MK BHADRAKUMAR - indianpunchline.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Ο Χάφταρ «συναντήθηκε με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Ρώσο υπουργό Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου στη ρωσική πρωτεύουσα Μόσχα», ανακοίνωσε ο LAAF, χωρίς να δώσει λεπτομέρειες. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ επιβεβαίωσε το γεγονός, προσθέτοντας ότι «συζητήθηκε η κατάσταση στη Λιβύη και στην περιοχή συνολικά», χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Η Μόσχα διατηρεί στενές σχέσεις με τον στρατάρχη Χάφταρ, ο οποίος υποστηρίζει τη διοίκηση του Τομπρούκ που ανταγωνίζεται την υποστηριζόμενη από τον ΟΗΕ κυβέρνηση στην Τρίπολη. Η συνάντηση του Χάφταρ με τον Πούτιν ήταν αρκετά σημαντική ώστε να αξίζει μια ανάγνωση στο Κρεμλίνο —ήταν η πρώτη συνάντηση μεταξύ των δύο ανδρών από το 2019— αλλά η επιφυλακτικότητα της Μόσχας σηματοδοτεί υψηλό βαθμό ευαισθησίας.
Ωστόσο, την Παρασκευή, το Κρεμλίνο δημοσίευσε μια ανάγνωση της συνάντησης του Πούτιν με δύο υψηλόβαθμους Ρώσους αξιωματούχους ασφαλείας των οποίων τα ονόματα συνδέονται στενά με την Βάγκνερ — τον αναπληρωτή υπουργό Άμυνας Yunus-Bek Yevkurov και τον Andrei Troshev (ο οποίος συμμετείχε στο παρελθόν στις μάχιμες αποστολές της Wagner).
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Μόσχα, ο Χάφταρ είχε επίσης συνομιλίες με τον Γεβκούροφ, ο οποίος είναι γνωστό ότι ήταν το δεξί χέρι του αρχηγού Βάγκνερ Γεβγκένι Πριγκόζιν και ήταν τακτικός επισκέπτης στην ανατολική Λιβύη τα τελευταία χρόνια, πιο πρόσφατα στις 17 Σεπτεμβρίου όταν συνάντησε τον Χάφταρ στη Βεγγάζη.
Η αποτυχημένη επίθεση του Χάφταρ το 2019 στην Τρίπολη βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στους μαχητές της Βάγκνερ, αλλά απέτυχε να ξεπεράσει τις ένοπλες δυνάμεις που υποστηρίζονται από την Τουρκία. Μια έκθεση του ΟΗΕ το 2020 ανέφερε ότι έως και 1.200 μαχητές Βάγκνερ υποστήριζαν τον Χάφταρ. Οι ειδικοί λένε πως εκατοντάδες έχουν παραμείνει ενεργοί από τότε στα ανατολικά, που είναι επίσης η τερματική ζώνη πετρελαίου, και στη νότια Λιβύη, την πύλη προς την περιοχή Σαχέλ, η οποία στρέφεται προς τη Μόσχα ως πάροχο ασφάλειας, αντικαθιστώντας τις δυτικές δυνάμεις. 
Το πόσο πολύ συνδέεται η επίσκεψη του Χάφταρ στη Μόσχα με την αναμενόμενη ανανεωμένη προσπάθειά του να καταλάβει την Τρίπολη είναι ένα αμφισβητούμενο σημείο, αλλά, χωρίς αμφιβολία, σηματοδοτεί την απόφαση της Ρωσίας να επαναφέρει την επιρροή της στην Αφρική παρά την απουσία του Πριγκόζιν και τις ανησυχίες στην Ουκρανία.
Το πραξικόπημα στο Νίγηρα με την έντονη αντιδυτική του κλίση μπορεί να έχει αναζωογονήσει το ρωσικό ενδιαφέρον για τη Λιβύη, η οποία είναι ελκυστική για τη Μόσχα από στρατηγική άποψη. Ο ιστός των διεθνών εμπλοκών στη Λιβύη έχει αλλάξει τον τελευταίο καιρό και κορυφαίοι πρωταγωνιστές - η Τουρκία καθώς και βασικές αραβικές και ευρωπαϊκές δυνάμεις - δείχνουν σημάδια περικοπής. Και για την Ευρώπη, οτιδήποτε σταθεροποιεί τη Λιβύη και περιορίζει το μεταναστευτικό κύμα θα θεωρείται θετική εξέλιξη. Έτσι, η Μόσχα πιθανότατα αισθάνεται ότι έχει ένα σχετικά ελεύθερο χέρι.
Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν οι ΗΠΑ σκοπεύουν να «επιστρέψουν» στη Λιβύη ύστερα από την απότομη απεμπλοκή τους το Σεπτέμβριο του 2012 μετά την καταστροφική επίθεση από μέλη της εξτρεμιστικής ομάδας Ansar al-Sharia στην ειδική αποστολή των ΗΠΑ στη Βεγγάζη στην οποία ο Αμερικανός πρέσβης και άλλοι τρεις Αμερικανοί πολίτες έχασαν τη ζωή τους.
Αυτό καθιστά την αιφνιδιαστική επίσκεψη στη Βεγγάζη από τον στρατηγό Michael Langley, τον τεσσάρων αστέρων αρχηγό της Διοίκησης της Αφρικής των ΗΠΑ (AFRICOM) που βρίσκεται στη Στουτγάρδη της Γερμανίας, και τη συνάντησή του με τον Hafter ουσιαστικά την παραμονή της περιοδείας του τελευταίου στη Μόσχα περισσότερο από συμπτωματική. Ενδεχομένως, ο Λάνγκλεϊ υπενθύμισε στον Χάφταρ να μη βάζει όλα τα αυγά του στο ρωσικό καλάθι.
Ένα άρθρο στο περιοδικό Intercept υπενθύμισε την περασμένη εβδομάδα πως η επίσκεψη του στρατηγού Langley στη Βεγγάζη (20-21 Σεπτεμβρίου) ήταν «η πιο πρόσφατη ανατροπή στη σχέση της Αμερικής ξανά και ξανά» με τον Χάφταρ, άλλοτε αγαπημένο του Λίβυου ηγέτη Μουαμάρ Καντάφι, ο οποίος, στα τέλη της δεκαετίας του 1980, εντάχθηκε σε μια υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ ομάδα αντιφρονούντων που προσπαθούσαν να ανατρέψουν το πρώην αφεντικό του.
Το άρθρο αναφέρει: «Μετά την κατάργηση των σχεδίων τους για πραξικόπημα και οι αντάρτες απέκλεισαν την υποδοχή τους στην αφρικανική ήπειρο, η CIA εκκένωσε τον Χάφταρ και 350 άντρες του στις ΗΠΑ, όπου του χορηγήθηκε υπηκοότητα και έζησε στα προάστια της Βιρτζίνια για τα επόμενα 20 χρόνια».
Με τα χρόνια, οι ΗΠΑ έστειλαν ανάμεικτα μηνύματα στον Χάφταρ. Η CIA κάποτε εκπαίδευε τους μαχητές του ως ειδικές δυνάμεις. Ο Λάνγκλεϊ δήλωσε μετά τη συνάντησή του με τον Χάφταρ: «Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι έτοιμες να ενισχύσουν τους υπάρχοντες δεσμούς και να σφυρηλατήσουν νέες συνεργασίες με όσους υπερασπίζονται τη δημοκρατία». Η οποία είναι μια μάλλον αντιφατική δήλωση. Μην εκπλαγείτε αν ο Χάφταρ ενημέρωσε τους Ρώσους αξιωματούχους για την αλληλεπίδρασή του με τον επικεφαλής της AFRICOM.
Ένα δελτίο τύπου της AFRICOM ανέφερε απλώς ότι η επίσκεψη του Λάνγκλεϊ είχε στόχο «την περαιτέρω συνεργασία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Λιβύης». Ο Λάνγκλεϊ είπε στη συνέχεια: «Ήταν μια ευχάριστη συνάντηση με πολιτικούς και στρατιωτικούς ηγέτες σε όλη τη Λιβύη». Το σκηνικό θα μπορούσε να είναι πως το πραξικόπημα στο Νίγηρα παρακίνησε την Ουάσιγκτον να προσπαθήσει να καλύψει το κενό που άφησε η Γαλλία.
Τώρα που η πολυσυζητημένη παρέμβαση της ECOWAS στον Νίγηρα δεν είναι πλέον στην ημερήσια διάταξη - και με τη Νιγηρία να απομακρύνεται από οποιαδήποτε τέτοια ατυχία - η Ουάσιγκτον και οι πραξικοπηματίες στο Niamey ανανέωσαν τη συμφωνία ΗΠΑ-Νίγηρα για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Έτσι, η Ουάσιγκτον αναγνωρίζει τη μεταβατική κυβέρνηση στο Νίγηρα και διατηρεί την στρατιωτική της παρουσία — ενώ μετεγκαθιστά το αμερικανικό σώμα από την 101η βάση στην πρωτεύουσα Niamey στην 201η αεροπορική βάση στην πόλη Agadis, η οποία είναι η μοναδική βάση drones στο Σαχέλ που χτίστηκε με κόστος άνω των 100 εκατομμυρίων δολαρίων και είναι κομβικής σημασίας.
Η απόφαση της Ουάσιγκτον να γίνει φίλη με τις νέες αρχές στο Νιαμέι αναστατώνει τη Γαλλία και την ΕΕ, αλλά από την αρχή, οι ΗΠΑ πήραν μια πολύ πιο προσεκτική και προσδοκώμενη θέση για το πραξικόπημα στο Νίγηρα, δεδομένης της προτεραιότητας των αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων στην περιοχή Σαχέλ.
Κοιτάζοντας το μέλλον, το ενδιαφέρον ερώτημα είναι πόσο μακριά αυτές οι δραματικές συνθήκες θα προκαλούσαν μια σύγκλιση συμφερόντων μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Ορισμένοι Αμερικανοί αναλυτές είχαν επισημάνει ότι μια συμβίωση με την Βάγκνερ στο Νίγηρα μετά το πραξικόπημα μπορεί να είναι δυνατή.
Η Μόσχα πιθανώς εκτιμά ότι οι ΗΠΑ δεν θα επιδιώξουν μεγάλη επιρροή στη Λιβύη σε αυτό το σημείο, δεδομένης της ευαισθησίας του αμερικανικού κοινού λόγω των προηγούμενων αποτυχιών των ΗΠΑ εκεί - καθώς και της αντιληπτής έλλειψης εμπιστοσύνης στις αρχές της Λιβύης - και η κυβέρνηση Μπάιντεν μπορεί να μην αντιταχθεί στην στήριξη της Ρωσίας για την ανάληψη της εξουσίας από τον Χάφταρ στη Λιβύη.
Βεβαίως, η συνάντηση του Πούτιν την Παρασκευή (την επομένη της υποδοχής του Χάφταρ) με δύο βασικούς Ρώσους αξιωματούχους που συνδέονται με την Βάγκνερ υποδηλώνει ότι το Κρεμλίνο επιταχύνει την κίνηση για την αναδιοργάνωση των πολεμικών αποστολών της πολιτοφυλακής στο εξωτερικό. Ο Πούτιν επανέλαβε πως οι μαχητές της Βάγκνερ θα εξισωθούν με τους κανονικούς στρατιώτες όσον αφορά τον μισθό τους και άλλα προνόμια (τα οποία έγιναν πολύ ελκυστικά τον περασμένο χρόνο).
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν (L) με τον αναπληρωτή υπουργό Άμυνας Yunus-Bek Yevkurov και τον Andrei Troshev, 29 Σεπτεμβρίου 2023
Ο Πούτιν είπε επίσης πως οι κατάδικοι που εκτίουν ποινές φυλάκισης που συμμετείχαν στις μάχιμες αποστολές του Βάγκνερ θα ήταν επιλέξιμοι για τις ελκυστικές «κοινωνικές εγγυήσεις». Αυτή τη φορά, σίγουρα, θα γίνουν γνωστοί διαφορετικά και θα οργανωθούν ως «εθελοντικές μονάδες» που θα αναφέρονται στον Yevkurov, σκληραγωγημένο βετεράνο σε αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις στο Βόρειο Καύκασο, υπεύθυνος στην υπηρεσία πληροφοριών εξωτερικών στρατιωτικών πληροφοριών του υπουργείου Άμυνας (η οποία αρχικά δημιουργήθηκε με την τρέχουσα μορφή του Josef Stalin το 1942 μετά την εισβολή στη Σοβιετική Ένωση από τη ναζιστική Γερμανία).
Είναι ενδιαφέρον ότι στη συνεδρίαση του Κρεμλίνου την Παρασκευή, ο Πούτιν επαίνεσε πλήρως τον Αντρέι Τρόσεφ και εξήγαγε τις απόψεις του «για τη δημιουργία εθελοντικών μονάδων που θα εκτελούν διάφορες μάχιμες αποστολές, συμπεριλαμβανομένης της ζώνης της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης».
Ο Πούτιν είπε στον Troshev: «Πολεμήσατε μόνοι σας σε μια από αυτές τις μονάδες για περισσότερο από ένα χρόνο. Ξέρετε πώς είναι, πώς να το κάνετε και ποια θέματα πρέπει να αντιμετωπιστούν εκ των προτέρων για να διασφαλιστεί η καλύτερη δυνατή και η πιο επιτυχημένη εκπλήρωση των αποστολών μάχης».
Είναι απολύτως κατανοητό ότι η επίσκεψη του Χάφταρ υπογράμμισε την επείγουσα ανάγκη ανασυγκρότησης των δυνάμεων της Βάγκνερ για την ανάληψη μάχιμων αποστολών στη Λιβύη και αλλού στο Σαχέλ λόγω της επιδείνωσης της κατάστασης ασφαλείας που συνδέεται με μαχητικές ισλαμιστικές ομάδες.