 |
| φωτο Κρεμλίνο |
Η κεντρική ομιλία του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτινστο Valdai Club την περασμένη Πέμπτη φαίνεται να έφερε τη Ρωσία σε τροχιά σύγκρουσης με τη «Διεθνή Τάξη που βασίζεται σε Κανόνες» (RBIO) υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.
Του Scott Ritter για το Consortium News / Παρουσίαση Freepen.gr
Η κυβέρνηση Μπάιντεν δύο εβδομάδες νωρίτερα κυκλοφόρησε την Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας του 2022 (NSS), μια πλήρη υπεράσπιση του RBIO που κηρύσσει πόλεμο σε «αυτοκράτες» που «εργάζονται υπερωρίες για να υπονομεύσουν τη δημοκρατία».
Αυτά τα δύο οράματα για το μέλλον της παγκόσμιας τάξης ορίζουν έναν παγκόσμιο ανταγωνισμό που έχει αποκτήσει υπαρξιακό χαρακτήρα. Εν ολίγοις, μπορεί να υπάρξει μόνο ένας νικητής.
Δεδομένου του γεγονότος πως οι κύριοι παίκτες σε αυτόν το διαγωνισμό αποτελούν τις πέντε δηλωμένες πυρηνικές δυνάμεις, ο τρόπος με τον οποίο ο κόσμος θα διαχειριστεί την ήττα της ηττημένης πλευράς θα καθορίσει, σε μεγάλο βαθμό, εάν η ανθρωπότητα θα επιβιώσει στην επόμενη γενιά.
«Βρισκόμαστε τώρα στα πρώτα χρόνια μιας αποφασιστικής δεκαετίας για την Αμερική και τον κόσμο», έγραψε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στην εισαγωγή της NSS του 2022. «Οι όροι του γεωπολιτικού ανταγωνισμού μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων θα καθοριστούν… η μεταψυχροπολεμική εποχή έχει τελειώσει οριστικά και βρίσκεται σε εξέλιξη ένας ανταγωνισμός μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων για να διαμορφωθεί αυτό που θα ακολουθήσει».
Το κλειδί για τη νίκη σε αυτόν το διαγωνισμό, δήλωσε ο Μπάιντεν, είναι η αμερικανική ηγεσία: «Η ανάγκη για έναν ισχυρό και στοχευμένο αμερικανικό ρόλο στον κόσμο δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερη».
Η NSS του 2022 εξέθεσε τη φύση αυτού του διαγωνισμού με ξεκάθαρους όρους. Ο Μπάιντεν υποστήριξε: «Οι δημοκρατίες και οι απολυταρχίες εμπλέκονται σε έναν αγώνα για να δείξουν ποιο σύστημα διακυβέρνησης μπορεί να προσφέρει καλύτερα για τους λαούς τους και τον κόσμο».
Οι αμερικανικοί στόχοι σε αυτόν το διαγωνισμό είναι ξεκάθαροι:
«[Εμείς] θέλουμε μια ελεύθερη, ανοιχτή, ευημερούσα και ασφαλή διεθνή τάξη. Επιδιώκουμε μια τάξη που να είναι ελεύθερη, καθώς επιτρέπει στους ανθρώπους να απολαμβάνουν τα βασικά, καθολικά δικαιώματα και ελευθερίες τους. Είναι ανοιχτή στο ότι παρέχει σε όλα τα έθνη που προσυπογράφουν αυτές τις αρχές την ευκαιρία να συμμετάσχουν και να διαδραματίσουν ρόλο στη διαμόρφωση των κανόνων».
Εμπόδιο στην επίτευξη αυτών των στόχων, λέει ο Μπάιντεν, βρίσκονται οι δυνάμεις της απολυταρχίας, με επικεφαλής τη Ρωσία και τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (ΛΔΚ). «Ρωσία», δήλωσε,
«Αποτελεί άμεση απειλή για το ελεύθερο και ανοιχτό διεθνές σύστημα, παραβλέποντας απερίσκεπτα τους βασικούς νόμους της διεθνούς τάξης σήμερα, όπως έδειξε ο βάναυσος επιθετικός πόλεμος κατά της Ουκρανίας. Η ΛΔΚ, αντίθετα, είναι ο μόνος ανταγωνιστής με την πρόθεση να αναδιαμορφώσει τη διεθνή τάξη και, ολοένα και περισσότερο, την οικονομική, διπλωματική, στρατιωτική και τεχνολογική δύναμη για να προωθήσει αυτόν τον στόχο».
Ρωσία & Κίνα
Φυσικά, η Ρωσία και η Κίνα αγανακτούν για την κοσμοθεωρία του Μπάιντεν, και ειδικότερα το ρόλο τους σε αυτήν. Αυτή η αντίρρηση εκφράστηκε στις 4 Φεβρουαρίου, όταν ο Πούτιν συναντήθηκε με τον Κινέζο Πρόεδρο Xi Jinping στο Πεκίνο, όπου οι δύο ηγέτες εξέδωσαν κοινή δήλωση που χρησίμευσε ως πραγματική κήρυξη πολέμου κατά του RBIO.
«Οι πλευρές [δηλαδή, η Ρωσία και η Κίνα] σκοπεύουν να αντισταθούν στις προσπάθειες υποκατάστασης παγκόσμιων αναγνωρισμένων μορφών και μηχανισμών που συνάδουν με το διεθνές δίκαιο [δηλαδή, τη Διεθνή Τάξη που βασίζεται στον νόμο (LBIO)]», ανέφερε η κοινή δήλωση, «για τους κανόνες που εκπονήθηκαν ιδιωτικά από ορισμένα έθνη ή μπλοκ εθνών [δηλαδή, το RBIO], και είναι κατά της αντιμετώπισης διεθνών προβλημάτων έμμεσα και χωρίς συναίνεση, αντιτίθενται στην πολιτική εξουσίας, τον εκφοβισμό, τις μονομερείς κυρώσεις και την εξωεδαφική εφαρμογή της δικαιοδοσίας».
Μακριά από το να επιδιώκουν αντιπαράθεση, η Ρωσία και η Κίνα, στην κοινή τους δήλωση, έκαναν τα πάντα για να τονίσουν την ανάγκη για συνεργασία μεταξύ των εθνών:
«Οι πλευρές επαναλαμβάνουν την ανάγκη για ενοποίηση, όχι διχασμό της διεθνούς κοινότητας, ανάγκη συνεργασίας και όχι αντιπαράθεσης. Οι πλευρές αντιτίθενται στην επιστροφή των διεθνών σχέσεων στην κατάσταση αντιπαράθεσης μεταξύ μεγάλων δυνάμεων όταν οι αδύναμοι πέφτουν θύματα των ισχυρών».
Η Ρωσία και η Κίνα πιστεύουν πως τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος προέρχονται από πιέσεις που ασκούνται από τη συλλογική Δύση, με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό το σημείο τόνισε ο Πούτιν στην ομιλία του στο Βαλντάι.
«Δεν μπορεί να ειπωθεί», σημείωσε ο Πούτιν, «ότι τα τελευταία χρόνια, και ειδικά τους τελευταίους μήνες, αυτή η Δύση έχει κάνει μια σειρά από βήματα προς την κλιμάκωση. Αυστηρά μιλώντας, βασίζεται πάντα στην κλιμάκωση. Αυτό δεν είναι καινούργιο. Αυτά είναι η υποκίνηση του πολέμου στην Ουκρανία, οι προκλήσεις γύρω από την Ταϊβάν και η αποσταθεροποίηση των παγκόσμιων αγορών τροφίμων και ενέργειας».
Σύμφωνα με τον Πούτιν, λίγα πράγματα μπορούν να γίνουν για να αποφευχθεί αυτή η κλιμάκωση, αφού η ρίζα του προβλήματος είναι η ίδια η φύση της Δύσης. Αυτός είπε:
«Το δυτικό μοντέλο της παγκοσμιοποίησης, νεοαποικιοκρατικό στον πυρήνα του, χτίστηκε επίσης στην τυποποίηση, στο οικονομικό και τεχνολογικό μονοπώλιο και στη διαγραφή όλων των διαφορών. Το καθήκον ήταν σαφές: να ενισχυθεί η άνευ όρων κυριαρχία της Δύσης στην παγκόσμια οικονομία και πολιτική, και προς τούτο να θέσει στην υπηρεσία της τους φυσικούς και χρηματοοικονομικούς πόρους, τις πνευματικές, ανθρώπινες και οικονομικές δυνατότητες ολόκληρου του πλανήτη, υπό την πρόσχημα της λεγόμενης νέας παγκόσμιας αλληλεξάρτησης».
Δυτική υπεροχή
Δεν μπορεί να υπάρχει πλέον καμία έννοια συνεργασίας μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, είπε ο Πούτιν, επειδή η αμερικανική κυριαρχία στη Δύση εμμένει σταθερά στην υπεροχή των δικών της αξιών και συστημάτων, αποκλείοντας όλες τις άλλες.
Ο Πούτιν είχε στόχο αυτή την αποκλειστικότητα. «Οι δυτικοί ιδεολόγοι και πολιτικοί», είπε, «λέγουν σε ολόκληρο τον κόσμο εδώ και πολλά χρόνια: Δεν υπάρχει εναλλακτική στη δημοκρατία. Ωστόσο, μιλούν για το δυτικό, λεγόμενο φιλελεύθερο μοντέλο δημοκρατίας. Απορρίπτουν όλες τις άλλες παραλλαγές και μορφές δημοκρατίας με περιφρόνηση και –θα ήθελα να το τονίσω αυτό– αλαζονεία».
Επιπλέον, ο Πούτιν σημείωσε, «η αλαζονική επιδίωξη της παγκόσμιας κυριαρχίας, της υπαγόρευσης ή διατήρησης της ηγεσίας με υπαγόρευση, οδηγεί στην παρακμή της διεθνούς εξουσίας των ηγετών του δυτικού κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών».
Η λύση, δήλωσε ο Πούτιν, είναι η απόρριψη της αποκλειστικότητας του αμερικανικού μοντέλου RBIO. «Η ενότητα της ανθρωπότητας δε βασίζεται στην εντολή «κάνε το όπως εγώ» ή «γίνε σαν εμάς», είπε ο Πούτιν, σημειώνοντας μάλλον πως «διαμορφώνεται λαμβάνοντας υπόψη και βασίζεται στη γνώμη όλων και με σεβασμό προς ταυτότητα κάθε κοινωνίας και έθνους. Αυτή είναι η αρχή πάνω στην οποία μπορεί να οικοδομηθεί η μακροπρόθεσμη δέσμευση σε έναν πολυπολικό κόσμο».
Μάχη που ορίζεται από τις ιδέες
Οι γραμμές μάχης έχουν τραβηχτεί - η ιδιομορφία υπό την ηγεσία των Αμερικανών από τη μια πλευρά και μια Ρωσο-Κινεζική πολυπολικότητα από την άλλη.
Μια άμεση στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ των υποστηρικτών του RBIO και εκείνων που υποστηρίζουν το LBIO θα κατέληγε, κυριολεκτικά, πυρηνικά, καταστρέφοντας τον ίδιο τον κόσμο που ανταγωνίζονται να ελέγξουν.
Ως εκ τούτου, ο επικείμενος Αρμαγεδδώνας δε θα είναι μια μάχη που ορίζεται από την στρατιωτική ισχύ, αλλά μάλλον με ιδέες - για το ποια πλευρά μπορεί να επηρεάσει τη γνώμη του υπόλοιπου κόσμου για να έρθει στο πλευρό της. Εδώ βρίσκεται το κλειδί για τον καθορισμό του ποιος θα κερδίσει — το καθιερωμένο RBIO ή το ανερχόμενο LBIO;
Η απάντηση φαίνεται ολοένα και πιο ξεκάθαρη - είναι το LBIO σε μεγάλη απόσταση.
Η Αμερική βρίσκεται σε παρακμή. Το αμερικανικό μοντέλο δημοκρατίας αποτυγχάνει στο εσωτερικό, και ως τέτοιο είναι ανίκανο να προβληθεί υπεύθυνα στην παγκόσμια σκηνή ως κάτι άξιο μίμησης. Το RBIO διαλύεται στις ραφές.
Σε κάθε μέτωπο, έρχεται αντιμέτωπο με οργανώσεις που ασπάζονται το όραμα του LBIO και αποτυγχάνουν. Το G-7 χάνει από τους BRICS. Το ΝΑΤΟ διασπάται ενώ ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης επεκτείνεται. Η Ευρωπαϊκή Ένωση καταρρέει, ενώ το ρωσο-κινεζικό όραμα για μια διευρασιατική οικονομική ένωση ευδοκιμεί.
«Η εξουσία σε όλο τον κόσμο», δήλωσε ο Πούτιν στο Valdai, «είναι ακριβώς αυτό στο οποίο έχει στοιχηματίσει η λεγόμενη Δύση. Αλλά αυτό το παιχνίδι είναι σίγουρα ένα επικίνδυνο, αιματηρό και, θα έλεγα, βρώμικο παιχνίδι».
Δεν μπορεί να υπάρξει αποφυγή της επερχόμενης σύγκρουσης. Αλλά, όπως σημείωσε ο Πούτιν, παραφράζοντας τη βιβλική περικοπή από τον Ωσηέ 8:7, «Αυτός που σπέρνει τον άνεμο, όπως λέει η παροιμία, θα θερίσει την καταιγίδα. Η κρίση έχει γίνει πράγματι παγκόσμια. επηρεάζει τους πάντες. Δε χρειάζεται να έχουμε αυταπάτες».
Σε αυτό πρέπει να προστεθεί ο Ματθαίος 24:6: «Και θα ακούσετε για πολέμους και φήμες πολέμων. Προσέξτε να μην ανησυχείτε γιατί όλα αυτά πρέπει να γίνουν, αλλά το τέλος δεν είναι ακόμα».
Όλα τα πράγματα πρέπει να γίνουν.
Αλλά το τέλος δεν είναι ακόμα.
Η παρακμή της αμερικανικής ηγεμονίας στις παγκόσμιες υποθέσεις δεν απαιτεί να απελευθερωθούν στον πλανήτη οι τέσσερις ιππείς της αποκάλυψης.
Η Αμερική είχε τις στιγμές της. Όπως τραγούδησε ο Paul Simon στο κλασικό τραγούδι του, American Tune, «Εμείς [η Αμερική] ερχόμαστε στην πιο αβέβαιη ώρα της εποχής».
Η ιστορία δε θα ξεχάσει ποτέ τον Αμερικανικό αιώνα, όπου η δύναμη της βιομηχανίας και των ανθρώπων της όχι μία, αλλά δύο φορές, βοήθησε τον κόσμο «στην πιο αβέβαιη ώρα του».
Αλλά η εποχή της αμερικανικής υπεροχής έχει παρέλθει και είναι καιρός να προχωρήσουμε σε αυτό που επιφυλάσσει το μέλλον - μια νέα εποχή πολυπολικότητας όπου η Αμερική είναι μόνο μία μεταξύ πολλών.
Μπορούμε, φυσικά, να αποφασίσουμε να αντισταθούμε σε αυτή τη μετάβαση. Πράγματι, η NSS του Μπάιντεν για το 2022 είναι κυριολεκτικά ένας οδικός χάρτης μιας τέτοιας αντίστασης. Μπορούμε, όπως έγραψε ο ποιητής Ντίλαν Τόμας, να επιλέξουμε να μην «πάμε ήρεμα σε εκείνη την καληνύχτα», αλλά μάλλον με «Οργή, οργή ενάντια στο θάνατο του φωτός».
Αλλά με ποιο κόστος; Το τέλος της αμερικανικής μοναδικότητας δε σημαίνει απαραίτητα το τέλος της Αμερικής. Το αμερικανικό όνειρο, αφού αφαιρεθεί από την ανάγκη να κυριαρχήσει στον κόσμο για να το διατηρήσει, μπορεί να είναι μια εφικτή δυνατότητα.
Η εναλλακτική είναι ζοφερή. Εάν οι ΗΠΑ επιλέξουν να αντισταθούν στις παλίρροιες της ιστορίας, ο πειρασμός να χρησιμοποιήσουν το τελευταίο όπλο της υπαρξιακής επιβίωσης - το πυρηνικό οπλοστάσιο της Αμερικής - θα είναι πραγματικός.
Και κανείς δε θα επιβιώσει.
Στο τέλος, η απόφαση για το αν θα «κάψει το χωριό για να το σώσει» εναπόκειται στον αμερικανικό λαό.
Μπορούμε να ανταποκριθούμε στο ελαττωματικό σύμφωνο αυτοκτονίας «δημοκρατία εναντίον αυτοκρατορίας» που είναι εγγενές στην NSS του 2022 ή μπορούμε να επιμείνουμε οι ηγέτες μας να χρησιμοποιήσουν ό,τι απομένει από την αμερικανική ηγεσία και εξουσία για να βοηθήσουν τον πλανήτη σε μια νέα φάση πολυμέρειας όπου το έθνος μας υπάρχει ως ένας μεταξύ ίσων.
* Ο Scott Ritter είναι πρώην αξιωματικός πληροφοριών του Σώματος Πεζοναυτών των ΗΠΑ που υπηρέτησε στην πρώην Σοβιετική Ένωση εφαρμόζοντας συνθήκες ελέγχου των όπλων, στον Περσικό Κόλπο κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης Desert Storm και στο Ιράκ επιβλέποντας τον αφοπλισμό των ΟΜΚ. Το πιο πρόσφατο βιβλίο του είναι το Αφοπλισμός στην εποχή της Περεστρόικα, που εκδόθηκε από τις εκδόσεις Clarity Press.