Την ώρα που ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Τσαβούσογλου όδευε προς την Ουάσιγκτον από την οποία θα αποχωρούσε εμφανώς δυσαρεστημένος και εκνευρισμένος, έχοντας κάνει μια τρύπα στο νερό για το φλέγον θέμα των F-16, ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Χουλούσι Ακάρ, ο αμφιλεγόμενος πρώην επικεφαλής των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων κατά το πραξικόπημα του Ιουλίου 2016, βρισκόταν στη Βρετανία για συζητήσεις με τον ομόλογό του, Μπεν Γουάλας. Αντικείμενο των συζητήσεων η προοπτική μιας τεράστιας εξοπλιστικής συμφωνίας συνολικού ύψους 10 δισ. ευρώ, η οποία θα περιλάβει 24-48 μαχητικά αεροσκάφη EF-2000 Typhoon (Eurofighter), αμερικανικά μεταφορικά αεροσκάφη C-130J, φρεγάτες Type 23 και κινητήρες για τα απαρχαιωμένα άρματα M60, επίσης αμερικανικής προέλευσης.
Από: defence-point.gr
Είναι εμφανές ότι στην πρώτη ανάγνωση, η τουρκική πλευρά χρησιμοποιεί μια γνωστή συνταγή της εξωτερικής της πολιτικής, που περιγράφεται με το γνωστό “υπάρχουν κι αλλού πορτοκαλιές“. Αποδέκτης του μηνύματος είναι προφανώς η Ουάσιγκτον, σε μια προσπάθεια να πιεστεί να ασκήσει κάθε δυνατή επιρροή στη Γερουσία και τον επικεφαλής της αρμόδιας Επιτροπής, Γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ, να άρει τα εμπόδια στην υλοποίηση της συμφωνίας για τα F-16. Υπενθυμίζεται, ότι η -λογικά- απόλυτη προτεραιότητα για την Τουρκία είναι η απόκτηση 40 F-16 στην πλέον σύγχρονή τους διαμόρφωση (Block 70) και η εξασφάλιση των απαρτίων για την αναβάθμιση άλλων 80. Σύνολο 120.
Με τον τρόπο αυτό θα εξασφαλίσει και ένα οριακό πλεονέκτημα απέναντι στην Ελλάδα σε μερικές δεκάδες αεροσκάφη (περίπου 40) που θα διαθέτουν ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης (AESA), πιο προηγμένο δηλαδή από αυτό που θα φέρουν τα ελληνικά Block 50 που θα αναβαθμιστούν στη διαμόρφωση Block 50M. Πρόκειται για διαμόρφωση καλύτερη από το κορυφαίο αεροσκάφος που διέθετε η ελληνική Πολεμική Αεροπορία προ της απόφασης για αναβάθμιση 83 F-16 (Block 52+ και Block 52+ Advanced τα απάρτια των οποίων θα αξιοποιηθούν στην έκδοση “M”) στη διαμόρφωση F-16V (Block 72 λόγω κινητήρων Pratt & Whitney, έναντι Block 70 με κινητήρες General Electric που φέρουν τα τουρκικά F-16).
Ωστόσο, η επιμονή στην Ουάσιγκτον όσων αρνούνται να συνεχίσουν να υποχωρούν απέναντι στους εκβιασμούς του Ερντογάν και στην απαίτηση να αποκτήσει για την Τουρκία ειδικά δικαιώματα εκτός του πλαισίου που ορίζει το διεθνές δίκαιο για όλους τους; υπόλοιπους, οδήγησε τους Τούρκους σε ένα μεγάλο δίλημμα. Μη έχοντας μάθει να υποχωρούν παρά μόνον όταν αρχίσουν να φοβούνται, αρνούνται να συμμορφωθούν έστω και στοιχειωδώς και επιλέγουν τη γνωστή υπερφίαλη μέθοδο των εκβιασμών. “Δεν σας έχουμε ανάγκη” διαμηνύουν στις ΗΠΑ και διαπραγματεύονται με τους Βρετανούς. Ο δρόμος όμως είναι στρωμένος με αγκάθια…
Βασικότερο πρόβλημα είναι ότι η Τουρκία γνωρίζει τι σημαίνει η απόκτηση των Eurofighter Tranche 1 που έχουν προς πώληση οι Βρετανοί. Γνωρίζουν δηλαδή ότι είναι μια ανεπαρκής έκδοση του μαχητικού που όλα τα μέλη της ευρωπαϊκής κοινοπραξίας προσπάθησαν να ξεφορτωθούν. Μια έκδοση που δεν καλύπτει τις επιχειρησιακές της ανάγκες. Δεν μπορούν να συγκριθούν με τις δυνατότητες των ελληνικών Rafale. Οι Τούρκοι ψάχνουν τρόπους να τα αναβαθμίσουν και να ενσωματώσουν λογισμικό που θα τους επιτρέπει να χρησιμοποιούν τους πυραύλους αέρος-αέρος μακρού πλήγματος Meteor. Αυτό θα έχει όμως μεγάλο κόστος, ενώ η πλήρης επιχειρησιακή τους ένταξη θα άρει επίσης πολύ χρόνο. Όχι απλώς να πετούν…
Ασχέτως του αν ο ενδεχόμενος εξοπλιστικός αναπροσανατολισμός των Τούρκων από τους Αμερικανούς στους Βρετανούς θα αποκληθεί “καταναγκαστικός”, αφενός το κόστος θα είναι τεράστιο και αφετέρου απλά θα ενδυναμώσει την αποφασιστικότητα των Τούρκων να αναπτύσσουν εγχώρια συστήματα. Έστω κι αν είναι υποδεέστερα τεχνολογικά από τα αντίστοιχα δυτικά. Αυτή η πραγματικότητα όμως θα καταστήσει επιφυλακτικούς και τους Βρετανούς αναφορικά με το πόση τεχνολογία θα είναι διατεθειμένοι να αποδεσμεύσουν στους Τούρκους. Όσον αφορά τα άρματα M60 και τις φρεγάτες Type 23, αν και δεν είναι πολύ πιθανό, ίσως να ασχοληθούν και με αυτά οι υπερατλαντικοί σύμμαχοι των Τούρκων.
Οι γείτονες όμως δεν έχουν υπολογίσει καλά και άλλη μια παράμετρο. Είτε τις επαφές με τους Βρετανούς τις διατηρούν για διαπραγματευτικούς – έμμεσα εκβιαστικούς λόγους, είτε διότι όντως σκοπεύουν να αγοράσουν από αυτούς. Το τουρκικό Επιτελείο καλά θα κάνει να διαπιστώσει εάν και πόσα αμερικανικής κατασκευής απάρτια ενσωματώνουν τα βρετανικά Eurofighter. Διότι και αυτό μπορούν αν το βρουν μπροστά τους. Καθότι δεν μπορεί να γίνει έτσι εύκολα αποδεκτή ενδεχόμενη βρετανική αδιαφορία για τις αιτιάσεις που εγείρονται στην Ουάσιγκτον γι’ αυτή καθαυτή τη φύση της Τουρκίας ως συμμάχου χώρας. Δεν έχουν πάθει όλοι παράκρουση. Κάποιοι λόγοι υπάρχουν και έναντι αυτών, ουδείς ΝΑΤΟϊκός σύμμαχος δικαιούται να παριστάνει ότι δεν τον αφορούν. Ιδίως όταν σε άλλα ζητήματα καταχράται την πολιτική ορθότητα σε όλες της τις διαστάσεις.
Τις λεπτομέρειες για τα αμερικανικά υποσυστήματα στα Eurofighter τις γνωρίζει και το ελληνικό λόμπι, κυρίως όμως το ίδιο το αμερικανικό Πεντάγωνο. Μπορεί να μην είναι ολοκληρωμένα υποσυστήματα… αλλά απλές πλακέτες υψηλής τεχνολογίας. Στους Γάλλους πήρε πολλά χρόνια να τις αντικαταστήσουν αναπτύσσοντας γαλλικές, όταν συνάντησαν εμπόδια εξαγωγής δικών τους οπλικών συστημάτων από την έγερση αμερικανικών αντιρρήσεων. Η δε προδιάθεση, ενώ σήμερα σε πολλούς μπορεί και να είναι υπέρ του να δώσουν τα F-16 στην Τουρκία, στην περίπτωση συμφωνίας Τουρκίας-Βρετανίας, θα είναι όλοι αρνητικοί. Δεν χρειάζεται και πολύ ανάλυση για να εντοπιστούν οι λόγοι.
Το βασικότερο: Έτσι απλά θα τους χαρίσουν την τουρκική αγορά, εάν μάλιστα διαφοροποιηθούν τόσο άκομψα, παριστάνοντας ότι δεν καταλαβαίνουν τι συμβαίνει με την Τουρκία, άρα αδειάζοντας την Ουάσιγκτον; Τέτοια συμπεριφορά όμως, δεν θα μπορούσε παρά να επηρεάσει και τις σχέσεις με την Ελλάδα. Οι δε Τούρκοι ας είναι βέβαιοι, ότι στο όποιο “πακέτο” με τους Βρετανούς, δεν θα μπορούν να μπλοκαριστούν μόνο τα καταφανώς αμερικάνικα C-130J που ελαφρά τη καρδία θεωρούν δεδομένο ότι θα αγοράσουν. Εκτός κι αν αυτά αποδεσμευθούν… για να ανακαλυφθούν εν συνεχεία τα προβλήματα στα Eurofighter.
Είναι εμφανές ότι στην πρώτη ανάγνωση, η τουρκική πλευρά χρησιμοποιεί μια γνωστή συνταγή της εξωτερικής της πολιτικής, που περιγράφεται με το γνωστό “υπάρχουν κι αλλού πορτοκαλιές“. Αποδέκτης του μηνύματος είναι προφανώς η Ουάσιγκτον, σε μια προσπάθεια να πιεστεί να ασκήσει κάθε δυνατή επιρροή στη Γερουσία και τον επικεφαλής της αρμόδιας Επιτροπής, Γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ, να άρει τα εμπόδια στην υλοποίηση της συμφωνίας για τα F-16. Υπενθυμίζεται, ότι η -λογικά- απόλυτη προτεραιότητα για την Τουρκία είναι η απόκτηση 40 F-16 στην πλέον σύγχρονή τους διαμόρφωση (Block 70) και η εξασφάλιση των απαρτίων για την αναβάθμιση άλλων 80. Σύνολο 120.
Με τον τρόπο αυτό θα εξασφαλίσει και ένα οριακό πλεονέκτημα απέναντι στην Ελλάδα σε μερικές δεκάδες αεροσκάφη (περίπου 40) που θα διαθέτουν ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης (AESA), πιο προηγμένο δηλαδή από αυτό που θα φέρουν τα ελληνικά Block 50 που θα αναβαθμιστούν στη διαμόρφωση Block 50M. Πρόκειται για διαμόρφωση καλύτερη από το κορυφαίο αεροσκάφος που διέθετε η ελληνική Πολεμική Αεροπορία προ της απόφασης για αναβάθμιση 83 F-16 (Block 52+ και Block 52+ Advanced τα απάρτια των οποίων θα αξιοποιηθούν στην έκδοση “M”) στη διαμόρφωση F-16V (Block 72 λόγω κινητήρων Pratt & Whitney, έναντι Block 70 με κινητήρες General Electric που φέρουν τα τουρκικά F-16).
Ωστόσο, η επιμονή στην Ουάσιγκτον όσων αρνούνται να συνεχίσουν να υποχωρούν απέναντι στους εκβιασμούς του Ερντογάν και στην απαίτηση να αποκτήσει για την Τουρκία ειδικά δικαιώματα εκτός του πλαισίου που ορίζει το διεθνές δίκαιο για όλους τους; υπόλοιπους, οδήγησε τους Τούρκους σε ένα μεγάλο δίλημμα. Μη έχοντας μάθει να υποχωρούν παρά μόνον όταν αρχίσουν να φοβούνται, αρνούνται να συμμορφωθούν έστω και στοιχειωδώς και επιλέγουν τη γνωστή υπερφίαλη μέθοδο των εκβιασμών. “Δεν σας έχουμε ανάγκη” διαμηνύουν στις ΗΠΑ και διαπραγματεύονται με τους Βρετανούς. Ο δρόμος όμως είναι στρωμένος με αγκάθια…
Βασικότερο πρόβλημα είναι ότι η Τουρκία γνωρίζει τι σημαίνει η απόκτηση των Eurofighter Tranche 1 που έχουν προς πώληση οι Βρετανοί. Γνωρίζουν δηλαδή ότι είναι μια ανεπαρκής έκδοση του μαχητικού που όλα τα μέλη της ευρωπαϊκής κοινοπραξίας προσπάθησαν να ξεφορτωθούν. Μια έκδοση που δεν καλύπτει τις επιχειρησιακές της ανάγκες. Δεν μπορούν να συγκριθούν με τις δυνατότητες των ελληνικών Rafale. Οι Τούρκοι ψάχνουν τρόπους να τα αναβαθμίσουν και να ενσωματώσουν λογισμικό που θα τους επιτρέπει να χρησιμοποιούν τους πυραύλους αέρος-αέρος μακρού πλήγματος Meteor. Αυτό θα έχει όμως μεγάλο κόστος, ενώ η πλήρης επιχειρησιακή τους ένταξη θα άρει επίσης πολύ χρόνο. Όχι απλώς να πετούν…
Ασχέτως του αν ο ενδεχόμενος εξοπλιστικός αναπροσανατολισμός των Τούρκων από τους Αμερικανούς στους Βρετανούς θα αποκληθεί “καταναγκαστικός”, αφενός το κόστος θα είναι τεράστιο και αφετέρου απλά θα ενδυναμώσει την αποφασιστικότητα των Τούρκων να αναπτύσσουν εγχώρια συστήματα. Έστω κι αν είναι υποδεέστερα τεχνολογικά από τα αντίστοιχα δυτικά. Αυτή η πραγματικότητα όμως θα καταστήσει επιφυλακτικούς και τους Βρετανούς αναφορικά με το πόση τεχνολογία θα είναι διατεθειμένοι να αποδεσμεύσουν στους Τούρκους. Όσον αφορά τα άρματα M60 και τις φρεγάτες Type 23, αν και δεν είναι πολύ πιθανό, ίσως να ασχοληθούν και με αυτά οι υπερατλαντικοί σύμμαχοι των Τούρκων.
Οι γείτονες όμως δεν έχουν υπολογίσει καλά και άλλη μια παράμετρο. Είτε τις επαφές με τους Βρετανούς τις διατηρούν για διαπραγματευτικούς – έμμεσα εκβιαστικούς λόγους, είτε διότι όντως σκοπεύουν να αγοράσουν από αυτούς. Το τουρκικό Επιτελείο καλά θα κάνει να διαπιστώσει εάν και πόσα αμερικανικής κατασκευής απάρτια ενσωματώνουν τα βρετανικά Eurofighter. Διότι και αυτό μπορούν αν το βρουν μπροστά τους. Καθότι δεν μπορεί να γίνει έτσι εύκολα αποδεκτή ενδεχόμενη βρετανική αδιαφορία για τις αιτιάσεις που εγείρονται στην Ουάσιγκτον γι’ αυτή καθαυτή τη φύση της Τουρκίας ως συμμάχου χώρας. Δεν έχουν πάθει όλοι παράκρουση. Κάποιοι λόγοι υπάρχουν και έναντι αυτών, ουδείς ΝΑΤΟϊκός σύμμαχος δικαιούται να παριστάνει ότι δεν τον αφορούν. Ιδίως όταν σε άλλα ζητήματα καταχράται την πολιτική ορθότητα σε όλες της τις διαστάσεις.
Τις λεπτομέρειες για τα αμερικανικά υποσυστήματα στα Eurofighter τις γνωρίζει και το ελληνικό λόμπι, κυρίως όμως το ίδιο το αμερικανικό Πεντάγωνο. Μπορεί να μην είναι ολοκληρωμένα υποσυστήματα… αλλά απλές πλακέτες υψηλής τεχνολογίας. Στους Γάλλους πήρε πολλά χρόνια να τις αντικαταστήσουν αναπτύσσοντας γαλλικές, όταν συνάντησαν εμπόδια εξαγωγής δικών τους οπλικών συστημάτων από την έγερση αμερικανικών αντιρρήσεων. Η δε προδιάθεση, ενώ σήμερα σε πολλούς μπορεί και να είναι υπέρ του να δώσουν τα F-16 στην Τουρκία, στην περίπτωση συμφωνίας Τουρκίας-Βρετανίας, θα είναι όλοι αρνητικοί. Δεν χρειάζεται και πολύ ανάλυση για να εντοπιστούν οι λόγοι.
Το βασικότερο: Έτσι απλά θα τους χαρίσουν την τουρκική αγορά, εάν μάλιστα διαφοροποιηθούν τόσο άκομψα, παριστάνοντας ότι δεν καταλαβαίνουν τι συμβαίνει με την Τουρκία, άρα αδειάζοντας την Ουάσιγκτον; Τέτοια συμπεριφορά όμως, δεν θα μπορούσε παρά να επηρεάσει και τις σχέσεις με την Ελλάδα. Οι δε Τούρκοι ας είναι βέβαιοι, ότι στο όποιο “πακέτο” με τους Βρετανούς, δεν θα μπορούν να μπλοκαριστούν μόνο τα καταφανώς αμερικάνικα C-130J που ελαφρά τη καρδία θεωρούν δεδομένο ότι θα αγοράσουν. Εκτός κι αν αυτά αποδεσμευθούν… για να ανακαλυφθούν εν συνεχεία τα προβλήματα στα Eurofighter.