Η επενδυτική υπόσχεση πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων της Ουάσιγκτον υπάρχει μόνο επειδή τα αφρικανικά έθνη χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν την επιρροή του Πεκίνου
Brendan SMIALOWSKI / AFP
Του Τιμούρ Φομένκο, πολιτικού αναλυτή - RT.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Την περασμένη εβδομάδα, η κυβέρνηση Μπάιντεν φιλοξένησε μια σύνοδο κορυφής Αφρικανών ηγετών στην Ουάσιγκτον, DC. Η συνάντηση, η πρώτη του είδους της εδώ και πάνω από μια δεκαετία, είχε στόχο να αυξήσει τη δέσμευση των ΗΠΑ στην ήπειρο με σκοπό την αντιμετώπιση της Κίνας.
Οι ΗΠΑ έχουν γίνει ολοένα και πιο ανήσυχοι για τους αυξανόμενους δεσμούς του Πεκίνου με τα αφρικανικά έθνη, κατηγορώντας τον αντίπαλό τους ότι χρησιμοποιεί τις λεγόμενες «παγίδες χρέους» και άλλες επεκτατικές πολιτικές σε όλη την περιοχή. Ως εκ τούτου, η Ουάσιγκτον ισχυρίζεται τώρα ότι θα επενδύσει 55 δισεκατομμύρια δολάρια σε ολόκληρη την ήπειρο τα επόμενα τρία χρόνια, αν και δεν υπάρχει καμία ένδειξη για το από πού θα προέλθουν αυτά τα χρήματα.
Οι πραγματικοί στόχοι αυτής της προσπάθειας είναι διαφανείς, όπως φαίνεται από έναν τίτλο του AP που έγραφε «Η Κίνα σκιάζει τη Σύνοδο Κορυφής Ηγετών ΗΠΑ-Αφρικής. Το μήνυμα της Ουάσιγκτον συνοψίζεται ως «Οι ΗΠΑ προσφέρουν μια καλύτερη επιλογή στους Αφρικανούς εταίρους». Αν δεν ήταν ήδη ξεκάθαρο, οι ΗΠΑ έχουν μόνο ένα πράγμα στο μυαλό τους με τη νέα αγάπη τους για τους Αφρικανούς, και αυτό είναι το δικό τους συμφέρον να αντιμετωπίσει την Κίνα. Θα μπορούσε να νοιάζεται λιγότερο διαφορετικά; Σίγουρα όχι.
Όταν οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται για τη χώρα σας, θα αυτοπροσδιορίζονται πάντα ως αγγελιοφόρος του ευρύτερου καλού και εκπρόσωπος των «αληθινών» συμφερόντων σας. Η Αμερική έχει ό,τι θέλεις, ό,τι χρειάζεσαι, και δεν πρέπει να εμπιστεύεσαι αυτές τις άλλες κακές χώρες με τις οποίες μπορεί να έχεις να κάνεις, γιατί σίγουρα σκοπεύουν να σε χρησιμοποιήσουν και να σε κακοποιήσουν. Έγιναν πολλά από αυτά στη σύνοδο κορυφής Κίνας-Αφρικής, ακόμη και σε σημείο που ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν κατηγόρησε την Κίνα, αβάσιμα, ότι αποσταθεροποιεί την περιοχή .
Αλλά η αλήθεια είναι ότι υπάρχει ένας θεμελιώδης λόγος για τον οποίο τα αφρικανικά έθνη ασχολούνται περισσότερο με την Κίνα τις τελευταίες δεκαετίες, και αυτός δεν είναι επειδή η Κίνα είναι πιο πονηρή και παραπλανητική, αλλά επειδή το ιστορικό της Αμερικής στην ήπειρο μιλάει από μόνο του. Οι ενέργειες των ΗΠΑ είναι ένα μείγμα κληρονομιάς απόλυτης αμέλειας, ξένης επέμβασης με τη μορφή στρατιωτικής δράσης ή κυρώσεων, ή χειρότερα, της ολικής εξάντλησης των αφρικανικών οικονομιών στις δεκαετίες του 1980 και του '90 μέσω προγραμμάτων υπό την ηγεσία του ΔΝΤ που ανάγκασαν βάναυσα νεοφιλελεύθερα καθεστώτα λιτότητας σε πολλές χώρες και μείωσε σημαντικά το βιοτικό επίπεδο.
Η Δύση κατηγορεί επίσης συχνά την Κίνα για τη λεγόμενη «διπλωματία της παγίδας του χρέους» στην Αφρική, διαφημίζοντας τον ισχυρισμό ότι το Πεκίνο σκόπιμα επιβαρύνει τα αφρικανικά έθνη με χρέος προκειμένου να αξιοποιήσει στρατηγικές παραχωρήσεις από αυτά. Αυτό ακριβώς έκανε το ΔΝΤ σε ολόκληρη την αφρικανική ήπειρο, και μια τέτοια κληρονομιά ήταν ένας ιστορικός παράγοντας που οδήγησε στο γιατί η Κίνα ως οικονομικός εταίρος προτιμάται τώρα, παρά τη δυτική σπλήνα πάνω της, γιατί στην πράξη οι ενέργειες του Πεκίνου έρχονται σε πλήρη αντίθεση με αυτό που Αμερικανοί και Ευρωπαίοι το έχουν κάνει.
Πρώτα απ 'όλα, και αυτό που οι ΗΠΑ δεν φαίνεται να καταλαβαίνουν, είναι ότι η Κίνα και τα αφρικανικά έθνη μοιράζονται μια κληρονομιά κοινών επαναστατικών και μετα-αποικιακών δεσμών. Στις δεκαετίες του 1950, του '60 και του '70, η Αφρική έγινε η «νεότερη» ήπειρος του κόσμου, μεταφορικά, επειδή πολλά νέα έθνη εμφανίστηκαν γρήγορα καθώς κέρδισαν την ανεξαρτησία τους από τις ευρωπαϊκές αυτοκρατορίες.
Αυτό άλλαξε τον χάρτη του κόσμου. Η Κίνα της εποχής του Μάο, η οποία ήταν εκείνη την εποχή επίσης ένα μετα-αποικιακό επαναστατικό κράτος, θεωρούνταν πηγή υποστήριξης και αλληλεγγύης σε μια περίοδο αναταραχής του Ψυχρού Πολέμου.
Τα πρόσφατα ανεξάρτητα αφρικανικά κράτη έπρεπε να ακολουθήσουν το μονοπάτι μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ. Πολλοί λοιπόν δημιούργησαν συνεργασίες με την Κίνα μέσω του «αδέσμευτου κινήματος», το οποίο έγινε φάρος για τον «Τριτοκοσμισμό», με την έννοια της αποφυγής και των δύο πολιτικών μπλοκ εν μέσω της σινο-σοβιετικής διάσπασης.
Η Κίνα της εποχής του Μάο συχνά παρείχε πολιτική, διπλωματική και στρατιωτική υποστήριξη στα αφρικανικά επαναστατικά καθεστώτα. Αυτά περιελάμβαναν, για παράδειγμα, τη Ζιμπάμπουε του Ρόμπερτ Μουγκάμπε στον πόλεμο του Μπους στην προσπάθεια να ανατραπεί το κράτος του απαρτχάιντ της Ροδεσίας που συνδέεται με τη Βρετανία. Η Κίνα έγινε έτσι σύμβολο της αφρικανικής αλληλεγγύης και αντίστασης. Η κοσμοθεωρία του είχε απήχηση στους Αφρικανούς.
Στη σύγχρονη εποχή, οι συνθήκες έχουν φυσικά αλλάξει. Η Κίνα δεν είναι πλέον το επαναστατικό κράτος που ήταν, ωστόσο οι ιστορικοί της δεσμοί με την Αφρική παρέμειναν και μετατράπηκαν σε νέες αρχές που εξακολουθούν να αντανακλούν την αδέσμευση και την αλληλεγγύη του «παγκόσμιου Νότου» μέσω του φακού της πολυπολικότητας. Έχοντας αναπτυχθεί γρήγορα, η Κίνα προώθησε τη δέσμευσή της με την Αφρική υπό το πρίσμα αυτών των κληρονομιών, δεσμευόμενη να βοηθήσει τις αφρικανικές χώρες να προχωρήσουν, αποφεύγοντας όμως τις παγίδες που είχαν με τις σχέσεις με τη Δύση. Ενώ οι δυτικές χώρες εξαρτούν τη βοήθεια από την επιβολή φιλελεύθερης δημοκρατίας και νεοφιλελεύθερων πολιτικών αγοράς, η Κίνα ορκίζεται να σέβεται την αφρικανική κυριαρχία.
Εδώ είναι ένα πρόσφατο ξεκάθαρο παράδειγμα της στάσης της Ουάσιγκτον. Πηγαίνοντας στο φόρουμ ΗΠΑ-Αφρικής, και παρά το γεγονός ότι επρόκειτο να συναντηθεί μαζί του, η κυβέρνηση Μπάιντεν επέβαλε κυρώσεις στον γιο του προέδρου της Ζιμπάμπουε, κατηγορώντας τον για διαφθορά. Τώρα, φυσικά, η διαφθορά είναι κακή αν είναι αλήθεια. Ωστόσο, ο τρόπος και το χρονοδιάγραμμα αυτής της απόφασης (η οποία ήταν εσκεμμένη) ήταν και πατρονικός και προσβλητικός. Δείχνει ότι οι ΗΠΑ δεν αντιμετωπίζουν τα αφρικανικά έθνη ως ίσα και δεν σέβονται τις εσωτερικές τους υποθέσεις ανάλογα. Η Κίνα δεν θα έκανε ποτέ κάτι τέτοιο.
Σε αυτή την περίπτωση, οι προθέσεις της Αμερικής προς την Αφρική είναι πολύ ξεκάθαρες. Ενώ τα αφρικανικά έθνη θα χαρούν να τραβήξουν περισσότερη προσοχή και περισσότερα οφέλη από την Ουάσιγκτον, γνωρίζουν καλά ότι θα ήταν εντελώς αφελές να εναποθέσουν όλη την εμπιστοσύνη και την πίστη τους στις ΗΠΑ, μια χώρα που όχι μόνο πυροδότησε μερικές από τις χειρότερες οικονομικές εμπειρίες τους, αλλά επίσης εμφανίζεται μόνο επειδή έχει στο μυαλό της την Κίνα.
Πιστεύετε ότι εάν τα αφρικανικά έθνη δεν εμπλακούν ποτέ με την Κίνα, μια τέτοια σύνοδος κορυφής θα ήταν καν πράγμα; Η Αφρική ρίχνει μια ματιά μόνο επειδή οι ΗΠΑ έχουν εμμονή να αντιμετωπίσουν το Πεκίνο πάση θυσία. Είναι ένα σκαλοπάτι, αλλά όχι αυτοσκοπός.