ukrinform.net |
Η μακροχρόνια υποβόσκουσα σύγκρουση μεταξύ των δύο σημαντικότερων προσωπικοτήτων της Ουκρανίας, δηλαδή του προέδρου Βλαντίμιρ Ζελένσκι και του στρατιωτικού αρχιστράτηγου της, στρατηγού Βαλέρι Ζαλούζνι, κλιμακώνεται. Οι συνήθεις διαψεύσεις ηχούν πιο κούφια από ποτέ, ιδίως οι συνήθεις προσπάθειες να κατηγορηθούν "οι Ρώσοι".
Του Tarik Cyril Amar, ιστορικού από τη Γερμανία που εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Koç της Κωνσταντινούπολης, για τη Ρωσία, την Ουκρανία και την Ανατολική Ευρώπη, την ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τον πολιτισμικό Ψυχρό Πόλεμο και την πολιτική της μνήμης - Russia Today / Παρουσίαση Freepen.gr
Ο Ζελένσκι μίλησε για τη "σχέση εργασίας" του με τον κορυφαίο στρατηγό του- και δεν θα σχολιάσει τις συγκρούσεις τους και τις αδιάκοπες φήμες για την επικείμενη αποπομπή του Ζαλούζνι, επειδή αυτό θα "βοηθούσε τον εχθρό". Στην πολιτική ορολογία, αυτό είναι το ισοδύναμο του να παραδέχεσαι πως ο γάμος σου είναι έτοιμος για διαζύγιο και να υποστηρίζεις απλώς να μην τροφοδοτείς τα κουτσομπολιά των γειτόνων.
Αν ο Τσόρτσιλ κάποτε αστειευόταν ότι η σοβιετική υψηλή πολιτική έμοιαζε με μπουλντόγκ που τσακώνονται κάτω από ένα χαλί, θα έβρισκε τις διαμάχες μεταξύ στρατιωτικών και πολιτών του Κιέβου ενδιαφέροντα στερημένες από οποιαδήποτε κάλυψη. Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, ο Zaluzhny και ο Zelensky συγκρούστηκαν δημοσίως όταν ο στρατηγός παραδέχθηκε ότι ο πόλεμος εναντίον της Ρωσίας είχε μετατραπεί σε "αδιέξοδο". Στην πραγματικότητα, αυτό ήταν μια υποτίμηση, αλλά και πάλι ήταν υπερβολικός ρεαλισμός για τον πρόεδρο.
Το πιο πρόσφατο σημάδι του πόσο έντονη έχει γίνει η εσωτερική διαμάχη είναι ένα σκάνδαλο υποκλοπών. Στις 17 Δεκεμβρίου, ένα από τα γραφεία του Ζαλούζνι βρέθηκε να έχει κοριούς. Σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές, η συσκευή δεν λειτουργούσε και η προέλευσή της δεν μπορούσε να εντοπιστεί, δύο εκτιμήσεις που είναι πολιτικά βολικές. Περισσότερες συσκευές παρακολούθησης ανακαλύφθηκαν στα γραφεία του Γενικού Επιτελείου της Ουκρανίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης δεν απάντησαν κατηγορώντας ομόφωνα τη ρωσική κατασκοπεία. Αντ' αυτού, οι εικασίες για εσωτερικές διαμάχες εξουσίας είναι συνηθισμένες, συμπεριλαμβανομένων υποψιών πως ο κοριός θα χρησίμευε μόνο ως προοίμιο για μελλοντικές βαθιές απομιμήσεις της φωνής του Zaluzhny που θα δημιουργούσε η τεχνητή νοημοσύνη. Ναι, τόση εμπιστοσύνη υπάρχει στην ουκρανική πολιτική σφαίρα.
Άλλοι σχολιαστές συνδέουν την απόπειρα υποκλοπής με μια πρόσφατη σκοτεινή υπόθεση που αφορά τον ξαφνικό θάνατο του ταγματάρχη Gennady Chastyakov, κορυφαίου συνεργάτη του Zaluzhny. Επισήμως χαρακτηρίστηκε ως ατύχημα, αλλά το παράξενο τέλος του Chastyakov, που περιλάμβανε ένα δώρο γενεθλίων, ένα μπουκάλι ουίσκι και χειροβομβίδες, βγάζει περισσότερο νόημα ως δολοφονία.
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η υποκλοπή ήταν μια προσπάθεια της ομάδας Zelensky να δυσφημίσει τον Zaluzhny και το Γενικό Επιτελείο - για παράδειγμα, υπονοώντας πως η αντεπίθεση απέτυχε λόγω διαρροών από τη διοίκηση των ενόπλων δυνάμεων. Άλλοι, πάλι, βλέπουν τον στρατό, και ίσως την υπηρεσία πληροφοριών του υπό τον μοχθηρό αντιστράτηγο Kirill Budanov, πίσω από μια επιχείρηση ψευδούς σημαίας για τη σπίλωση του προέδρου και των ανδρών του. Ποιος ξέρει; Το θέμα είναι ότι αυτού του είδους οι εικασίες είναι πλέον φυσιολογικές στην Ουκρανία.
Δεν είναι δύσκολο να μαντέψει κανείς κάποιο από το παρασκήνιο αυτού του σκανδάλου: Η ελίτ της Ουκρανίας βρίσκεται υπό αυξανόμενη πίεση. Υπάρχει μια διαφαινόμενη ήττα στον πόλεμο με τη Ρωσία. Ο Ζελένσκι, καθώς και ο Αλεξέι Ντανίλοφ, ο γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας, έχουν παραδεχτεί την αποτυχία της αντεπίθεσης του φετινού καλοκαιριού.
Εν τω μεταξύ, στη Δύση, ακόμη και η Washington Post, φερέφωνο της μαχητικής εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, έχει πρόσφατα υιοθετήσει έναν νηφάλιο τόνο. Ένα λεπτομερές ρεπορτάζ αποκάλυψε ότι το φιάσκο της αντεπίθεσης συνίστατο στην πραγματικότητα όχι σε μία αλλά σε δύο στρατηγικές αποτυχίες. Πρώτα - και γρήγορα - το εγχειρίδιο τακτικών του ΝΑΤΟ που επέβαλε η Δύση αποδείχθηκε ανεφάρμοστο- στη συνέχεια, και σε μια μεγαλύτερη περίοδο αργής, αλεστικής αποδόμησης, η ουκρανική προσπάθεια να αντικαταστήσουν τις φαντασιώσεις του ΝΑΤΟ με κάποιες δικές τους επίσης δεν κατέληξε, κυριολεκτικά, πουθενά. Ο πόλεμος διατηρεί το στοιχείο της Κλαουζεβιτσιάνικης τύχης και του απρόβλεπτου - ένα θανατηφόρο παιχνίδι που δεν παίζεται, σύμφωνα με τα λόγια του παλιού δασκάλου, ούτε στο σκάκι ούτε στη ρουλέτα, αλλά στα χαρτιά - αλλά το χέρι του Κιέβου είναι τώρα πιο αδύναμο από ποτέ.
Την ίδια στιγμή, οι λεγόμενοι φίλοι της Ουκρανίας ετοιμάζονται να κόψουν τις απώλειές τους. Είναι αλήθεια πως ο Ζελένσκι μόλις δέχτηκε το συμβολικό σε μεγάλο βαθμό σάλιο των επίσημων διαπραγματεύσεων για την είσοδο στην ΕΕ. Και, ανάλογα με το πώς θα λειτουργήσουν (ή όχι) τα διάφορα ανταλλάγματα - μεταξύ του Λευκού Οίκου και των Ρεπουμπλικάνων στις ΗΠΑ, και μεταξύ του Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας και της υπόλοιπης ΕΕ - το Κίεβο μπορεί ακόμη να λάβει ακόμη έναν γύρο βοήθειας μεγάλης κλίμακας.
Ωστόσο, ακόμη και τώρα, ορισμένοι ηγέτες της ΕΕ έχουν ήδη αρχίσει να αντιστέκονται. Ο Λίο Βαράντκαρ της Ιρλανδίας δεν μπορούσε να περιμένει να τονίσει ότι η Ουκρανία δεν θα γίνει πλήρες μέλος σύντομα. Εάν γίνει ποτέ, θα πρέπει να προσθέσει κανείς. Και όσον αφορά τα χρήματα, αυτό που έχει πραγματικά σημασία είναι το γεγονός ότι η ροή της βοήθειας είναι πλέον αντικείμενο σκληρής αμφισβήτησης. Η βοήθεια προς την Ουκρανία δεν είναι πλέον ιερή υπόθεση. Με φόντο την ολοκληρωτική αποτυχία της αντεπίθεσης, η επένδυση της Δύσης στον πόλεμο δι' αντιπροσώπων θα τελειώσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, και αν όχι σύντομα, τότε όχι πολύ αργότερα. Η γλώσσα του προέδρου Τζο Μπάιντεν έχει μετατοπιστεί από το "όσο χρειαστεί" στο "όσο μπορούμε". Αυτό είναι αξιοσημείωτα ειλικρινές, για τον Μπάιντεν. Το παιχνίδι έχει τελειώσει, αν όχι σήμερα, τότε αύριο.
Και θυμάστε γιατί έγινε όλο αυτό, για την ένταξη στο ΝΑΤΟ; Ο Ζελένσκι έχει φτάσει τώρα να παραδεχτεί ότι αυτό θα ήταν ωραίο πράγμα, αλλά δεν πρόκειται να συμβεί. "Δε μας προσκαλούν". Όλα τα "σήματα" περί του αντιθέτου, έχει τελικά καταλάβει, είναι "ανοησίες" για "κάπου, κάποτε" και "τίποτα συγκεκριμένο". Έχει επίσης απορρίψει τις περίεργες πρόσφατες εικασίες για την ένταξη μόνο ενός "μέρους" της Ουκρανίας (επειδή το Κίεβο και η Δύση δεν πρόκειται να αναγνωρίσουν σύντομα εδάφη που διεκδικεί και ελέγχει η Ρωσία ως ρωσικά). Εν ολίγοις, ακούγεται ακριβώς όπως οι άνθρωποι που χλευάστηκαν ως υποχείρια της Ρωσίας μόλις, όπως φαίνεται, χθες.
Τι μήνυμα για τις οικογένειες των εκατοντάδων χιλιάδων Ουκρανών που σκοτώθηκαν επειδή το καθεστώς Ζελένσκι δε θα μπορούσε να παραδεχτεί την ουκρανική ουδετερότητα πριν από το Φεβρουάριο του 2022, ή για το θέμα αυτό, το Μάρτιο ή τον Απρίλιο του ίδιου έτους. Τι τίμημα που πληρώθηκε για την επίπεδη καμπύλη μάθησης ενός ναρκισσιστή κωμικού. Κάποιος "υπηρέτης του λαού" πράγματι.
Η δυτική βοήθεια είναι απολύτως ζωτικής σημασίας για το Κίεβο. Μόλις αποσυρθεί το μεγαλύτερο μέρος της, η Ουκρανία θα πρέπει να κάνει ειρήνη με ρωσικούς όρους ή να υποστεί μια ακόμη χειρότερη ήττα. Πράγματι, η κυβέρνησή της μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με κατάρρευση ή εξέγερση -η Ουκρανία είναι άλλωστε μια χώρα των Μαϊνταν- και το κράτος μπορεί να χάσει στοιχειώδεις ικανότητες, όπως η διατήρηση της γραφειοκρατίας του πληρωμένη, για να μη μιλήσουμε για πιο φιλόδοξα προγράμματα.
Σε αυτό το πλαίσιο, η αυξανόμενη ένταση μεταξύ των στρατηγών και των πολιτικών δεν αποτελεί έκπληξη. Κάποιος πρέπει να κατηγορηθεί για την αποτυχία της αντεπίθεσης και τις περιττές απώλειες, για το γεγονός ότι το Κίεβο εμπιστεύτηκε "φίλους" που -πολύ προβλέψιμα- χρησιμοποίησαν την Ουκρανία ως πιόνι στη μεγάλη γεωπολιτική σκακιέρα τους, και, τέλος, για το γεγονός ότι η ειρήνη δεν έγινε όταν ήταν εφικτή την άνοιξη του 2022.
Για να μην αναφέρω την απώλεια ευκαιριών για την πλήρη αποφυγή του πολέμου.
Ο Ζελένσκι δεν είναι άσχετος με το παιχνίδι της επίρριψης ευθυνών. Έχει επισημάνει με νόημα ότι ο Zaluzhny "πρέπει να λογοδοτήσει για τα αποτελέσματα στο μέτωπο", ενώ περιμένει "λύσεις" και "πολύ συγκεκριμένα πράγματα στο πεδίο της μάχης" από τους στρατιωτικούς. Λες και ο πόλεμος είναι θέμα "κακής υπηρεσίας" από τους στρατιώτες.
Αλλά οι αντίπαλοι και οι επίδοξοι διάδοχοι του Ζελένσκι μπορούν να δώσουν όσο καλά μπορούν να πάρουν. Αν οι μέρες που η βοήθεια για την Ουκρανία ήταν ιερή στη Δύση έχουν περάσει, το ίδιο ισχύει και για την ιδιότητα του Ζελένσκι ως ανέγγιχτου πολεμικού ηγέτη στο εσωτερικό της χώρας. Ο πρώην πρωταθλητής της πυγμαχίας και νυν δήμαρχος του Κιέβου, Βιτάλι Κλίτσκο, διαισθάνεται ένα νοκ-άουτ και έχει κατηγορήσει δημοσίως τον πρόεδρο για αυταρχισμό και αποτυχίες στον πόλεμο. Έχει επίσης τονίσει πως μόλις τελειώσουν οι μάχες, όλοι, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου, θα πρέπει να λογοδοτήσουν για τα λάθη τους. Τι προοπτική, ειδικά όταν πρόκειται για έναν χαμένο πόλεμο. Ο Τσώρτσιλ, με τον οποίο έχει παραδόξως συγκριθεί η απόδοση του Ζελένσκι, έχασε τις εκλογές ακόμη και αφού κέρδισε έναν πόλεμο. Είναι σαφές ότι υπάρχει αίμα στο νερό της ουκρανικής εσωτερικής πολιτικής και οι καρχαρίες κυκλώνουν.
Ο Ζαλούζνι, εν τω μεταξύ, έχει περάσει κι αυτός στην επίθεση, όχι εναντίον των Ρώσων, αλλά εναντίον του ίδιου του προέδρου του. Ο στρατηγός δεν είχε το θάρρος να αναφέρει πως δε συμφωνούσε απόλυτα με την εκκαθάριση του Ζελένσκι από τους αξιωματούχους της στρατιωτικής επιστράτευσης τον Αύγουστο. Τώρα ο Ζαλούζνι λέει ότι αυτοί οι άνθρωποι ήταν "επαγγελματίες" που ήξεραν τη δουλειά τους. Σίγουρα, δεν μπορεί να υπονοεί πως ο πρόεδρος που τους απέλυσε δεν ξέρει!
Πίσω από αυτό το χοντροκομμένο χτύπημα στο αφεντικό του, ο αρχιστράτηγος θίγει ένα σοβαρό ζήτημα. Η επιστράτευση, όπως και η βοήθεια από το εξωτερικό, είναι η αχίλλειος πτέρνα της Ουκρανίας σε συνθήκες ακραίας έντασης. Επιβραδύνεται άσχημα, όπως έχει παραδεχτεί, για παράδειγμα, ο Σεργκέι Ραχμάνιν, ένας δημοσιογράφος με επιρροή που είναι επίσης μέλος του κοινοβουλίου και της επιτροπής του για θέματα εθνικής ασφάλειας, άμυνας και πληροφοριών. Εν τω μεταξύ, ο στρατός ζητά άλλους 450.000 έως 500.000 νέους στρατιώτες.
Το πώς θα βρουν το ισοδύναμο των περίπου 12 δισεκατομμυρίων ευρώ για να χρηματοδοτήσουν αυτόν το νέο γύρο επιστρατεύσεων, αν συμβεί, είναι άγνωστο.
Ο Ζελένσκι καθησυχάζει το κοινό ότι δεν θα υπογράψει νόμο για την επιστράτευση των γυναικών, αλλά πως είναι ανοιχτός στη μείωση της ηλικίας στράτευσης. Αυτό που η πιο έγκυρη εβδομαδιαία εφημερίδα της Ουκρανίας, η Zerkalo Nedeli, αποκαλεί τα πιο σημαντικά ερωτήματα, δηλαδή την αποστράτευση και την άδεια, παραμένουν αναπάντητα.
Αυτό που δυσκολεύει την στρατολόγηση φρέσκιας τροφής για κανόνια είναι το γεγονός ότι δύο πράγματα γίνονται ολοφάνερα, ανεξάρτητα από το τι κάνουν τα απόλυτα ελεγχόμενα μέσα ενημέρωσης της Ουκρανίας για να τα συγκαλύψουν. Ο πόλεμος χάνεται και η θυσία όλο και περισσότερων ανδρών και γυναικών δεν είναι μόνο μάταιη αλλά, στην πραγματικότητα, μάλλον προδοτική, επειδή δεν εξυπηρετεί τα μελλοντικά συμφέροντα της Ουκρανίας.
Η ειρήνη θα τα εξυπηρετούσε - κατά προτίμηση μια ειρήνη που έχει συναφθεί πριν από περισσότερο από ένα χρόνο.
Αντ' αυτού, πρόκειται για μια θυσία που εξυπηρετεί τις στρατηγικές των Αμερικανών νεοσυντηρητικών και των Ευρωπαίων οπαδών τους. Και, συν τοις άλλοις, αυτές οι στρατηγικές αποτυγχάνουν.
Οι ελίτ του Κιέβου στοιχειοθετούν τις θέσεις τους για το τελικό παιχνίδι.
Όχι του πολέμου εναντίον της Ρωσίας, αλλά ο ένας εναντίον του άλλου, όταν οι μάχες τελειώσουν με πικρή λαϊκή απογοήτευση.
Η ανελέητη διχόνοια τους δεν είναι κάτι καινούργιο, είναι απλώς μια επιστροφή στην κανονικότητα. Αλλά η ανεξάρτητη Ουκρανία δεν έχει βιώσει ποτέ αυτό που είναι πιθανό να έρθει σύντομα - μια τέλεια καταιγίδα μεγάλης κλίμακας ήττας, εγκατάλειψης από τους "συμμάχους" που έχουν αιμοδοτήσει τη χώρα και ευρείας δυσαρέσκειας όσο ποτέ άλλοτε.
Ένα Μαϊντάν μπορεί να μην είναι αρκετό αυτή τη φορά.