Η παρακμή της Δύσης

TMG177 / pixabay
Ο Γερμανός ιστορικός-φιλόσοφος Σπένγκλερ έγραψε το 1922 ότι ο αιώνων δυτικοευρωπαϊκό-αμερικανικός πολιτισμός βρισκόταν σε μόνιμη και ανεπανόρθωτη παρακμή σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής, συμπεριλαμβανομένης της θρησκείας, της τέχνης, της πολιτικής, της κοινωνικής ζωής, της οικονομίας και της επιστήμης. Για αυτόν, οι πολιτικές, κοινωνικές και ιδεολογικές διαστάσεις αυτής της παρακμής ήταν εμφανείς στις αποτυχίες της δυτικής πολιτικής τάξης και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Είδε τους πολιτικούς, που βασίζονται κυρίως σε μεγάλες πόλεις, αναλωμένους από ιδεολογία και περιφρόνηση προς τις σιωπηλές πλειοψηφίες και τους περιέγραψε ως «ένα νέο είδος νομάδος, που συνάπτεται ασταθώς σε ρευστές μάζες, τον παρασιτικό κάτοικο της πόλης, χωρίς παράδοση, εντελώς ρεαλιστικό, άθρησκο, έξυπνο, άκαρπο και βαθιά περιφρονητικό για τον συμπατριώτη». Σήμερα, η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) με έδρα τις Βρυξέλλες, μέσω της επαναλαμβανόμενης περιφρόνησής της για την εθνική κυριαρχία, ταιριάζει πλήρως σε αυτόν τον ορισμό.

Oscar Silva-Valladares - globalresearch.ca / Παρουσίαση Freepen.gr

Ο Σπένγκλερ πίστευε πως η παρακμή στην πολιτική σημαίνει επικράτηση της ιδεολογίας έναντι της δράσης. «Οι άνθρωποι της θεωρίας διαπράττουν τεράστιο λάθος πιστεύοντας ότι η θέση τους βρίσκεται στην κορυφή και όχι στο τρένο μεγάλων γεγονότων», έγραψε, χωρίς να γνωρίζει πόσο αλήθεια είναι αυτό σήμερα, καθώς μόλις είδαμε την πτώση της πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου Τρας που θυσίασε την οικονομία στο βωμό της ιδεολογίας. Το δόγμα που καταστρέφει την κοινωνική συνοχή και την ευημερία είναι επίσης παρόν στην καταστροφή της ανταγωνιστικότητας των κατασκευαστών της Ευρώπης, καθώς οι πολιτικοί τους αρνούνται βίαια τη φθηνή ρωσική ενέργεια ή όταν η λιλιπούτεια Λιθουανία επιλέγει μια μάχη με την Κίνα για να υπερασπιστεί την «κυριαρχία» της Ταϊβάν. Εν όψει αυτών των γεγονότων, ο Γερμανός στοχαστής θα είχε επαναλάβει τον ισχυρισμό του ότι «ο δογματικός πολιτικός… ξέρει πάντα τι πρέπει να γίνει, και όμως η δραστηριότητά του, αφού πάψει να περιορίζεται στο χαρτί, είναι η λιγότερο επιτυχημένη και επομένως η λιγότερο πολύτιμη στην ιστορία».

Όταν ακούμε τον Γερμανό Υπουργό Οικονομικών Habeck ή την ομόλογό του Εξωτερικών Baerbock να κάνουν διαλέξεις για την υπεροχή της πράσινης ατζέντας ή για το πώς πρέπει να συνεχιστεί η στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας ανεξάρτητα από το τι πιστεύουν οι ψηφοφόροι, δεν μπορούμε να μη θυμηθούμε την καταδικαστική ερώτηση του συγγραφέα: «[έχουν] ιδέα όποια και αν είναι η πραγματικότητα της παγκόσμιας πολιτικής, των προβλημάτων των παγκόσμιων πόλεων, του καπιταλισμού, του μέλλοντος του κράτους, της σχέσης των τεχνικών με την πορεία του πολιτισμού, της Ρωσίας, της Επιστήμης;».

Η «διεθνής τάξη βασισμένη σε κανόνες», αυτό το δυτικό αξίωμα που γεννήθηκε από την ευφορία μετά τον Ψυχρό Πόλεμο και χρησιμοποιήθηκε για να δικαιολογήσει τον ηγεμονισμό υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, μας υπενθυμίζει τον αφορισμό του συγγραφέα πως «τίποτα δεν είναι πιο απλό από το να κάνεις καλή φτώχεια ιδεών ιδρύοντας ένα σύστημα». «Ακόμη και μια καλή ιδέα έχει μικρή αξία όταν εκφωνείται από έναν επίσημο κwλο» έρχεται στο μυαλό όταν ακούμε τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής φον ντερ Λάιεν ή τον επικεφαλής Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ Μπορέλ να επαναλαμβάνουν το ίδιο σύνθημα. «Στην πολιτική, μόνο η αναγκαιότητα της ζωής καθορίζει την υπεροχή οποιουδήποτε δόγματος», κάτι που έχει ξεχαστεί καθώς η Ευρώπη ακολουθεί τυφλά τις ΗΠΑ σε έναν οικονομικό πόλεμο που καταστρέφει την ήπειρο.

Σχετικά με την αντιπαράθεση Ανατολής-Δύσης, σχετικά με την Κίνα, ο Spengler τόνισε την παραδοσιακή έλλειψη κατανόησης από τους δυτικούς πολιτικούς των βασικών μοχλών της κινεζικής σκέψης που έχουν να κάνουν με μια 4000χρονη θεώρηση της ιστορίας και της θέσης τους στον κόσμο, σε σύγκριση με την Δυτικό στενό χρονοδιάγραμμα που απορροφάται από γεγονότα που έλαβαν χώρα από το 1500. Η δυτική αυτοτελής αντίληψη της ιστορίας αναιρεί την παγκόσμια ιστορία, λέει, προσθέτοντας ότι η παγκόσμια ιστορία, στα δυτικά μάτια, είναι η παγκόσμια εικόνα μας και όχι ολόκληρης της ανθρωπότητας.

Η αμερικανική εξαίρεση, η επικίνδυνη αντίληψη ότι οι αξίες, το πολιτικό σύστημα και η ιστορία των ΗΠΑ τις προορίζουν να διαδραματίσουν τον ηγετικό ρόλο στον κόσμο, αμφισβητήθηκε όταν επεσήμανε πως υπάρχουν τόσες ηθικές αξίες όσες και οι πολιτισμοί, ούτε περισσότεροι ούτε λιγότεροι, και ότι κάθε πολιτισμός κατέχει το δικό του πρότυπο, η εγκυρότητα του οποίου αρχίζει και τελειώνει με αυτό, μια δήλωση που εξηγεί την ανάγκη για έναν πολυπολικό κόσμο. Όσο και αν έχει γίνει πολιτικά ορθό να επικρίνουμε τις ιδέες του Νίτσε μετά την ιδιοποίησή του από τη ναζιστική ιδεολογία, ο Σπένγκλερ επιβεβαίωσε πως η βασική έννοια του Νίτσε για τη θέληση της εξουσίας είναι απαραίτητη για το δυτικό πολιτισμό, και αυτό συνάδει με τη δυτική πεποίθηση για την ανωτερότητα των αξιών του και πρέπει να τα επιβάλλουν σε άλλους πολιτισμούς. «Η δυτική ανθρωπότητα βρίσκεται υπό την επίδραση μιας τεράστιας οπτικής ψευδαίσθησης. Ο καθένας απαιτεί κάτι από τα υπόλοιπα».

Το χρήμα, η πολιτική και ο Τύπος διαδραματίζουν οικείο ρόλο στο δυτικό πολιτισμό, δηλώνει ο Σπένγκλερ. Στην πολιτική, το χρήμα «φροντίζει» τη δημοκρατική διαδικασία ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των εκλογών, όπως είναι η επαναλαμβανόμενη περίπτωση των ΗΠΑ. Ο Τύπος υπηρετεί αυτόν που τον κατέχει και δε διαδίδει «ελεύθερη» άποψη – τη γεννά. «Τι είναι η αλήθεια; Για το πλήθος, αυτό που συνεχώς διαβάζει και ακούει». Σχετικά με την ελευθερία του Τύπου, μας υπενθυμίζεται πως επιτρέπεται στον καθένα να λέει ό,τι θέλει, αλλά ο Τύπος είναι ελεύθερος να λάβει υπόψη του τι λέει ή όχι. Ο Τύπος μπορεί να καταδικάσει σε θάνατο κάθε «αλήθεια» απλώς μη αναλαμβάνοντας την επικοινωνία της στον κόσμο – «μια τρομερή λογοκρισία της σιωπής που είναι ακόμη πιο ισχυρή καθώς οι μάζες των αναγνωστών εφημερίδων αγνοούν απολύτως ότι υπάρχει».

Υπάρχουν εντυπωσιακοί παραλληλισμοί μεταξύ της σημερινής φτώχειας στις πόλεις των ΗΠΑ και της παρατήρησής του στη Ρώμη την εποχή του Κράσου, ο οποίος ως κερδοσκόπος ακινήτων θυμάται επίσης τον Ντόναλντ Τραμπ . Ο λαός της Ρώμης απεικονίζεται να ζει «σε φρικιαστική δυστυχία στα πολυώροφα καταλύματα των σκοτεινών προαστίων», μια ατυχία που συνδέεται άμεσα με τις συνέπειες του ρωμαϊκού στρατιωτικού επεκτατισμού και που υποδηλώνει τις τρέχουσες συνθήκες στο Ντιτρόιτ, το Κλίβελαντ ή το Νιούαρκ.

Η Παρακμή της Δύσης πρωτοδιαβάστηκε ως ο επίλογος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, του πολέμου που τερμάτισε όλους τους πολέμους. Ας ελπίσουμε ότι δε θα διαβαστεί στο σημερινό κόσμο ως η εισαγωγή μιας νέας συμφοράς.

* Ο Oscar Silva-Valladares είναι πρώην επενδυτικός τραπεζίτης που έχει ζήσει και εργαστεί στη Βόρεια και Λατινική Αμερική, τη Δυτική και Ανατολική Ευρώπη, τη Σαουδική Αραβία, την Ιαπωνία, τις Φιλιππίνες και τη Δυτική Αφρική. Επί του παρόντος παρέχει στρατηγικές συμβουλευτικές συμβουλές για χρηματοοικονομικά θέματα σε όλες τις αναδυόμενες αγορές.

Νεότερη Παλαιότερη
--------------
Ακούστε το τελευταίο ηχητικό από τη ΜΕΣΗ ΓΡΑΜΜΗ


Η Freepen.gr ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα / αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους και δε σημαίνει πως τα υιοθετεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω e-mail