Ανεδαφικό το δίλημμα, 4η FDI Belharra HN ή κορβέτες για το Πολεμικό Ναυτικό. Η προοπτική της άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης (option) από την Ελλάδα και τέταρτης φρεγάτας Belharra FDI HN στην ίδια τιμή με τις τρεις πρώτες, αν και υφίσταται τίθεται σε κίνδυνο όσο περνά ο καιρός και πλησιάζει η ημερομηνία εκπνοής της προθεσμίας χωρίς να λαμβάνεται κάποια σχετική απόφαση. Το δίλημμα κορβέτες ή τέταρτη FDI Belharra HN στη διαμόρφωση που έχει καθορίσει το Πολεμικό Ναυτικό ΔΕΝ υφίσταται. Η απάντηση είναι ξεκάθαρηΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ. Και ιδού το γιατί.
Από: defence-point.gr / Του Στέργιου Δ. Θεοφανίδη
Κονδύλια για την αγορά της τέταρτης FDI Belharra HN, μπορούν να εξοικονομηθούν και από την επιλογή μη εκσυγχρονισμού ή απλά μικρότερης έκτασης παρεμβάσεων στις φρεγάτες MEKO 200HN, ώστε να αξιοποιηθούν μέχρι την άφιξη των νέων μονάδων. Ο εκσυγχρονισμός των γηραιών ήδη αυτών μονάδων εμπεριέχει σημαντικό ρίσκο ως πρόγραμμα, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε καθυστερήσεις αλλά και αύξηση του τελικού κόστους.
Έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα, το μόνο βέβαιο είναι ότι το Πολεμικό Ναυτικό χρειάζεται καινούρια πλοία με νέους αισθητήρες και όπλα για να ανταπεξέλθει με αξιώσεις στις επιχειρησιακές προκλήσεις των επόμενων 30 τουλάχιστον ετών. Σε ιδανικές συνθήκες δεν θα έπρεπε να δαπανηθεί ούτε ένα ευρώ για την αγορά παλιών πλοίων, είτε για εκσυγχρονισμό τους με 15 χρόνια καθυστέρηση.
Είτε πρόκειται για τις La Fayette του Γαλλικού Ναυτικού, είτε για τις ελληνικές ΜΕΚΟ 200ΗΝ, αφορά κονδύλια που θα αποδώσουν αποτέλεσμα για χρονικό διάστημα μικρότερο της 15ετίας. Ακόμα κι αν όλα κυλήσουν με τον πιο ομαλό τρόπο, δεν πρόκειται για ασφαλή επένδυση σε βάθος χρόνου, ενώ η παλαιότητα των σκαφών αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να ανακύψουν διάφορα προβλήματα στην πορεία.
Αυτό θα υπονομεύσει την προσπάθεια υιοθέτησης ορθολογικής συμπεριφοράς, με την πολιτική ηγεσία να αντιλαμβάνεται ότι ο εκσυγχρονισμοί και οι αντικαταστάσεις των κυρίων μονάδων επιφανείας πρέπει να γίνονται στην ώρα τους και σταδιακά. Για να μην προκύπτουν αδιέξοδα…
Για να επανέλθουμε στο ζήτημα της τέταρτης FDI Belharra HN, θα αναδείξουμε την τεράστια οικονομοτεχνική και επιχειρησιακή αξία μίας τέτοιας επιλογής, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα των Mirage 2000-5Mk.2. Εκ πρώτης όψεως τα δύο προγράμματα που απέχουν μάλιστα χρονικά μία ολόκληρη εικοσαετία, δεν έχουν καμία απολύτως σχέση μεταξύ τους. Ισχύει όμως το ακριβώς αντίθετο, όπως θα δούμε…
Η Πολεμική Αεροπορία στερείται σήμερα και εδώ και πολλά χρόνια των πολύτιμων υπηρεσιών μίας δεύτερης Μοίρας εξοπλισμένης με μαχητικά Mirage 2000-5Mk.2. Ένα μαχητικό με δυνατότητες πολύ κοντά σε αυτές του F-16V. Γιατί πριν από 15 σχεδόν χρόνια, πάλι με τη δικαιολογία της μη ύπαρξης κονδυλίων, δεν ασκήθηκε το δικαίωμα προαίρεσης που προέβλεπε η σύμβαση που υπογράφηκε τον Αύγουστο του 2000, για την αγορά των Mirage 2000-5Mk.2 και των όπλων τους.
Στις 21 Αυγούστου του 2000 υπογράφηκε η Σύμβαση 026Γ/00 που περιλάμβανε την αγορά 15 καινούριων Mirage 2000-5Mk.2, τον εκσυγχρονισμό 10 παλιών Mirage 2000EG στο ίδιο επίπεδο και την επαναφορά του Mirage 2000EG με αριθμό ουράς 210 σε πλόιμη κατάσταση, χωρίς κόστος. Το ύψος της σύμβασης για τα αεροπλάνα (καινούρια και εκσυγχρονισμένα), ανήλθε σε 1.205.020.000 ευρώ. Την ίδια ημέρα υπογράφηκε και η Σύμβαση 027Γ/00 ύψους 422.260.880 για την αγορά 200 πυραύλων αέρος – αέρος MICA (EM & IR) και 56 SCALP-EG.
To πρόγραμμα αντιμετώπισε αρχικά προβλήματα, κυρίως σχετικά με την απόδοση του συστήματος αυτοπροστασίας ICMS 2000Mk.3 τα οποία επιλύθηκαν στο σύνολό τους εντός του 2005. Η ελληνική πλευρά μέχρι το τέλος του 2006 που εξέπνεε η προθεσμία άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης (option) για την αγορά τριών ακόμη καινούριων αεροπλάνων και τον εκσυγχρονισμό 10 ακόμη παλιών Mirage 2000EG, στις ίδιες τιμές με αυτές του Αυγούστου του 2000 (!), είχε όλο το χρόνο και τις εγγυήσεις άριστης απόδοσης των αεροπλάνων και των συστημάτων τους, για να αγοράσει άλλη μία Μοίρα.
Δεν το έπραξε, με αποτέλεσμα εν έτη 2020 να πάει στη λύση του Rafale εσπευσμένα, χωρίς ιδιαίτερο προγραμματισμό και ενδεχομένως να περιμένει τη διάθεση μαχητικών Mirage 2000-9 από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) για να συμπληρώσει τη δύναμη του «γαλλικού» της στόλου. Ο συνδυασμός γαλλικών και αμερικανικών αεροσκαφών μπορεί να είχε μεγαλύτερο οικονομικό κόστος, έδωσε όμως στην Ελλάδα τεράστια προστιθέμενη αξία επιχειρησιακά…
Πρέπει εδώ να επισημανθεί ότι το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των Mirage 2000EG σε -5Mk.2 χαρακτηρίζεται μέχρι σήμερα ως το πλέον επιτυχημένο και “κερδοφόρο” από πλευράς κόστους – απόδοσης για την Πολεμική Αεροπορία, περιλαμβάνοντας την εξ΄ ολοκλήρου αντικατάσταση των παλιών καλωδιώσεων από νέες, εντελώς νέο ηλεκτρονικό πιλοτήριο, νέες γεννήτριες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και, πέρα από τα άλλα συστήματα αποστολής, εξ’ ολοκλήρου νέο σύστημα αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου.
Το ICMS 2000Mk.3 πολύ σύντομα αποδείχθηκε κορυφαίο από πλευράς δυνατοτήτων και επιδόσεων, όχι μόνο το χώρο του Αιγαίου αλλά και σε ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο! Από όποια πλευρά και αν εξετάσει κανείς το ζήτημα αυτό, θα διαπιστώσει ότι η Ελλάδα βγήκε πολλαπλά χαμένη από την επιλογή των τότε κυβερνώντων να μην ασκηθεί το δικαίωμα προαίρεσης που είχε επί έξι ολόκληρα χρόνια στη διάθεσή της.
Το ζήτημα της απόδοσης προτεραιότητας στην άμυνα το βρίσκεις νομοτελειακά μπροστά σου όταν έχεις να αντιμετωπίσεις έναν αντίπαλο που επί πολλούς αιώνες οι βασικές παράμετροι της συμπεριφοράς του παραμένουν ίδιες και απαράλλακτες…
Μπορεί το πρόγραμμα των FDI Belhara HN να έχει σημαντικές διαφορές από αυτό των μαχητικών Mirage 2000-5Mk.2. Έχει όμως και μεγάλες ομοιότητες που δεν θα πρέπει να παραβλέψουν οι αρμόδιοι. Δεν είναι μόνο το υψηλό ποσοστό ομοιογένειας και άρα και οι σημαντικές οικονομίες κλίμακος που θα επιτευχθούν μέσω της ένταξης σε υπηρεσία τεσσάρων και όχι τριών κύριων μονάδων επιφανείας. Κάτι που δεν έγινε στην περίπτωση των Mirage 2000-5Mk.2 με αποτέλεσμα να στηθούν ολόκληρες υποδομές για μία μόλις Μοίρα. Θα το δούμε προσεχώς και με τα Rafale αυτό το «έργο». Τυχαία στα F-35 ορθώς, ορθότατα, μπήκε δικαίωμα προαίρεσης για την προμήθεια και δεύτερης Μοίρας;
Επιστρέφοντας στην περίπτωση των Belharra, της φρεγάτας που επελέγη για το μέλλον του ελληνικού Στόλου ανάμεσα σε τρεις εξαιρετικές κατά κυριολεξία προτεραιότητες, να μην κάνουμε το λάθος να δούμε την προμήθεια με βραχυπρόθεσμη προοπτική. Διαθέτουν κορυφαίους αισθητήρες και όπλα που με τις μελλοντικές δυνατότητες αναβάθμισης θα εξασφαλίσουν στην ελληνική διαμόρφωση -συμπεριλαμβανομένου και συστήματος ECM- απόλυτο επιχειρησιακό προβάδισμα στο Πολεμικό Ναυτικό για πολλά χρόνια. Κι αυτό δεν αποτιμάται επιπόλαια μόνο σε εκατοντάδες εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια ευρώ.
Το αποτέλεσμα της επένδυσης, από το υστέρημα του ελληνικού λαού, θα επιστρέψει στην πατρίδα μέσω της εξασφάλισης του ρόλου της χώρας σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο. Εκεί το οικονομικό διακύβευμα είναι κολοσσιαίο όπως αποδεικνύει και παντελής εκτροχιασμός των γειτόνων μας, σε μια προσπάθεια να αρπάξουν ό,τι δεν τους ανήκει, αποκλειστικά και μόνο ακολουθώντας τον αγαπημένο τους «νόμο της ζούγκλας».
Όποιος έχει την ισχύ αρπάζει αυτό που ο άλλος δεν μπορεί να υπερασπίσει. Διότι το διεθνές περιβάλλον είναι «άναρχο» υπό την έννοια απουσίας κάποιας αρχής για την επιβολή του δικαίου. Όσο και να γκρινιάζεις επικαλούμενος παρανομία, οι πιθανότητες είναι υπέρ του ότι κανείς δεν θα έρθει να σε συνδράμει εάν δεν εξυπηρετείται από την επέμβαση το συμφέρον του.
Με αυτή την παραδοχή οφείλεις τουλάχιστον να σχεδιάζεις… Η ευθύνη των πολιτικών ηγεσιών της Ελλάδας να μην ξαναπέσει η χώρα θύμα ιδεοληψιών που εξυπηρετούν μικροπολιτική στόχευση είναι τεράστια. Η παρελθούσα συμπεριφορά του πολιτικού συστήματος δεν επιτρέπει αισιοδοξία ότι θα πάρουμε το μάθημα και θα συμπεριφερόμαστε πλέον ορθολογικά, αποδεικνύοντας ότι κατανοούμε τις αρχές λειτουργίας του διεθνούς περιβάλλοντος εντός του οποίου καλούμαστε να επιβιώσουμε.
Ο κόσμος διέρχεται μια μεταβατικό διάστημα όπου καθορίζονται εκ νέου οι ισορροπίες. Άπαξ και διαμορφωθούν, όσο και να έχεις αδικηθεί, η προσπάθεια αποκατάστασης της αδικίας θα διαταράσσει τη νέα ισορροπία, στρέφοντας τις πιθανότητες διεθνούς νομιμοποίησης των ενεργειών σου, σε βάρος σου. Ας μην το ξεχάσουμε ποτέ αυτό και ας λάβουμε τα μέτρα μας. Αυτή την περίοδο κρίνονται πολλά και πιθανότατα το κρεσέντο της κλιμάκωσης, σε διμερές, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο δεν έχει ολοκληρωθεί.
Το τελικό συμπέρασμα είναι εξαιρετικά εύκολο να εξαχθεί. Αν η ελληνική πλευρά δεν εκμεταλλευτεί την «κλειδωμένη» συμβατικά, χαμηλή αναλογικά τιμή αγοράς και τέταρτης FDI Belhara HN, σε σχέση με τις τραγικές ανατιμήσεις συνεπεία της κρίσης, θα έχει πυροβολήσει τα πόδια της. Όπως και με τα Mirage 2000-5Mk.2.
Κονδύλια για την αγορά της τέταρτης FDI Belharra HN, μπορούν να εξοικονομηθούν και από την επιλογή μη εκσυγχρονισμού ή απλά μικρότερης έκτασης παρεμβάσεων στις φρεγάτες MEKO 200HN, ώστε να αξιοποιηθούν μέχρι την άφιξη των νέων μονάδων. Ο εκσυγχρονισμός των γηραιών ήδη αυτών μονάδων εμπεριέχει σημαντικό ρίσκο ως πρόγραμμα, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε καθυστερήσεις αλλά και αύξηση του τελικού κόστους.
Έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα, το μόνο βέβαιο είναι ότι το Πολεμικό Ναυτικό χρειάζεται καινούρια πλοία με νέους αισθητήρες και όπλα για να ανταπεξέλθει με αξιώσεις στις επιχειρησιακές προκλήσεις των επόμενων 30 τουλάχιστον ετών. Σε ιδανικές συνθήκες δεν θα έπρεπε να δαπανηθεί ούτε ένα ευρώ για την αγορά παλιών πλοίων, είτε για εκσυγχρονισμό τους με 15 χρόνια καθυστέρηση.
Είτε πρόκειται για τις La Fayette του Γαλλικού Ναυτικού, είτε για τις ελληνικές ΜΕΚΟ 200ΗΝ, αφορά κονδύλια που θα αποδώσουν αποτέλεσμα για χρονικό διάστημα μικρότερο της 15ετίας. Ακόμα κι αν όλα κυλήσουν με τον πιο ομαλό τρόπο, δεν πρόκειται για ασφαλή επένδυση σε βάθος χρόνου, ενώ η παλαιότητα των σκαφών αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να ανακύψουν διάφορα προβλήματα στην πορεία.
Αυτό θα υπονομεύσει την προσπάθεια υιοθέτησης ορθολογικής συμπεριφοράς, με την πολιτική ηγεσία να αντιλαμβάνεται ότι ο εκσυγχρονισμοί και οι αντικαταστάσεις των κυρίων μονάδων επιφανείας πρέπει να γίνονται στην ώρα τους και σταδιακά. Για να μην προκύπτουν αδιέξοδα…
Για να επανέλθουμε στο ζήτημα της τέταρτης FDI Belharra HN, θα αναδείξουμε την τεράστια οικονομοτεχνική και επιχειρησιακή αξία μίας τέτοιας επιλογής, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα των Mirage 2000-5Mk.2. Εκ πρώτης όψεως τα δύο προγράμματα που απέχουν μάλιστα χρονικά μία ολόκληρη εικοσαετία, δεν έχουν καμία απολύτως σχέση μεταξύ τους. Ισχύει όμως το ακριβώς αντίθετο, όπως θα δούμε…
Η Πολεμική Αεροπορία στερείται σήμερα και εδώ και πολλά χρόνια των πολύτιμων υπηρεσιών μίας δεύτερης Μοίρας εξοπλισμένης με μαχητικά Mirage 2000-5Mk.2. Ένα μαχητικό με δυνατότητες πολύ κοντά σε αυτές του F-16V. Γιατί πριν από 15 σχεδόν χρόνια, πάλι με τη δικαιολογία της μη ύπαρξης κονδυλίων, δεν ασκήθηκε το δικαίωμα προαίρεσης που προέβλεπε η σύμβαση που υπογράφηκε τον Αύγουστο του 2000, για την αγορά των Mirage 2000-5Mk.2 και των όπλων τους.
Στις 21 Αυγούστου του 2000 υπογράφηκε η Σύμβαση 026Γ/00 που περιλάμβανε την αγορά 15 καινούριων Mirage 2000-5Mk.2, τον εκσυγχρονισμό 10 παλιών Mirage 2000EG στο ίδιο επίπεδο και την επαναφορά του Mirage 2000EG με αριθμό ουράς 210 σε πλόιμη κατάσταση, χωρίς κόστος. Το ύψος της σύμβασης για τα αεροπλάνα (καινούρια και εκσυγχρονισμένα), ανήλθε σε 1.205.020.000 ευρώ. Την ίδια ημέρα υπογράφηκε και η Σύμβαση 027Γ/00 ύψους 422.260.880 για την αγορά 200 πυραύλων αέρος – αέρος MICA (EM & IR) και 56 SCALP-EG.
To πρόγραμμα αντιμετώπισε αρχικά προβλήματα, κυρίως σχετικά με την απόδοση του συστήματος αυτοπροστασίας ICMS 2000Mk.3 τα οποία επιλύθηκαν στο σύνολό τους εντός του 2005. Η ελληνική πλευρά μέχρι το τέλος του 2006 που εξέπνεε η προθεσμία άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης (option) για την αγορά τριών ακόμη καινούριων αεροπλάνων και τον εκσυγχρονισμό 10 ακόμη παλιών Mirage 2000EG, στις ίδιες τιμές με αυτές του Αυγούστου του 2000 (!), είχε όλο το χρόνο και τις εγγυήσεις άριστης απόδοσης των αεροπλάνων και των συστημάτων τους, για να αγοράσει άλλη μία Μοίρα.
Δεν το έπραξε, με αποτέλεσμα εν έτη 2020 να πάει στη λύση του Rafale εσπευσμένα, χωρίς ιδιαίτερο προγραμματισμό και ενδεχομένως να περιμένει τη διάθεση μαχητικών Mirage 2000-9 από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) για να συμπληρώσει τη δύναμη του «γαλλικού» της στόλου. Ο συνδυασμός γαλλικών και αμερικανικών αεροσκαφών μπορεί να είχε μεγαλύτερο οικονομικό κόστος, έδωσε όμως στην Ελλάδα τεράστια προστιθέμενη αξία επιχειρησιακά…
Πρέπει εδώ να επισημανθεί ότι το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των Mirage 2000EG σε -5Mk.2 χαρακτηρίζεται μέχρι σήμερα ως το πλέον επιτυχημένο και “κερδοφόρο” από πλευράς κόστους – απόδοσης για την Πολεμική Αεροπορία, περιλαμβάνοντας την εξ΄ ολοκλήρου αντικατάσταση των παλιών καλωδιώσεων από νέες, εντελώς νέο ηλεκτρονικό πιλοτήριο, νέες γεννήτριες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και, πέρα από τα άλλα συστήματα αποστολής, εξ’ ολοκλήρου νέο σύστημα αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου.
Το ICMS 2000Mk.3 πολύ σύντομα αποδείχθηκε κορυφαίο από πλευράς δυνατοτήτων και επιδόσεων, όχι μόνο το χώρο του Αιγαίου αλλά και σε ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο! Από όποια πλευρά και αν εξετάσει κανείς το ζήτημα αυτό, θα διαπιστώσει ότι η Ελλάδα βγήκε πολλαπλά χαμένη από την επιλογή των τότε κυβερνώντων να μην ασκηθεί το δικαίωμα προαίρεσης που είχε επί έξι ολόκληρα χρόνια στη διάθεσή της.
Το ζήτημα της απόδοσης προτεραιότητας στην άμυνα το βρίσκεις νομοτελειακά μπροστά σου όταν έχεις να αντιμετωπίσεις έναν αντίπαλο που επί πολλούς αιώνες οι βασικές παράμετροι της συμπεριφοράς του παραμένουν ίδιες και απαράλλακτες…
Μπορεί το πρόγραμμα των FDI Belhara HN να έχει σημαντικές διαφορές από αυτό των μαχητικών Mirage 2000-5Mk.2. Έχει όμως και μεγάλες ομοιότητες που δεν θα πρέπει να παραβλέψουν οι αρμόδιοι. Δεν είναι μόνο το υψηλό ποσοστό ομοιογένειας και άρα και οι σημαντικές οικονομίες κλίμακος που θα επιτευχθούν μέσω της ένταξης σε υπηρεσία τεσσάρων και όχι τριών κύριων μονάδων επιφανείας. Κάτι που δεν έγινε στην περίπτωση των Mirage 2000-5Mk.2 με αποτέλεσμα να στηθούν ολόκληρες υποδομές για μία μόλις Μοίρα. Θα το δούμε προσεχώς και με τα Rafale αυτό το «έργο». Τυχαία στα F-35 ορθώς, ορθότατα, μπήκε δικαίωμα προαίρεσης για την προμήθεια και δεύτερης Μοίρας;
Επιστρέφοντας στην περίπτωση των Belharra, της φρεγάτας που επελέγη για το μέλλον του ελληνικού Στόλου ανάμεσα σε τρεις εξαιρετικές κατά κυριολεξία προτεραιότητες, να μην κάνουμε το λάθος να δούμε την προμήθεια με βραχυπρόθεσμη προοπτική. Διαθέτουν κορυφαίους αισθητήρες και όπλα που με τις μελλοντικές δυνατότητες αναβάθμισης θα εξασφαλίσουν στην ελληνική διαμόρφωση -συμπεριλαμβανομένου και συστήματος ECM- απόλυτο επιχειρησιακό προβάδισμα στο Πολεμικό Ναυτικό για πολλά χρόνια. Κι αυτό δεν αποτιμάται επιπόλαια μόνο σε εκατοντάδες εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια ευρώ.
Το αποτέλεσμα της επένδυσης, από το υστέρημα του ελληνικού λαού, θα επιστρέψει στην πατρίδα μέσω της εξασφάλισης του ρόλου της χώρας σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο. Εκεί το οικονομικό διακύβευμα είναι κολοσσιαίο όπως αποδεικνύει και παντελής εκτροχιασμός των γειτόνων μας, σε μια προσπάθεια να αρπάξουν ό,τι δεν τους ανήκει, αποκλειστικά και μόνο ακολουθώντας τον αγαπημένο τους «νόμο της ζούγκλας».
Όποιος έχει την ισχύ αρπάζει αυτό που ο άλλος δεν μπορεί να υπερασπίσει. Διότι το διεθνές περιβάλλον είναι «άναρχο» υπό την έννοια απουσίας κάποιας αρχής για την επιβολή του δικαίου. Όσο και να γκρινιάζεις επικαλούμενος παρανομία, οι πιθανότητες είναι υπέρ του ότι κανείς δεν θα έρθει να σε συνδράμει εάν δεν εξυπηρετείται από την επέμβαση το συμφέρον του.
Με αυτή την παραδοχή οφείλεις τουλάχιστον να σχεδιάζεις… Η ευθύνη των πολιτικών ηγεσιών της Ελλάδας να μην ξαναπέσει η χώρα θύμα ιδεοληψιών που εξυπηρετούν μικροπολιτική στόχευση είναι τεράστια. Η παρελθούσα συμπεριφορά του πολιτικού συστήματος δεν επιτρέπει αισιοδοξία ότι θα πάρουμε το μάθημα και θα συμπεριφερόμαστε πλέον ορθολογικά, αποδεικνύοντας ότι κατανοούμε τις αρχές λειτουργίας του διεθνούς περιβάλλοντος εντός του οποίου καλούμαστε να επιβιώσουμε.
Ο κόσμος διέρχεται μια μεταβατικό διάστημα όπου καθορίζονται εκ νέου οι ισορροπίες. Άπαξ και διαμορφωθούν, όσο και να έχεις αδικηθεί, η προσπάθεια αποκατάστασης της αδικίας θα διαταράσσει τη νέα ισορροπία, στρέφοντας τις πιθανότητες διεθνούς νομιμοποίησης των ενεργειών σου, σε βάρος σου. Ας μην το ξεχάσουμε ποτέ αυτό και ας λάβουμε τα μέτρα μας. Αυτή την περίοδο κρίνονται πολλά και πιθανότατα το κρεσέντο της κλιμάκωσης, σε διμερές, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο δεν έχει ολοκληρωθεί.
Το τελικό συμπέρασμα είναι εξαιρετικά εύκολο να εξαχθεί. Αν η ελληνική πλευρά δεν εκμεταλλευτεί την «κλειδωμένη» συμβατικά, χαμηλή αναλογικά τιμή αγοράς και τέταρτης FDI Belhara HN, σε σχέση με τις τραγικές ανατιμήσεις συνεπεία της κρίσης, θα έχει πυροβολήσει τα πόδια της. Όπως και με τα Mirage 2000-5Mk.2.