 |
| pixabay / hosnysalah |
Εν μέσω του φρικιαστικού πολέμου στη Γάζα, τα πάθη κορυφώνονται σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο. Τεράστιες διαδηλώσεις αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη έχουν λάβει χώρα σε ολόκληρη την περιοχή, και αυτό τρομάζει πολλές άρχουσες ελίτ που φοβούνται το παλαιστινιακό ζήτημα.
Giorgio Cafiero - responsiblestatecraft.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Το θεωρούν ως επικίνδυνα αποσταθεροποιητικό, και ξεκινώντας πριν από μήνες, μια χούφτα αραβικών κρατών, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου, της Ιορδανίας και της Σαουδικής Αραβίας, άρχισαν να περιορίζουν τον φιλοπαλαιστινιακό ακτιβισμό στις χώρες τους.
Μια τέτοια καταστολή σε αυτές τις αραβικές χώρες δεν αποτελεί έκπληξη και θα πρέπει να γίνει κατανοητή σε δύο επίπεδα. Το πρώτο αφορά τις διαμαρτυρίες σε αυτές τις χώρες σε θεμελιώδες επίπεδο. Το δεύτερο αφορά ειδικά το παλαιστινιακό ζήτημα.
Ο φόβος της πολιτικής κινητοποίησης
Τα αυταρχικά καθεστώτα γενικά υποφέρουν συχνά από κρίσεις νομιμοποίησης και, ως εκ τούτου, βλέπουν κάθε ακτιβισμό και κινητοποίηση των πολιτών από τη βάση ως δυνητικά απειλητική. Αυτό συμβαίνει ανεξάρτητα από το ποια αιτία φέρνει τους ανθρώπους κοντά. Οι περισσότερες αραβικές κυβερνήσεις θέλουν να συνυπολογίσουν και να ρυθμίσουν τέτοια κινήματα και να τα εμποδίσουν να αμφισβητήσουν ποτέ τις υποστηριζόμενες από το καθεστώς αφηγήσεις και συμφέροντα.
Τα περισσότερα αραβικά κράτη είναι γενικά αλλεργικά στις λαϊκές διαμαρτυρίες", δήλωσε η Marina Calculli, ερευνήτρια στο Τμήμα Μεσανατολικών, Νοτιοασιατικών και Αφρικανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κολούμπια, σε συνέντευξή της στην RS. "Φοβούνται ότι το άνοιγμα της δημόσιας σφαίρας και το να επιτρέψουν διαμαρτυρίες αλληλεγγύης προς τους Παλαιστίνιους θα μπορούσε να ενθαρρύνει διαμαρτυρίες κατά της κυβέρνησης και των πολιτικών τους σε άλλους τομείς".
Άλλοι εμπειρογνώμονες συμφωνούν. "Οποιοδήποτε είδος λαϊκής κινητοποίησης ή ακτιβισμού που φέρνει τους ανθρώπους κοντά, είτε στο διαδίκτυο είτε στους δρόμους, αποτελεί απειλή για αυτά τα αυταρχικά καθεστώτα", δήλωσε στην RS ο Nader Hashemi, διευθυντής του Prince Alwaleed Center for Christian-Muslim Understanding στη Σχολή Εξωτερικών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Georgetown. "Τα αραβικά κράτη σήμερα δεν συμπαθούν τον παλαιστινιακό εθνικισμό επειδή ο παλαιστινιακός εθνικισμός αποτελεί πηγή λαϊκής κινητοποίησης στον αραβικό δρόμο", πρόσθεσε.
"Ο αραβικός κόσμος έχει μετατρέψει τους πολίτες του σε καταναλωτές", εξήγησε ο Rami G. Khouri, διακεκριμένος ερευνητής δημόσιας πολιτικής στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού, σε συνέντευξή του στην RS.
"Μπορείς να καταναλώνεις ό,τι θέλεις. Υπάρχουν 25 διαφορετικά είδη τηγανητού κοτόπουλου που μπορείτε να αγοράσετε στις περισσότερες αραβικές πρωτεύουσες και αυτό είναι μια χαρά. Αυτό είναι που θέλουν οι κυβερνήσεις, να ξοδεύουν οι άνθρωποι τον χρόνο, τα χρήματα και τις σκέψεις τους στην κατανάλωση. Αλλά οτιδήποτε έχει να κάνει με την πολιτική εξουσία, τη δημόσια πολιτική και την κατανομή των οικονομικών κερδών πρέπει να ελέγχεται από την κυβέρνηση", πρόσθεσε.
Η Παλαιστίνη αποκαλύπτει τα τρωτά σημεία των καθεστώτων
Όσον αφορά το παλαιστινιακό ζήτημα πιο συγκεκριμένα, μπορεί να τείνει να εκθέσει την αδυναμία πολλών αραβικών κυβερνήσεων. Από τη μία πλευρά, τα αραβικά καθεστώτα πρέπει να ικανοποιήσουν την κοινή γνώμη κάνοντας κυρίως συμβολικές και συμβολικές χειρονομίες για την υποστήριξη της παλαιστινιακής υπόθεσης. Από την άλλη πλευρά, κανένα αραβικό κράτος δεν θέλει να έρθει αντιμέτωπο με το Ισραήλ, γεγονός που για πολλά από αυτά έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με τις σχέσεις τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες, στις οποίες βασίζονται για την ασφάλεια και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ως πηγή κρίσιμης οικονομικής βοήθειας.
Κάθε μέρα που ο πόλεμος στη Γάζα συνεχίζεται, οι εσωτερικές πιέσεις στα καθεστώτα αυτά αυξάνονται, και αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο οι κυβερνήσεις αυτές ζητούν ομόφωνα κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Δεν πρόκειται τόσο για την ευημερία των Παλαιστινίων καθεαυτήν, όσο για τη διατήρηση της σταθερότητας, της νομιμότητας, ακόμη και της επιβίωσης των αραβικών καθεστώτων. "Η Παλαιστίνη είναι ένας δίκαιος αγώνας", δήλωσε η Ghada Oueiss, μια Λιβανέζα δημοσιογράφος, στο RS.
"Ωστόσο, οι Άραβες δεσπότες δεν την είδαν ποτέ παρά μόνο από μια οπτική γωνία: Πώς μπορώ να προστατεύσω το καθεστώς μου;"
Όσο περισσότερο συνεχίζεται αυτός ο πόλεμος, τόσο περισσότεροι Άραβες πολίτες θα θέτουν προφανή ερωτήματα σχετικά με το γιατί τα αραβικά κράτη, τα οποία ξοδεύουν τεράστια ποσά για όπλα, δε δίνουν ούτε μια σφαίρα στην παλαιστινιακή αντίσταση.
Τέτοιες ερωτήσεις κάνουν αυτά τα καθεστώτα να αισθάνονται εξαιρετικά άβολα, ιδιαίτερα εκείνα τα αραβικά κράτη που εξομάλυναν τις διπλωματικές σχέσεις με το Τελ Αβίβ. Αυτή τη συγκεκριμένη στιγμή, όταν οι κοινωνίες σε ολόκληρη την περιοχή MENA αντιδρούν σε αυτό που οι περισσότεροι Άραβες και μουσουλμάνοι θεωρούν γενοκτονία στη Γάζα, υπάρχει ένα αίσθημα ντροπής εκ μέρους των αραβικών κυβερνήσεων που συνεργάστηκαν με τη Δύση και το Ισραήλ για να προσπαθήσουν ουσιαστικά να θάψουν την παλαιστινιακή υπόθεση στο πλαίσιο των συμφωνιών εξομάλυνσης.
"Τα περισσότερα αραβικά καθεστώτα εμπλέκονται θεμελιωδώς στην προσπάθεια να καταστείλουν την παλαιστινιακή αναζήτηση της ελευθερίας και να εξομαλύνουν την κατοχή της Παλαιστίνης από το Ισραήλ, την οποία χρησιμοποιούν εδώ και καιρό ως διαπραγματευτικό χαρτί για να επιτύχουν παραχωρήσεις από το Ισραήλ και ιδιαίτερα από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις ευρωπαϊκές χώρες σε τομείς όπως η ασφάλεια, η ενέργεια και οι εμπορικές συμφωνίες", σύμφωνα με τον Calculli, ο οποίος λέει πως τα καθεστώτα αυτά κινδυνεύουν να θεωρηθούν συνένοχα σε ό,τι συμβαίνει σήμερα στη Γάζα.
Επίσης, πρέπει να εξεταστούν σημαντικοί ιστορικοί παράγοντες που σχετίζονται με την πολιτική του αραβικού κόσμου την εποχή του Ψυχρού Πολέμου και την άνοδο των λαϊκιστών Αράβων εθνικιστών, και αργότερα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, και πώς ο παλαιστινιακός αγώνας ήταν σημαντικός και για τους δύο.
"Οι διαμαρτυρίες για την Παλαιστίνη είναι ιδιαίτερα αντιπαθείς από τις κυβερνήσεις, επειδή έχουν αξιοποιηθεί ιστορικά από τις δύο δυνάμεις που είναι πιο απειλητικές για τις αραβικές κυβερνήσεις, οι οποίες είναι τα ισλαμιστικά κινήματα και τα αριστερά κινήματα", σύμφωνα με τον Khouri.
"Ακόμη και από τη δεκαετία του 1950 ήταν οι αριστεροί που χρησιμοποίησαν το θέμα της Παλαιστίνης για να συγκεντρώσουν υποστήριξη και να αμφισβητήσουν τις κυβερνήσεις", εξήγησε, "και πιο πρόσφατα ήταν οι ισλαμιστές, οπότε αυτό τους δίνει μια επιπλέον απήχηση που δεν αρέσει στις κυβερνήσεις".
Το ζήτημα της Παλαιστίνης συμβολίζει έναν ευρύτερο αγώνα για ελευθερία και αξιοπρέπεια, ο οποίος αγγίζει τη χορδή πολλών Αράβων, Μουσουλμάνων και ανθρώπων του Παγκόσμιου Νότου. Για παράδειγμα, τον περασμένο μήνα, εκατοντάδες πολιτικοί κρατούμενοι του Μπαχρέιν φώναζαν υπέρ της Παλαιστίνης και ανέμιζαν παλαιστινιακές σημαίες όταν αφέθηκαν ελεύθεροι μετά από βασιλική χάρη.
Αυτή η αίσθηση αλληλεγγύης μεταξύ Παλαιστινίων και μη Παλαιστινίων Αράβων δεν είναι κάτι καινούργιο. "Η ελευθερία σας είναι συνδεδεμένη με την ελευθερία μας και η ελευθερία μας είναι συνδεδεμένη με την ελευθερία σας", είναι αυτό που είπαν οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι στον Abdul-Hadi al-Khawaja, έναν κρατούμενο συνείδησης από το Μπαχρέιν, το 2012 όταν έκανε απεργία πείνας.
"Το ζήτημα της Παλαιστίνης είναι ένα ζήτημα αδικίας, και αυτό το ζήτημα της αδικίας ερμηνεύεται στη συνέχεια από τις αραβικές μάζες ως συμβολισμός της αναζήτησης της δικαιοσύνης σε όλους τους τομείς, η οποία περιλαμβάνει επίσης την κριτική των αυταρχικών καθεστώτων στον αραβικό κόσμο, τα οποία είναι μνημειωδώς άδικα", δήλωσε ο Hashemi στην RS.
Σημείωσε ότι πολλές αραβικές κυβερνήσεις αρνούνται στους πολίτες τους το βασικό δικαίωμα αυτοδιάθεσης μέσα στις ίδιες τους τις κοινωνίες, γεγονός που εξηγεί γιατί οι κυρίαρχες ελίτ σε αυτές τις χώρες θεωρούν την παλαιστινιακή υπόθεση ως απειλή και θέλουν να την "καταπνίξουν και να την πνίξουν". Ο Hashemi κατέληξε: "Αυτό που προτιμούν είναι μια μορφή παλαιστινιακού εθνικισμού που ενσαρκώνεται στην πολιτική της Παλαιστινιακής Αρχής".