Andrew Korybko / Παρουσίαση Freepen.gr
Η ρωσο-αρμενική οικονομική και στρατιωτική συνεργασία ήταν αναπόσπαστο μέρος της διασφάλισης της ασφάλειας αυτής της χώρας του Νοτίου Καυκάσου, βελτιώνοντας τη ζωή του λαού της και διασφαλίζοντας την υπεράσπιση των συνόρων της. Ο Λαβρόφ υπενθύμισε στους συνομιλητές του πως ενώ η Ρωσία στοχεύει να φέρει την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ευημερία στην περιοχή, η Δύση θέλει αποκλειστικά να εκδιώξει τη Ρωσία από εκεί προκειμένου να διαιρέσει και να κυβερνήσει αυτό το τμήμα του κόσμου. Συγκρίνει δυσοίωνα τα σχέδιά της με αυτά που ήδη εφαρμόζει στα Βαλκάνια, την Ουκρανία και τη Δυτική Ασία.
Εξίσου ανησυχητικές είναι οι εικασίες σχετικά με το μέλλον της ρωσικής στρατιωτικής βάσης στην Αρμενία, η οποία, σύμφωνα με τον Λαβρόφ, είναι πολύ επιβλαβής και θα μπορούσε να οδηγήσει σε περιφερειακή αστάθεια σε περίπτωση που απομακρυνθεί. Διαβάζοντας ανάμεσα στις γραμμές, αυτός ο κορυφαίος διπλωμάτης υπαινίσσεται ότι οι νεοαποκτηθέντες εταίροι του παραδοσιακού του συμμάχου στο ΝΑΤΟ μπορεί να ενθαρρύνουν αυτές τις συζητήσεις με σκοπό την επιτάχυνση της φιλοδυτικής στροφής του. Εξακολουθεί να ελπίζει πως οι ρωσο-αρμενικές σχέσεις θα παραμείνουν σταθερές, αλλά οι ανησυχίες του για το μέλλον τους είναι αισθητές.
Η τελευταία συνέντευξη του Λαβρόφ αντιπροσωπεύει την πιο άμεση και λεπτομερή απάντηση της Ρωσίας στο όργιο μη φιλικών κινήσεων της Αρμενίας μετά την ήττα της από το Αζερμπαϊτζάν στα μέσα Σεπτεμβρίου. Με την αξιοσημείωτη εξαίρεση της προσωπικής συμμετοχής του πρωθυπουργού Pashinyan στην άτυπη συνάντηση των αρχηγών κρατών της CIS αυτή την εβδομάδα στην Αγία Πετρούπολη, όλα όσα έχει κάνει αυτή η χώρα κατά το τελευταίο ένα τέταρτο του έτους ήταν εχθρικά. Από τον εναγκαλισμό του ΝΑΤΟ έως τη συκοφάντηση της Ρωσίας, η Αρμενία φαίνεται αποφασισμένη να αναδιαμορφώσει τη μεγάλη στρατηγική της.
Όλες οι χώρες έχουν το δικαίωμα να διαμορφώνουν την πολιτική τους όπως κρίνουν ότι είναι προς το εθνικό τους συμφέρον, αλλά η Αρμενία φλερτάρει με τον κίνδυνο εμπιστευόμενη τη Δύση, παρά τις αποδείξεις που υπάρχουν εδώ και δεκαετίες πως αυτό είναι ένα από τα πιο επικά λάθη που μπορεί να κάνει μια μη δυτική χώρα. Ακόμη και η Ουκρανία παίρνει γρήγορα το μάθημά της, αφού το Politico ανέφερε ότι "Η κυβέρνηση Μπάιντεν αλλάζει σιωπηλά την στρατηγική της στην Ουκρανία" από την υποστήριξη της Ουκρανίας "για όσο χρειαστεί" σε "όσο μπορούμε".
Το άρθρο αυτό έπεσε την ίδια ημέρα με το άρθρο γνώμης των New York Times από το μέλος της συντακτικής επιτροπής Serge Schhemann, ο οποίος δήλωσε με τόλμη ότι "Η Ουκρανία δεν χρειάζεται όλο το έδαφός της για να νικήσει τον Πούτιν". Αυτή η μεταστροφή έχει σημασία για την Αρμενία λόγω του γεγονότος πως το δέλεαρ της Δύσης για την εν λόγω χώρα βασίζεται στην κατηγορία της Ρωσίας για την ήττα της από το Αζερμπαϊτζάν και στην κινδυνολογία ότι η Μόσχα δε θα την προστατεύσει από τα υποτιθέμενα σχέδια του Μπακού να προσαρτήσει το νότιο τμήμα της επαρχίας Syunik για τον διάδρομο Zangezur.
Η Washington Post έκανε μεγάλη φασαρία για αυτό το σενάριο το φθινόπωρο, το οποίο το CNN μόλις αναβίωσε στο άρθρο του νωρίτερα αυτή την εβδομάδα με τίτλο "Γιατί η έξοδος των Αρμενίων από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ μπορεί να μην τερματίσει τις φιλοδοξίες του Αζερμπαϊτζάν". Η σταδιακή αναπροσαρμογή της πολιτικής της Δύσης απέναντι στην Ουκρανία μετά την αποτυχία της αντεπίθεσης και την επακόλουθη εκτόνωση της σύγκρουσης υποδηλώνει ότι αυτό το μπλοκ του Νέου Ψυχρού Πολέμου θα μπορούσε επίσης να κρεμάσει την Αρμενία, αν το Ερεβάν ακολουθήσει το παράδειγμα του Κιέβου και καταλήξει να προκαλέσει κάτι παρόμοιο στη δική του περιοχή.
Εάν η Αρμενία παραχωρήσει την εθνική της ασφάλεια στο ΝΑΤΟ, διώξει τη ρωσική βάση και αποτελέσει τέτοια απειλή για το Αζερμπαϊτζάν που να ξεκινήσει τη δική της ειδική επιχείρηση ως απάντηση, τότε η Δύση πιθανότατα θα συμβιβαστεί και με έναν συμβιβασμό, σύμφωνα με τον οποίο το Ερεβάν θα εξετάσει το ενδεχόμενο να παραχωρήσει και αυτό μέρος της γης του. Αυτό δεν σημαίνει ότι το ΝΑΤΟ δεν θα υποστήριζε την Αρμενία σε έναν πόλεμο δι' αντιπροσώπων εναντίον του Αζερμπαϊτζάν, όπως ακριβώς υποστήριξε την Ουκρανία εναντίον της Ρωσίας, αλλά η Αρμενία θα έχανε επίσης ένα εξίσου μεγάλο κομμάτι της επικράτειάς της μόλις ηττηθεί από το Μπακού για άλλη μια φορά.
Οι δύο τελευταίες ήττες της το 2020 και μόλις πριν από μερικούς μήνες νωρίτερα φέτος ήταν μόνο εντός της παγκοσμίως αναγνωρισμένης περιοχής του Αζερμπαϊτζάν στο Καραμπάχ, στην οποία δεν εκτείνονται νομικά οι αμοιβαίες αμυντικές υποχρεώσεις της Ρωσίας έναντι της Αρμενίας, σύμφωνα με την εντολή του CSTO. Ωστόσο, την επόμενη φορά που αυτοί οι δύο γείτονες θα εμπλακούν σε εχθροπραξίες μεγάλης κλίμακας, θα είναι σχεδόν βέβαιο πως θα γίνει στο παγκοσμίως αναγνωρισμένο έδαφος της Αρμενίας και θα οδηγήσει, όπως ήταν αναμενόμενο, στην απώλεια ενός εξίσου μεγάλου ποσοστού της επικράτειάς της από το Αζερμπαϊτζάν, όπως έχασε η Ουκρανία από τη Ρωσία.
Η Ρωσία ελέγχει περίπου το 16% των συνόρων της Ουκρανίας πριν από το 2014, ενώ ο έλεγχος του Αζερμπαϊτζάν στο σύνολο της επαρχίας Syunik ως γεωπολιτική αποζημίωση για οποιονδήποτε επερχόμενο πόλεμο που θα μπορούσε να προκαλέσει η Αρμενία με εντολή του ΝΑΤΟ "διαίρει και βασίλευε" θα ανερχόταν σε περίπου 15% του συνολικού εδάφους της χώρας αυτής. Ακριβώς όπως η Ρωσία επανενώθηκε με την ιστορική περιοχή της Νοβοροσίας, η οποία χρησιμεύει επίσης ως ένα είδος νεκρής ζώνης, έτσι και το Αζερμπαϊτζάν θα μπορούσε να επανενωθεί με την ιστορική περιοχή της Δυτικής Ζανγκεζούρ για τον ίδιο λόγο.
Η Ρωσία δεν ήθελε να ξεκινήσει την ειδική επιχείρησή της στην Ουκρανία, αλλά αναγκάστηκε να το πράξει αφού η εν λόγω πρώην Σοβιετική Δημοκρατία πέρασε τις κόκκινες γραμμές εθνικής ασφάλειας κατά την παράδοση της δικής της τέτοιας πολιτικής στο ΝΑΤΟ, μετά την οποία επανενώθηκε με την ιστορική της περιοχή προκειμένου να διασφαλίσει βιώσιμα την ασφάλειά της. Ομοίως, το Αζερμπαϊτζάν δεν θέλει να ξεκινήσει μια τέτοια επιχείρηση εναντίον της Αρμενίας, αλλά ίσως αναγκαστεί να το κάνει αν η πρώην Σοβιετική Δημοκρατία ακολουθήσει τα βήματα της Ουκρανίας με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται.
Το μόνο που ήθελε η Ρωσία πριν από την έναρξη της ειδικής της επιχείρησης ήταν η Ουκρανία να εφαρμόσει τις συμφωνίες του Μινσκ που ενέκρινε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, να αποκαταστήσει τις αμοιβαία επωφελείς σχέσεις και στη συνέχεια να χρησιμοποιήσει τη χώρα αυτή ως γέφυρα μεταξύ της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης και της ΕΕ. Παρομοίως, το μόνο που επιθυμεί το Αζερμπαϊτζάν είναι η Αρμενία να αναγνωρίσει την εδαφική του ακεραιότητα, να αποκαταστήσει τις αμοιβαία επωφελείς σχέσεις της και στη συνέχεια να χρησιμοποιήσει τη χώρα αυτή ως γέφυρα μεταξύ των δύο συστατικών της μερών, προκειμένου να εξορθολογιστεί η ευρύτερη ευρασιατική συνδεσιμότητα Ανατολής-Δύσης.
Οι παραλληλισμοί μεταξύ της Ουκρανίας πριν από το 2022 και της σημερινής Αρμενίας είναι επομένως πολύ πιο στενοί από ό,τι θα μπορούσαν να συνειδητοποιήσουν οι απλοί παρατηρητές, γι' αυτό και ο Λαβρόφ συνέκρινε δυσοίωνα τις δύο αυτές χώρες στην τελευταία του συνέντευξη, όταν συζητούσε για τα σχέδια του ΝΑΤΟ σε αυτή τη χώρα του Νοτίου Καυκάσου. Δεν είναι πολύ αργά για την Αρμενία να αντιστρέψει τον φιλοδυτικό της άξονα ή τουλάχιστον να προσπαθήσει να ισορροπήσει μεταξύ αυτού του μπλοκ του Νέου Ψυχρού Πολέμου και της Ρωσίας, αλλά ο χρόνος εξαντλείται γρήγορα και η καταστροφή μπορεί σύντομα να είναι αναπόφευκτη, αν δεν αλλάξει σύντομα η σημερινή της πορεία.