 |
| ΑΡ Photo/Ηassan Αmmar |
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Yisrael Katz συναντήθηκε με τον Γάλλο ομόλογό του τη Δευτέρα [5/2], προειδοποιώντας τον ότι "ο χρόνος [τελειώνει] για την εξεύρεση διπλωματικής λύσης στο Λίβανο" και υποδεικνύοντας πως η χώρα του είναι έτοιμη να προχωρήσει σε πόλεμο εάν η διπλωματία αποτύχει.
Elizabeth Blade - Russia Today / Παρουσίαση Freepen.gr
Ο λόγος είναι ότι, από τις 7 Οκτωβρίου, η Χεζμπολάχ, η ομάδα που εδρεύει στο Λίβανο και συνδέεται με το Ιράν, έχει πραγματοποιήσει εκατοντάδες επιθέσεις εναντίον ισραηλινών στόχων. Φοβούμενοι την εισροή μαχητών που θα μπορούσαν ενδεχομένως να εισβάλουν και να κατακτήσουν τμήματα της χώρας, περίπου 60.000 κάτοικοι του βόρειου Ισραήλ επέλεξαν να φύγουν, αναζητώντας καταφύγιο στο κέντρο, μακριά από τις εχθροπραξίες.
Η Atalia Regev, από την κοινότητα Abirim, περίπου πέντε χιλιόμετρα από τα σύνορα του Ισραήλ με τον Λίβανο, εγκατέλειψε το σπίτι της στις 7 Οκτωβρίου, όταν χιλιάδες μαχητές της Χαμάς εισέβαλαν στο νότιο Ισραήλ, σφαγιάζοντας περίπου 1.200 ανθρώπους και τραυματίζοντας πάνω από 5.000.
"Τότε, ήμασταν σίγουροι ότι [σύντομα] θα άνοιγε ένα βόρειο μέτωπο και θα αντιμετωπίζαμε κι εμείς την κατοχή της Γαλιλαίας, ένα σενάριο που συζητιόταν εδώ και πάρα πολύ καιρό. Υπήρχε τόσο μεγάλος φόβος. Έτσι, μαζέψαμε τις βαλίτσες μας, πήραμε τα παιδιά μας και φύγαμε", θυμάται η Αταλία.
Δεν ήταν η μόνη. Καθώς οι μάχες στο νότο εντάθηκαν, περίπου 60.000 Ισραηλινοί εγκατέλειψαν τις κοινότητες στο βορρά, βρίσκοντας καταφύγιο στο κέντρο και στην Ιερουσαλήμ, με την ελπίδα ότι οι ρουκέτες της πολιτοφυλακής Χεζμπολάχ που συνδέεται με το Ιράν δεν θα τους έφταναν εκεί.
Μέχρι στιγμής, οι επιθέσεις της Χεζμπολάχ ήταν περιορισμένες και μετρημένες. Σύμφωνα με αναφορές, το κίνημα έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από χίλιες επιθέσεις κατά του Ισραήλ από την έναρξη των εχθροπραξιών. Έχει επίσης βάλει στο στόχαστρο 48 συνοριακές τοποθεσίες και τουλάχιστον 17 κοινότητες. Όμως, για τη Regev, αυτός ήταν ένας καλός λόγος για να παραμείνει εκεί που βρισκόταν.
"Ακόμη και όταν τα πράγματα ηρέμησαν [στο νότο], συνειδητοποιήσαμε ότι δεν μπορούσαμε να επιστρέψουμε. Η περιοχή μας απειλούνταν συνεχώς. Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα για παιδιά παρέμεναν κλειστά μέχρι πρόσφατα. Υπήρχαν πολλαπλές διακοπές ρεύματος λόγω των ζημιών στις υποδομές [που προκλήθηκαν από τις επιθέσεις] και κατά καιρούς έπρεπε να περάσουμε πολλές ώρες χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα".
Τύμπανα πολέμου
Τώρα, ωστόσο, ο Regev φοβάται ότι τα πράγματα μπορεί να γίνουν ακόμη χειρότερα. Στις 3 Ιανουαρίου μια έκρηξη συγκλόνισε τα προάστια της Βηρυτού, σκοτώνοντας τον Σαλάχ Αλ Αρούρι, ανώτερο ηγέτη της Χαμάς. Παρόλο που το Ισραήλ δεν ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση, το δάχτυλο της ευθύνης στράφηκε σε αξιωματούχους στη Δυτική Ιερουσαλήμ, με τον Νασράλα να ορκίζεται ότι η δολοφονία δεν θα μείνει αναπάντητη.
Μετά τη δολοφονία του Αλ Αρούρι, το Ισραήλ ενίσχυσε την παρουσία του κατά μήκος των βόρειων συνόρων, προετοιμάζοντας τον εαυτό του για έναν πιθανό ολοκληρωμένο πόλεμο.
Το Ισραήλ έχει λόγο να ανησυχεί. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η Χεζμπολάχ διαθέτει ένα οπλοστάσιο που φτάνει τις 150.000 ρουκέτες και πυραύλους. Πολλοί από αυτούς είναι μεγάλου βεληνεκούς, ικανοί να φτάσουν στο κεντρικό και νότιο Ισραήλ. Εκτός από αυτό, η ισλαμιστική ομάδα διαθέτει επίσης έναν καλά εκπαιδευμένο στρατό μαχητών και μια μονάδα κομάντος - τη δύναμη Radwan - που περιμένει εντολή για να εισβάλει στον εχθρό της.
"Εδώ και πολλά χρόνια, η Χεζμπολάχ προσεγγίζει ανεμπόδιστα τα [σύνορα με το Ισραήλ]. Τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου μας άνοιξαν τα μάτια και συνειδητοποιήσαμε πως ό,τι συνέβη στο νότο μπορεί να συμβεί και στο βορρά. Με μία μόνο διαφορά: οι Ραντβάν είναι πολύ πιο ειδικευμένοι, πολύ πιο έμπειροι και πολύ πιο οργανωμένοι", δήλωσε ο Ρέγεφ.
Αλλά δεν συμφωνούν όλοι με αυτές τις ανησυχίες. Ο Mohammed Hassan Sweidan, ειδικός σε διεθνείς υποθέσεις με έδρα τη Βηρυτό, ισχυρίζεται πως η συσσώρευση όπλων από τη Χεζμπολάχ γινόταν πάντα για αμυντικούς σκοπούς και όχι για επιθέσεις.
"Η συσσώρευση όπλων και η εκπαίδευση της Χεζμπολάχ εξυπηρετεί κυρίως τη διατήρηση της ισορροπίας ισχύος που είναι απαραίτητη για την αποτροπή του Ισραήλ. Τα ιστορικά προηγούμενα καταδεικνύουν ότι το Ισραήλ τείνει να επεκτείνει την επιρροή του και να επιδιώκει τα συμφέροντά του στο Λίβανο όταν η χώρα θεωρείται αδύναμη. Έτσι, είναι στρατηγικά επωφελές για τη Βηρυτό το Ισραήλ να παραμένει προσεκτικό ως προς τις πιθανές επιπτώσεις τυχόν μελλοντικών επιθετικών ενεργειών".
Η προοπτική του πολέμου, υποστηρίζει ο Sweidan, δεν απολαμβάνει κανένα κόμμα εντός του Λιβάνου. Τα τελευταία χρόνια, το κράτος έχει βυθιστεί σε μια βαθιά οικονομική κρίση, που προκλήθηκε από το Covid-19, τη διαφθορά και τις κακές πολιτικές αποφάσεις. Ως αποτέλεσμα, εκτιμάται πως το 80% των Λιβανέζων ζουν σε συνθήκες φτώχειας, το 36% κάτω από το όριο της ακραίας φτώχειας. Μια ολοκληρωμένη αντιπαράθεση με το Ισραήλ θα επέφερε ακόμη μεγαλύτερο πλήγμα στην ήδη εύθραυστη οικονομία. Θα μπορούσε να ωθήσει τη δυσαρέσκεια του κόσμου προς τα πάνω και να προκαλέσει μαζικές διαδηλώσεις, κάτι που η Χεζμπολάχ δεν μπορεί να αντέξει.
Αυτό που μπορεί να αντέξει, ωστόσο, είναι σποραδικές επιθέσεις σε ισραηλινούς στόχους, με τον Σουϊντάν πεπεισμένο ότι οι ενέργειές τους αποσκοπούν στο να αποσπάσουν την προσοχή του Ισραήλ από τη Γάζα.
Προσπάθειες διαμεσολάβησης
Εν τω μεταξύ, και πριν η κατάσταση ξεφύγει από τον έλεγχο, οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση διερευνούν προσπάθειες διαμεσολάβησης, ελπίζοντας να εκτονώσουν τουλάχιστον τις εντάσεις. Τον περασμένο μήνα, η περιοχή υποδέχθηκε τον Amos Hochstein, ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ και συντονιστή για τις διεθνείς ενεργειακές υποθέσεις. Τον Λίβανο επισκέφθηκε ο Josep Borrell, Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για τις Εξωτερικές Υποθέσεις.
Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, συναντήθηκε με Ισραηλινούς και Λιβανέζους αξιωματούχους με τον ίδιο στόχο. Το σχέδιο που προτείνει είναι απλό: Πρώτον, η Χεζμπολάχ θα σταματήσει τις επιθέσεις της στο Ισραήλ και θα μετακινήσει τις δυνάμεις της μακριά από τα σύνορα των χωρών και περίπου δέκα χιλιόμετρα στο λιβανέζικο έδαφος. Οι Ισραηλινοί από τις βόρειες κοινότητες θα μπορούσαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους και οι ειρηνευτικές δυνάμεις της UNIFIL θα αναπτύσσονταν.
Σε ένα δεύτερο στάδιο, το Ισραήλ και ο Λίβανος θα αρχίσουν να διαπραγματεύονται μόνιμα χερσαία σύνορα, με την Ουάσιγκτον να υπόσχεται μια ευλογία για την οικονομία του Λιβάνου με αντάλλαγμα παραχωρήσεις.
Οι αναφορές δείχνουν ότι υπήρξαν θετικές ενδείξεις πως οι διεθνείς προσπάθειες διαμεσολάβησης θα αποδώσουν καρπούς. Ο Χόχσταϊν αναμένεται και πάλι στην περιοχή τις επόμενες ημέρες, σύμφωνα με πληροφορίες για να επιτευχθεί μια σημαντική ανακάλυψη. Αλλά ο Sweidan δείχνει λίγη αισιοδοξία.
Το Ισραήλ προτρέπει τους μεσολαβητές να ωθήσουν τη Χεζμπολάχ τα προτεινόμενα δέκα χιλιόμετρα στο λιβανέζικο έδαφος, πέρα από τον ποταμό Λιτάνι. Η ισλαμιστική ομάδα, μέχρι στιγμής, αρνείται να υποχωρήσει σε αυτά τα αιτήματα.
"Το ζήτημα είναι ότι υπάρχει μια ασύμμετρη εστίαση της πίεσης, με στόχο μόνο το ένα μέρος της σύγκρουσης [τη Χεζμπολάχ], ενώ αγνοείται το άλλο [το Ισραήλ]", δήλωσε ο Λιβανέζος εμπειρογνώμονας. "Αυτή η προσέγγιση δεν θα διευκολύνει κανένα νέο αποτέλεσμα... και αυτό σημαίνει πως η πιθανότητα πολέμου εξαρτάται σημαντικά από τις ενέργειες του Ισραήλ τόσο στο Λίβανο όσο και στη Γάζα", πρόσθεσε.
Ο Ρέγεφ δεν πιστεύει ούτε στις προσπάθειες διαμεσολάβησης. Για εκείνη, η Χεζμπολάχ είναι σύμμαχος του Ιράν και καμία από τις δύο δεν αναγνωρίζει την ισραηλινή παρουσία στην περιοχή και ως εκ τούτου πρέπει να πολεμηθεί.
"Πρέπει να δημιουργήσουμε μια πραγματικότητα όπου η Χεζμπολάχ θα ωθηθεί πέρα από τον ποταμό Λιτάνι. Είτε χρειαζόμαστε μια λωρίδα ασφαλείας είτε πρέπει να αναπτύξουμε στρατεύματα που θα σχηματίσουν ένα είδος νεκρής ζώνης που θα μας προστατεύει", δήλωσε η εκτοπισμένη κάτοικος.
Αλλά μέχρι να συμβεί αυτό, η ίδια και η οικογένειά της θα μείνουν μακριά από τα σύνορα, για να είναι "ασφαλείς".
* Elizabeth Blade, ανταποκρίτρια του RT στη Μέση Ανατολή