Οι συγκεκαλυμμένες λεπτομέρειες πίσω από την πρόσφατη επίσκεψη του Wafiq Safa, επικεφαλής της Μονάδας Συνδέσμου και Συντονισμού της Χεζμπολάχ, στα ΗΑΕ παραμένουν αδιευκρίνιστες. Φήμες που διαδίδονται από τα σαουδαραβικά μέσα ενημέρωσης προσπάθησαν να υπονοήσουν πως το λιβανέζικο κόμμα αντίστασης στοχεύει να κατευνάσει την στάση του έναντι του Ισραήλ, εξετάζοντας ενδεχομένως ακόμη και παραχωρήσεις.
Radwan Mortada - thecradle.co / Παρουσίαση Freepen.gr
Αυτή η αφήγηση επιδιώκει να υπονομεύσει ή να διαστρεβλώσει τα όποια πραγματικά επιτεύγματα αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια του σπάνιου ταξιδιού. Παρ' όλες τις εικασίες, μια εξέλιξη είναι αναμφισβήτητη: υπήρξε μια εκκολαπτόμενη αλλαγή στην απόψυξη των μακροχρόνιων εχθροπραξιών μεταξύ της Χεζμπολάχ και των ΗΑΕ - ενός εξέχοντος αραβικού συμμάχου τόσο των ΗΠΑ όσο και του Ισραήλ.
Τεταμένες σχέσεις
Η ξαφνική αποκάλυψη της επίσκεψης του Σάφα στο κράτος του Περσικού Κόλπου στις 19 Μαρτίου ήταν πράγματι εκπληκτική - η πρώτη επίσκεψη ανώτερου αξιωματούχου της Χεζμπολάχ εδώ και πολλά χρόνια - ιδίως δεδομένου του ενεργού ρόλου του Αμπού Ντάμπι στην καταστολή ακόμη και των αισθημάτων υπέρ της Χεζμπολάχ εντός των ΗΑΕ.
Το ιστορικό των ΗΑΕ περιλαμβάνει αυθαίρετες συλλήψεις και απελάσεις λιβανέζων υπηκόων με κάθε είδους αμφίβολες κατηγορίες, συχνά υποβάλλοντάς τους σε απάνθρωπη μεταχείριση, με τραγικό παράδειγμα την περίπτωση του λιβανέζου επιχειρηματία Ghazi Ezzeldin, ο οποίος βασανίστηκε μέχρι θανάτου ενώ βρισκόταν υπό κράτηση στα Εμιράτα πέρυσι.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, επτά Λιβανέζοι πολίτες - τέσσερις από τους οποίους εκτίουν ποινή ισόβιας κάθειρξης, ενώ άλλοι δύο αντιμετωπίζουν ποινή φυλάκισης 15 ετών - παραμένουν φυλακισμένοι στα Εμιράτα με την κατηγορία του ξεπλύματος χρημάτων για τη Χεζμπολάχ και το Ιράν, καθώς και για τον ψευδή ισχυρισμό ότι είχαν έρθει σε επαφή με τη Χεζμπολάχ. Όλοι οι κρατούμενοι αρνούνται τις κατηγορίες αυτές.
Εν ολίγοις, οι αρχές των ΗΑΕ δε χρειάζονται πολλές δικαιολογίες για να κατηγορήσουν λιβανέζικα άτομα για δεσμούς με τη Χεζμπολάχ, η οποία έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οντότητα στα Εμιράτα.
Τα ΗΑΕ, θα πρέπει να σημειωθεί, είναι ο πιο στενός αραβικός σύμμαχος του Τελ Αβίβ στη Δυτική Ασία, που σηματοδοτείται από την απόφαση του Αμπού Ντάμπι το 2020 να εξομαλύνει τις σχέσεις του με το κράτος κατοχής - με το Μπαχρέιν, να είναι το πρώτο αραβικό κράτος στον Περσικό Κόλπο που το κάνει. Παρά το γενοκτονικό πόλεμο του Ισραήλ κατά της Γάζας, οι οικονομικοί δεσμοί μεταξύ των ΗΑΕ και του Ισραήλ συνεχίζουν να ευδοκιμούν, εδραιώνοντας περαιτέρω τη συμμαχία τους κατά των κοινών αντιπάλων.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Σύριος πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ αναδεικνύεται σε απροσδόκητο μεσολαβητή, αξιοποιώντας τις φιλικές σχέσεις του με την ηγεσία των ΗΑΕ, που είναι ενωμένες στην αντίθεσή τους με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα.
Στο παρασκήνιο, τα ΗΑΕ αξιοποιούν αθόρυβα τη διεθνή τους επιρροή για την άρση των κυρώσεων του νόμου Caesar των ΗΠΑ κατά της Συρίας, με στόχο τη συμμετοχή τους στις προσπάθειες ανοικοδόμησης της εμπόλεμης χώρας. Ως το πρώτο αραβικό κράτος που έσπασε τη διπλωματική απομόνωση του Άσαντ, τα ΗΑΕ εκμεταλλεύτηκαν τώρα την ευκαιρία να συνεργαστούν με τη Χεζμπολάχ μέσω του ανανεωμένου καναλιού της Δαμασκού.
Οι προκαταρκτικές συζητήσεις, με τη διευκόλυνση του Διευθυντή της Γενικής Υπηρεσίας Πληροφοριών της Συρίας, Υποστράτηγου Hossam Louka, γεφύρωσαν το χάσμα μεταξύ των δύο μερών. Στις ανταλλαγές αυτές, που πραγματοποιήθηκαν σε συριακό έδαφος, συμμετείχαν εκπρόσωποι τόσο της Χεζμπολάχ όσο και αξιωματούχοι των ΗΑΕ.
Ο Louka επισκέφθηκε επίσης τον Λίβανο και τα ΗΑΕ για να συναντηθεί με αξιωματούχους των Εμιράτων και την ηγεσία της Χεζμπολάχ και να μεταφέρει λεπτομερές μήνυμα στον Άσαντ.
Σε αντίθεση με τις πολλές εντυπωσιοθηρικές αναφορές στα περιφερειακά μέσα ενημέρωσης, ενημερωμένες πηγές αναφέρουν στο The Cradle ότι ο Σάφα δεν συνάντησε σαφείς απαιτήσεις από αξιωματούχους των ΗΑΕ κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του. Αντ' αυτού, οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν σε δύο κεντρικούς στόχους: πρώτον, την εξασφάλιση της απελευθέρωσης των Λιβανέζων κρατουμένων που βρίσκονται άδικα φυλακισμένοι στα ΗΑΕ με την κατηγορία της σύνδεσης με τη Χεζμπολάχ, και δεύτερον, τη βελτίωση των επισφαλών συνθηκών που αντιμετωπίζουν οι Λιβανέζοι ομογενείς στα ΗΑΕ, όπου η παρουσία τους ασφαλίζεται από το κράτος.
Οι πηγές επιβεβαιώνουν τον εποικοδομητικό χαρακτήρα των συναντήσεων και αναφέρουν πως ενδέχεται να υπάρξουν άμεσες απελευθερώσεις των Λιβανέζων κρατουμένων πριν από το τέλος του ιερού μήνα του Ραμαζανιού.
Τι θέλουν και τα δύο μέρη;
Αλλά η χρονική στιγμή της επίσκεψης του Σάφα, καθώς το Ισραήλ κλιμακώνει τις αεροπορικές επιδρομές στο Λίβανο, τη Συρία και τη Γάζα, εγείρει εικασίες σχετικά με τις επιπτώσεις αυτής της ανανεωμένης σχέσης. Ο ίδιος ο Σάφα βρίσκεται σε κατάλογο κυρώσεων των ΗΠΑ, ενώ η Χεζμπολάχ διατηρεί το χαρακτηρισμό της ως τρομοκρατική οργάνωση τόσο από την Ουάσιγκτον όσο και από τα κράτη του Περσικού Κόλπου.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, έχοντας προηγουμένως υποστεί άδικη μεταχείριση των υπηκόων του Λιβάνου, ξεκινούν τώρα προσπάθειες για την αποκατάσταση των δεσμών με τη Χεζμπολάχ. Αντίθετα, η Χεζμπολάχ, έχοντας διεξάγει έναν πόλεμο για την απελευθέρωση κρατουμένων από ισραηλινή κράτηση, επιδεικνύει προθυμία για διάλογο, ακόμη και αν η οπτική της χειραψίας του εκπροσώπου της με αξιωματούχους των ΗΑΕ μπορεί να μην είναι ευπρόσδεκτη στην πατρίδα της.
Μετά την επίσκεψη, η Χεζμπολάχ εξέδωσε μια πολύ σύντομη ανακοίνωση:
"Ο επικεφαλής της Μονάδας Συνδέσμου και Συντονισμού, Χατζ Ουάφικ Σάφα, επισκέφθηκε τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης παρακολούθησης για την αντιμετώπιση της υπόθεσης ορισμένων Λιβανέζων κρατουμένων εκεί, όπου συναντήθηκε με ορισμένους αξιωματούχους που ασχολούνται με την υπόθεση αυτή και [ελπίζουμε ότι θα επιτευχθεί λύση στο ζήτημα αυτό]".
Ωστόσο, το βασικό ερώτημα παραμένει: Τι επιδιώκουν τα ΗΑΕ; Ξεκίνησαν αυτή την απόψυξη στις σχέσεις απλώς για να ανοίξουν ξανά την πρεσβεία τους στο Λίβανο μετά από χρόνια κλεισίματος και διπλωματικών διαμάχης; Μήπως τα ΗΑΕ έχουν κρυφές προθέσεις που κρύβουν αυτούς τους επιφανειακούς στόχους - και τι ρόλο θα μπορούσε να διαδραματίσει η Χεζμπολάχ σε αυτή την εξίσωση;
Προσέγγιση του Ιράν μέσω των συμμάχων του
Στις αρχές του τρέχοντος έτους, καθώς ο περιφερειακός πόλεμος επεκτεινόταν, ο διευθυντής της CIA William Burns έγραψε στο περιοδικό Foreign Affairs: "Το κλειδί για την ασφάλεια του Ισραήλ - και της περιοχής - είναι η αντιμετώπιση του Ιράν".
Το Άμπου Ντάμπι γνωρίζει επίσης ότι η σχέση με την Τεχεράνη είναι κομβικής σημασίας για την επίλυση των κρίσεων στην περιοχή. Ως εκ τούτου, τα ΗΑΕ έχουν κάνει ένα σημαντικό βήμα προς τη Χεζμπολάχ, αναγνωρίζοντας τον κρίσιμο περιφερειακό της ρόλο. Ενώ αυτή η ασυνήθιστη συνάντηση θα μπορούσε να είχε πραγματοποιηθεί στη Δαμασκό, μυστικά, τα ΗΑΕ επέλεξαν αντ' αυτού τη δημόσια προβολή και κανόνισαν ακόμη και τη μεταφορά του Σάφα με αεροπλάνο στα Εμιράτα.
Επιπλέον, το ενδιαφέρον του Άμπου Ντάμπι για τη βελτίωση των σχέσεων με τη Χεζμπολάχ και την ηγεσία της θα μπορούσε να έχει άμεσα οφέλη για την ασφάλεια. Το λιβανέζικο κόμμα έχει επιρροή στο κίνημα αντίστασης Ansarallah της Υεμένης, του οποίου οι ναυτικές επιχειρήσεις στην Ερυθρά Θάλασσα και σε άλλες υδάτινες οδούς επηρεάζουν τη διεθνή ναυσιπλοΐα και, ως εκ τούτου, τα συμφέροντα των Εμιράτων από τον Περσικό Κόλπο έως το Κέρας της Αφρικής.
Ενώ μια συριακή πηγή αναφέρει στο The Cradle πως η συνάντηση απέφερε θετικά αποτελέσματα και είναι πιθανό να ακολουθήσουν περαιτέρω δεσμεύσεις, η επίσκεψη έχει επιπτώσεις που εκτείνονται πολύ πέρα από τα άμεσα εμπλεκόμενα μέρη.
Πέρα από τη βελτίωση των συνεννοήσεων Χεζμπολάχ-ΗΑΕ ή Ιράν-ΗΑΕ, θα είναι σημαντικό να παρακολουθήσουμε τις επακόλουθες ενέργειες της ηγεσίας της Σαουδικής Αραβίας μετά από αυτό το γεγονός.
Στην ουσία, οι εξελίξεις αυτές θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε βελτιωμένες μελλοντικές σχέσεις μεταξύ της Χεζμπολάχ και των αραβικών κρατών του Περσικού Κόλπου, ανατρέποντας με τη σειρά τους τον στρατηγικό στόχο της Ουάσιγκτον και του Τελ Αβίβ να κλείσουν περαιτέρω συμφωνίες εξομάλυνσης για το Ισραήλ στη Δυτική Ασία.