Εξοικειωνόμαστε άραγε υπερβολικά με την ιδέα μίας πυρηνικής σύρραξης; Από τη μια πλευρά οι διαρκείς απειλές του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν για χρήση πυρηνικών όπλων σε περίπτωση που “απειληθεί η ύπαρξη της Ρωσίας”, και από την άλλη οι βαρύγδουπες δηλώσεις δυτικών πολιτικών και αναλυτών, σύμφωνα με τις οποίες “κανένα σενάριο δεν μπορεί να αποκλειστεί”, δημιουργούν ένα κλίμα εξοικείωσης με τον απόλυτο εφιάλτη.
Από: militaire.gr / Του Κωνσταντίνου Αρβανίτη
Ο εφιάλτης του ψυχρού πολέμου
Ήταν 30 Αυγούστου του 2022, όταν ο κόσμος αποχαιρέτησε τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, τον τελευταίο Γενικό Γραμματέα της Σοβιετικής Ένωσης ο οποίος έχει συνδεθεί ιστορικά με τη λήξη του ψυχρού πολέμου. Η σημασία της λήξης αυτής της ιδιαίτερης περιόδου της σύγχρονης ιστορίας ξεπερνάει κατά πολύ τα στενά πλαίσια της δυτικής πολιτικής επικράτησης. Με την πτώση του τείχους του Βερολίνου έρχεται και η παύση της συνεχόμενης πυρηνικής απειλής, και από τις δύο πλευρές, μετά από σχεδόν μισό αιώνα κινδύνου. Ο κόσμος δηλαδή πέρασε σε μια νέα εποχή, κατά τη διάρκεια της οποίας αναδείχθηκαν διαφορετικά πεδία στα οποία οι λεγόμενες “μεγάλες δυνάμεις” εστίασαν το ενδιαφέρον τους (πχ πόλεμος κατά της τρομοκρατίας), αφήνοντας στο παρελθόν την κούρσα των πυρηνικών εξοπλισμών που θα μπορούσε να αφανίσει την ανθρωπότητα μέσα σε λίγα λεπτά.
Η επιστροφή της απειλής
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ανέτρεψε τελείως τα δεδομένα και τις ισορροπίες της διεθνούς πολιτικής σκηνής, γεγονός που μας οδηγεί απευθείας σε έναν νέο ψυχρό πόλεμο και σε έναν νέο παγκόσμιο διπολισμό μεταξύ δύο (ή πιθανότατα και τριών) σφαιρών επιρροής. Από την πρώτη βδομάδα του πολέμου μάλιστα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν έθεσε σε επιφυλακή το πυρηνικό οπλοστάσιο της χώρας του ξεκινώντας έτσι ένα μπαράζ πυρηνικών απειλών το οποίο σήμερα βρίσκεται στην κορύφωσή του.
Την προηγούμενη βδομάδα τα δυτικά ραντάρ εντόπισαν ρωσικό πυρηνικό υποβρύχιο στον Αρκτικό Ωκεανό να κάνει δοκιμές της οβίδας “Poseidon”, ενός πυρηνικού υπερόπλου το οποίο έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει ραδιενεργό τσουνάμι ύψους έως και πεντακοσίων μέτρων. Την ίδια στιγμή, ο Ρώσος πρόεδρος δεν διστάζει να αναφερθεί στην πιθανότητα χρήσης τακτικών πυρηνικών όπλων στην Ουκρανία, εάν συνεχιστεί ο εξοπλισμός των αμυνόμενων από τη Δύση.
Από την άλλη πλευρά σαν απάντηση στις ρωσικές προκλήσεις, ο Γ. Γ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, ανακοίνωσε ειδικές στρατιωτικές ασκήσεις με σενάρια που περιλαμβάνουν τη χρήση πυρηνικών όπλων, γεγονός που ρίχνει λάδι στην φωτιά οδηγώντας σε μια μεγαλύτερη κλιμάκωση.
Άραγε μάθαμε κάτι από τη Χιροσίμα; ή μήπως αυτή η άνευ προηγουμένου στιγμιαία εξολόθρευση ανθρώπων πλέον έχει περάσει στη συνείδησή μας ως ένα μακρινό παραμύθι; Τόσα χρόνια μετά από τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι κι όμως τα πυρηνικά αντιμετωπίζονται ακόμα ως μια πιθανή λύση σε μια ενδεχόμενη αρνητική έκβαση ενός πολέμου. Έχει λεχθεί πως η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα, σε μια τέτοια φάρσα όμως δεν θα γέλαγε κανείς…
Ο εφιάλτης του ψυχρού πολέμου
Ήταν 30 Αυγούστου του 2022, όταν ο κόσμος αποχαιρέτησε τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, τον τελευταίο Γενικό Γραμματέα της Σοβιετικής Ένωσης ο οποίος έχει συνδεθεί ιστορικά με τη λήξη του ψυχρού πολέμου. Η σημασία της λήξης αυτής της ιδιαίτερης περιόδου της σύγχρονης ιστορίας ξεπερνάει κατά πολύ τα στενά πλαίσια της δυτικής πολιτικής επικράτησης. Με την πτώση του τείχους του Βερολίνου έρχεται και η παύση της συνεχόμενης πυρηνικής απειλής, και από τις δύο πλευρές, μετά από σχεδόν μισό αιώνα κινδύνου. Ο κόσμος δηλαδή πέρασε σε μια νέα εποχή, κατά τη διάρκεια της οποίας αναδείχθηκαν διαφορετικά πεδία στα οποία οι λεγόμενες “μεγάλες δυνάμεις” εστίασαν το ενδιαφέρον τους (πχ πόλεμος κατά της τρομοκρατίας), αφήνοντας στο παρελθόν την κούρσα των πυρηνικών εξοπλισμών που θα μπορούσε να αφανίσει την ανθρωπότητα μέσα σε λίγα λεπτά.
Η επιστροφή της απειλής
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ανέτρεψε τελείως τα δεδομένα και τις ισορροπίες της διεθνούς πολιτικής σκηνής, γεγονός που μας οδηγεί απευθείας σε έναν νέο ψυχρό πόλεμο και σε έναν νέο παγκόσμιο διπολισμό μεταξύ δύο (ή πιθανότατα και τριών) σφαιρών επιρροής. Από την πρώτη βδομάδα του πολέμου μάλιστα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν έθεσε σε επιφυλακή το πυρηνικό οπλοστάσιο της χώρας του ξεκινώντας έτσι ένα μπαράζ πυρηνικών απειλών το οποίο σήμερα βρίσκεται στην κορύφωσή του.
Την προηγούμενη βδομάδα τα δυτικά ραντάρ εντόπισαν ρωσικό πυρηνικό υποβρύχιο στον Αρκτικό Ωκεανό να κάνει δοκιμές της οβίδας “Poseidon”, ενός πυρηνικού υπερόπλου το οποίο έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει ραδιενεργό τσουνάμι ύψους έως και πεντακοσίων μέτρων. Την ίδια στιγμή, ο Ρώσος πρόεδρος δεν διστάζει να αναφερθεί στην πιθανότητα χρήσης τακτικών πυρηνικών όπλων στην Ουκρανία, εάν συνεχιστεί ο εξοπλισμός των αμυνόμενων από τη Δύση.
Από την άλλη πλευρά σαν απάντηση στις ρωσικές προκλήσεις, ο Γ. Γ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, ανακοίνωσε ειδικές στρατιωτικές ασκήσεις με σενάρια που περιλαμβάνουν τη χρήση πυρηνικών όπλων, γεγονός που ρίχνει λάδι στην φωτιά οδηγώντας σε μια μεγαλύτερη κλιμάκωση.
Άραγε μάθαμε κάτι από τη Χιροσίμα; ή μήπως αυτή η άνευ προηγουμένου στιγμιαία εξολόθρευση ανθρώπων πλέον έχει περάσει στη συνείδησή μας ως ένα μακρινό παραμύθι; Τόσα χρόνια μετά από τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι κι όμως τα πυρηνικά αντιμετωπίζονται ακόμα ως μια πιθανή λύση σε μια ενδεχόμενη αρνητική έκβαση ενός πολέμου. Έχει λεχθεί πως η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα, σε μια τέτοια φάρσα όμως δεν θα γέλαγε κανείς…