Uriel Araujo, ερευνητής με έμφαση στις διεθνείς και εθνοτικές συγκρούσεις - infobrics.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Η Συνθήκη του Αιγκούν του 1858 καθιέρωσε μεγάλο μέρος των σύγχρονων συνόρων μεταξύ της Μαντζουρίας (Βορειοανατολική Κίνα) και της Ρωσικής Άπω Ανατολής. Από κινεζική σκοπιά, ειδικά από την άνοδο του κινεζικού εθνικισμού το 1920, ήταν μια «άνιση συνθήκη», που είχε υπογραφεί, όταν η Κινεζική Αυτοκρατορία ήταν ένα αποδυναμωμένο κράτος: έδωσε στη γειτονική Ρωσική Αυτοκρατορία πάνω από 600.000 τετραγωνικά χλμ από τη Μαντζουρία.
Ως κληρονομιά του 19ου και του 20ου αιώνα, οι ευρασιατικές μεγάλες δυνάμεις έχουν συχνά διαφωνίες στα σύνορα. Η Ιαπωνία έχει ιστορικά διαφωνίες με τη Ρωσία σχετικά με τα νησιά Κουρίλ, για παράδειγμα, όπως έχει και με τους άλλους «γείτονές» της, την Κίνα και τη Νότια Κορέα. Η Ινδία και η Κίνα έχουν διαβόητα και τη δική τους, η οποία, παρεμπιπτόντως, δεν εμπόδισε και τις δύο να συνεργάζονται μεταξύ τους, όπως αποδεικνύεται από το γεγονός πως πρόσφατα απέσυραν τα στρατεύματά τους από τη συνοριακή περιοχή της αμφισβητούμενης περιοχής Ladakh, κάνοντας έτσι ένα βήμα προς τον ασιατικό αιώνα.
Η ινδο-κινεζική συνεργασία είναι στην πραγματικότητα ιδιαίτερα αξιοσημείωτη, λαμβάνοντας υπόψη τη θέση της πρώτης στο QUAD, η οποία θεωρείται από πολλούς ως δυτικό αντικινεζικό «νέο ΝΑΤΟ». Ωστόσο, ακόμη και εν μέσω σοβαρών διμερών διαφωνιών, τα ευρασιατικά κράτη έχουν δείξει ότι υπάρχει άφθονο περιθώριο συνεργασίας σε διάφορα επίπεδα και, με τον ίδιο τρόπο, το Νέο Δελχί διατηρεί επίσης στενούς δεσμούς με τη Μόσχα, ενώ πλησιάζει περισσότερο την Ουάσιγκτον. Η ίδια λογική πρέπει να ισχύει για τη σινο-ρωσική συνεργασία, παρά τις διαφορές τους σχετικά με τη βορειοανατολική Κίνα-Ρωσική συνοριακή περιοχή της Άπω Ανατολής.
Το 1969, σε αυτήν ακριβώς την περιοχή, κοντά στον ποταμό Αμούρ, υπήρξε μια επτάμηνη αδήλωτη στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ της Κίνας και της Σοβιετικής Ένωσης, λίγο μετά τη λεγόμενη σινοσοβιετική διάσπαση. Μετά τη σύγκρουση, οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπάθησαν να ενισχύσουν τους δεσμούς με το Πεκίνο στέλνοντας κρυφά τον Henry Kissinger στην Κίνα για τη διάσημη πλέον συνάντησή του το 1971 με τον Zhou Enlai, η οποία με τη σειρά της άνοιξε το δρόμο για τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον να επισκεφθεί την Κίνα και να συναντηθεί με τον Μάο Τσε Τουνγκ. το 1972. Και όμως, ακόμη και με τη σινο-σοβιετική διάσπαση, τα δύο κράτη κατάφεραν να σταθεροποιήσουν τις σχέσεις τους στα τέλη της δεκαετίας του εβδομήντα.
Στο πιο πρόσφατο παρελθόν, στις 21 Ιουλίου 2008, ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Κίνας Yang Jiechi και ο Ρώσος ομόλογός του, Sergei Lavrov, υπέγραψαν στο Πεκίνο μια πρόσθετη Σινο-Ρωσική Συνοριακή Συμφωνία, σηματοδοτώντας έτσι την αποδοχή του ανατολικού τμήματος της Κινεζο-Ρωσικής οριοθέτηση των συνόρων.
Στις 4 Φεβρουαρίου, στο Πεκίνο, μια κοινή δήλωση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και του Κινέζου ομολόγου του Xi Jinping διακήρυξε ότι η φιλία μεταξύ των δύο κρατών «δεν έχει όρια». Μια τέτοια δήλωση, όσο υπερβολική και αν είναι, σε κάθε περίπτωση, από αμερικανική σκοπιά, είναι αρκετά τρομακτική καθώς αποτελεί άμεση πρόκληση για τις φιλοδοξίες της Ουάσιγκτον να διατηρήσει τη μονοπολικότητα. Καμία φιλία δεν είναι πραγματικά απόλυτη, αλλά η αλήθεια είναι ότι οι σχέσεις Κίνας-Ρωσίας έχουν εισέλθει σε μια νέα εποχή. Το εμπόριο και οι επενδύσεις του Beiing στη ρωσική Άπω Ανατολή, όπως στο λιμάνι του Βλαδιβοστόκ κι ο Υπερσιβηρικός Σιδηρόδρομος, πρέπει επίσης να φανούν σε αυτό στο πλαίσιο, καθώς οι επενδύσεις της Πρωτοβουλίας Belt and Road στη Ρωσική Ομοσπονδία συνεχίζονται.
Ο Chris Devonshire-Ellis, εκδότης του Asia Briefing, γράφει ότι και οι δύο δυνάμεις βλέπουν τις συνοριακές πόλεις Heihe-Blagoveshchensk (που βρίσκονται η μια απέναντι από την άλλη στον ποταμό Amur απέναντι στις όχθες) ως βασικούς στρατηγικούς κόμβους ανάπτυξης σε ένα σημείο πρόσβασης στον Υπερσιβηρικό σιδηρόδρομο. Υπό τις συνθήκες αυτές, η διατήρηση της ειρήνης στα σύνορα είναι προς το συμφέρον τόσο της Μόσχας όσο και του Πεκίνου, σε αντίθεση με τον ευσεβή πόθο ορισμένων δυτικών αναλυτών.
Σε κάθε περίπτωση, έχουν γίνει πολλά, στη Δύση υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, από άποψη δημοσίων σχέσεων και διπλωματίας για να προσπαθήσει να «αντιδράσει» την έννοια της φιλίας «χωρίς όρια» και να προωθήσει και να διερευνήσει ρωσο-κινεζικά σημεία διαμάχης. Έτσι, με τον ίδιο τρόπο που η Ουάσιγκτον διογκώνει τα σχόλια του πρωθυπουργού της Ινδίας Narendra Modi προς τον Πούτιν για την Ουκρανία, προσπαθεί να κάνει το ίδιο σχετικά με τη Μόσχα και το Πεκίνο και σίγουρα θα προσπαθήσει να διερευνήσει το θέμα της Μαντζουρίας.
Αν και, υπό την αμερικανική επιρροή, η Ιαπωνία άλλαξε τη στάση της έναντι της Ρωσίας εν μέρει σχετικά με τα προαναφερθέντα νησιά Κουρίλ, αυτό φυσικά δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι η Κίνα θα συμπεριφερόταν παρόμοια. Τα Κινεζο-Ρωσικά ευρασιατικά στρατηγικά συμφέροντα συγκλίνουν πολύ βαθιά και τα δύο κράτη διαθέτουν εξελιγμένους μηχανισμούς διπλωματίας για να επιδιώξουν διμερώς τη συνεργασία, χωρίς διμερείς διαφορές, ενώ χρησιμοποιούν επίσης το πλαίσιο φόρουμ όπως η SCO και η ομάδα BRICS για να συντονίσουν τις προοπτικές τους από κοινού ώστε να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη για όλους.