Drago Bosnic, ανεξάρτητος γεωπολιτικός και στρατιωτικός αναλυτής - southfront.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Για σχεδόν 80 χρόνια, το δόγμα της αμοιβαία εξασφαλισμένης καταστροφής (MAD) διατηρεί τη σχετική παγκόσμια ειρήνη, αποτρέποντας τις υπερδυνάμεις από το να οδηγηθούν σε μετωπική σύγκρουση. Ένας από τους σταθεροποιητικούς παράγοντες ήταν το γεγονός ότι υπήρχαν μόνο δύο υπερδυνάμεις – η Σοβιετική Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό έκανε τη διαπραγμάτευση συμφωνιών ελέγχου των όπλων πολύ πιο εύκολη από ό,τι θα συνέβαινε στις μέρες μας. Ο λόγος είναι πως τα τελευταία 30 χρόνια, η παγκόσμια γεωπολιτική αρχιτεκτονική έχει αλλάξει δραματικά. Η πτώση της ΕΣΣΔ διέλυσε σχεδόν πλήρως το πρώην Ανατολικό Μπλοκ. Αυτό οδήγησε στην άνοδο νέων υπερδυνάμεων, με αποτέλεσμα ένα διαφορετικό επίπεδο γεωπολιτικού ανταγωνισμού, το πιο σημαντικό μέρος του οποίου είναι η στρατηγική κυριαρχία.
Ταυτόχρονα, τα γεωπολιτικά συμφέροντα των παγκόσμιων παραγόντων παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητα. Η Ρωσία, αν και μικρότερη και λιγότερο ισχυρή από την ΕΣΣΔ, παρέμεινε στρατιωτική υπερδύναμη καθώς διέθετε ακόμα χιλιάδες θερμοπυρηνικές κεφαλές, αν και οι συμβατικές της δυνάμεις υπέστησαν σοβαρή υποβάθμιση. Αυτό άλλαξε τη δεκαετία του 2000, όταν η Ρωσία άρχισε να ανακτά τη δύναμή της. Την ίδια στιγμή, η Κίνα έγινε εκθετικά ισχυρότερη, δίνοντας στον ασιατικό γίγαντα μια ουσιαστικά καθολική αναγνώριση του καθεστώτος της υπερδύναμης. Μια αξιοσημείωτη εξαίρεση σε αυτό ήταν (και σε κάποιο βαθμό, εξακολουθεί να είναι) το θερμοπυρηνικό οπλοστάσιό της.
Για δεκαετίες, η Κίνα διατηρούσε μια μινιμαλιστική προσέγγιση στην στρατηγική της ασφάλεια. Αυτό το δόγμα συνοψίζεται στην ιδέα της διατήρησης μιας ελάχιστης δύναμης που απαιτείται για να προκληθεί απαράδεκτη ζημιά σε έναν αντίπαλο, ανεξάρτητα από το πόσο ισχυρότερος είναι ο εν λόγω αντίπαλος. Έρχονταν σε πλήρη αντίθεση με την επιθετική πυρηνική στάση των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ, που και οι δύο έχτισαν τεράστια οπλοστάσια με στόχο να ξεπεράσουν ο ένας τον άλλον. Η Κίνα άρχισε να το αλλάζει αυτό, καθώς η άνοδος της οικονομικής της ισχύος άρχισε να μεταφράζεται σε γεωπολιτική και στρατιωτική ισχύ. Και πράγματι, τα τελευταία 2-3 χρόνια, η Κίνα έχει κατασκευάσει εκατοντάδες νέα σιλό πυραύλων, υποδεικνύοντας πως κινείται προς ένα καθεστώς πλήρους υπερδύναμης που θα βοηθούσε στη βελτίωση της στρατηγικής της ασφάλειας πέρα από την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.
Οι ΗΠΑ παρακολουθούν στενά αυτή τη διαδικασία, καθώς οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων της Ουάσιγκτον και οι στρατηγικοί σχεδιαστές του Πενταγώνου βρίσκονται τώρα αντιμέτωποι με την εφιαλτική προοπτική να αντιμετωπίσουν όχι έναν, αλλά δύο σχεδόν ομοτίμους αντιπάλους. Η πολεμική θαλασσοκρατία «γράφει με μανία μια νέα θεωρία πυρηνικής αποτροπής για να αντιμετωπίσει τη νέα απειλή», είπε ο ανώτατος διοικητής του πυρηνικού οπλοστασίου της Αμερικής. Οι κορυφαίοι της Στρατηγικής Διοίκησης των ΗΠΑ σκέφτονται στρατηγικές για να αντιμετωπίσουν αυτή τη νέα πραγματικότητα και τους τρόπους «καθώς έχουν αλλάξει οι απειλές από τη Μόσχα και το Πεκίνο φέτος», δήλωσε ο επικεφαλής του Πολεμικού Ναυτικού της STRATCOM, ναύαρχος Chas Richard. Ο Ναύαρχος είπε ότι «παρέδωσε την αξιολόγηση του πρώτου κυβερνήτη στον πραγματικό κόσμο για το τι πρέπει να γίνει για να αποφευχθεί ο πυρηνικός πόλεμος» αφού η Ρωσία ξεκίνησε την αντεπίθεσή της κατά της επιθετικότητας του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη.
Ο Ρίτσαρντ ισχυρίζεται ότι «η Κίνα έχει περιπλέξει ακόμη περισσότερο την απειλή» κι έκανε ένα ασυνήθιστο αίτημα στους ειδικούς που συγκεντρώθηκαν στο Συμπόσιο Διαστημικής και Πυραυλικής Άμυνας στο Χάντσβιλ της Αλαμπάμα, την περασμένη Πέμπτη, 11 Αυγούστου:
«Πρέπει να λογοδοτήσουμε για τριμερείς [απειλές]», είπε ο Richard. «Αυτό δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία αυτού του έθνους. Ποτέ δεν έχουμε αντιμετωπίσει δύο ομοτίμους αντιπάλους με πυρηνική ενέργεια ταυτόχρονα, οι οποίοι πρέπει να αποτρέπονται διαφορετικά. Η ανάγκη για μια νέα θεωρία αποτροπής έρχεται καθώς η θεσμική τεχνογνωσία για την αποφυγή πυρηνικού πολέμου έχει ατροφήσει. Ακόμη και η εμπειρία μας στην επιχειρησιακή αποτροπή δεν είναι αυτή που ήταν στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Πρέπει λοιπόν να αναζωογονήσουμε αυτήν την πνευματική προσπάθεια. Και μπορούμε να ξεκινήσουμε γράφοντας ξανά τη θεωρία της αποτροπής, θα σας πω ότι το κάνουμε με μανία στη STRATCOM», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με το Defense One, η STRATCOM «έλαβε μέτρα για να εξελιχθεί πέρα από την παραδοσιακή θεωρία πυρηνικής αποτροπής του MAD (αμοιβαία εξασφαλισμένη καταστροφή), η οποία υποστηρίζει πως οποιαδήποτε χρήση πυρηνικών όπλων θα είχε ως αποτέλεσμα τη χρήση αντιποίνων και την πλήρη εξόντωση όλων των μερών», η οποία, όπως προηγουμένως που αναφέρθηκε, αποτρέπει τον πυρηνικό πόλεμο για σχεδόν οκτώ δεκαετίες. Η ιδέα να προχωρήσουμε πέρα από το MAD είναι αρκετά αμφιλεγόμενη, τουλάχιστον. Αν και μια στοιχειώδης ιδέα στον πυρήνα της, έχει αποδειχθεί ότι λειτουργεί, αποτρέποντας την παγκόσμια θερμοπυρηνική αντιπαράθεση, συμπεριλαμβανομένης της κρίσης των πυραύλων της Κούβας, η οποία είναι αναμφισβήτητα η πλησιέστερη που έχουμε σε έναν πόλεμο που τελειώνει τον κόσμο.
«Η Ρωσία και η ΛΔΚ έχουν τη δυνατότητα να κλιμακώσουν μονομερώς, όποτε αποφασίσουν, σε οποιοδήποτε επίπεδο βίας σε οποιονδήποτε τομέα. Μπορούν να το κάνουν παγκοσμίως και μπορούν να το κάνουν με οποιοδήποτε μέσο εθνικής εξουσίας. Απλώς δεν έχουμε συνηθίσει να αντιμετωπίζουμε τέτοιους πολέμους και αντιπαραθέσεις», κατέληξε ο Richard.
Καθώς ο ναύαρχος προσπαθούσε να ρίξει την ευθύνη στη Ρωσία και την Κίνα, αγνόησε το απλό γεγονός ότι ήταν η απόλυτη πολεμική και επιθετικότητα των ΗΠΑ εναντίον του κόσμου που προκάλεσε τη διάδοση των θερμοπυρηνικών όπλων, καθώς οι χώρες αποφάσισαν πως δε θέλουν να κρατηθούν υπό την απειλή όπλου από την πολιτική Δύση. Τώρα, οι ΗΠΑ έρχονται αντιμέτωπες όχι μόνο με παλιούς αντιπάλους όπως η Ρωσία, αλλά και με την Κίνα, η οποία απαντά σε πολυάριθμες προκλήσεις των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της Ταϊβάν. Ως αποτέλεσμα, οποιεσδήποτε νέες διαπραγματεύσεις στρατηγικού ελέγχου των όπλων θα φέρουν τις ΗΠΑ σε πολύ δύσκολη θέση, καθώς ούτε η Ρωσία ούτε η Κίνα εμπιστεύονται την πολιτική Δύση πως θα τηρήσει τη συμφωνία. Έτσι, οι ΗΠΑ θα χρειαστεί είτε να κλιμακώσουν μια νέα κούρσα εξοπλισμών (αυτή στην οποία ήδη υστερούν) ή να καταλήξουν σε μια συμφωνία που θα έχει ως αποτέλεσμα την ανάγκη να διαιρεθούν εξίσου οι στρατηγικές δυνάμεις της (που περιορίζονται από μια συνθήκη) έναντι της Ρωσίας και της Κίνας, ενώ οι δύο (ευρω)ασιατικοί γίγαντες θα έχουν μόνο τις ΗΠΑ να επικεντρωθούν.