Από: capital.gr - Του Juan Pablo Spinetto / Bloomberg Opinion
Η πρόταση μπορεί να ακούγεται δελεαστική - και υπάρχει το παράδειγμα του Ισημερινού, ο οποίος έκανε το δολάριο νόμιμο νόμισμά του το 2000 και πέτυχε σταθερότητα τιμών - ωστόσο η επιλογή αυτή δεν είναι ούτε εφικτή ούτε επιθυμητή για τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Νότιας Αμερικής. Υπάρχουν πολύ πιο αποτελεσματικοί (και, στην πραγματικότητα, πιο άμεσοι) τρόποι για να φέρει κανείς οικονομική σταθερότητα στην Αργεντινή.
Περιορισμοί και δυσκολίες
Η αργεντινική οικονομία ενός ΑΕΠ 641 δισεκατομμυρίων δολαρίων είναι ήδη μερικώς "δολαριοποιημένη", ωστόσο η αντικατάσταση του πέσο με το αμερικανικό νόμισμα θα απαιτούσε σημαντικά διεθνή αποθέματα τα οποία η χώρα επί του παρόντος δεν διαθέτει και είναι μάλλον απίθανο να αποκτήσει. Επομένως, θα χρειαζόταν μια τεράστια υποτίμηση για να αντισταθμιστεί η έλλειψη δολαρίων. Η δολαριοποίηση θα άφηνε επίσης τη χώρα ευάλωτη στις διακυμάνσεις της αξίας του αμερικανικού δολαρίου, σε μια εποχή κατά την οποία αμφισβητείται μάλιστα η κυριαρχία του.
Στη συνέχεια, υπάρχουν οι πολιτικοί περιορισμοί. Οι προεδρικές εκλογές στην Αργεντινή είναι προγραμματισμένες για τον Οκτώβριο, και, ακόμη και αν κερδίσει ο Milei, η παράταξή του είναι απίθανο να αποκτήσει τον έλεγχο του Κογκρέσου και την πολιτική υποστήριξη που απαιτούνται για να "περάσει" μια τέτοια μεταρρύθμιση.
Μια πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε επίσης ότι οι περισσότεροι Αργεντινοί αντιτίθενται στο να έχουν το δολάριο ως εθνικό νόμισμα, μολονότι το χρησιμοποιούν για πολλές μεγάλες καθημερινές συναλλαγές.
Τέλος, υπάρχει ένας στρατηγικής σημασίας λόγος. Η δολαριοποίηση θα αποτύχει, όπως απέτυχε η μετατρεψιμότητα των νομισμάτων κατά τη δεκαετία του 1990, εάν οι αρχές δεν αντιμετωπίσουν το υποκείμενο πρόβλημα της Αργεντινής: τις κακές πολιτικές.
Ανορθόδοξα εργαλεία
Σε αντίθεση με τους ομολόγους της στις αναδυόμενες αγορές, η Αργεντινή χρησιμοποιεί ως επί το πλείστον μια σειρά από ανορθόδοξα εργαλεία πολιτικής τις τελευταίες δεκαετίες, τα οποία όχι μόνο δεν αντιμετώπισαν τον πληθωρισμό, αλλά τον επιδείνωσαν. Χρηματοδοτούσε επίμονα δημοσιονομικά ελλείμματα τυπώνοντας χρήμα, πλαστογραφούσε τα στατιστικά στοιχεία για τον πληθωρισμό, χορήγησε ενεργειακές επιδοτήσεις, διέταξε βυζαντινού τύπου ελέγχους τιμών και ανάγκασε τις νομισματικές αρχές να εφαρμόσουν αρνητικά πραγματικά επιτόκια. Και, θυμηθείτε, η Αργεντινή είναι μια από τις πιο κλειστές από τις μεγάλες οικονομίες της Λατινικής Αμερικής, με επαναλαμβανόμενα προβλήματα χρέους και αυστηρούς ελέγχους κεφαλαίων.
Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήταν έκπληξη εάν η Αργεντινή δεν είχε έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς πληθωρισμού στον κόσμο.
Υπό τη διακυβέρνηση του προέδρου Alberto Fernández, αυτή η προτίμηση για την ανορθοδοξία μεταφράστηκε στην έλλειψη οποιασδήποτε πολιτικής "άγκυρας" για τον έλεγχο του πληθωρισμού, κάτι που συνόψισε περίφημα σε μια συνέντευξη του το 2020: "Ειλικρινά, δεν πιστεύω σε οικονομικά σχέδια". Η αντιπρόεδρος Cristina Fernández de Kirchner προχώρησε πιο μακριά, λέγοντας πρόσφατα: "Είναι σαφές ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα δεν είναι η αιτία του πληθωρισμού".
Αυτό μπορεί να είναι περιστασιακά σωστή παρατήρηση για χώρες με καλές αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας. Σίγουρα ωστόσο δεν ισχύει για μια χώρα που έχει αθετήσει το διεθνές χρέος της ήδη τρεις φορές μέσα στο 21ο αιώνα.
Ναι, η Αργεντινή ήταν τρομερά άτυχη, καθώς υπέστη δύο τρομερές ξηρασίες μέσα σε μόλις πέντε χρόνια, οι οποίες στοίχισαν στην οικονομία πολλά δισεκατομμύρια σε χαμένες εξαγωγές. Με την κλιματική αλλαγή, ωστόσο, τέτοια γεγονότα δεν μπορούν πλέον να θεωρούνται τόσο ασυνήθιστα. Αν μη τι άλλο, καθιστούν την ανάγκη για μακροοικονομική σταθερότητα ακόμη πιο επιτακτική.
Και, για αυτό, η Αργεντινή χρειάζεται απλώς να κοιτάξει τους γείτονές της για καθοδήγηση.
Παραδείγματα
Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, η Λατινική Αμερική έχει κάνει μεγάλα βήματα για να τιθασεύσει τον πληθωρισμό, έναν από τους κύριους οικονομικούς πονοκεφάλους της στον 20ό αιώνα. Από τη Βραζιλία μέχρι την Παραγουάη και το Μεξικό, οι περισσότερες χώρες της περιοχής έχουν εφαρμόσει παρόμοιες πολιτικές, εστιασμένες στη στόχευση συγκεκριμένου ύψους πληθωρισμού, στη δημοσιονομική σύνεση, στην έξυπνη διαχείριση του χρέους και σε έναν βαθμό αυτονομίας (αν και όχι πλήρους ανεξαρτησίας) για τις αρχές των κεντρικών τραπεζών. Αυτές οι πολιτικές υιοθετήθηκαν με επιτυχία και διατηρήθηκαν από κυβερνήσεις τόσο της δεξιάς όσο και της αριστεράς.
Η αξία αυτής της προσέγγισης είναι ξεκάθαρη από το πόσο ομαλά πέρασαν αυτές οι χώρες μέσα από το διπλό σοκ της έκρηξης του πληθωρισμού μετά την πανδημία και της ταχείας αύξησης των επιτοκίων από την ομοσπονδιακή κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve). Οι κεντρικές τράπεζες της Λατινικής Αμερικής αντέδρασαν γρήγορα, αυξάνοντας το κόστος δανεισμού νωρίτερα σε σχέση με τις περισσότερες άλλες χώρες. Παρά τον πολιτικό "θόρυβο", βλέπουν ήδη τους ρυθμούς του πληθωρισμού να επιστρέφουν σταδιακά εντός στόχου χωρίς την οικονομική αναταραχή η οποία υπήρξε κοινός τόπος σε άλλες περιόδους της ιστορίας.
Δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον οποίο η Αργεντινή να μην μπορεί να κάνει το ίδιο. Η Βραζιλία, η οποία υπέστη υπερπληθωρισμό την ίδια περίοδο με την Αργεντινή πριν από τρεις δεκαετίες, έχει τώρα ένα υγιές νόμισμα και τους χαμηλότερους ρυθμούς πληθωρισμού μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών της περιοχής.
Φυσικά, το κύριο εμπόδιο στην Αργεντινή ήταν πάντα πολιτικό. Όποιος και
αν είναι ο επόμενος ηγέτης της χώρας, θα χρειαστεί όχι μόνο να
χαράξε σωστή πολιτική, αλλά να συγκεντρώσει και αρκετό πολιτικό κεφάλαιο
για να την καταστήσει βιώσιμη. Ίσως ο επόμενος πρόεδρος να μπορεί να
κάνει έκκληση στο ανταγωνιστικό πνεύμα των Αργεντινών: εάν η (κάθε άλλο
παρά) "αγαπημένη" Βραζιλία μπορεί να επιτύχει μακροχρόνια οικονομική
σταθερότητα, θα μπορούσε να πει ο πρόεδρος, τότε σίγουρα μπορούμε κι
εμείς.