Lucas Leiroz, ερευνητής στις Κοινωνικές Επιστήμες στο Rural Federal University του Ρίο ντε Τζανέιρο, γεωπολιτικός σύμβουλος - infobrics.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Αυτά ήταν μερικά από τα λόγια του Μπάιντεν στην ομιλία του ανακοινώνοντας το νέο μέτρο: "Σήμερα ανακοινώνω ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες στοχεύουν την κύρια αρτηρία της οικονομίας της Ρωσίας. Απαγορεύουμε όλες τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου και ενέργειας. Αυτό σημαίνει πως το ρωσικό πετρέλαιο δε θα είναι πλέον αποδεκτό στα λιμάνια των ΗΠΑ και ο αμερικανικός λαός θα προκαλέσει άλλο ένα ισχυρό πλήγμα στην πολεμική μηχανή του Πούτιν (...) Αυτή είναι μια κίνηση που έχει ισχυρή δικομματική υποστήριξη στο Κογκρέσο και πιστεύω στη χώρα. Οι Αμερικανοί έχουν συσπειρωθεί για να υποστηρίξουν τον ουκρανικό λαό και καθιστούμε σαφές ότι δε θα συμμετάσχουμε στην επιδότηση του πολέμου του Πούτιν (...) Αυτό είναι ένα βήμα που κάνουμε για να προκαλέσουμε περαιτέρω πόνο στον Πούτιν, αλλά θα υπάρξει κόστος και εδώ στις Ηνωμένες Πολιτείες».
Ο Μπάιντεν ξεκαθαρίζει πως το μέτρο του θα βλάψει την αμερικανική κοινωνία, αλλά αποφασίζει να πάρει αυτό το ρίσκο απλώς για να επιτεθεί στη ρωσική οικονομία, το οποίο θεωρεί απαραίτητη για την εξουδετέρωση της ρωσικής στρατιωτικής ισχύος. Αν και το ρωσικό πετρέλαιο αντιπροσωπεύει ένα μικρό ποσοστό της αμερικανικής κατανάλωσης, οποιαδήποτε απώλεια πηγής πετρελαίου μπορεί να επηρεάσει αρνητικά μια χώρα τόσο εξαρτημένη από αυτόν τον πόρο όπως οι ΗΠΑ, της οποίας η κοινωνική δομή βασίζεται σε ατομικές οδικές μεταφορές, με πολύ ευρεία κατανομή οχημάτων. Οποιαδήποτε αύξηση στην τιμή του πετρελαίου επηρεάζει αρνητικά την εικόνα ενός Αμερικανού προέδρου.
Το βαρέλι πετρελαίου αυξάνει εκθετικά την τιμή του πρόσφατα, έχοντας φτάσει στο απίστευτο όριο των 129,00 δολαρίων την ημέρα που ο Μπάιντεν ανακοίνωσε την απαγόρευση. Με αυτό, ο αμερικανικός λαός θα πληρώσει άμεσα για τις υλικές συνέπειες των πολιτικών σχεδίων του Μπάιντεν, του οποίου η εστίαση, αντί να βελτιώσει τη ζωή των Αμερικανών, φαίνεται να προσπαθεί απλώς να βλάψει τη Ρωσία με κάποιο τρόπο.
Στη Βουλή, οι πολιτικοί φαίνεται να συμφωνούν με το μέτρο του Μπάιντεν, λαμβάνοντας υπόψη την προτεραιότητα της αμερικανικής κυβέρνησης να «περιορίσει» τη Ρωσία με κάθε δυνατό τρόπο. Η πρόεδρος των Δημοκρατικών της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόζι, επαίνεσε την απόφαση του Μπάιντεν και υποσχέθηκε να ψηφίσει άκαμπτους νόμους κατά της ρωσικής ενέργειας τις επόμενες ημέρες. Στο ίδιο μήκος κύματος, τα Υπουργεία Εξωτερικών φαίνεται να είναι προσηλωμένα στα σχέδια της κυβέρνησης, υποσχόμενα να αυξήσουν την παραγωγή ενέργειας στις ΗΠΑ προκειμένου να καλύψουν το κενό που αφήνουν οι απαγορευμένες εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Για παράδειγμα, το Υπουργείο Ενέργειας αύξησε την πρόβλεψή του για την παραγωγή πετρελαίου το 2023 κατά 390.000 βαρέλια την ημέρα, για συνολικά 12,99 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Μόνο φέτος, η παραγωγή πετρελαίου στις ΗΠΑ αναμένεται να αυξηθεί κατά 60.000 βαρέλια την ημέρα.
Είναι δύσκολο, ωστόσο, αυτόν τον αντιρωσικό ενθουσιασμό να τον συμμεριστεί ο αμερικανικός λαός, ο οποίος δεν ενδιαφέρεται για τα σχέδια «τιμωρίας» της Μόσχας. Κανένας Αμερικανός πολίτης δε θέλει να πληρώσει περισσότερα καύσιμα μόνο και μόνο για να «περιορίσει τη Ρωσία». Παρά το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο και τα Υπουργεία Εξωτερικών δείχνουν υποστήριξη στον Μπάιντεν, είναι σχεδόν αναπόφευκτο η δημοτικότητά του να συνεχίσει να μειώνεται απότομα τους επόμενους μήνες λόγω τέτοιων μέτρων.
Για να αποφευχθεί η επιδείνωση των προβλημάτων, η Ουάσιγκτον αναλαμβάνει ήδη αρκετές πρωτοβουλίες έκτακτης ανάγκης. Εκτός από την αύξηση της εγχώριας παραγωγής, η αμερικανική κυβέρνηση προχωρά στις διαπραγματεύσεις για την αναγνώριση της κυβέρνησης Μαδούρο στη Βενεζουέλα, με ενδεχόμενο να τερματιστεί το οικονομικό εμπάργκο τους επόμενους μήνες. Ο στόχος είναι απλός: επέκταση των πηγών ενέργειας και μείωση της ευθύνης της εγχώριας παραγωγής – και, για να επιτύχει τους στόχους της, η Ουάσιγκτον ξεπερνά κάθε πολιτικό ή ιδεολογικό εμπόδιο.
Έτσι, όντας ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον κόσμο και αποκαθιστώντας τους δεσμούς με τη Βενεζουέλα, είναι πιθανό οι ΗΠΑ να μειώσουν τη ζημιά της απαγόρευσής τους στο ρωσικό πετρέλαιο, αλλά δεν μπορεί να ειπωθεί το ίδιο για τους Ευρωπαίους, οι οποίοι εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις ρωσικές πηγές ενέργειας για τον εφοδιασμό ολόκληρης της ηπείρου. Ο ίδιος ο Μπάιντεν φαίνεται να παραδέχεται αυτό το πρόβλημα: «Προχωράμε με αυτήν την απαγόρευση κατανοώντας πως πολλοί από τους Ευρωπαίους εταίρους και συμμάχους μας μπορεί να μην είναι σε θέση να ενωθούν μαζί μας (...) Αλλά συνεργαζόμαστε στενά με την Ευρώπη και οι εταίροι να αναπτύξουν μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για να μειώσουν την εξάρτησή τους και από τη ρωσική ενέργεια».
Πράγματι, εάν ο Μπάιντεν και η ομάδα του ανησυχούσαν πραγματικά για τα συμφέροντα της ΕΕ, θα ήταν πιο απλό να πούμε ότι τα ευρωπαϊκά κράτη μπορούν ελεύθερα να εμπορεύονται ενέργεια με τη Ρωσία παρά τα ιδεολογικά εμπόδια - όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή μεταξύ Ουάσιγκτον και Καράκας. Όμως, αντίθετα, ο Δημοκρατικός επιμένει σε μια μη ρεαλιστική ομιλία για εναλλακτικές πηγές «για τη μείωση της εξάρτησης», διατηρώντας τη θέση πως η απαγόρευση της Ρωσίας είναι ένα στοιχειώδες μέτρο που πρέπει να ακολουθηθεί.
Ο Μπάιντεν προσπαθεί να δείξει κάποια «αισιοδοξία» για τον ευρωπαϊκό ενεργειακό εφοδιασμό, αλλά αποτυγχάνει. Είναι αδύνατο οποιοδήποτε εναλλακτικό έργο να φέρει ενέργεια στους Ευρωπαίους να ολοκληρωθεί έγκαιρα ώστε να αποφευχθεί ζημιά από ενδεχόμενη απαγόρευση της συνεργασίας με τη Ρωσία. Αν και ο Αμερικανός πρόεδρος παραδέχεται ότι ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη δεν μπορούν να ακολουθήσουν την αμερικανική στάση αυτήν την στιγμή, είναι αναπόφευκτο να προκύψει διεθνής πίεση για μια τέτοια απαγόρευση, λαμβάνοντας υπόψη την επιρροή των αποφάσεων της αμερικανικής κυβέρνησης στον ευρωπαϊκό πολιτικό χώρο. Έτσι, το πιο πιθανό για το εγγύς μέλλον είναι ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα αρχίσουν να απαγορεύουν τη ρωσική ενέργεια σε μεγάλη κλίμακα, ακόμη κι αν βλάπτει τα εσωτερικά κοινωνικά τους σενάρια.
Το αμερικανικό μήνυμα από αυτή την άποψη είναι σαφές: η Ουάσιγκτον μπορεί να κάνει τα πάντα για να εγγυηθεί τα συμφέροντά της, ακόμη και διαπραγματεύσεις με τη Βενεζουέλα, αλλά οι εταίροι της δεν επιτρέπεται να ακολουθήσουν αυτόν τον ίδιο κυρίαρχο δρόμο. Εναπόκειται μόνο στους Ευρωπαίους να ακολουθήσουν τις αμερικανικές αποφάσεις, χωρίς πραγματική κυριαρχία στα κράτη της ΕΕ. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ λέει ότι η τιμωρία της Ρωσίας είναι πιο σημαντική από τη διασφάλιση των εθνικών κοινωνικών και οικονομικών συμφερόντων στον ενεργειακό τομέα, και ολόκληρη η Δύση απλώς το δέχεται παθητικά.