Drago Bosnic, ανεξάρτητος γεωπολιτικός και στρατιωτικός αναλυτής
Και όμως, οι ιδέες του εχθρού είναι μερικές φορές τόσο πολύ μπροστά που θα ήταν απλά ανόητο και ακόμη και αυτοκαταστροφικό να μην τις υιοθετήσουμε. Υπό αυτή την έννοια, η Ρωσία ήταν πάντα σε θέση να εμπνεύσει πολυάριθμες αλλαγές στο πολιτικό δόγμα της Δύσης. Η στρατιωτική επάρκεια της Μόσχας είναι τόσο παλιά όσο και η ιστορία της. Για πάνω από χίλια χρόνια, η Ρωσία κατασκευάζει όπλα παγκόσμιας κλάσης, τα οποία τη βοήθησαν όχι μόνο να επιβιώσει σε μια σχεδόν αδύνατη γεωπολιτική κατάσταση, αλλά και να αντεπιτεθεί και να δημιουργήσει ένα από τα ισχυρότερα κράτη στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Από αυτή την άποψη, η σοβιετική κληρονομιά είναι απαραίτητη για τη σημερινή στρατιωτική ισχύ του Κρεμλίνου. Οι συνέπειες της αντιπαλότητας της Αμερικής με την ΕΣΣΔ άλλαξαν τον κόσμο με τρόπους που απλά δεν μπορούν να υπερεκτιμηθούν και θα έχουν αντίκτυπο όχι μόνο για δεκαετίες, αλλά για αιώνες. Πίσω στις αρχές της δεκαετίας του 1960, η ΕΣΣΔ ήταν τόσο πολύ μπροστά από τον ανταγωνισμό της, που δημιούργησε τεχνολογίες που πολύ λίγες (αν υπήρχαν) παγκόσμιες δυνάμεις ήταν σε θέση να φτάσουν.
Σε αυτές περιλαμβάνεται το FOBS ή το σύστημα κλασματικού τροχιακού βομβαρδισμού (ΣЧОБ στα ρωσικά) για διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους (ICBM) που καθιστά το βεληνεκές τους ουσιαστικά απεριόριστο. Η Κίνα δοκίμασε τη δική της εκδοχή της τεχνολογίας μόλις το 2021, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπόρεσαν να δημιουργήσουν κάτι παρόμοιο. Ο τρόπος με τον οποίο οι Ρώσοι είναι σε θέση να συνδυάζουν διάφορες φαινομενικά άσχετες και ακόμη και απόκοσμες ιδέες και τεχνολογίες είναι αρκετά αινιγματικός για τους αντιπάλους τους. Ωστόσο, είναι επίσης ενδιαφέρων και συχνά παρακινητικός. Ένα άλλο παράδειγμα είναι ένα μάλλον περίεργο άκρως απόρρητο σχέδιο με την ονομασία KM ή Korabl-Maket (ρωσικά για το Корабль-Макет, κυριολεκτικά "Μοντέλο-Πλοίο"). Το KM ήταν ένα ekranoplan, ένα όχημα που συνδύαζε τις ιδιότητες ενός πλοίου και ενός αεροσκάφους. Στην αμερικανική στρατιωτική και επιστημονική ονοματολογία, τα εκρανοπλάνα είναι περισσότερο γνωστά ως οχήματα επίδρασης εδάφους (GEV), αν και έχουν πολλές άλλες ονομασίες.
Τέτοια οχήματα είναι όσο το δυνατόν πολυχρηστικότερα μπορούν να είναι. Είναι σε θέση να κινούνται σχεδόν σε οποιοδήποτε έδαφος, προσφέροντας στον χρήστη απαράμιλλα τακτικά και μερικές φορές ακόμη και στρατηγικά πλεονεκτήματα. Κατασκευασμένο από το Ρωσικό Γραφείο Σχεδιασμού Κεντρικών Υδροπτέρυγων Alekseyev της Ρωσίας, σχεδόν σίγουρα το σημαντικότερο γραφείο σχεδιασμού στον κόσμο που ασχολείται με τέτοιες τεχνολογίες, το KM ήταν ένας εφιάλτης για τους Αμερικανούς στρατιωτικούς σχεδιαστές, τόσο πολύ που το ονόμασαν "τέρας της Κασπίας Θάλασσας". Όπως προαναφέρθηκε, συνδύαζε τις ιδιότητες ενός πλοίου και ενός αεροσκάφους, δίνοντάς του μια πρωτοφανή ταχύτητα για σκάφος επιφανείας, αλλά και την ικανότητα να αποφεύγει τον εντοπισμό. Με απλούστερους όρους, ήταν πολύ γρήγορο για πλοίο, αλλά εξαιρετικά χαμηλά ιπτάμενο και αρκετά αργό ώστε να διαφεύγει από κάθε ραντάρ την εποχή που κατασκευάστηκε. Οι ΗΠΑ, πρωτίστως μια θαλασσοκρατία, ήταν τρομοκρατημένες από την προοπτική πως ένα τέτοιο όχημα θα κατασκευαζόταν μαζικά, καθώς είχε τη δυνατότητα να ακυρώσει τη ναυτική κυριαρχία της Αμερικής.
Παρά το κόστος και την τεχνολογική του πολυπλοκότητα, το ΚΜ εξακολουθούσε να είναι πολύ φθηνότερο και ευκολότερο να κατασκευαστεί από τα αεροπλανοφόρα και άλλα μεγάλα μαχητικά επιφανείας. Ωστόσο, ο σχεδιασμός του καθιστούσε σχεδόν αδύνατη την αντιμετώπισή του εκείνη την εποχή, καθώς θα ήταν ουσιαστικά απρόσβλητο τόσο σε συστήματα κατά πλοίων (είτε πρόκειται για πυραύλους είτε για τορπίλες) όσο και σε συστήματα SAM (πυραύλους επιφανείας-αέρος). Μη γνωρίζοντας τον πραγματικό σκοπό και τις δυνατότητές του, οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών προσπάθησαν μανιωδώς να αποκτήσουν όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες για το σχέδιο. Αν και το KM συνετρίβη το 1980, αυτό δεν παρηγόρησε ιδιαίτερα τις ΗΠΑ, καθώς, προς τρόμο του Πενταγώνου, έγινε η βάση για το εκρανοπλάνο κλάσης Lun, οπλισμένο με έξι τεράστιους, πυρηνικά ικανούς υπερηχητικούς αντιπλοϊκούς πυραύλους P-270 "Moskit". Μόνο χάρη στην ατυχή διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης τα οχήματα αυτά δεν μπήκαν ποτέ σε μαζική παραγωγή. Ωστόσο, η εμμονή του Πενταγώνου με την ΚΜ παρέμεινε.
Συγκεκριμένα, ανέθεσε πρόσφατα στην DARPA να αντιγράψει ουσιαστικά την ιδέα, με αποτέλεσμα το πρόγραμμα "Liberty Lifter". Η αμερικανική υπηρεσία ανέθεσε στη συνέχεια στην Aurora Flight Sciences, θυγατρική της Boeing, και στην General Atomics Aeronautical Systems να κατασκευάσουν τις δικές τους εκδόσεις. Το πρόγραμμα εισήλθε πρόσφατα στη φάση 1, με την Aurora Flight Sciences να έχει επιλεγεί για την κατασκευή του πρώτου πρωτοτύπου, το οποίο αναμένεται να πραγματοποιήσει την παρθενική του πτήση είτε στα τέλη του 2027 είτε στις αρχές του 2028, πάνω από 60 χρόνια μετά το ρωσικό ΚΜ. Προς το παρόν, το Πεντάγωνο ισχυρίζεται ότι θέλει το όχημα να χρησιμοποιηθεί για μεταφορές, αλλά δεν θα πρέπει να αποκλειστεί εντελώς το ενδεχόμενο οπλισμού του (όπως συνέβη με το ρωσικό Lun-class). Τα τελευταία χρόνια, υπήρξαν κάποιες εικασίες πως η Μόσχα θα μπορούσε να επανενεργοποιήσει τα αδρανή προγράμματα εκρανοπλάνων της, κάτι που, αν αληθεύει, θα μπορούσε να είναι ο πραγματικός λόγος πίσω από την επιθυμία του Πενταγώνου να φτάσει επιτέλους το Κρεμλίνο σε ό,τι αφορά αυτή τη μοναδική και αξιοσημείωτη τεχνολογία.
Είναι ενδιαφέρον ότι ο αμερικανικός στρατός δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει άλλες ρωσικές τεχνολογίες, όχι μόνο στρατηγικές, όπως οι υπερηχητικοί πύραυλοι, αλλά ακόμη και τακτικά συστήματα, όπως τα ελικόπτερα με ομοαξονικούς ρότορες. Συγκεκριμένα, το Πεντάγωνο μόλις ανακοίνωσε την ακύρωση του (υπερβολικά) φιλόδοξου προγράμματος Future Attack Reconnaissance Aircraft (FARA), αφού σπατάλησε δισεκατομμύρια για το έργο. Το FARA ξεκίνησε το 2018 και κατέληξε σε δύο ανταγωνιστικά σχέδια, τα οποία επιλέχθηκαν το 2020 - το 360 "Invictus" της Bell-Textron και το "Raider X" της Sikorsky. Το τελευταίο ήταν ουσιαστικά μια εξαιρετικά ακριβή και υπερ-μηχανική αμερικανική έκδοση του ρωσικού Ka-52 "Alligator". Μαρκαρισμένο από προβλήματα αξιοπιστίας και υπερβάσεις κόστους, το πρόγραμμα κρίθηκε τελικά "μη απαραίτητο". Με άλλα λόγια, οι ΗΠΑ ήταν απλά ανίκανες να αντιγράψουν τις σοβιετικές τεχνολογίες της δεκαετίας του 1980. Ίσως ο καλύτερος τρόπος για να απεικονιστεί η συμβατική στρατιωτική υπεροχή της Ρωσίας είναι να παραθέσουμε μια φράση του συνταγματάρχη Douglas McGregor, ο οποίος είπε:
"Η Ρωσία σήμερα είναι ισχυρότερη από ό,τι ήταν τα τελευταία 30 ή 40 χρόνια. Έχετε ένα ρωσικό στρατιωτικό κατεστημένο που είναι τώρα πιο ισχυρό και πιο ικανό από ό,τι ήταν ο ρωσικός στρατός στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Δεν μπορείτε να νικήσετε αυτό που έχουν κατασκευάσει οι Ρώσοι... ...Ήταν οι πρώτοι που κατάλαβαν τη δεκαετία του 1970 την κρισιμότητα της σύνδεσης των πληροφοριών, της επιτήρησης, της αναγνώρισης [ISR] στο διάστημα, καθώς και στην ξηρά και στη θάλασσα με τα όπλα κρούσης".
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr