Δρ. Ρόμπερτ Φάρλεϋ - 19fortyfive.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Η πραγματικότητα της διεθνούς αγοράς όπλων είναι ότι δεν υπάρχουν πολλές χώρες που έχουν πολλές επιλογές μεταξύ της Ρωσίας και της Κίνας από τη μία πλευρά και της Δύσης από την άλλη. Μερικές χώρες εισάγουν σταθερά τόσο από τη Ρωσία/Κίνα όσο και από τη Δύση, αλλά οι περισσότερες επιλέγουν είτε το ένα είτε το άλλο. Αυτές οι ομάδες μπορούν να διαιρεθούν με ακρίβεια στη μέτρηση του δικαίου της πνευματικής ιδιοκτησίας. Για λόγους που δεν σχετίζονται κυρίως με τις εξαγωγές όπλων, οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση τείνουν να πωλούν όπλα σε χώρες που διαθέτουν ισχυρή προστασία πνευματικής ιδιοκτησίας. Αυτό είναι λίγο πολύ ένας αντιπρόσωπος του «οπαδού της φιλελεύθερης διεθνούς τάξης που βασίζεται σε κανόνες», αλλά είναι ωστόσο ένας χρήσιμος δείκτης του πώς τα όπλα καταλήγουν σε ένα μέρος και όχι σε άλλο.
Έτσι, παρόλο που έχουν πλησιάσει πολιτικά, η Μόσχα και το Πεκίνο έχουν αναπτύξει μια σχέση μηδενικού αθροίσματος όσον αφορά τις εξαγωγές όπλων. Η αλήθεια είναι ότι η Κίνα μπήκε στη ρωσική εξαγωγική αγορά εδώ και αρκετό καιρό, καθιστώντας τη θέση της Ρωσίας ως εξαγωγέα επισφαλή. Ο περισσότερος ρωσικός εξοπλισμός χρονολογείται τουλάχιστον εν μέρει στον Ψυχρό Πόλεμο, και παρόλο που αυτό ισχύει και για τους προμηθευτές των ΗΠΑ και της Ευρώπης, η Δύση έχει αναβαθμίσει ουσιαστικά το μεγαλύτερο μέρος του εξοπλισμού της. Οι Ρώσοι μπορούν ακόμα να ανταγωνιστούν στο κόστος τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους, αλλά και πάλι δεν υπάρχουν πολλοί πελάτες που αγοράζουν μόνο με βάση την τιμή. Για όσους το κάνουν, η Κίνα είναι μια ολοένα και πιο ελκυστική επιλογή.
Η Ρωσία πουλά μεγάλο πλήθος των εξαγωγών όπλων της στην Κίνα και την Ινδία. Οι εξοπλιστικές σχέσεις της Ρωσίας με την Κίνα ήταν γεμάτες από τότε που άρχισε ξανά το εμπόριο τη δεκαετία του 1990. Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, η Ρωσία άρχισε αμέσως να εξάγει τεράστιες ποσότητες στρατιωτικού εξοπλισμού στην Κίνα κάθε είδους διαμορφώσεων. Με την πάροδο του χρόνου, οι Ρώσοι ανησυχούσαν πως η Κίνα παραβίαζε τις αδειοδοτήσεις και τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας με αντίστροφη μηχανική ή με άλλο τρόπο τροποποίηση του εξαγόμενου εξοπλισμού, και το εμπόριο μειώθηκε σημαντικά, ειδικά στις πιο προηγμένες τεχνολογίες. Πριν από αρκετά χρόνια η Ρωσία αντέστρεψε αυτή την απόφαση, προφανώς λόγω της πεποίθησης ότι η Κίνα ήταν τόσο κοντά στο να πιάσει ή να ξεπεράσει τα ρωσικά πρότυπα που δεν είχε πλέον νόημα να παρακρατεί τεχνολογίες. Έτσι, η κινεζική αμυντική βιομηχανία έχει φτάσει σε μεγάλο βαθμό (και κατά κάποιο τρόπο ξεπέρασε) τη ρωσική αντίστοιχη βιομηχανία.
Οι πιθανοί αγοραστές ρωσικού εξοπλισμού πρέπει να κάνουν στον εαυτό τους μερικές πολύ δύσκολες ερωτήσεις. Η Ρωσία αναμφίβολα θα αφιερώσει μεγάλο μέρος της ικανότητας της αμυντικής βιομηχανικής της βάσης (DIB) στην ανακεφαλαιοποίηση των δυνάμεών της, δεδομένων των απωλειών στην Ουκρανία. Όταν οι Ρώσοι πρέπει να ανταγωνιστούν αυτές τις εξαγωγικές αγορές, ποιος θα κερδίσει; Οι χώρες που αγοράζουν ρωσικά όπλα θα αντιμετωπίσουν επίσης κυρώσεις που θα μπορούσαν να τις εμποδίσουν να αποκτήσουν πρόσβαση στις δυτικές αγορές όπλων και θα μπορούσαν ακόμη και να έχουν σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην ικανότητά τους να χρησιμοποιούν το δολάριο των ΗΠΑ. Οι Ρώσοι τεχνικοί και μηχανικοί, που είναι απαραίτητοι για την αναβάθμιση και τη συντήρηση του πολυεξαγόμενου εξοπλισμού, ενδέχεται να αντιμετωπίσουν δικές τους κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένων ταξιδιωτικών περιορισμών.
Οι κινεζικές εταιρείες θα αντιμετωπίσουν λίγα ή κανένα από αυτά τα προβλήματα. Πράγματι, οι κινεζικές αμυντικές εταιρείες μπορεί κάλλιστα να βρεθούν να εξάγουν όπλα στη Ρωσία προκειμένου να βοηθήσουν στην ανακεφαλαιοποίηση των ενόπλων δυνάμεών της. Υπάρχουν μερικές χώρες που δεν μπορούν να αγοράσουν κινέζικα, και επομένως αυτό είναι αναγκαστικά συνδεδεμένο με το ρωσικό DIB. Ως αντίπαλος της Κίνας στη Νότια Ασία, η Ινδία απλά δεν μπορεί να βασιστεί στη δυνατότητα για αγορές όπλων από όλα τα Ιμαλάια. Ομοίως, το Ανόι δεν μπορεί να υπολογίζει στο Πεκίνο ως εξαγωγέα όπλων, καθώς τα περισσότερα από τα όπλα που αγοράζει το Βιετνάμ προορίζονται για την καταπολέμηση της Κίνας. Ίσως δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός πως ούτε το Βιετνάμ ούτε η Ινδία ήταν πρόθυμοι να συμμετάσχουν στη διεθνή καταδίκη της Ρωσίας.
Όλα αυτά αφήνουν τη Ρωσία σε δύσκολη θέση. Η Ρωσία εξάγει ουσιαστικά δύο πράγματα: ενέργεια και όπλα. Οι κυρώσεις έχουν επηρεάσει βαθιά και τα δύο, αλλά σε τελική ανάλυση, πιθανότατα θα έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στα όπλα παρά στην ενέργεια (η Γερμανία δε χρειάζεται να προσποιείται ότι δε θέλει ρωσικά όπλα). Πολλοί εισαγωγείς όπλων, δεδομένης της επιλογής, θα αποφασίσουν ότι μια στρατιωτική σχέση με την Κίνα είναι ασφαλέστερη και πιο αξιόπιστη από αυτή με τη Ρωσία.
Σίγουρα, η Κίνα μπορεί να αντιμετωπίσει τα δικά της προβλήματα . Η απόδοση των τουρκικών UAV στην Ουκρανία μπορεί να εξασφαλίσει την κυριαρχία της Άγκυρας σε μια αγορά που το Πεκίνο προσπάθησε να καταλάβει. Ωστόσο, αυτό θα μπορούσε να αφήσει τη Ρωσία ως τον εξαγωγέα επιλογής μόνο στις ελάχιστες χώρες στις οποίες η Κίνα δε θα πουλήσει, συμπεριλαμβανομένων της Ινδίας και του Βιετνάμ. Αυτό θα είχε πολύ αρνητικές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη ρωσική οικονομία και την DIB καθιστώντας δυσκολότερη την απόκτηση σκληρού νομίσματος και καθιστώντας αδύνατο για τη Ρωσία να βασίζεται σε ξένες πωλήσεις για να αντισταθμίσει το κόστος ανάπτυξης νέων όπλων. Πράγματι, η ρωσική DIB μπορεί να βρεθεί απλώς ένα παράρτημα στους Κινέζους, παράγοντας εξοπλισμό σε μεγάλο βαθμό για τις ρωσικές και κινεζικές ένοπλες δυνάμεις και να γίνει μέρος της αλυσίδας εφοδιασμού για τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό.
Με αυτόν τον τρόπο, όπως και με πολλούς άλλους τρόπους, η απόφαση του Προέδρου Πούτιν να εισβάλει στην Ουκρανία έχει θέσει το καθεστώς της Ρωσίας ως μεγάλης δύναμης σε τρομερό κίνδυνο.