 |
| Ozan ΚΟSE / ΑFΡ |
Το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δε γιορτάζει πλέον με ενθουσιασμό την εθνική ημέρα της Τουρκικής Δημοκρατίας, που ιδρύθηκε από τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ. Αντ' αυτού, το νέο καθεστώς του Ερντογάν τιμά κάθε χρόνο την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 2016 με μεγάλη φανφάρα ως «Ημέρα Δημοκρατίας και Εθνικής Ενότητας» σε ολόκληρη τη χώρα και παγκοσμίως.
Türkmen Terzi - turkishminute.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Σύμφωνα με πολλούς, η απόπειρα πραξικοπήματος ήταν μια προβοκάτσια που αποσκοπούσε στην εδραίωση της αυταρχικής διακυβέρνησης του προέδρου Ερντογάν, ξεριζώνοντας τους αντιφρονούντες και εξαλείφοντας ισχυρούς παράγοντες, όπως ο στρατός, στο πλαίσιο της επιθυμίας του για απόλυτη εξουσία.
Από το αποτυχημένο πραξικόπημα σκοτώθηκαν 251 άνθρωποι και τραυματίστηκαν περισσότεροι από χίλιοι άλλοι. Το επόμενο πρωί, μετά την ανακοίνωση της κατάπνιξης του πραξικοπήματος, η τουρκική κυβέρνηση ξεκίνησε αμέσως μια ευρεία εκκαθάριση στρατιωτικών, δικαστών, αστυνομικών, εκπαιδευτικών και άλλων δημοσίων υπαλλήλων που οδήγησε τελικά στην απόλυση περισσότερων από 130.000 από τις θέσεις εργασίας τους.
Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, η Ημέρα Δημοκρατίας και Εθνικής Ενότητας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 15 Ιουλίου με πολυάριθμες εκδηλώσεις σε ολόκληρη τη χώρα, που διοργανώνονται από κρατικούς φορείς, όπως γραφεία κυβερνήσεων, αστυνομικές υπηρεσίες, θρησκευτικές υπηρεσίες, δήμους, υπουργεία, σχολεία που υπάγονται στο υπουργείο Παιδείας, ιδιωτικά σχολεία και πολλά άλλα. Οι τουρκικές πρεσβείες σε όλο τον κόσμο, σε συνεργασία με τον Τουρκικό Οργανισμό Συνεργασίας και Συντονισμού (TİKA), το τουρκικό Ίδρυμα Maarif, το Ινστιτούτο Yunus Emre και άλλους οργανισμούς που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση, διοργανώνουν επίσης διάφορες εκδηλώσεις για να θυμηθούν τους πολίτες που έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της απόπειρας πραξικοπήματος.
Ο κρατικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας TRT και σχεδόν όλα τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης, τα οποία λαμβάνουν άμεσες εντολές από τους κολλητούς του Ερντογάν, καλύπτουν γενναιόδωρα τις εκδηλώσεις της 15ης Ιουλίου. Η Νότια Αφρική είναι ένας από τους προορισμούς όπου το AKP του Ερντογάν προσπαθεί απεγνωσμένα να διαδώσει την προπαγάνδα της 15ης Ιουλίου.
Η τουρκική πρεσβεία στην Πρετόρια μοιράστηκε μόνο δύο tweets στις 19 Μαΐου 2024 με αφορμή τον εορτασμό της Ημέρας Ατατούρκ, Νεολαίας και Αθλητισμού, η οποία στην επίσημη ιστοριογραφία θεωρείται ως η αρχή του τουρκικού πολέμου της ανεξαρτησίας. Για την Ημέρα της Δημοκρατίας, η οποία τιμά την ανακήρυξη της Δημοκρατίας το 1923, ή την Ημέρα της Νίκης, η οποία σηματοδοτεί τη νίκη στην τελική μάχη στο Ντουμλουπινάρ που τερμάτισε τον Τουρκικό Πόλεμο της Ανεξαρτησίας το 1922, δεν υπήρξαν σημαντικές κοινοποιήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, η πρεσβεία κοινοποίησε 23 tweets και retweets στο Χ για να τιμήσει την Ημέρα Δημοκρατίας και Εθνικής Ενότητας στις 15 Ιουλίου.
Το AKP του Ερντογάν κήρυξε τη λεγόμενη απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, η οποία δεν έχει διερευνηθεί από το τουρκικό κοινοβούλιο, την ανεξάρτητη δικαιοσύνη, τα μέσα ενημέρωσης, τα δικαστήρια ή οποιονδήποτε διεθνή οργανισμό, ως εθνική εορτή μαζί με άλλες εθνικές ημέρες που αντιπροσωπεύουν μεγάλες επιτυχίες στην πρόσφατη ιστορία κατά των αποικιοκρατικών δυνάμεων. Το ΑΚΡ εμπόδισε τα κρατικά θεσμικά όργανα να ερευνήσουν τα πραγματικά γεγονότα της απόπειρας πραξικοπήματος, ενώ απέτισε φόρο τιμής στους πολίτες που έχασαν τη ζωή τους στο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου με εκατοντάδες εκδηλώσεις που χρηματοδοτήθηκαν με εκατομμύρια δολάρια από τους φορολογούμενους.
Από την άλλη πλευρά, οι οικογένειες των θυμάτων, οι εξόριστοι δημοσιογράφοι και οι αξιωματικοί ασφαλείας που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια των γεγονότων του πραξικοπήματος συνεχίζουν να αποκαλύπτουν τα ψέματα του ΑΚΡ της 15ης Ιουλίου.
«Εκείνη η νύχτα είναι ακόμα σκοτεινή για μένα. Τίποτα δεν έχει ξεκαθαρίσει μέσα σε οκτώ χρόνια. Κανένας πολιτικός δεν ασχολήθηκε με το θέμα αυτό, και φαίνεται πως κανένας δε θα το κάνει. Δεν υπήρξε τίποτα ούτε από την αντιπολίτευση. Φαίνεται ότι ήταν ένα κρατικό έργο, ένα συστηματικό πράγμα όπου ο καθένας πήρε αυτό που ήθελε. Οι ισχυροί συγκρούστηκαν και ο λαός ποδοπατήθηκε», δήλωσε τη Δευτέρα στην ειδησεογραφική ιστοσελίδα Kürsü TV η Νιχάλ Ολκόκ, η οποία έχασε τον σύζυγό της Ερόλ Ολκόκ, εξέχοντα δημοσιογράφο του ΑΚΡ, και τον 16χρονο γιο της Αμπντουλάχ τη νύχτα του πραξικοπήματος. Ισχυρίστηκε πως ο σύζυγος και ο γιος της σκοτώθηκαν από ελεύθερους σκοπευτές.
Ο Erol Olçok, σε tweets που ανήρτησε πέντε ημέρες πριν από το πραξικόπημα, έδειξε την 15η Ιουλίου, δηλώνοντας ότι ο Ερντογάν θα συνωμοτούσε εναντίον του τουρκικού στρατού εκκαθαρίζοντας κεμαλικούς, αριστερούς και γκιουλενιστές στρατιώτες και θα σχημάτιζε έναν εθνικό στρατό με στρατιώτες πιστούς σε αυτόν. Την ημέρα του πραξικοπήματος, επίμονα τηλεφωνήματα από τα κεντρικά γραφεία του AKP του έδιναν οδηγίες να πάει στη γέφυρα του Βοσπόρου, όπου είχε ξεκινήσει η απόπειρα πραξικοπήματος - οπερέτας.
Ο διοικητής της SAT (το τουρκικό ισοδύναμο των πεζοναυτών των ΗΠΑ) Mevlüt Öncel ανέφερε λεπτομερώς στο δικαστήριο ότι δεν ήταν στρατιώτες αλλά άγνωστοι ένοπλοι που σκότωσαν τους πολίτες. «Λοιπόν, τι συνέβη εκείνη τη νύχτα; Πρώτον, κάποιες αρχές κατάφεραν να συγκεντρώσουν στο ίδιο σημείο στρατιωτικούς και πολίτες, οι οποίοι βρέθηκαν αντιμέτωποι τη νύχτα της 15ης Ιουλίου. Χιλιάδες πολίτες έρχονταν στους στρατώνες, αλλά δεν υπήρχε ούτε ένας αστυνομικός. Είδαν ότι οι στρατιώτες δεν πυροβολούσαν τους πολίτες. Στις 3 τα ξημερώματα, έκοψαν όλο το ηλεκτρικό ρεύμα στη στρατιωτική βάση. Ταυτόχρονα με τις προειδοποιητικές βολές των στρατιωτών, πυροβόλησαν και αυτοί. Στην πραγματικότητα, επρόκειτο για μια εκτέλεση...».
Οι εκθέσεις αυτοψίας υποστηρίζουν τη μαρτυρία του Öncel πως σχεδόν όλοι οι πολίτες σκοτώθηκαν όχι από τις σφαίρες των στρατιωτών αλλά από ελεύθερους σκοπευτές. Ο τουρκικός στρατός δεν διέθετε μονάδα ελεύθερων σκοπευτών εκείνη την εποχή.
Έχουν περάσει οκτώ χρόνια από την απόπειρα πραξικοπήματος, ωστόσο ο Ερντογάν δεν έχει δώσει εξηγήσεις για ποιο λόγο διακινδύνευσε τη ζωή εκατομμυρίων πολιτών καλώντας τους να βγουν στους δρόμους σε ζωντανή μετάδοση του CNN Türk για να αντιμετωπίσουν τα όπλα και τα τανκς των πραξικοπηματιών τη νύχτα του πραξικοπήματος. Επιπλέον, εμπόδισε τα δικαστήρια και τις κοινοβουλευτικές επιτροπές να ερευνήσουν ποιος ήταν υπεύθυνος για αυτούς τους θανάτους αμάχων.
Ο Ερντογάν έσπευσε να κατηγορήσει τον ισλαμιστή λόγιο Φετουλάχ Γκιουλέν ως εγκέφαλο του πραξικοπήματος, ενώ το πραξικόπημα βρισκόταν ακόμη σε εξέλιξη. Και μετά από οκτώ χρόνια, εξακολουθεί να ηγείται μιας εκτεταμένης καταστολής σε πάνω από 2 εκατομμύρια οπαδούς του Γκιουλέν, συμπεριλαμβανομένων δασκάλων, νοικοκυρών και φοιτητών. Μέχρι σήμερα, ούτε ο ίδιος ούτε κάποιος από την κυβέρνησή του δεν έχει καταφέρει να παράσχει ούτε ένα ίχνος αξιόπιστου αποδεικτικού στοιχείου που να αποδεικνύει την εμπλοκή του Γκιουλέν.
Αλλά ο Ερντογάν, ο Χουλουσί Ακάρ, ο τότε αρχηγός του στρατού που αργότερα διετέλεσε υπουργός Άμυνας, και ο σημερινός υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ο οποίος ήταν τότε επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών, δεν κατέθεσαν σε κοινοβουλευτική επιτροπή διερεύνησης πραξικοπήματος ή σε κανένα δικαστήριο για να μοιραστούν τις λεπτομέρειες της απόπειρας πραξικοπήματος. Ο Ερντογάν, ο οποίος τότε κυβερνούσε τη χώρα για πάνω από 14 χρόνια, χαρακτήρισε την απόπειρα πραξικοπήματος ως «δώρο του Θεού» στην ομιλία του προς το έθνος στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης κατά τη διάρκεια της απόπειρας πραξικοπήματος.
Σχεδόν μια δεκαετία αργότερα, ο χρόνος απέδειξε ότι ο Ερντογάν κατάφερε να εδραιώσει τη μονοπρόσωπη διακυβέρνησή του χάρη στην απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου. Το ΑΚΡ του Ερντογάν εκκαθάρισε με επιτυχία σχεδόν τους μισούς Τούρκους στρατηγούς από τον στρατό και τους αντικατέστησε με διοικητές που βρίσκονται πιο κοντά στο ΑΚΡ. Το AKP εκκαθάρισε πάνω από 4.000 δικαστές και εισαγγελείς, αντικαθιστώντας τους με νέους απόφοιτους της Νομικής Σχολής που διορίστηκαν ως δικαστές και εισαγγελείς και οι οποίοι λαμβάνουν εντολές από τον Ερντογάν. Αστυνομικοί και άλλοι βασικοί δημόσιοι υπάλληλοι απολύθηκαν από τις θέσεις τους επειδή απλώς κατηγορήθηκαν για συμμετοχή στο κίνημα Γκιουλέν.
Το αποτυχημένο πραξικόπημα επέτρεψε στον Ερντογάν να φιμώσει όλους τους επικριτές του στα κυβερνητικά όργανα. Το ΑΚΡ έκλεισε 170 οίκους μέσων ενημέρωσης και πολλοί κορυφαίοι εκδότες και δημοσιογράφοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα. Από τη νύχτα της 15ης Ιουλίου, ο Ερντογάν έχει μετατρέψει το κοινοβουλευτικό σύστημα της Τουρκίας σε μια εκτελεστική προεδρία, όπου δεν αντιμετωπίζει καμία αντίσταση από το κεμαλικό στρατιωτικό κατεστημένο ή την άλλοτε ισχυρή γραφειοκρατική δύναμη του κινήματος Γκιουλέν. Μπορεί μόνος του να εξαπολύσει τη χώρα σε πόλεμο, όπως έδειξαν οι τουρκικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία.
Η ειρωνεία είναι ότι ενώ το κυνήγι μαγισσών του ΑΚΡ κατά των μελών του κινήματος Γκιουλέν συνεχίζεται αδιάλειπτα τα τελευταία οκτώ χρόνια, οι στρατιώτες που προστάτευσαν τον Ερντογάν στο Μαρμαρίς τη νύχτα της 15ης Ιουλίου και οι πιλότοι που τον μετέφεραν στην Κωνσταντινούπολη φυλακίστηκαν επειδή ήταν μέλη του κινήματος.
Ο Τούρκος καθηγητής Nursen Mazıcı, του οποίου η διδακτορική διατριβή αφορά τα στρατιωτικά πραξικοπήματα, δήλωσε στην Habertürk TV: «Η 15η Ιουλίου δεν είναι στρατιωτικό πραξικόπημα. Όποιος επωφελήθηκε από αυτό το γεγονός είναι ο δράστης».
Η απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου ήταν μια επιχείρηση με ψεύτικη σημαία και ήταν ένα δώρο του Θεού για τον Ερντογάν. Όπως δήλωσε ο πρώην ηγέτης του κύριου αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο Ερντογάν πραγματοποίησε το πολιτικό πραξικόπημα μετά την 15η Ιουλίου και το ισλαμιστικό καθεστώς του Ερντογάν μπορεί να συνεχίσει μόνο με τη ρητορική της 15ης Ιουλίου.