Φθάνοντας στο Γκεμπιζέ κοντά στο Ισμίτ είδα σε ένα χάνι νεαρούς Έλληνες σκλάβους. Ο κύριός τους, που τους είχε αγοράσει, τους είχε ντύσει γυναικεία. Τους έβαζε να χορεύουν και τους εξέδιδε στην πορεία. Ήταν φρεσκοξυρισμένοι, είχαν μακριά μαλλιά και βαμμένα μάγουλα.
Η ύπαρξη Ελλήνων στα σκλαβοπάζαρα της Ανατολής είχε όμως κινητοποίησει τους ομογενείς της Ευρώπης που συνέλεγαν με εράνους λύτρα για την απελευθέρωσή τους. Το ίδιο έκαναν και οι Έλληνες του εξωτερικού της Μικρά Ασίας.
Τα δύο αποσπάσματα από το βιβλίο του Τάκη Σαλκίτζογλου "η Μικρά Ασία στην. Επανάσταση του 1821" δείχνουν τον πολυπολιτισμικό παράδεισο κατά τους ανθρωπιστές από τον οποίο είχαμε το θράσος να απελευθερωθούμε.
Όλοι κατακρίνουν τη δουλεία και την εκμετάλλευση γηγενών όταν αφορά δυτικούς ποτέ όμως όταν αφορά Τούρκους. Η δουλεία είναι κακή όπως φαίνεται μόνο όταν οι δράστες είναι δυτικοί. Αυτό δείχνει ότι ο ανθρωπισμός των ψευδοανθρωπιστών δεν είναι τίποτα άλλο από μίσος για τις πατρίδες τους.
Μελίνα Κονταξή
Ιστορικός - Δρ Βαλκανικού Πολιτισμού