Μια ιστορία δύο συμφωνιών φυσικού αερίου: Αζερμπαϊτζάν-ΕΕ & Ρωσία-Ιράν

Δύο μεγάλες συμφωνίες για το φυσικό αέριο συνήφθησαν την περασμένη εβδομάδα: αυτή του Αζερμπαϊτζάν με την ΕΕ και της Ρωσίας με το Ιράν. Η πρώτη θα δει αυτή τη χώρα του Νοτίου Καυκάσου να διπλασιάζει τις εξαγωγές φυσικού αερίου της προς το μπλοκ προκειμένου να φτάσει τα 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα έως το 2027, ενώ η δεύτερη είχε ως αποτέλεσμα η Ευρασιατική Μεγάλη Δύναμη να δεσμευτεί να επενδύσει έως και 40 δισεκατομμύρια δολάρια στην Ισλαμική Δημοκρατία. Ορισμένοι παρατηρητές έχουν υποθέσει πως το Μπακού ανταγωνίζεται τη Μόσχα, αλλά αυτή η ερμηνεία είτε αγνοεί όσα είπε ο Πρόεδρος Αλίεφ στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στη Μόσχα την ημέρα πριν από την έναρξη της συνεχιζόμενης ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης του οικοδεσπότη του στην Ουκρανία, είτε όσοι συμμερίζονται αυτήν την άποψη απλώς δε γνωρίζουν.

Του Andrew Korybko - oneworld.press / Παρουσίαση Freepen.gr

Ο ηγέτης του Αζερμπαϊτζάν διαβεβαίωσε τους Ρώσους συνομιλητές του ότι δεν έχει τέτοιες προθέσεις σε σχέση με τις προμήθειες φυσικού αερίου στην ΕΕ, σημειώνοντας πως «νομίζω ότι δε μιλάμε για ανταγωνισμό εδώ, οι όγκοι δεν είναι συγκρίσιμοι, αλλά, είναι σαφές πως ακόμη και οι μικροί όγκοι μπορεί μερικές φορές να κάνουν τη διαφορά στην αγορά φυσικού αερίου. Για να αποφευχθεί αυτό, είμαστε έτοιμοι και εργαζόμαστε με τη ρωσική πλευρά προς αυτή την κατεύθυνση». Παρά το γεγονός ότι το χρονοδιάγραμμα αυτών των δύο μεγάλων συμφωνιών για το φυσικό αέριο είναι συμπτωματικό, εντούτοις εκπέμπουν την οπτική του συντονισμού και όχι του ανταγωνισμού. Με απλά λόγια, το Αζερμπαϊτζάν αντικαθιστά τους ρωσικούς πόρους που η ΕΕ σχεδιάζει να καταργήσει σταδιακά υπό την πίεση των ΗΠΑ, ενώ η Ρωσία αντικαθιστά αυτή τη χαμένη αγορά με αυτή του Ιράν.

Αυτό στην πραγματικότητα δεν είναι και τόσο κακό για "ανταλλαγή", λόγω έλλειψης καλύτερης περιγραφής. Το Αζερμπαϊτζάν είναι πολύ μικρότερο από ό,τι η Ρωσία, ώστε η κυβέρνησή του να μπορεί να επανεπενδύσει τα προσεχή κέρδη από τις διπλασιασμένες πωλήσεις φυσικού αερίου στην ΕΕ για να βοηθήσει ένα μεγαλύτερο ποσοστό του λαού του. Το Ιράν, εν τω μεταξύ, διαθέτει μερικά από τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν χρησιμοποιώντας τη ρωσική τεχνολογία και στη συνέχεια να εξαχθούν στην παγκόσμια αγορά σε συντονισμό με τη Μόσχα. Συνολικά, αυτές οι δύο Μεγάλες Δυνάμεις εκτιμάται πως διαθέτουν σχεδόν το ένα τρίτο των συνολικών αποθεμάτων φυσικού αερίου στον κόσμο, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ενός μηχανισμού παρόμοιου με τον ΟΠΕΚ (έστω και ανεπίσημα) μεταξύ τους και πιθανώς και του γίγαντα φυσικού αερίου, Κατάρ, επίσης.

Το Αζερμπαϊτζάν δεν μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι έχει και το κοντό άκρο του ραβδιού. Αντίθετα, παίζοντας έναν ολοένα και πιο στρατηγικό ρόλο στην ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ, αυτό το σκληρά κυρίαρχο κράτος μπορεί να αποτρέψει προληπτικά τις δυτικές παρεμβάσεις εναντίον της ηγεσίας του λόγω της νέας σημασίας του για το μπλοκ. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για την Τουρκία κατ' επέκταση, καθώς ο αγωγός Trans-Anatolian Natural Gas Pipeline (TANAP) διασχίζει την επικράτεια αυτής της Μεγάλης Δύναμης. Όπως και ο σύμμαχός της από το Αζερμπαϊτζάν, είναι επίσης έντονα κυρίαρχη και ασκεί μια ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική, προς μεγάλη απογοήτευση των παραδοσιακών δυτικών εταίρων της. Για το λόγο αυτό, ο TANAP μπορεί να διαφυλάξει και τα συμφέροντά της.

Όσον αφορά τη Ρωσία, όχι μόνο είναι έτοιμη να ξεκλειδώσει το τεράστιο ενεργειακό δυναμικό του Ιράν τα επόμενα χρόνια και πιθανώς ακόμη και να συντονιστεί μαζί του μέσω ενός μηχανισμού που θα μοιάζει με τον ΟΠΕΚ, αλλά οι νέες επενδύσεις της στην Ισλαμική Δημοκρατία μπορούν επίσης να εξασφαλίσουν επίσης την ενεργειακή ασφάλεια του κοινού Ινδού εταίρου τους. Αυτές οι τρεις Μεγάλες Δυνάμεις προσπαθούν από κοινού να δημιουργήσουν έναν τρίτο πόλο επιρροής στην παρούσα διπολική ενδιάμεση φάση της παγκόσμιας συστημικής μετάβασης στην πολυπολικότητα, με το διάδρομο μεταφορών Βορρά-Νότου(NSTC) που αντιπροσωπεύει τη φυσική εκδήλωση αυτού του αναδυόμενου άξονα. Επομένως είναι φυσικό το Ιράν και η Ρωσία να δίνουν προτεραιότητα στην εξαγωγή φυσικού αερίου προς την Ινδία όταν περισσότερο από αυτό βγαίνει στην αγορά.

Η μεγαλύτερη εικόνα που παίζει είναι ότι τόσο η ΕΕ όσο και η Ινδία διασφαλίζουν τη μεσοπρόθεσμη έως μακροπρόθεσμη ενεργειακή τους ασφάλεια μέσω των μεγάλων συμφωνιών για το φυσικό αέριο αυτής της εβδομάδας μεταξύ αυτού του μπλοκ και του Αζερμπαϊτζάν από τη μία πλευρά και της Ρωσίας και του Ιράν (οι δύο κορυφαίοι εταίροι του Δελχί στην Ευρασιατική Ευρώπη) από την άλλη. Αυτό σημαίνει ότι όλα είναι πραγματικά αμοιβαία επωφελή για όλους τους εμπλεκόμενους, με καμία από αυτές τις συμφωνίες να μην γίνεται σε βάρος κανενός άλλου, κάτι που προκαλεί έκπληξη αν σκεφτεί κανείς ότι κάτι τόσο σημαντικό όσο αυτές οι δύο εξελίξεις δεν έχει συμβεί ποτέ πριν μέσα σε λίγες μέρες η μία από την άλλη. Αυτό που δείχνουν όλα αυτά είναι ότι η πολυπολικότητα επηρεάζει ήδη τις διεθνείς σχέσεις, ακόμη και εντός της «σφαίρας επιρροής» των ΗΠΑ στην ΕΕ.

Νεότερη Παλαιότερη
--------------
Ακούστε το τελευταίο ηχητικό από τη ΜΕΣΗ ΓΡΑΜΜΗ


Η Freepen.gr ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα / αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους και δε σημαίνει πως τα υιοθετεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω e-mail