τούρκου προέδρου, σύμφωνα με τις προσδοκίες των λαών των δύο χωρών και εν μέσω της μεταβαλλόμενης παγκόσμιας τάξης από μονοπολικότητα σε πολυπολικότητα.

* Ο Ivan Kesic  είναι ανεξάρτητος δημοσιογράφος και ερευνητής.

Νεότερη Παλαιότερη
--------------
Ακούστε το τελευταίο ηχητικό από τη ΜΕΣΗ ΓΡΑΜΜΗ


Η Freepen.gr ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα / αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους και δε σημαίνει πως τα υιοθετεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω e-mail