Το πυραυλικό πλήγμα αντιποίνων του Ιράν στις 13 Απριλίου κατά του Ισραήλ, που ονομάστηκε Επιχείρηση Αληθινή Υπόσχεση [Operation True Promise], κατάφερε να ξεπεράσει τα ολοκληρωμένα συστήματα αεράμυνας του κράτους κατοχής και την εξωτερική ξένη υποστήριξη.
Thecradle.co / Παρουσίαση Freepen.gr
Το χτύπημα, το οποίο είχε ως στόχο να αποτρέψει μελλοντικές ενέργειες του Ισραήλ κατά του ιρανικού προσωπικού και των εγκαταστάσεων, εκτελέστηκε με αξιοσημείωτο τρόπο ώστε να αποφευχθούν θύματα και σοβαρές ζημιές. Η επιχείρηση ήταν ιδιαίτερα τολμηρή καθώς στόχευε το Ισραήλ, μια αδήλωτη πυρηνική δύναμη.
Οι πληροφορίες ανοικτής πηγής από βίντεο και φωτογραφίες εντόπισαν πολλαπλές κεφαλές να πλήττουν την αεροπορική βάση Ραμόν στη Νεγκέβ και όχι τη Νεβατίμ, όπως είχε αναφερθεί προηγουμένως, αν και ο στρατός κατοχής επιβεβαίωσε τα πλήγματα στη Νεβατίμ και έδωσε στη δημοσιότητα εικόνες που δείχνουν μικρές ζημιές. Αυτό υποδηλώνει μια συστηματική αποτυχία της επαινετής αεράμυνας του Ισραήλ απέναντι σε αυτούς τους πέντε πυραύλους που έπληξαν τον στόχο τους, ο ένας μετά τον άλλο.
Μια ματιά στους πυραύλους που χρησιμοποιήθηκαν
Όπως δήλωσε αργότερα ο ταξίαρχος Ali Hajizadeh, διοικητής των αεροδιαστημικών δυνάμεων του Σώματος Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC):
Επιτεθήκαμε στο Ισραήλ χρησιμοποιώντας απαρχαιωμένα όπλα και ελάχιστα μέσα. Σε αυτό το στάδιο, δεν χρησιμοποιήσαμε τους πυραύλους Khorramshahr, Sejjil, Shahid Haj Qassem, Kheibar Shekan[-2] και Hypersonic-2.
Ποιους πυραύλους, λοιπόν, ανέπτυξε το Ιράν από το σημαντικό εγχώριο οπλοστάσιό του και γιατί;
Ghadr: Παρά το γεγονός ότι είναι 20 ετών, ο πύραυλος αυτός αποδείχθηκε αποτελεσματικός αναπτύσσοντας κεφαλές δόλωμα για να εξαντλήσει τις δυνατότητες αναχαίτισης του Arrow-2 του Ισραήλ. Κατά τη διέλευσή του στο διάστημα, ο Ghadr απελευθερώνει περίπου 10 κεφαλές δόλωμα για να δελεάσει το Arrow-2 να εκτοξεύσει 10 αναχαιτιστικά το καθένα και στα 10 ιρανικά δολώματα - εξαντλώντας το απόθεμα πυρομαχικών του εχθρού.
Οι εικόνες των ισραηλινών αναχαιτιστικών που ανταποκρίνονται σε μια σειρά από "φώτα στον ουρανό", στην πραγματικότητα, συχνά απλώς πυροβολούσαν σε δολώματα. Οι πραγματικές ιρανικές πολεμικές κεφαλές, αν δε διαφοροποιούνταν από τα συστήματα του Arrow-2 και δεν καταστρέφονταν από τα αναχαιτιστικά του, έφταναν στους στόχους τους.
Ο πύραυλος εξακολουθεί να είναι σημαντικός στο οπλοστάσιο του Ιράν, καθώς μπορεί να δημιουργήσει πρόσθετους στόχους για την αντιπυραυλική άμυνα του εχθρού και να καταστείλει τη λειτουργία μέσων μεγάλης έκτασης, όπως αεροπορικές βάσεις.
Dezful: προφανώς χρησιμοποιήθηκε ειδικά για να πλήξει μια βάση των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών στο κατεχόμενο βόρειο Γκολάν, αποδεικνύοντας την στρατηγική του ανάπτυξη εντός των ορίων εμβέλειας.
Πρόκειται για έναν χαμηλού κόστους, ενός σταδίου πύραυλο ακριβείας που ζυγίζει μόλις περίπου 6 τόνους, αλλά είναι σε θέση να φτάσει στο Ισραήλ - μια επαναστατική πρόοδος για το Ιράν όταν ο Dezful τέθηκε σε υπηρεσία πριν από πέντε χρόνια - αλλά όχι ο Nevatim, επειδή το βεληνεκές του είναι περίπου 1.000 χιλιόμετρα.
Emad: Περίπου μιας δεκαετίας, χρησιμοποιήθηκε για να δοκιμαστούν τα αντίμετρα του Ιράν κατά των νεότερων συστημάτων αεράμυνας, όπως το ισραηλινό Arrow-3 και το αμερικανικό SM-3. Απελευθερώνει φουσκωτά δολώματα στο διάστημα για να αποφύγει την αναχαίτιση πριν από την επανείσοδο.
Kheibar-Shekan-1: (πρώιμο μοντέλο, όχι το Kheibar-Shekan-2): Η απάντηση του IRGC στο ισραηλινό Arrow-3. Το Kheibar-Shekan-1 τέθηκε σε υπηρεσία με την αεροδιαστημική δύναμη του IRGC το 2022. Αντιμετωπίζει το Arrow-3 πετώντας σε "καταθλιπτική τροχιά".
Κατά την τελική φάση της πτήσης του, το Kheibar-Shekan-1 εκτελεί αεροδυναμικούς ελιγμούς σχεδιασμένους να αποφεύγουν την αναχαίτιση από πολλαπλά αμυντικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένων των Arrow, Patriot και David's Sling.
Αυτοί οι ελιγμοί, που παρομοιάζονται με έναν πυγμάχο που αποφεύγει τα χτυπήματα, περιπλέκουν τη διαδικασία αναχαίτισης αναγκάζοντας τα αμυντικά συστήματα να καθυστερήσουν τις αντιδράσεις τους ή να αναπτύξουν πολλαπλά αναχαιτιστικά, μειώνοντας τη συνολική αποτελεσματικότητά τους.
Το Kheibar-Shekan-1 αναγκάζει τις αντιπυραυλικές άμυνες να εκτοξεύονται σε κατάσταση "εκτόξευσης από απόσταση", πράγμα που σημαίνει ότι απαιτούνται πολλοί αναχαιτιστές εναντίον ενός μόνο πυραύλου. Τα επιτυχή πλήγματα που αποδίδονται σε αυτόν τον πύραυλο, όπως αναφέρει το Ισραήλ - με εννέα επιβεβαιωμένα χτυπήματα - υπογραμμίζουν την αποτελεσματικότητά του και αντιπροσωπεύουν μια σημαντική εξέλιξη στην τεχνολογία των πυραύλων, παρά το γεγονός πως βρίσκονται μια γενιά πίσω από τα πιο πρόσφατα μοντέλα του IRGC.
Η ικανότητα ελιγμών του Kheibar-Shekan-1 τον καθιστά τον πιο πιθανό υποψήφιο για να επιτύχει τα επιτυχή πλήγματα που καταγράφηκαν από τις βιντεοσκοπημένες εικόνες.
Τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν έκτοτε τον Hajizadeh να λέει: "Σε αυτό το στάδιο, δεν χρησιμοποιήσαμε τους πυραύλους Khorramshahr, Sejjil, Shahid Haj Qassem, Kheibar-Shekan[-2] και Hypersonic-2", οι οποίοι αποτελούν μέρος του προηγμένου πυραυλικού οπλοστασίου του Ιράν. Αυτό δεν αποκλείει απαραίτητα τη χρήση από το Ιράν του παλαιότερου πυραύλου Kheibar-Shekan-1, ο οποίος εξακολουθεί να φαίνεται να είναι ο πιο πιθανός ιρανικός πύραυλος που χρησιμοποιείται για την επίτευξη άμεσων χτυπημάτων διαδοχικά.
"Πιο αδύναμο και από ιστό αράχνης"
Παρά το ολοκληρωμένο σύστημα αεράμυνας του Ισραήλ, το οποίο ενισχύεται από δεδομένα ενός αμερικανικού σταθμού παρακολούθησης στην έρημο Νεγκέβ και την 36ωρη προηγούμενη ειδοποίηση για το χτύπημα από την Τεχεράνη, πολλαπλοί ιρανικοί πύραυλοι έπληξαν με επιτυχία τους στόχους τους.
Ο αμερικανικός σταθμός παρακολουθεί τις εκτοξεύσεις ιρανικών πυραύλων, με τα δεδομένα που συλλέγονται να αποσκοπούν στην ενίσχυση της αμυντικής αντίδρασης του Ισραήλ. Όμως, παρά την υποστήριξη ενός πολυεθνικού συνασπισμού, ο οποίος περιελάμβανε την Ιορδανία να υπερασπίζεται τον εναέριο χώρο της και τη Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ να παρέχουν πληροφορίες, η άμυνα του Ισραήλ παραβιάστηκε.
Ενώ το Ισραήλ προχώρησε σε παρεμβολές GPS πριν από την ιρανική επίθεση, οι προσπάθειές του αποδείχθηκαν μάταιες. Τέτοια μέτρα "ηλεκτρονικού πολέμου" δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τους βαλλιστικούς πυραύλους του Ιράν. Αν και τα παλαιότερα μοντέλα μη επανδρωμένων αεροσκαφών είναι ευάλωτα σε αυτό, τα μοντέλα του ιρανικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους Shahed-136 έχουν "σκληρυνθεί" κατά της παρεμβολής GPS.
Αυτό είναι πιθανό να βασίζεται στις ρωσικές εμπειρίες στο ουκρανικό στρατιωτικό θέατρο που μοιράστηκαν με την αεροδιαστημική δύναμη του IRGC. Οι πύραυλοι του IRGC χρησιμοποιούν "αδρανειακά συστήματα καθοδήγησης", τα οποία βασίζονται σε ενσωματωμένα συστήματα καθοδήγησης όπως γυροσκόπια και υπολογιστές.
Ένα αδρανειακό σύστημα καθοδήγησης λαμβάνει δεδομένα κατά και αμέσως μετά την εκτόξευση. Σε αυτό το σημείο, παύει να λαμβάνει δεδομένα από τη βάση εκτόξευσης του IRGC και βασίζεται αποκλειστικά στα ενσωματωμένα συστήματά του. Το γεγονός πως οι πύραυλοι διένυσαν 1.000 έως 1.200 χιλιόμετρα και έπληξαν στόχους με ακρίβεια ακριβείας καθοδηγούμενοι αποκλειστικά από τα ενσωματωμένα συστήματα αποτελεί υπερθετικό επίτευγμα του Ιράν.
Η αμυντική αξιοπιστία του Ισραήλ σε κίνδυνο
Το Ισραήλ και οι σύμμαχοί του ισχυρίζονται ότι εκατοντάδες πύραυλοι και μη επανδρωμένα αεροσκάφη εκτοξεύτηκαν από το Ιράν. Ωστόσο, οι εκτιμήσεις που ευνοούν την ιρανική πλευρά υποδηλώνουν πως εκτοξεύτηκαν μόνο 50 έως 60 πύραυλοι, με 9 έως 15 να πλήττουν τους καθορισμένους στόχους τους.
Ο προπαγανδιστικός ισχυρισμός του ισραηλινού στρατού για ποσοστό αναχαίτισης 99 τοις εκατό θα μειωθεί σε περίπου 50 ή 60 τοις εκατό, αν η παραπάνω εκτίμηση είναι ακριβής. Ο ισραηλινός ισχυρισμός σχετικά με τον αριθμό των πυραύλων μπορεί να είναι διογκωμένος εάν υπολογίζει τα δολώματα που αναπτύχθηκαν από τους πυραύλους Ghadr. Αν είναι έτσι, η εικόνα θα φαινόταν πολύ πιο ζοφερή για τις επιδόσεις της πυραυλικής άμυνας του Ισραήλ.
Ως εκ τούτου, για να διαφυλαχθεί το πρόσωπο και να περιοριστεί η κλιμάκωση, είναι προφανής ένας πολιτικά καθοδηγούμενος πληθωρισμός των συνολικών εκτοξεύσεων. Αυτό συνάδει με τα συμφέροντα των ΗΠΑ, που επιδιώκουν να αποτρέψουν την κλιμάκωση από το Ισραήλ. Το κατά πόσον ο στόχος της Ουάσινγκτον να περιορίσει την κρίση θα της επέτρεπε να δημοσιεύσει τον πραγματικό αριθμό είναι ασαφές, ιδίως εάν η ιρανική ομοβροντία ήταν μικρή. Εάν αποδειχθεί ότι ένα σχετικά μικρό ιρανικό σαλβόνι κατάφερε να νικήσει ένα πολύπλοκο σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας, το Ισραήλ θα έχανε την αύρα του αήττητου.
Αποστολή σαφούς μηνύματος
Οι τύποι και οι ποσότητες των πυραύλων που επέλεξε να χρησιμοποιήσει το Ιράν σε αυτό το χτύπημα δεν αποτελούν απλώς στρατιωτική τακτική, αλλά και πολιτικά μηνύματα που αποσκοπούν στην επίδειξη δυνατοτήτων και στην έκθεση των τρωτών σημείων των συστημάτων αεράμυνας του Ισραήλ.
Αυτό που είναι προφανές, ωστόσο, είναι πως από τη στιγμή που πολλαπλές ιρανικές κεφαλές διαπερνούν τα συστήματα αεράμυνας του Ισραήλ και πλήττουν κρίσιμους στόχους, έχει συμβεί ένα πολιτικοστρατιωτικό γεγονός που αλλάζει την εξίσωση. Αυτό σημαίνει ότι το Ιράν έκανε μια ισχυρή δήλωση διαπερνώντας την αεράμυνα του Ισραήλ και μάλιστα με παλαιότερους βαλλιστικούς πυραύλους.
Σε απάντηση των απειλών του Ισραήλ για την στοχοποίηση των εγκαταστάσεων εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν, η ανθεκτικότητα της πυρηνικής υποδομής του Ιράν αποτελεί σημαντική πρόκληση για τις συμβατικές δυνατότητες του κράτους κατοχής.
Παρά τα μειονεκτήματα, τα πιθανά πολιτικά οφέλη από μια τέτοια επίθεση θα μπορούσαν να θεωρηθούν ευνοϊκά από τον δοκιμαζόμενο Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τη δεξιά, εθνικιστική κυβέρνησή του.
Αντίθετα, η απάντηση του Ιράν σε οποιαδήποτε ισραηλινή επίθεση σε πυρηνικές εγκαταστάσεις όπως η Νατάνζ ή το Φορντόου θα ήταν πιθανότατα έντονη, αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες της αεροδιαστημικής δύναμης του IRGC. Θα οδηγούσε επίσης -προς τρόμο του Τελ Αβίβ και της Ουάσιγκτον- ενδεχομένως σε αναθεώρηση του πυρηνικού δόγματος της Ισλαμικής Δημοκρατίας -όπως πρότεινε στις 18 Απριλίου ο Ταξίαρχος Ahmed Haq Talab του Σώματος Προστασίας και Ασφάλειας Πυρηνικών Κέντρων του Ιράν.