Του Στέλιου Συρμόγλου
Είναι αλήθεια δυνατόν να μην ...εφαρμόζεται ή να εφαρμόζεται με "επιείκεια" ο νόμος; Οι έννοιες πλέον της δικαιοσύνης, της σοβαρότητας και της αξιοκρατίας, που δημόσια εκθειάζονται, αλλά στην πράξη γελοιοποιούνται, προκαλούν ανησυχία στους εχέφρονες πολίτες.
Στην Ελλάδα επίσης "ευημερούν" οι λέξεις. Η υπεσχημένη γαστριμαργία παλαιοτέρων εποχών, έγινε λεξιμαργία. Η δε λεξιλαγνεία έμεινε χωρίς αποδέκτες. Να το πούμε πολιτική ωριμότητα; Μάλλον στομαχική απογοήτευση. Οσο οι Ελληνες θα σκεφτόμαστε με το στομάχι, ωριμότητα δεν βλέπουμε. Κι όσο η πολιτική ηγεσία θα λέει λεξιμαργία και θα θέλει να εννοούμε γαστριμαργία, προκοπή δεν βλέπουμε.
Στην Ελλάδα πολιτικοί και θεσμικοί παράγοντες ξυφουλκούν εναντίον της διαφθοράς και των...φαντασμάτων της. Γιατί περί "φαντασμάτων" πρόκειται. Ποιοι συντηρούσαν τους πυλώνες της κοινωνίας της μίζας; Μόνο ο μόλις προχθές καταδικασθείς σε 20 χρόνια κάθειρξη "άνευ ελαφρυντικών" Ακης τσοαχατζόπουλος, ο οποίος αναμένεται να εξέλθει της πύλης των φυλακών στα επόμενα πέντε περίπου χρόνια; Πόσοι απ' αυτούς που εξέτρεφαν τα οικονομικά εκτρώματα με την κτηνώδη λαιμαργία τους για τον κρατικό κορβανά, τις τελευταίες δύο δεκαετίες, βρίσκονται στα έδρανα της Βουλής και εμφανίζονται ως τιμητές της κάθαρσης; Πόσοι εκκλίνοντες της ευθείας πολιτικοί παρουσιάζονται ως μη έχοντες αντιληφθεί τις επιπτώσεις των διαστροφικών επιδόσεων της διαφθοράς στο χώρο της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ζωής;
Στην Ελλάδα οι διαφθορείς γνωρίζουν την πρακτική. Οι πολιτικοί σ' ένα μεγάλο βαθμό γνωρίζουν ό,τι οι διαφθορείς γνωρίζουν. Ολοι τελικά γνωρίζουν, πολιτικοί και αρκετοί δημοσιογράφοι εναγκαλισμένοι με την εκάστοτε εξουσία. Ολοι γνωριζόμαστε σ' αυτόν τον τόπο με τη συνοικιακή και αρχοντοχωριάτικη λογική. Κι ας υποκρίνονται οι μεν το αντίθετο. Κι ας "καταγράφουν" οι δε απλώς τη διαφθορά. Κι ας ανταλλάσσονται διαξιφισμοί για όνου σκιά. Κι ας κάθε ενδιαφερόμενη ομάδα από τη δική της πλευρά, τρέφει με προσδοκίες το λαό.
Και σε ποια διαπίστωση καταλήγουμε; Σ' αυτήν που συνομολογούν οι σκεπτόμενοι πολίτες, όλοι αυτοί που γνωρίζουν την "καχεξία" της πολιτικής να αντισταθεί στις όποιες επιβολές, στις παλινωδίες, στην αναγωγή του εφικτού σε μυθοπλασία και στη διάσταση της υποτίμησης τούτου του λαού. Στη διαπίστωση ότι ένα "καλύτερο αύριο" δεν μπορεί να προσδιοριστεί, όταν τίποτα δεν λειτουργεί πολιτικά σαν σύνολο. Κι όσοι προσπαθούν να λειτουργήσουν, υποχρεωνονται απλώς να συμφωνήσουν ή να διαφωνήσουν , καταβάλλοντας τα επίχειρα της διαφωνίας στα ψιχία της συμφωνίας...
Στην Ελλάδα τον σύγχρονο πολιτικό δεν πυρώνει η έγνοια, για τη διαμόρφωση της κοινωνικής ζωής των πολιτών. Κι ας είναι μάλιστα το καθήκον της πολιτικής και ως κοινωνικής λειτουργίας, να απαντά θετικά στο αίτημα που προκαλεί ανήκουστους ηθικούς, ασιθητικούς και οικονομικούς πόνους. Γιατί ένα ευρύτατο και βαθύτατο αίτημα το Logito Ergo Sum του Ντεκάρτ, έγινε Respondero Ergo Sum, δηλαδή υπάρχω όχι μόνο σκεπτόμενος, αλλά επικοινωνών...Και σίγουρα καθήκον της πολιτικής δεν είναι να μετατρέπεται σε..αρένα άγονων και επιφατικών αντιπαραθέσεων. Μια αντίθετη όμως αντίδραση των πολιτικών απαιτεί υπευθυνότητα και ορθή σκέψη. Και η ορθή σκέψη παρατηρεί ο Πουανκαρέ, είναι "ένα αστροπελέκι μέσα σε μια μακρινή νύχτα, αλλά αυτό το αστροπελέκι είναι το παν...".
Στην Ελλάδα αυτό το "είδος" των πολιτικών στο υφιστάμενο πολιτικό πεδίο δεν υπάρχει. Γι' αυτό και σ' όλες τις μετρήσεις της κοινής γνώμης, όσο και "μαγειρεμένες" κι αν είναι από τα κομματικά "εργατήρια" της παραποίησης της αλήθειας, αποτυπώνουν εύγλωττα ότι ο "καταλληλότερος" για πρωθυπουργός είναι ο "Κανένας".
Μια φανταστική προσωπογραφία του "Κανένα", δεν μπορεί παρά να είναι μια σύντομη μονογραφία του σήμερα για την ιστορία του αύριο, μακριά από ευκαιριακά δοξαστικά ανακρούσματα ή αποφατικά ανακαλέσματα αποφράδων ημερών. Ενα πρόσωπο, αυλακωμένο παράξενα, όχι από το άροτρο του αργυρώνυτου χρόνου, αλλά από το καθήκον και την έγνοια για τον Ανθρωπο. Ενα "πέτρινο" πρόσωπο, που να ενσαρκώνει ένα "ζώον πολιτικόν", που ενώ θα δίνει την εντύπωση ενός ακαταμάχητου και πολυδύναμου πολιτικού μεγέθους, πάντοτε έτοιμου να αφανίσει τους υπεναντίους, θα είναι ταυτόχρονα ένας "μεγαλόσωμος αίλουρος", προικισμένος με οξύνοια και αξυγώνια πολιτική διαίσθηση, αλλά και με ευαισθησία μπροστά στον κοινωνικό πόνο.
Θα είναι το πρόσωπο που θα κοιτάζουν στα μάτια 10 εκατομμύρια ζεύγη ρωμέικων οφθαλμών, με προσδοκία στη δυναμική αρχικά αντιπολιτευτική του παρουσία απέναντι στους "νόμιμους" επιβήτορες της εξουσίας. Και θα είναι ο "Κανένας" που θα εκπληρώσει τη μύχια επιθυμία του Ελληνα, για την αποκαθήλωση της πολιτικής υποκρισίας και απάτης και τον ενταφιασμό της στο νεκροταφείο της ιστορικής λήθης...
Ο "Κανένας" ως ενάντιος στον πολυδιάστατο πολιτικό αμοραλισμό, δεν μπορεί να είναι και να φαίνεται υποχωρητικός και συμβιβαστικός. Πρέπει να είναι ένας μινωικός ταύρος στο πολιτικό υαλπωλείο, χωρίς να φοβάται ότι θα πληγωθεί ακόμη και από τα οικεία βέλη. Ενας Βελλερεφόντης, που θα αφήσει άλαλα τα χείλη των Ελλήνων, των εθισμένων στην πολιτική δειλία και μικρότητα, όταν θα κατακρεουργεί τη Χίμαιρα, θα κρατάει από το λαιμό τον Πήγασο, έτοιμος να τον πνίξει, για να μην μπορεί ο κάθε ψυχονευρωτικός ηγετίσκος να φέρεται επί των πτερύγων του...
Ο "Κανένας" είναι αναμφισβήτητα γεννημένος στον αστερισμό του Βελλερεφόντη, αυτού του Μυθικού ήρωα της αρχαίας Κορίνθου, εγγονού του Σίσσυφου, που σκότωσε τη Χίμαιρα και κατόρθωσε να πιάσει το φτερωτό Πήγασο...
Και το ερώτημα εγείρεται εύλογο και προκλητικό: Υπάρχει αυτός ο "κανένας" ή βρίσκεται στο φαντασιακό επίπεδο ρομαντικών διαδρομιστών της ουτοπίας, στους οποίους πιθανώς να συγκαταλέγεται και ο γράφων, και είναι μεταμορφωμενος σε μουσειακό αρχέτυπο, σε κάποιο εκθεσιακό χώρο, που τέρπει τους εραστές της γλυπτικής ή είναι αντικείμενο σπουδής των μυουμένων στην αγαλματολογία;
Και το ερώτημα μπορεί να απαντηθεί μόνο με ερώτημα: Αν δεν υπήρχε ο "κανένας" θα είχε "σφηνωθεί" ως αναπόδραστη επιθυμία στην κοινή συνείδηση των πολιτών, για να αποτυπώνεται όλο και πιο δυναμικά στις δημοσκοπήσεις; Διαχρονικά, κοινωνιολογικά και μεταφυσικά, ο "Κανένας" είναι προορισμένος να κάνει δυναμικά την εμφάνισή του, όσο το έθνος έχει ακόμη ζωτικότητα. Τι είδους ζωτικότητα; Τη ζωή που προβάλλει από την ιερότητα της ιστορίας του, από τις μεγάλες αξίες που συνδυάστηκαν με τη διιστορική παρουσία του Ελληνισμού.
Και χωρίς ο γράφων να είναι ονειροβάμων και ποιητής, κι ας δημιουργεί κάποιες φορές αυτήν την εντύπωση, βλέπει σ' αυτές τις αξίες αιώνια νεότητα. Ο Ελληνισμός ενσαρκώνει ό,τι είναι αιώνια σύμφυτο με την ανθρώπινη φύση. Αν συνειδητοποιούσαμε αυτή την αλήθεια, θα τοποθετούσαμε χρονικά τον "Κανέναν" πολύ κοντά μας...Είναι θέμα και της ατομικής μας ευθύνης να μην χανόμαστε στο φαύλο κύκλο των αλληλοεξουδτερούμενων επιδράσεων.
Στην περιπέτεια των λαών έρχεται πάντοτε μια κορυφαία στιγμή, όπου άτομα και ομάδες κοινωνικές, αντιμετωπίζουν τη μοίρα τους με συνείδηση βαρύτερη από την πείρα που συγκόμισαν ανάμεσα από τα χρόνια της δοκιμασίας, όπου το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον γίνονται ένας ζωντανός πυλός, γίνονται ο "Κανένας", που αποκτά ονοματεπώνυμο, που δεν ραγίζει από τις χαρακιές του χθές, του σήμερα και του αύριου!