 |
| pixabay / geralt |
Ted Snider - libertarianinstitute.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Μετά την απόρριψη από τις Ηνωμένες Πολιτείες της πρότασής της για αμοιβαίες εγγυήσεις ασφαλείας τον Δεκέμβριο του 2021, η οποία περιελάμβανε γραπτή εγγύηση ότι η Ουκρανία δεν θα γινόταν μέλος του ΝΑΤΟ, η Ρωσία εξαπέλυσε μια περιορισμένη εισβολή στην Ουκρανία που περιελάμβανε μόνο 120.000-190.000 στρατιώτες, μια δύναμη πολύ μικρότερη από αυτή που η Ρωσία γνώριζε ότι θα ήταν απαραίτητη για την κατάκτηση ολόκληρης της χώρας. Η πρόθεση δεν ήταν να απορροφήσει την Ουκρανία, αλλά να τρομοκρατήσει την κυβέρνησή της ώστε να υπογράψει μια εγγύηση πως δε θα δεχόταν πρόσκληση να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ (αφού το ΝΑΤΟ είχε ήδη αρνηθεί τη συμφωνία με την υπόσχεση να μην την προσκαλέσει).
Σχεδόν τα κατάφεραν. Τις ημέρες που ακολούθησαν την έναρξη του πολέμου, η Ουκρανία έσπευσε να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία. Μόνο αφού οι συνομιλίες αυτές κατέρρευσαν, η Ρωσία δέσμευσε περισσότερα στρατεύματα και πόρους στον πόλεμο.
Αυτό θέτει το ερώτημα γιατί απέτυχαν αυτές οι πολλά υποσχόμενες συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου εξίσου σημαντικό με το ερώτημα γιατί ξεκίνησε ο πόλεμος εξ αρχής. Ενώ η Ρωσία φέρει το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για την έναρξη του πολέμου, όποιος φέρει το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για την εξασφάλιση της συνέχισής του φέρει μερική ευθύνη για την επακόλουθη καταστροφή.
Έχουν διατυπωθεί τρεις θεωρίες. Η πρώτη τονίζει την τραυματική επίδραση της ανακάλυψης των φρικαλεοτήτων στη Μπούχα. Η δεύτερη τονίζει την ουκρανική δράση. Η τρίτη τονίζει την παρεμβατική παρεμπόδιση των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο Oleksiy Arestovych, πρώην σύμβουλος του γραφείου του προέδρου της Ουκρανίας, ήταν μέλος της ουκρανικής διαπραγματευτικής ομάδας στην Κωνσταντινούπολη. Λέει ότι οι συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη ήταν επιτυχείς και θα μπορούσαν να έχουν λειτουργήσει. Λέει πως η συμφωνία της Κωνσταντινούπολης ήταν κατά 90% έτοιμη και ότι αυτό που απέμενε ήταν «το ζήτημα του ύψους των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων σε καιρό ειρήνης».
Αλλά τελικά δεν τα κατάφεραν. Ο Αρέστοβιτς δέχεται τη θεωρία της δυτικής παρέμβασης για το γιατί έληξαν οι συνομιλίες, αλλά δέχεται και τη θεωρία της Μπούχα. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι «ήταν σοκαρισμένος». Λέει ότι «ο Ζελένσκι άλλαξε εντελώς πρόσωπο όταν ήρθε στην Μπούχα και είδε τι είχε συμβεί».
Υπάρχουν όμως αρκετές ενδείξεις που δείχνουν ότι η Μπούχα είχε ελάχιστη σχέση με το θάνατο των διπλωματικών συνομιλιών. Τα χρονοδιαγράμματα είναι συγκεχυμένα και μπορεί να αναφέρονται σε διαφορετικούς γύρους συνομιλιών- ορισμένα υποδηλώνουν ότι η απόφαση να τερματιστούν οι συνομιλίες προηγήθηκε της ανακάλυψης στη Μπούχα- ορισμένα υποδηλώνουν πως συνεχίστηκαν παρά την ανακάλυψη στην Μπούχα. Αλλά συμφωνούν ότι η καμπάνα του θανάτου για τις συνομιλίες μπορεί να μην ήταν η Μπούχα.
Ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ, ο οποίος διαδραμάτισε διαμεσολαβητικό ρόλο στις συνομιλίες της Κωνσταντινούπολης κατόπιν αιτήματος της Ουκρανίας, λέει ότι «τίποτα δεν ήταν γνωστό για την Μπούχα κατά τη διάρκεια των συνομιλιών με τον Ουμτζέροφ», έναν βασικό Ουκρανό διαπραγματευτή, «στις 7 και 13 Μαρτίου».
Το ίδιο σημειώνεται σε έκθεση που συνέταξε ένας πρώην βοηθός γενικός γραμματέας του ΟΗΕ σε ειρηνευτικές αποστολές του ΟΗΕ, του ΝΑΤΟ και απόστρατος ανώτατος στρατηγός της Γερμανίας, καθώς και ομότιμος καθηγητής πολιτικών επιστημών του Πανεπιστημίου Freie του Βερολίνου. Λένε ότι «η απόφαση της Ουκρανίας να εγκαταλείψει τις διαπραγματεύσεις μπορεί να ελήφθη πριν από την ανακάλυψη της σφαγής αμάχων στην πόλη Μπούχα κοντά στο Κίεβο».
Υπάρχουν επίσης ενδείξεις πως η Ουκρανία, και ο Ζελένσκι προσωπικά, ήταν πρόθυμοι να συνεχίσουν τις συνομιλίες ακόμη και μετά την ανακάλυψη της Μπούχα.
Στις 5 Απριλίου 2022, την επομένη της επίσκεψης του Ζελένσκι στην Μπούχα, δήλωσε στους Ουκρανούς δημοσιογράφους ότι αυτό που συνέβη στην Μπούχα ήταν «ασυγχώρητο» και θα καταστήσει «τη δυνατότητα διαπραγματεύσεων... πρόκληση». Αλλά, πρόσθεσε ακόμη και μετά την Μπούχα, «πρέπει να το κάνετε. Νομίζω πως δεν έχουμε άλλη επιλογή».
Οι Ουκρανοί φαίνεται ότι συμφώνησαν με τον πρόεδρό τους. Ο κοινωνιολόγος Volodymyr Ishchenko, επιστημονικός συνεργάτης στο Ινστιτούτο Ανατολικοευρωπαϊκών Σπουδών του Freie Universität Berlin, αναφέρει πως «τα πιο συστηματικά στοιχεία που διαθέτουμε δείχνουν ότι η κοινή γνώμη στην Ουκρανία ήταν θετική στις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου ακόμη και μετά την Bucha. Μια δημοσκόπηση που ανατέθηκε από το NDI τον Μάιο του 2022 έδειξε ότι το 59% των Ουκρανών υποστήριζε τις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία».
«Είναι αξιοσημείωτο», αναφέρουν οι Samuel Charap και Sergey Radchenko, πως μετά την ανακάλυψη της Μπούχα στις αρχές Απριλίου, «οι δύο πλευρές συνέχισαν να εργάζονται νυχθημερόν για μια συνθήκη που ο Πούτιν και ο Ζελένσκι θα υπέγραφαν κατά τη διάρκεια μιας συνόδου κορυφής που θα γινόταν στο όχι πολύ μακρινό μέλλον», γεγονός που υποδηλώνει ότι δεν ήταν η Μπούχα που τερμάτισε τις συνομιλίες. Τα σχέδια της συνθήκης εξακολουθούσαν να επεξεργάζονται από τις δύο πλευρές ακόμη και στις 12 και 15 Απριλίου, δέκα ημέρες μετά την επίσκεψη του Ζελένσκι στην Μπούχα.
Οι Charap και Radchenko λένε ότι οι συνομιλίες όχι μόνο συνεχίστηκαν μετά την ανακάλυψη στην Bucha, αλλά «εντάθηκαν ακόμη περισσότερο». Καταλήγουν στο συμπέρασμα πως η ανακάλυψη των φρικαλεοτήτων στην Μπούχα δεν ήταν παρά «ένας δευτερεύων παράγοντας στη λήψη αποφάσεων από το Κίεβο» σχετικά με τη διακοπή των συνομιλιών.
Αν η Μπούχα δεν ήταν ο αποφασιστικός παράγοντας για τη ματαίωση των συνομιλιών, τότε ποιος ήταν; Αρκετοί αναλυτές τονίζουν τη σημασία του ουκρανικού πρακτορείου. Συχνά αναφέρουν την αυξανόμενη αυτοπεποίθηση του Κιέβου μετά την απόσυρση των στρατευμάτων της Ρωσίας από την περιοχή του Κιέβου τις πρώτες ημέρες του πολέμου και την έλλειψη εμπιστοσύνης προς τη Ρωσία.
Οι Charap και Radchenko λένε ότι η Ουκρανία ήταν απρόθυμη να συζητήσει ορισμένα ρωσικά αιτήματα που δεν περιλαμβάνονταν στο ανακοινωθέν της Κωνσταντινούπολης, όπως η απαίτηση για απαγόρευση του «φασισμού, του ναζισμού, του νεοναζισμού και του επιθετικού εθνικισμού». Καταλήγουν, ωστόσο, στο συμπέρασμα ότι οι απαιτήσεις αυτές ήταν μάλλον περιορισμένης σημασίας. Αρκετά μέλη της ουκρανικής αντιπροσωπείας παρέχουν μαρτυρία από πρώτο χέρι πως αυτές οι λεπτομέρειες ήταν αυτό που ο Davyd Arakhamiia, ο οποίος ήταν επικεφαλής της ουκρανικής διαπραγματευτικής ομάδας, αποκάλεσε «καρύκευμα». Μαζί με τον τότε Ισραηλινό πρωθυπουργό Ναφτάλι Μπένετ, μεσάζοντα στις συνομιλίες, ο Arakhamiia λέει ότι η υπόσχεση να μην ενταχθεί στο ΝΑΤΟ ήταν το «σημείο-κλειδί». Ο Ζελένσκι δήλωσε πως η υπόσχεση να μην ενταχθεί στο ΝΑΤΟ ήταν «το πρώτο θεμελιώδες σημείο για τη Ρωσική Ομοσπονδία».
Οι Charap και Radchenko λένε ότι η απόσυρση της Ρωσίας από την περιφέρεια του Κιέβου «σκλήρυνε την αποφασιστικότητα του Zelensky, απομακρύνοντας μια άμεση απειλή για την κυβέρνησή του, και έδειξε πως η περίφημη στρατιωτική μηχανή του Πούτιν θα μπορούσε να απωθηθεί, αν όχι να νικηθεί, στο πεδίο της μάχης».
Ένας συνοδοιπόρος της θεωρίας της Ουκρανίας είναι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν απρόθυμες να υπογράψουν συμφωνίες ασφαλείας στις οποίες θα μπορούσε να τις δεσμεύσει η διπλωματία της Ουκρανίας και που θα μπορούσε να σημαίνει πόλεμο με τη Ρωσία, αν η Ρωσία εισέβαλε ποτέ ξανά στην Ουκρανία.
Η Ουκρανία βρισκόταν στα πρόθυρα της διπλωματικής επίτευξης μιας ειρήνης που θα ικανοποιούσε τους στόχους της. Θα μπορούσε να προχωρήσει μπροστά ή να εξερευνήσει τη νέα αισιοδοξία της επιστρέφοντας στην πολεμική τροχιά. Οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να είχαν ανησυχίες με πτυχές της συμφωνίας. Αλλά, αντί να εκμεταλλευτούν το άνοιγμα που παρείχαν οι πολλά υποσχόμενες συνομιλίες και να ενθαρρύνουν τον Ζελένσκι, υποσχέθηκαν στο νέο αισιόδοξο Ζελένσκι ό,τι χρειαστεί για όσο χρειαστεί και τον ενθάρρυναν να συνεχίσει στην πολεμική τροχιά. Το οποίο οδηγεί στην τρίτη θεωρία, πως οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο παρενέβησαν και έσπρωξαν τον Ζελένσκι από τη διπλωματική οδό και πίσω στην οδό του πολέμου.
Στην εξαιρετική μελέτη τους, οι Charap και Radchenko καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι υπήρξαν πολλοί παράγοντες που συνέβαλαν στον τερματισμό των συνομιλιών, συμπεριλαμβανομένης της «χλιαρής ανταπόκρισης» των Ηνωμένων Πολιτειών και της ανησυχίας τους για τα χαρακτηριστικά της συμφωνίας, της νεοαποκτηθείσας στρατιωτικής αυτοπεποίθησης της Ουκρανίας, της Bucha και της διπλωματικής εστίασης σε μια μεγάλη λύση προτού επικεντρωθούν στις πρακτικές λεπτομέρειες.
Λένε πως «ο ισχυρισμός ότι η Δύση ανάγκασε την Ουκρανία να υπαναχωρήσει από τις συνομιλίες με τη Ρωσία είναι αβάσιμος», διότι «υποδηλώνει πως το Κίεβο δεν είχε λόγο στο θέμα». Αλλά αυτό μπερδεύει την αντιπροσωπεία με την αυτονομία. Η Ουκρανία είχε λόγο στο θέμα. Η συμβολή και η αντιπροσωπεία της Ουκρανίας δεν μπορεί να απορριφθεί. Αλλά αυτό δεν συνεπάγεται ότι δεν ωθήθηκαν.
Στη θετική κριτική της για την ανάλυση των Charap και Radchenko, η Emma Ashford, ανώτερη συνεργάτης στο Ινστιτούτο Stimson, συμφωνεί πως η κατάσταση «είναι λίγο πιο περίπλοκη» από το ότι η Δύση σαμποτάρισε άμεσα μια ολοκληρωμένη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, αλλά λέει πως οι συγγραφείς «τραβούν πολύ τα σχοινιά τους όταν αναλύουν τους λόγους για τους οποίους απέτυχαν οι συνομιλίες. Το να δηλώνουν οι συγγραφείς απλώς ότι πολλαπλοί παράγοντες συνέβαλαν στην αποτυχία των συνομιλιών δεν είναι ικανοποιητικό, δεδομένου του προφανή υπονοούμενου ότι η Ουκρανία -ενθαρρυμένη από τη δυτική υποστήριξη- αποφάσισε να ρίξει τα ζάρια για το μέλλον της σύγκρουσης».
Ο Ishenko επαινεί επίσης την ανάλυση των Charap και Radchenko, αλλά επισημαίνει: «Αν και οι συγγραφείς απορρίπτουν το καρτουνίστικο επιχείρημα πως η Δύση “ανάγκασε” τον Zelenskyi να εγκαταλείψει τη συμφωνία, δεν αρνούνται την “δράση” του Boris Johnson και της αμερικανικής ελίτ και το μερίδιο ευθύνης τους για την αποτυχία των συνομιλιών». Λέει: «Οι Δυτικοί αξιωματούχοι που απέτρεψαν τον Ζελένσκι από την ειρηνευτική συμφωνία και αντ' αυτού τροφοδότησαν τις υπερβολικές προσδοκίες για τη νίκη της Ουκρανίας με υποσχέσεις υποστήριξης "για όσο χρειαστεί", σίγουρα αντιλαμβάνονταν τις συνέπειες και ποιος θα πληρώσει το μεγαλύτερο μέρος του τιμήματος».
Πολλοί επικριτές της θεωρίας της δυτικής παρέμβασης απλώς δηλώνουν ότι ο ισχυρισμός είναι αβάσιμος χωρίς να παρέχουν αποδείξεις. Αν και λένε πως ο ισχυρισμός είναι αβάσιμος, οι Charap και Radchenko αναφέρουν ότι, αν και δεν είναι τόσο απλό, η «δυτική ανταπόκριση σε αυτές τις διαπραγματεύσεις... ήταν σίγουρα χλιαρή».
Λένε πως «ένας πρώην Αμερικανός αξιωματούχος που εργαζόταν για την πολιτική της Ουκρανίας εκείνη την εποχή» τους είπε ότι, αντιμέτωπη με τις ανησυχίες σχετικά με το σχέδιο συνθήκης, «αντί να αγκαλιάσει το ανακοινωθέν της Κωνσταντινούπολης και την επακόλουθη διπλωματική διαδικασία, η Δύση αύξησε τη στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο». Η Δύση θα μπορούσε να είχε αδράξει το σχέδιο -με τα προβλήματά του- και να ενθαρρύνει την προφανή δυνατότητα συνομιλιών. Αντ' αυτού, υποσχέθηκαν στον Ζελένσκι, φρεσκοαισιόδοξο για τις στρατιωτικές πιθανότητες της Ουκρανίας, όλη τη στρατιωτική βοήθεια που θα χρειαζόταν.
Αναγνώρισαν επίσης πως ο Μπόρις Τζόνσον, «απρόθυμος προς τη διπλωματία», είπε στον Ζελένσκι ότι «οποιαδήποτε συμφωνία με τον Πούτιν... θα ήταν κάποια νίκη γι' αυτόν: αν του δώσεις οτιδήποτε, θα το κρατήσει, θα το βάλει στην τράπεζα και μετά θα προετοιμαστεί για την επόμενη επίθεσή του» και ότι "η προθυμία για διπλωματική συνεργασία με τη Ρωσία» δεν αποτελούσε "προτεραιότητα για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους». Οι Αμερικανοί, λένε, «δε φάνηκε να θεωρούν [τη διπλωματία] κεντρική για την αντίδρασή τους στην εισβολή της Ρωσίας» και «η προθυμία... να αναλάβουν διπλωματία υψηλού κινδύνου... ήταν αξιοσημείωτα απούσα από την Ουάσιγκτον και τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες».
Αντί για διπλωματία, η Δύση πίεσε και υποσχέθηκε υποστήριξη για πόλεμο. Είναι «αλήθεια», λένε οι Charap και Radchenko, πως «οι προσφορές υποστήριξης από τη Δύση πρέπει να ενίσχυσαν την αποφασιστικότητα του Zelensky, και η έλλειψη δυτικού ενθουσιασμού φαίνεται όντως να μείωσε το ενδιαφέρον του για τη διπλωματία».
Το πρόβλημα με την απόρριψη της εξήγησης της δυτικής παρέμβασης δεν είναι μόνο ότι υποστηρίζεται χωρίς αποδείξεις, αλλά πως αγνοεί την απαρτία των συμμετεχόντων στις συνομιλίες που προσφέρουν μαρτυρία από πρώτο χέρι ότι η Δύση όντως μπλόκαρε τις διαπραγματεύσεις.
Ο Νταβίντ Αραχαμία επιβεβαίωσε ότι «όταν επιστρέψαμε από την Κωνσταντινούπολη, ο Μπόρις Τζόνσον ήρθε στο Κίεβο και είπε πως δε θα υπογράψουμε καθόλου μαζί τους και ας πολεμήσουμε». Το Δεκέμβριο του 2022, η Ukrainska Pravda ανέφερε ότι στις 9 Απριλίου 2022, ο Τζόνσον έσπευσε στο Κίεβο για να πει στον Ζελένσκι πως ο Πούτιν «πρέπει να πιεστεί, όχι να διαπραγματευτεί κανείς μαζί του» και πως, ακόμη και αν η Ουκρανία ήταν έτοιμη να υπογράψει κάποιες συμφωνίες με τη Ρωσία, «η Δύση δεν ήταν».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι δυτικοί εταίροι τους δεν ενθάρρυναν τις ουκρανικές διαπραγματεύσεις που θα μπορούσαν να ικανοποιήσουν τους στόχους της Ουκρανίας και να τερματίσουν τον πόλεμο. Όπως εξήγησε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, διακυβεύονταν «βασικές αρχές» που καθιστούσαν τον πόλεμο «μεγαλύτερο από τη Ρωσία» και «μεγαλύτερο από την Ουκρανία».
Ο τότε Ισραηλινός πρωθυπουργός Naftali Bennett και ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Gerhard Schröder ενήργησαν αμφότεροι ως μεσάζοντες στις συνομιλίες κατόπιν αιτήματος της Ουκρανίας. Ο Μπένετ λέει ότι «υπήρχε μια καλή πιθανότητα να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός», αλλά η Δύση «την μπλόκαρε». Ο Σρέντερ συμφωνεί: «Τίποτα δεν μπορούσε να συμβεί, επειδή όλα τα υπόλοιπα αποφασίζονταν στην Ουάσινγκτον... [Οι Ουκρανοί] δεν συμφώνησαν στην ειρήνη επειδή δεν τους επιτρεπόταν. Έπρεπε πρώτα να ρωτήσουν τους Αμερικανούς για όλα όσα συζητούσαν».
Η Τουρκία φιλοξένησε τις κύριες συνομιλίες. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου δηλώνει ότι οι συνομιλίες ήταν σε καλό δρόμο για τον τερματισμό του πολέμου, αλλά πως «υπάρχουν χώρες εντός του ΝΑΤΟ που θέλουν να συνεχιστεί ο πόλεμος». «Μετά τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ», εξήγησε, «υπήρχε η εντύπωση ότι... υπάρχουν εκείνοι μέσα στα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ που θέλουν να συνεχιστεί ο πόλεμος, να συνεχιστεί ο πόλεμος και η Ρωσία να αποδυναμωθεί».
Ο αναπληρωτής πρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας, Νουμάν Κουρτουλμούς, αναφέρει το ίδιο πράγμα: «Σε ορισμένα θέματα σημειώθηκε πρόοδος, φτάνοντας στο τελικό σημείο, και ξαφνικά βλέπουμε πως ο πόλεμος επιταχύνεται... Κάποιος προσπαθεί να μην τερματιστεί ο πόλεμος. Οι Ηνωμένες Πολιτείες βλέπουν την παράταση του πολέμου ως δικό τους συμφέρον... Υπάρχουν κάποιοι που θέλουν να συνεχιστεί αυτός ο πόλεμος... Οι Πούτιν-Ζελένσκι επρόκειτο να υπογράψουν, αλλά κάποιος δεν ήθελε».
Και ο πρώην Βοηθός Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ σε ειρηνευτικές αποστολές του ΟΗΕ Michael von der Schulenburg λέει ότι «το ΝΑΤΟ είχε ήδη αποφασίσει σε ειδική σύνοδο κορυφής στις 24 Μαρτίου 2022 να μην υποστηρίξει αυτές τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις».
Ο Arakhamiia έχει επίσης πει πως η Δύση «στην πραγματικότητα μας συμβούλεψε να μην προχωρήσουμε σε εφήμερες εγγυήσεις ασφαλείας».
Κρίνοντας τη συμβολή της Δύσης στον τερματισμό των ειρηνευτικών συνομιλιών, αυτές οι μαρτυρίες από πρώτο χέρι δεν μπορούν να αγνοηθούν. Αυτό δεν απορρίπτει την αυξανόμενη αυτοπεποίθηση της Ουκρανίας ή του Ζελένσκι. Σημαίνει όμως ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο έπαιξαν μοιραίο ρόλο στην απόφαση. Οι ΗΠΑ δεν έδωσαν προτεραιότητα στη διπλωματία και σε μια συγκυρία κατά την οποία η Ουκρανία και η Ρωσία είχαν αποδείξει πως η διπλωματία ήταν, τουλάχιστον, δυνατή, οι ΗΠΑ επέλεξαν να υποσχεθούν στον Ζελένσκι βοήθεια για μια στρατιωτική λύση αντί να υποστηρίξουν μια διπλωματική λύση.
Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ανάγκασαν την Ουκρανία να εγκαταλείψει τις συνομιλίες -ακόμη και αν η εμπιστοσύνη του Ζελένσκι διευκόλυνε και συνέβαλε στην απόφαση- και πολλές αποδείξεις πως η υπόσχεση της Δύσης για όλη τη βοήθεια που χρειαζόταν για όσο διάστημα χρειαζόταν ενθάρρυνε τον Ζελένσκι να επιλέξει τον πόλεμο αντί της διπλωματίας, ενώ η έλλειψη υποστήριξης για τη διπλωματική οδό μείωσε το ενδιαφέρον του γι' αυτήν. Και υπάρχουν πολλές μαρτυρίες από πρώτο χέρι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο έφτασαν στο σημείο να πουν "όχι".