Τα καρναβάλια στην Ελλάδα έχουν τις ρίζες τους στις αρχαίες ελληνικές παραδόσεις, ιδιαίτερα στις διονυσιακές γιορτές που τελούνταν προς τιμή του θεού του κρασιού, της γονιμότητας και του θεάτρου, τον Διόνυσο. Τα πανηγύρια αυτά γιορτάζονταν σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, αλλά τα πιο γνωστά γίνονταν στην Αθήνα, όπου περιλάμβαναν θεατρικές παραστάσεις, μουσική και χορό. Παλιά πίστευαν πως τιμώντας τον θεό ο θεός ξαναγεννιόταν και έφερνε πάλι πίσω την Άνοιξη.
Κατά τον Μεσαίωνα, η Ορθόδοξη Εκκλησία προσπάθησε να καταστείλει αυτές τις παγανιστικές γιορτές, αλλά πολλές από τις παραδόσεις και τα έθιμα που συνδέονται με αυτές συνέχισαν να τηρούνται με διάφορες μορφές, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές της Ελλάδας.
Το όνομα «Απόκριες» προέρχεται από την ελληνική λέξη «απόκρεω», που σημαίνει «αποχαιρετώ το κρέας», καθώς είναι η τελευταία περίοδος εορτασμού πριν από την έναρξη της νηστείας της Ορθόδοξης Σαρακοστής.
Γιατί μας αρέσει να ντυνόμαστε;
Στον κόσμο αρέσει να ντύνεται για διάφορους λόγους. Ένας από τους κύριους λόγους είναι ότι τους επιτρέπει να εκφράσουν τη δημιουργικότητα και την ατομικότητά τους. Πολλές αποκριάτικες στολές είναι συχνά περίτεχνες και πολύχρωμες και οι συμμετέχοντες ξοδεύουν πολύ χρόνο και προσπάθεια σχεδιάζοντας και δημιουργώντας τα ρούχα τους. Για πολλούς ανθρώπους, αυτός είναι ένας διασκεδαστικός και συναρπαστικός τρόπος για να επιδείξουν τα καλλιτεχνικά τους ταλέντα και να ξεχωρίσουν από το πλήθος.
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι απολαμβάνουν να ντύνονται είναι ότι τους επιτρέπει να αναλάβουν μια διαφορετική προσωπικότητα ή ρόλο. Πολλές αποκριάτικες στολές είναι εμπνευσμένες από την αρχαία ελληνική μυθολογία ή ιστορικές προσωπικότητες και το να ντυθείτε σαν αυτούς τους χαρακτήρες μπορεί να είναι ένας τρόπος να εξερευνήσετε διαφορετικές πτυχές του εαυτού σας και να ξεφύγετε από την καθημερινή πραγματικότητα.
Τι κάνει το καρναβάλι της Πάτρας ξεχωριστό;
Πρώτον, είναι ένα από τα μεγαλύτερα καρναβάλια στην Ελλάδα, με γιορτές που διαρκούν τρεις εβδομάδες μέχρι την Καθαρά Δευτέρα, που σηματοδοτεί την έναρξη της νηστείας της Ορθόδοξης Σαρακοστής. Σε αυτό το διάστημα, η πόλη της Πάτρας μετατρέπεται σε ένα καρναβαλικό κέντρο, προσελκύοντας χιλιάδες επισκέπτες από όλη την Ελλάδα και όχι μόνο. Μαζεύει επίσης μεγάλο πλήθος παιδιών καθώς συμμετέχουν στον Καρναβάλι των Μικρών με την δική τους παρέλαση. Οι συμμετοχές φτάνουν τις 15.000. Θεατρικές παραστάσεις, Καρναβαλουπόλεις και εκθέσεις στήνονται για την διασκέδαση των παιδιών και των συνοδών τους.
Δεύτερον, το Πατρινό Καρναβάλι έχει πλούσια ιστορία, που χρονολογείται από τις αρχές του 19ου αιώνα όταν πρωτοκαθιερώθηκε. Έσμιξε τα νεοελληνικά έθιμα, τις επιρροές από την Ιταλία, αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε, ενσωματώνοντας στοιχεία της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, λαϊκές παραδόσεις και σύγχρονη ποπ κουλτούρα. Λέγεται πως εκεί έγινε και το πρώτο καρναβάλι μετά την απελευθέρωση το 1829 στο σπίτι του εμπόρου Μωρέττη. Ενα λιθαράκι λέγεται πως έβαλαν και οι Γαλλικές δυνάμεις που μετά την απελευθέρωση έφεραν τα έθιμα της πατρίδας τους. Επίσης λόγω της σημαντικής θέσης του λιμανιού είχε επιρροές και από τους Ιταλούς με τα διάσημα καρναβάλια της Βενετίας.
Αρχικά τα άρματα τα έφτιαχναν ιδιώτες μέχρι να τα αναλάβει ο δήμος της Πάτρας. Αρχές του 1900 ξεκίνησαν να λαμβάνουν μέρος και πολίτες των χαμηλότερων τάξεων καθώς πρώτα ήταν προνόμιο των πλουσίων. Μετά λόγω πολιτικών συνθηκών σταμάτησε για να αναβιώσει στις αρχές της δεκαετίας του 1950.
Τρίτον, το Πατραϊκό Καρναβάλι είναι γνωστό για τις περίτεχνες και εξωφρενικές παρελάσεις του, που περιλαμβάνουν πολύχρωμα άρματα, ακροβάτες, χορευτές και μουσικούς. Η τελετή έναρξης γίνεται πάντα Σάββατο ανάλογα πάντα με ποια μέρα πέφτει η γιορτή του Αγίου Αντωνίου. Μετά ακολουθούν ένα σωρό δρώμενα όπως τα παιχνίδια κρυμμένου θησαυρού, τα Μπουρμπούλια και η Νυχτερινή Ποδαράτη παρέλαση πριν αρχίσει η Μεγάλη. Αυτές οι παρελάσεις αποτελούν το αποκορύφωμα του καρναβαλιού και μεταδίδονται από την τηλεόραση, καθιστώντας το Πατρινό Καρναβάλι ένα ευρέως αναγνωρισμένο και εορταστικό γεγονός σε όλη την Ελλάδα. Η τελετή λήξης είναι μια φαντασμαγορική εκδήλωση με πυροτεχνήματα, συναυλίες και ακροβατικά και στο τέλος καίνε τον βασιλιά Καρνάβαλο.
Τέλος, το Πατρινό Καρναβάλι φημίζεται και για τα ζωντανά πάρτι του στο δρόμο, όπου ντόπιοι και επισκέπτες συγκεντρώνονται για να χορέψουν, να τραγουδήσουν και να απολαύσουν παραδοσιακά αποκριάτικα φαγητά και ποτά. Αυτά τα πάρτι δημιουργούν μια αίσθηση κοινότητας και συντροφικότητας και αποτελούν σημαντική πτυχή της εμπειρίας του καρναβαλιού. Μήπως αν δεν έχετε πάει πρέπει να πάτε;