 |
| OleksandrPidvalnyi / pixabay |
«Με ρωτάτε ποια θα έπρεπε να είναι τα γεωγραφικά σύνορα της Ελλάδος. Σας απαντώ. Τα σύνορα της Ελλάδος εδώ και τέσσερις αιώνες, από την πτώση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, έχουν οροθετηθεί από ακλόνητα δικαιώματα, τα οποία ούτε ο χρόνος, ούτε οι ανυπολόγιστες συμφορές από τους Τούρκους, ούτε η πολεμική κατάκτηση κατόρθωσαν ποτέ να παραγράψουν.
Χαράχθηκαν δε αυτά τα σύνορα από το 1821 από το αίμα το ελληνικό, που χύθηκε στις σφαγές των Κυδωνιών, της Κύπρου, της Χίου, της Κρήτης, των Ψαρών, του Μεσολογγίου και στις πολυάριθμες ναυμαχίες και πεζομαχίες, στις οποίες δοξάστηκε τούτο το Έθνος.
Τα πραγματικά σύνορα της Ελλάδος ήταν εκείνα που περιέγραψε ο Έλληνας γεωγράφος Στράβων: Από την Πελοπόννησο ως τη Μακεδονία και την Ήπειρο, ως τους Άγιους Σαράντα, από τα νησιά του Ιονίου και του Αιγαίου πελάγους ως και την Μικρά Ασία.
Αυτά ήταν τα ιστορικά και φυσικά σύνορα της Ελλάδος, τα όποια οι Έλληνες είχαν ιερό χρέος να διεκδικήσουν. Αυτό το χρέος το ιερό και απαραβίαστο δεν επέτρεπε στην Ελλάδα να περιορίσει ή να σμικρύνει και στο ελάχιστο τα όρια της χώρας της.»
Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας (προς τον Βρετανό υφυπουργό Άμυνας Robert Horton)
Τα σύνορα της Ελλάδας προσδιορίστηκαν με ακρίβεια από τον Ιωάννη Καποδίστρια προς την τότε μεγάλη δύναμη της εποχής, την Αγγλία. Και ο ίδιος είχε ξεκαθαρίσει πως ένιωθε ιερό και απαραβίαστο χρέος την επανάκτησή τους.
«… Εἰς τὸν πρῶτο χρόνο τῆς Ἐπαναστάσεως εἴχαμε μεγάλη ὁμόνοια καὶ ὅλοι ἐτρέχαμε σύμφωνοι. Ὁ ἕνας ἐπῆγεν εἰς τὸν πόλεμο, ὁ ἀδελφός του ἔφερνε ξύλα, ἡ γυναῖκα του ἐζύμωνε, τὸ παιδί του ἐκουβαλοῦσε ψωμὶ καὶ μπαρουτόβολα εἰς τὸ στρατόπεδον καὶ ἐὰν αὐτὴ ἡ ὁμόνοια ἐβαστοῦσε ἀκόμη δυὸ χρόνους, ἠθέλαμε κυριεύσει καὶ τὴν Θεσσαλία καὶ τὴν Μακεδονία, καὶ ἴσως ἐφθάναμε καὶ ἕως τὴν Κωνσταντινούπολη. Τόσον τρομάξαμε τοὺς Τούρκους, ὁποὺ ἄκουγαν Ἕλληνα καὶ ἔφευγαν χίλια μίλια μακρά. Ἑκατὸν Ἕλληνες ἔβαζαν πέντε χιλιάδες ἐμπρός, καὶ ἕνα καράβι μίαν ἁρμάδα. Ἀλλὰ δὲν ἐβάσταξεν. …»
Από την ομιλία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στην Πνύκα προς τη νέα γενιά
Το ίδιο όραμα μοιραζόταν και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Όπως φανέρωσε σε μαθητές των Αθηνών, απώτερος στόχος του απελευθερωτικού αγώνα ήταν η Κωνσταντινούπολη, η πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας της Ρωμανίας των Ελλήνων.
Ένας άλλος μεγάλος Έλληνας, ο Ρήγας Φεραίος-Βελεστινλής, οραματιζόταν την ίδια Ελλάδα με τον Καποδίστρια και τον Κολοκοτρώνη. Ο τίτλος που έδωσε στον χάρτη του, σε εμάς γνωστός ως «Χάρτα του Ρήγα» ή «Χάρτα της Ελλάδος», είναι αποκαλυπτικός:
«Χάρτα τῆς Ἐλλάδος ἐν ἦ περιέχονται αἰ νῆσοι αὐτής και μέρος των εἰς την Εὐρώπην και Μικράν Ἀσίαν Πολυαρίθμων Ἀποικιών Αὐτής, περιοριζομένων ἀπ’ άνατολών διά τῶν Μύρων τῆς Λυκίας μέχρι τού Ἀργαθονίου ὄρους τῆς Βιθυνίας, ἀπ’ ἄρκτου διά τού Ἀκ Κερμανίου, τῶν Καρπαθίων ὀρών καί Δουνάβεως καί Σάββα τῶν ποταμῶν, ἀπό δυσμῶν διά τού Οὔνα καί τού Ἰωνίου πελάγους, ἀπό Δε μεσημβρίας διά τού Λιβυκού. Τά πλείω μέ τάς παλαιάς καί νέας ὀνομασίας.»
Το 1922, ο Ελληνισμός βρέθηκε κοντά στην ολοκλήρωσή του οράματος του Καποδίστρια, του Κολοκοτρώνη, του Ρήγα, όλων των Ελλήνων. Αλλά οι «συμμαχικές» δυνάμεις της Αντάντ απαγόρευσαν την επίθεση των ελληνικών στρατευμάτων που βρίσκονταν στην Ανατολική Θράκη, στη σχεδόν αφύλακτη Κωνσταντινούπολη. Αν η Πόλη είχε τότε απελευθερωθεί πιθανότατα να είχε αποτραπεί η Μικρασιατική καταστροφή. Διότι, όπως είχε τονίσει, εκείνες τις μέρες, ο Ουίνστον Τρόρτσιλ «η απειλή της επιχείρησης κατετάραξε τους Τούρκους στην Άγκυρα». Και όπως επίσης είχε, τότε, διαμηνύσει ο Άγγλος στρατηγός Τάουνσεντ στον Άγγλο βουλευτή Γκλην, «ο Κεμάλ είναι διατεθειμένος να διαπραγματευτεί ειρήνην» σε τυχόν απελευθέρωση της Κωνσταντινούπολης από τους Έλληνες.
Το όραμα της ολοκληρωτικής απελευθέρωσης της Ελλάδας ατόνησε μετά την Μικρασιατική καταστροφή ή ορθότερα τη Γενοκτονία των Ελλήνων της Ιωνίας και του Πόντου. Η δε ταφόπλακα μπήκε μετά τις σφαγές και τις λεηλασίες των Τούρκων έναντι των Ελλήνων της Πόλης. Μάλιστα, κατά τις τελευταίες δεκαετίες χαρακτηρίζεται ως εθνικιστικό, ακραίο, επικίνδυνο, φασιστικό, από πρόσωπα που οικειοποιούνται το όνομα του Ρήγα, αλλά αποσιωπούν ή αγνοούν την «Χάρτα της Ελλάδος» του Ρήγα και το περιεχόμενο του Θούριου του Ρήγα. Δηλαδή τις αξίες του Ρήγα.
« … Ἐλᾶτε μ᾿ ἕναν ζῆλον, σὲ τοῦτον τὸν καιρόν, νὰ κάμωμεν τὸν ὅρκον, ἐπάνω στὸν Σταυρόν. Συμβούλους προκομμένους, μὲ πατριωτισμὸν νὰ βάλωμεν εἰς ὅλα, νὰ δίδουν ὁρισμόν. …»
Απόσπασμα από τον Θούριο του Ρήγα
Από ανθρώπους που λοιδορούν τη μνήμη του Ιωάννη Καποδίστρια και κανακεύουν το όνομα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Αλλά ξεχνάνε ή δεν γνωρίζουν το όραμα των δύο αντρών για την απελευθέρωση ολόκληρης της Ελλάδας. Και αποσιωπούν ή δεν έχουν διαβάσει τη συμβουλή που έδωσε ο Κολοκοτρώνης στους νέους:
«… Πρέπει να φυλάξετε την πίστη σας και να την στερεώσετε, διότι, όταν επιάσαμε τα άρματα είπαμε πρώτα υπέρ πίστεως και έπειτα υπέρ πατρίδος. …»
Από την ομιλία του Κολοκοτρώνη στην Πνύκα
Και η κεφαλή της πίστης μας είναι στην Κωνσταντινούπολη. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και ο Ιερός Ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας. Και η Αγιά Σοφιά δεν είναι ούτε τζαμί, ούτε μουσείο. Η Αγιά Σοφιά είναι η Μεγάλη Εκκλησία της Ορθόδοξης Χριστιανικής μας πίστης.
Και στην Πόλη, στη Σμύρνη, στη Μικρά Ασία-Ιωνία, στον Πόντο, στην Κύπρο, στη Θράκη, στη Μακεδονία, στην Ήπειρο, στα νησιά του Αιγαίου, σε όλη την Ελλάδα του Ρήγα, του Καποδίστρια και του Κολοκοτρώνη, έχει χυθεί πολύ, μα πάρα πολύ ελληνικό αίμα. Μα, πάνω από όλα, αίμα ορθόδοξο χριστιανικό. Όπως επισημαίνει ο Φώτης Κόντογλου, «Κανένας λαός δεν έχυσε τόσο αίμα για την πίστη του Χριστού, όσο έχυσε ο δικός μας, από καταβολή του χριστιανισμού ίσαμε σήμερα.»
Αίμα, που καταβάλλεται προσπάθεια να το αποκηρύξουμε. Αλλά, που είτε το θέλουμε είτε όχι, συνεχίζει να κυλάει στις φλέβες μας, από πάππου προς πάππου. Διότι, καθώς λέει μία σοφή παροιμία «το αίμα, νερό δεν γίνεται». Και η πηγή του αίματος είναι η καρδιά.
Για αυτό, στα βάθη της καρδιάς μας, των Ορθοδόξων Ελλήνων, υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει πάντοτε η Πόλη.
Μα, ιδιαίτερα, η Αγιά Σοφιά και η ελπίδα βίωσής της εν Θεία Λειτουργία.
- . -
«… ποτέ δεν θα παύσουμε να μαχόμαστε και να πολεμούμε αυτούς που παρακρατούν την Κωνσταντινούπολη, διαφορετικά θα αδικούσαμε και τους νόμους της φύσης και τους θεσμούς της πατρίδας και τους τάφους των πατερών και τα θεία και ιερά προσκυνήματα, αν δεν αγωνιζόμαστε με όλη μας τη δύναμη γι’ αυτά.»
Αυτοκράτορας Άγιος Ιωάννης Γ’ Δούκας Βατάτζης (προς τον πάπα Γρηγόριο Θ’)
Κωνσταντίνος Μαργέλης
Άγιος Πέτρος, Λευκάδας, 24η Φεβρουαρίου 2023
www.eksadaktylos.gr
Υ.Γ.
Αναλύσεις και μελέτες του πανεπιστημίου Stanford, έπειτα από χρόνια ερευνών, μπόρεσαν να αναβιώσουν το πως ακούγονταν οι ψαλμωδίες στον Ιερό Ναό της Αγίας Σοφίας πριν χίλια χρόνια. Η πανεπιστημιακή ομάδα μελέτησε την αρχιτεκτονική της, καθώς και την βυζαντινή ιστορία και μουσική και σε συνεργασία με την περίφημη Cappella Romana αναβίωσαν τον τρόπο με τον οποίο ακούγονταν οι ψαλμωδίες στην Μεγάλη Εκκλησία της Ορθοδοξίας. Η σπηλαιώδης ακουστική, αλλά και το μοναδικό φως που εισέρχεται και διαπερνά τον χώρο όπως σε κανένα άλλο κτίσμα, συνδιαμορφώνουν το αποτέλεσμα της ηχητικής και βιωματικής εμπειρίας. Ο τρόπος που ο ήχος ακουμπά στις μαρμάρινες επιφάνειες και επιστρέφει καθορίζει το μοναδικό αυτό άκουσμα. Ο τρόπος που η φωνή αναπαράγεται, που με κάποιον τρόπο διαστέλλεται, αντανακλά τη μεταφυσική του χώρου, λένε όσοι συμμετείχαν σε αυτήν τη μεγάλη έρευνα. Τα δύο παρακάτω βίντεο είναι εξαιρετικά. Το πρώτο https://www.youtube.com/watch?v=PYaWTcNN8tg παρουσιάζει την έρευνα του πανεπιστημίου. Το δεύτερο https://www.youtube.com/watch?v=-W72issmH20&list=PLctKgqcYM--YewRpy33SvDBSn6CuLBkv0&index=9 περιέχει την εκτέλεση της Ψαλμωδίας από την Cappella Romana, που με τη βοήθεια της τεχνολογίας, φέρνει την ηχητική του Ιερού Ναού της Αγίας του Θεού Σοφίας κοντά μας. Ας την απολαύσουμε λοιπόν …
ώσπου να’ ρθει η ώρα κι η στιγμή
που ‘θε ν’ ακουστούν ευχές ανήκουστες,
θα το ξαναφέρω με τιμή
τ’ ακτινοδεμένο δισκοπότηρο,
ώσπου να’ ρθει η ώρα κι η στιγμή,
θα ‘ρθει η ώρα κι η στιγμή
Στίχοι από το παραδοσιακό τραγούδι «Δισκοπότηρο» (της Αγιάς Σοφιάς)
https://www.youtube.com/watch?v=ClAtRvyrYXQ
Τα πραγματικά σύνορα της Ελλάδος ήταν εκείνα που περιέγραψε ο Έλληνας γεωγράφος Στράβων: Από την Πελοπόννησο ως τη Μακεδονία και την Ήπειρο, ως τους Άγιους Σαράντα, από τα νησιά του Ιονίου και του Αιγαίου πελάγους ως και την Μικρά Ασία.
Αυτά ήταν τα ιστορικά και φυσικά σύνορα της Ελλάδος, τα όποια οι Έλληνες είχαν ιερό χρέος να διεκδικήσουν. Αυτό το χρέος το ιερό και απαραβίαστο δεν επέτρεπε στην Ελλάδα να περιορίσει ή να σμικρύνει και στο ελάχιστο τα όρια της χώρας της.»
Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας (προς τον Βρετανό υφυπουργό Άμυνας Robert Horton)
Τα σύνορα της Ελλάδας προσδιορίστηκαν με ακρίβεια από τον Ιωάννη Καποδίστρια προς την τότε μεγάλη δύναμη της εποχής, την Αγγλία. Και ο ίδιος είχε ξεκαθαρίσει πως ένιωθε ιερό και απαραβίαστο χρέος την επανάκτησή τους.
«… Εἰς τὸν πρῶτο χρόνο τῆς Ἐπαναστάσεως εἴχαμε μεγάλη ὁμόνοια καὶ ὅλοι ἐτρέχαμε σύμφωνοι. Ὁ ἕνας ἐπῆγεν εἰς τὸν πόλεμο, ὁ ἀδελφός του ἔφερνε ξύλα, ἡ γυναῖκα του ἐζύμωνε, τὸ παιδί του ἐκουβαλοῦσε ψωμὶ καὶ μπαρουτόβολα εἰς τὸ στρατόπεδον καὶ ἐὰν αὐτὴ ἡ ὁμόνοια ἐβαστοῦσε ἀκόμη δυὸ χρόνους, ἠθέλαμε κυριεύσει καὶ τὴν Θεσσαλία καὶ τὴν Μακεδονία, καὶ ἴσως ἐφθάναμε καὶ ἕως τὴν Κωνσταντινούπολη. Τόσον τρομάξαμε τοὺς Τούρκους, ὁποὺ ἄκουγαν Ἕλληνα καὶ ἔφευγαν χίλια μίλια μακρά. Ἑκατὸν Ἕλληνες ἔβαζαν πέντε χιλιάδες ἐμπρός, καὶ ἕνα καράβι μίαν ἁρμάδα. Ἀλλὰ δὲν ἐβάσταξεν. …»
Από την ομιλία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στην Πνύκα προς τη νέα γενιά
Το ίδιο όραμα μοιραζόταν και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Όπως φανέρωσε σε μαθητές των Αθηνών, απώτερος στόχος του απελευθερωτικού αγώνα ήταν η Κωνσταντινούπολη, η πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας της Ρωμανίας των Ελλήνων.
Ένας άλλος μεγάλος Έλληνας, ο Ρήγας Φεραίος-Βελεστινλής, οραματιζόταν την ίδια Ελλάδα με τον Καποδίστρια και τον Κολοκοτρώνη. Ο τίτλος που έδωσε στον χάρτη του, σε εμάς γνωστός ως «Χάρτα του Ρήγα» ή «Χάρτα της Ελλάδος», είναι αποκαλυπτικός:
«Χάρτα τῆς Ἐλλάδος ἐν ἦ περιέχονται αἰ νῆσοι αὐτής και μέρος των εἰς την Εὐρώπην και Μικράν Ἀσίαν Πολυαρίθμων Ἀποικιών Αὐτής, περιοριζομένων ἀπ’ άνατολών διά τῶν Μύρων τῆς Λυκίας μέχρι τού Ἀργαθονίου ὄρους τῆς Βιθυνίας, ἀπ’ ἄρκτου διά τού Ἀκ Κερμανίου, τῶν Καρπαθίων ὀρών καί Δουνάβεως καί Σάββα τῶν ποταμῶν, ἀπό δυσμῶν διά τού Οὔνα καί τού Ἰωνίου πελάγους, ἀπό Δε μεσημβρίας διά τού Λιβυκού. Τά πλείω μέ τάς παλαιάς καί νέας ὀνομασίας.»
Το 1922, ο Ελληνισμός βρέθηκε κοντά στην ολοκλήρωσή του οράματος του Καποδίστρια, του Κολοκοτρώνη, του Ρήγα, όλων των Ελλήνων. Αλλά οι «συμμαχικές» δυνάμεις της Αντάντ απαγόρευσαν την επίθεση των ελληνικών στρατευμάτων που βρίσκονταν στην Ανατολική Θράκη, στη σχεδόν αφύλακτη Κωνσταντινούπολη. Αν η Πόλη είχε τότε απελευθερωθεί πιθανότατα να είχε αποτραπεί η Μικρασιατική καταστροφή. Διότι, όπως είχε τονίσει, εκείνες τις μέρες, ο Ουίνστον Τρόρτσιλ «η απειλή της επιχείρησης κατετάραξε τους Τούρκους στην Άγκυρα». Και όπως επίσης είχε, τότε, διαμηνύσει ο Άγγλος στρατηγός Τάουνσεντ στον Άγγλο βουλευτή Γκλην, «ο Κεμάλ είναι διατεθειμένος να διαπραγματευτεί ειρήνην» σε τυχόν απελευθέρωση της Κωνσταντινούπολης από τους Έλληνες.
Το όραμα της ολοκληρωτικής απελευθέρωσης της Ελλάδας ατόνησε μετά την Μικρασιατική καταστροφή ή ορθότερα τη Γενοκτονία των Ελλήνων της Ιωνίας και του Πόντου. Η δε ταφόπλακα μπήκε μετά τις σφαγές και τις λεηλασίες των Τούρκων έναντι των Ελλήνων της Πόλης. Μάλιστα, κατά τις τελευταίες δεκαετίες χαρακτηρίζεται ως εθνικιστικό, ακραίο, επικίνδυνο, φασιστικό, από πρόσωπα που οικειοποιούνται το όνομα του Ρήγα, αλλά αποσιωπούν ή αγνοούν την «Χάρτα της Ελλάδος» του Ρήγα και το περιεχόμενο του Θούριου του Ρήγα. Δηλαδή τις αξίες του Ρήγα.
« … Ἐλᾶτε μ᾿ ἕναν ζῆλον, σὲ τοῦτον τὸν καιρόν, νὰ κάμωμεν τὸν ὅρκον, ἐπάνω στὸν Σταυρόν. Συμβούλους προκομμένους, μὲ πατριωτισμὸν νὰ βάλωμεν εἰς ὅλα, νὰ δίδουν ὁρισμόν. …»
Απόσπασμα από τον Θούριο του Ρήγα
Από ανθρώπους που λοιδορούν τη μνήμη του Ιωάννη Καποδίστρια και κανακεύουν το όνομα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Αλλά ξεχνάνε ή δεν γνωρίζουν το όραμα των δύο αντρών για την απελευθέρωση ολόκληρης της Ελλάδας. Και αποσιωπούν ή δεν έχουν διαβάσει τη συμβουλή που έδωσε ο Κολοκοτρώνης στους νέους:
«… Πρέπει να φυλάξετε την πίστη σας και να την στερεώσετε, διότι, όταν επιάσαμε τα άρματα είπαμε πρώτα υπέρ πίστεως και έπειτα υπέρ πατρίδος. …»
Από την ομιλία του Κολοκοτρώνη στην Πνύκα
Και η κεφαλή της πίστης μας είναι στην Κωνσταντινούπολη. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και ο Ιερός Ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας. Και η Αγιά Σοφιά δεν είναι ούτε τζαμί, ούτε μουσείο. Η Αγιά Σοφιά είναι η Μεγάλη Εκκλησία της Ορθόδοξης Χριστιανικής μας πίστης.
Και στην Πόλη, στη Σμύρνη, στη Μικρά Ασία-Ιωνία, στον Πόντο, στην Κύπρο, στη Θράκη, στη Μακεδονία, στην Ήπειρο, στα νησιά του Αιγαίου, σε όλη την Ελλάδα του Ρήγα, του Καποδίστρια και του Κολοκοτρώνη, έχει χυθεί πολύ, μα πάρα πολύ ελληνικό αίμα. Μα, πάνω από όλα, αίμα ορθόδοξο χριστιανικό. Όπως επισημαίνει ο Φώτης Κόντογλου, «Κανένας λαός δεν έχυσε τόσο αίμα για την πίστη του Χριστού, όσο έχυσε ο δικός μας, από καταβολή του χριστιανισμού ίσαμε σήμερα.»
Αίμα, που καταβάλλεται προσπάθεια να το αποκηρύξουμε. Αλλά, που είτε το θέλουμε είτε όχι, συνεχίζει να κυλάει στις φλέβες μας, από πάππου προς πάππου. Διότι, καθώς λέει μία σοφή παροιμία «το αίμα, νερό δεν γίνεται». Και η πηγή του αίματος είναι η καρδιά.
Για αυτό, στα βάθη της καρδιάς μας, των Ορθοδόξων Ελλήνων, υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει πάντοτε η Πόλη.
Μα, ιδιαίτερα, η Αγιά Σοφιά και η ελπίδα βίωσής της εν Θεία Λειτουργία.
- . -
«… ποτέ δεν θα παύσουμε να μαχόμαστε και να πολεμούμε αυτούς που παρακρατούν την Κωνσταντινούπολη, διαφορετικά θα αδικούσαμε και τους νόμους της φύσης και τους θεσμούς της πατρίδας και τους τάφους των πατερών και τα θεία και ιερά προσκυνήματα, αν δεν αγωνιζόμαστε με όλη μας τη δύναμη γι’ αυτά.»
Αυτοκράτορας Άγιος Ιωάννης Γ’ Δούκας Βατάτζης (προς τον πάπα Γρηγόριο Θ’)
Κωνσταντίνος Μαργέλης
Άγιος Πέτρος, Λευκάδας, 24η Φεβρουαρίου 2023
www.eksadaktylos.gr
Υ.Γ.
Αναλύσεις και μελέτες του πανεπιστημίου Stanford, έπειτα από χρόνια ερευνών, μπόρεσαν να αναβιώσουν το πως ακούγονταν οι ψαλμωδίες στον Ιερό Ναό της Αγίας Σοφίας πριν χίλια χρόνια. Η πανεπιστημιακή ομάδα μελέτησε την αρχιτεκτονική της, καθώς και την βυζαντινή ιστορία και μουσική και σε συνεργασία με την περίφημη Cappella Romana αναβίωσαν τον τρόπο με τον οποίο ακούγονταν οι ψαλμωδίες στην Μεγάλη Εκκλησία της Ορθοδοξίας. Η σπηλαιώδης ακουστική, αλλά και το μοναδικό φως που εισέρχεται και διαπερνά τον χώρο όπως σε κανένα άλλο κτίσμα, συνδιαμορφώνουν το αποτέλεσμα της ηχητικής και βιωματικής εμπειρίας. Ο τρόπος που ο ήχος ακουμπά στις μαρμάρινες επιφάνειες και επιστρέφει καθορίζει το μοναδικό αυτό άκουσμα. Ο τρόπος που η φωνή αναπαράγεται, που με κάποιον τρόπο διαστέλλεται, αντανακλά τη μεταφυσική του χώρου, λένε όσοι συμμετείχαν σε αυτήν τη μεγάλη έρευνα. Τα δύο παρακάτω βίντεο είναι εξαιρετικά. Το πρώτο https://www.youtube.com/watch?v=PYaWTcNN8tg παρουσιάζει την έρευνα του πανεπιστημίου. Το δεύτερο https://www.youtube.com/watch?v=-W72issmH20&list=PLctKgqcYM--YewRpy33SvDBSn6CuLBkv0&index=9 περιέχει την εκτέλεση της Ψαλμωδίας από την Cappella Romana, που με τη βοήθεια της τεχνολογίας, φέρνει την ηχητική του Ιερού Ναού της Αγίας του Θεού Σοφίας κοντά μας. Ας την απολαύσουμε λοιπόν …
ώσπου να’ ρθει η ώρα κι η στιγμή
που ‘θε ν’ ακουστούν ευχές ανήκουστες,
θα το ξαναφέρω με τιμή
τ’ ακτινοδεμένο δισκοπότηρο,
ώσπου να’ ρθει η ώρα κι η στιγμή,
θα ‘ρθει η ώρα κι η στιγμή
Στίχοι από το παραδοσιακό τραγούδι «Δισκοπότηρο» (της Αγιάς Σοφιάς)
https://www.youtube.com/watch?v=ClAtRvyrYXQ
Πηγές:
https://www.impantokratoros.gr/F20A9610.el.aspx
https://el.wikipedia.org/wiki/Μικρασιατική_εκστρατεία
https://www.sansimera.gr/articles/565
https://el.wikipedia.org/wiki/Χάρτα_του_Ρήγα
http://users.uoa.gr/~nektar/history/3contemporary/regas_velestinles.htm
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Αρχείο:Χάρτα_του_Ρήγα,_1797_-_Rigas_Charta_of_Greece,_1797.jpg
«Η πονεμένη Ρωμιοσύνη» του Φώτη Κόντογλου, εκδόσεις Άγκυρα
https://corfustories.com/2020/10/03/3-10-1827-i-thryliki-apantisi-kapodistria-gia/
https://www.fumara.gr/kapodistrias-pros-m-vretania-me-rotate-gia-ta-synora-tis-ellados-sas-apanto/