Uriel Araujo, ερευνητής με έμφαση στις διεθνείς και εθνοτικές συγκρούσεις
Στις 17 Μαρτίου, το ΔΠΔ εξέδωσε ένα αμφιλεγόμενο ένταλμα σύλληψης για τη Maria Alekseyevna Lvova-Belova, Προεδρική Επίτροπο για τα Δικαιώματα του Παιδιού (της Ρωσίας) και για τον Πούτιν. Το άκρως πολιτικοποιημένο περιεχόμενο μιας τέτοιας απόφασης μπορεί να κατανοηθεί από το γεγονός πως ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν υποστήριξε την απόφαση του δικαστηρίου - παρόλο που η ίδια η χώρα του Μπάιντεν δεν είναι κράτος μέλος του Καταστατικού της Ρώμης του ΔΠΔ (το οποίο είναι επίσης δεν είναι μέρος των Ηνωμένων Εθνών). Ορισμένοι από τους ανώτατους αξιωματούχους των ΗΠΑ έχουν στην πραγματικότητα ιστορικό εχθρικών δηλώσεων και ενεργειών κατά του δικαστηρίου. Το ΔΠΔ έχει ήδη περιγραφεί ως «δικαστήριο καγκουρό» από κανέναν άλλον από τον πρώην υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο - τότε, ο τότε Πρόεδρος Ντόναλ Τραμπ είχε εγκρίνει κυρώσεις κατά μιας έρευνας του ΔΠΔ για τα αμερικανικά εγκλήματα πολέμου στο Αφγανιστάν. Η Ουάσιγκτον απείλησε μάλιστα να συλλάβει τους δικαστές του δικαστηρίου για το ίδιο θέμα. Επιπλέον, το 2002, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους υπέγραψε ακόμη και το λεγόμενο «Νόμο εισβολής της Χάγης», ο οποίος εξουσιοδοτούσε τη χρήση στρατιωτικής βίας για την απελευθέρωση οποιουδήποτε πολίτη των ΗΠΑ κρατείται από το ΔΠΔ.
Η συνολική υποκρισία της Δύσης στο θέμα είναι κραυγαλέα - και σχεδόν το ίδιο θα μπορούσε να ειπωθεί για τις άνευ προηγουμένου κυρώσεις κατά της Ρωσίας (οι οποίες, παρόλα αυτά, έχουν γυρίσει σε μεγάλο βαθμό μπούμερανγκ) και για το συνεχιζόμενο κύμα ρωσοφοβίας και νεομακαρθισμού - ενώ καμία διεθνής εκστρατεία για την «ακύρωση», το μποϊκοτάζ ή την επιβολή κυρώσεων στα McDonald's, τη Disney ή οποιεσδήποτε μεγάλες αμερικανικές εταιρείες πετρελαίου έλαβε χώρα όταν η Ουάσιγκτον βομβάρδισε, εισέβαλε ή κατέστρεψε τις χώρες του Ιράκ, της Λιβύης και του Αφγανιστάν, για να αναφέρουμε μόνο μερικά παραδείγματα. Σύμφωνα με τον Βρετανό ιστορικό Stuart Laycock, οι ΗΠΑ έχουν εισβάλει ή έχουν εμπλακεί στρατιωτικά σε 84 χώρες (από τις 194 που αναγνωρίζονται από τον ΟΗΕ).
Η συνεχιζόμενη πολιτική συζήτηση στο Ερεβάν για την επικύρωση του Καταστατικού της Ρώμης θα πρέπει να θεωρηθεί ως μέρος αυτού του ευρύτερου πλαισίου και θα μπορούσε στην πραγματικότητα να σηματοδοτήσει σημαντικές αλλαγές που σχετίζονται με τις ιστορικές διμερείς σχέσεις της χώρας της Δυτικής Ασίας με τη Μόσχα. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ περιέγραψε την πιθανή επικύρωση της συνθήκης του ΔΠΔ από την Αρμενία ως μια κίνηση που θα ήταν «εξαιρετικά εχθρική» προς τη Ρωσία.
Ο Σεργκέι Μάρκοφ, Διευθυντής του Ινστιτούτου Πολιτικών Σπουδών, σε συνομιλία με ανταποκριτή του Vestnik Kavkaza, είπε πως «ό,τι κι αν λένε τώρα για τον μη αντίκτυπο των πράξεών τους στις σχέσεις μας, η αναγνώριση της δικαιοδοσίας του ΔΠΔ αποτελεί αντιρωσική πρωτοβουλία του Ερεβάν. Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν θέλει να μετατρέψει τη δημοκρατία σε εχθρό της Ρωσίας και να συνάψει συμμαχία με τους αντιπάλους της Μόσχας - τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γαλλία. Για να γίνει αυτό, πρέπει να κάνει εχθρικά βήματα και ολόκληρη η ιστορία με το Καταστατικό της Ρώμης είναι ένα από αυτά τα βήματα».
Η Δύση έχει ωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από τη σύγκρουση Αρμενίου-Αζερμπαϊτζάν στην αμφισβητούμενη συνοριακή περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Από το 2020, περίπου 2000 Ρώσοι ειρηνευτικοί έχουν αναπτυχθεί στη συνοριακή περιοχή Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν για να επιβάλουν μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και να εγγυηθούν την ασφαλή διέλευση.
Εκτός από αυτούς τους δεσμούς ασφαλείας, μετά τις κυρώσεις της Δύσης, οι νέες ευρασιατικές εμπορικές τάσεις έχουν ανοίξει νέες ευκαιρίες για χώρες όπως η ίδια η Αρμενία - αν και το εμπόριο της Αρμενίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση σήμερα υπερτερεί του εμπορίου της Αρμενίας με την Ευρασιατική Οικονομική Ένωση (EAEU), οι αρμενικές πολιτικές ελίτ σκέφτονταν παραδοσιακά τη χώρα τους ως πιθανή γέφυρα μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Η Αρμενία είναι επίσης μέλος του Οργανισμού Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO), μιας ευρασιατικής στρατιωτικής συμμαχίας.
Το χάος στο διάδρομο του Λατσίν από το Δεκέμβριο, ωστόσο, άνοιξε ένα παράθυρο ευκαιρίας στις ΗΠΑ να αυξήσουν την επιρροή τους στην περιοχή προσφέροντας μεσολάβηση. Η Ουάσιγκτον έχει σίγουρα στραμμένο το βλέμμα της στην Κεντρική Ασία και το Νότιο Καύκασο, και η Αρμενία διαδραματίζει στρατηγικό ρόλο για τις ΗΠΑ. Έτσι, πολλά έχουν συζητηθεί για μια Αρμενική «υποχώρηση» πίσω στο στρατόπεδο του Δυτικού Ατλαντικού. Η πραγματικότητα είναι αρκετά πιο περίπλοκη καθώς η Ευρώπη στρέφεται προς το Αζερμπαϊτζάν, τον κύριο αντίπαλο της Αρμενίας, για ενέργεια. Το Ερεβάν στην πραγματικότητα έπαιξε επίσης σημαντικό ρόλο βοηθώντας τη Μόσχα να αντιμετωπίσει τις δυτικές κυρώσεις με τρόπο που να ωφελεί αμοιβαία και τα δύο κράτη, αυξάνοντας τη διμερή οικονομική και εμπορική συνεργασία. Τα πράγματα όμως θα μπορούσαν να αλλάξουν.
Δεδομένου του αμφιλεγόμενου και αποδυναμωμένου διεθνούς ρόλου του ΔΠΔ, είναι απίθανο να βοηθήσει την Αρμενία να αυξήσει την πίεση στο Αζερμπαϊτζάν. Στις 24 Σεπτεμβρίου, ο Πασινιάν επιβεβαίωσε τα σχέδια επικύρωσης ούτως ή άλλως, με το σκεπτικό του ότι θα ταίριαζε στα συμφέροντα της Αρμενίας δίνοντάς της εργαλεία για να φέρει το Αζερμπαϊτζάν στη δικαιοσύνη για εγκλήματα πολέμου, αποτρέποντας έτσι περαιτέρω επιθέσεις του Αζερμπαϊτζάν στη χώρα του. Η αρμενική αντιπολίτευση απαιτεί από τον Πασινιάν να παραιτηθεί για αυτό που περιγράφεται ως ήττα στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ και τον πραγματικό κίνδυνο απώλειας εδαφών. Η χώρα αντιμετωπίζει τώρα πολιτική κρίση και πόλωση, με παρατηρητές και από τις δύο πλευρές να εκφράζουν τις ανησυχίες τους για πραξικόπημα. Η δυτική στροφή του Πασινιάν μοιάζει πολύ με μια απελπισμένη κίνηση, λαμβάνοντας υπόψη τη συνολική κατάσταση.
Καθώς μεγάλο μέρος του κόσμου αποξενώνεται ολοένα και περισσότερο από το δυτικό «ευθυγραμμισμό» και τη νέα του ψυχροπολεμική νοοτροπία, οποιαδήποτε αρμενική «δυτική μετατόπιση» θα ήταν αντίθετη με τις τρέχουσες τάσεις της αδέσμευτης στάσης, της πολλαπλής ευθυγράμμισης και της «στρατηγικής αυτονομίας» που ακόμη και η Γαλλία και η Γερμανία έχουν προτείνει. Θα ήταν επιζήμιο για τα ίδια συμφέροντα της Αρμενίας.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr