Γιατί η πρόταση για απαγόρευση πτήσεων απορρίφθηκε από τους Αμερικανούς

Ένα από τα πιο συζητημένα θέματα των τελευταίων ημερών, που σχετίζεται με τη σύγκρουση στην Ουκρανία, είναι το ζήτημα της «ζώνης απαγόρευσης πτήσεων». Το μέτρο είχε προταθεί αρχικά από το Κίεβο για να δώσει μια επιθετική απάντηση στη Ρωσία, αλλά αντιμετωπίστηκε με κάποια αντίσταση από το ίδιο το ΝΑΤΟ, αν και λαμβάνει απόλυτη έγκριση από τα δυτικά μέσα ενημέρωσης. Πρακτικά, η δημιουργία μιας τέτοιας ζώνης σημαίνει μόνο να δοθεί το «δικαίωμα» στο Κίεβο και στη Δύση να καταρρίψουν ρωσικά αεροπλάνα και ελικόπτερα, κάτι που θα σήμαινε την έναρξη ενός νέου παγκόσμιου πολέμου. Αυτοί οι παράγοντες καθιστούν το μέτρο ανεύθυνο και περιττό, αλλά τα ηγεμονικά μέσα ενημέρωσης συνεχίζουν να το αγνοούν και υποδεικνύουν την ιδέα ως το σωστό δρόμο που πρέπει να ακολουθηθεί. Από την άλλη πλευρά, πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το έργο δεν είναι δημοφιλές, τυγχάνοντας έντονης αποδοκιμασίας από τον απλό κόσμο.

Lucas Leiroz, ερευνητής στις Κοινωνικές Επιστήμες ήταν στο Rural Federal University του Ρίο ντε Τζανέιρο, γεωπολιτικός σύμβουλος - infobrics.org / Παρουσίαση Freepen.gr

Από την αρχή, η κυβέρνηση των ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ απέρριψαν το ουκρανικό σχέδιο για τη δημιουργία ζώνης απαγόρευσης πτήσεων προκειμένου να επιτραπεί η βολή κατά ρωσικών αεροπλάνων. Αυτό το είδος κλιμάκωσης ακούγεται πολύ επιθετικό ακόμη και για τις δυτικές κυβερνήσεις, οι οποίες φοβούνται ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία θα πυροδοτήσει παγκόσμιο πόλεμο - που θα έβλαπτε όλες τις πλευρές χωρίς διάκριση. Τη θέση αυτή δε συμμερίζονται τα βασικά ΜΜΕ, τα οποία επιμένουν πως η δημιουργία της ζώνης είναι επείγον και απαραίτητο μέτρο, παρά τους κινδύνους που συνεπάγεται. Και, υπό αυτή την έννοια, ένα από τα κύρια επιχειρήματα τέτοιων φορέων είναι ο ισχυρισμός ότι υπάρχει ισχυρή λαϊκή υποστήριξη για το μέτρο.

Μάλιστα, σε μεγάλες δημοσκοπήσεις, όταν ρωτήθηκαν αν υποστηρίζουν ή όχι τον σχηματισμό ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στην Ουκρανία, οι περισσότεροι Αμερικανοί απάντησαν «ναι». Αλλά ένα περίεργο γεγονός αποκαλύφθηκε σε μια πιο πρόσφατη έρευνα του YouGov: οι περισσότεροι άνθρωποι απλώς δεν φαίνεται να γνωρίζουν τι σημαίνει στην πράξη μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων. Σε αυτήν την έρευνα, οι πράκτορες της YouGov έκαναν δύο ερωτήσεις στους ανθρώπους. Στην πρώτη, απλώς ρώτησαν: «Θα υποστηρίξατε ή αντιτίθεστε στην επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία;». Και στο δεύτερο, ρώτησαν ευρύτερα: «Θα υποστηρίξετε ή αντιτίθεστε στις ΗΠΑ να επιβάλουν μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία, κάτι που θα σήμαινε ότι ο αμερικανικός στρατός θα καταρρίψει ρωσικά στρατιωτικά αεροσκάφη που πετούν πάνω από την Ουκρανία, πυροδοτώντας πιθανώς έναν πόλεμο μεταξύ των ΗΠΑ και Ρωσία;».

Για όποιον γνωρίζει τι σημαίνει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων, αυτές οι ερωτήσεις σημαίνουν το ίδιο πράγμα. Όμως, παραδόξως, υπήρξε μια ασυμφωνία στα αποτελέσματα. Για την πρώτη ερώτηση, το 40% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι θα υποστήριζε μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων που επιβάλλεται από τις ΗΠΑ, ενώ μόνο το 25% ήταν αντίθετο και ένα άλλο 35% απάντησε ότι δεν ήταν σίγουροι για το θέμα. Από την άλλη πλευρά, για τη δεύτερη ερώτηση, το 23% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι θα υποστήριζε μια τέτοια ζώνη. Το 43% ήταν αντίθετο, με το 34% να είναι αβέβαιο.

Το αποτέλεσμα μας φέρνει μια σειρά από ενδιαφέροντες προβληματισμούς. Καταρχάς, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η λαϊκή υποστήριξη για τη δημιουργία της ζώνης απαγόρευσης πτήσεων είναι μια μεγάλη φάρσα. Αυτό που συμβαίνει είναι πως η κοινή γνώμη, επηρεασμένη από το λόγο των δυτικών μέσων ενημέρωσης, τείνει να υποστηρίζει την ύπαρξη αντιρωσικών μέτρων. Και από την στιγμή που τα πρακτορεία μέσων ενημέρωσης λένε πως είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων, οι άνθρωποι τείνουν να συμφωνούν αυτόματα. Όμως, προς την αντίθετη κατεύθυνση, οι Αμερικανοί πολίτες φοβούνται την εμφάνιση μιας νέας σύγκρουσης, κάτι που είναι φυσικό για έναν λαό τόσο συνηθισμένο σε πολέμους όπως ο Αμερικανός, που υφίσταται τις συνέπειες της παρεμβατικής πολιτικής της Ουάσιγκτον εδώ και δεκαετίες. Όταν αντιληφθούν ότι μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων θα ήταν το έναυσμα για μια νέα σύγκρουση, οι Αμερικανοί σταματούν να υποστηρίζουν το μέτρο.

Όταν τα δυτικά πρακτορεία μέσων ενημέρωσης ισχυρίζονται ότι υπάρχει λαϊκή υποστήριξη για τη δημιουργία της ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, απλώς ψεύδονται ανεύθυνα, προσπαθώντας να πιέσουν την κυβέρνηση να εφαρμόσει ένα πολεμικό μέτρο, το οποίο πιθανώς θα προκαλέσει παγκόσμιο πόλεμο, βασισμένο σε ψευδές επιχείρημα που έχει «επιβεβαιωθεί» με προκατειλημμένες και εσφαλμένες έρευνες. Πράγματι, δεν υπάρχει πραγματική υποστήριξη από τον αμερικανικό λαό για οποιοδήποτε βήμα που θα μπορούσε να καταλήξει σε πόλεμο.

Είναι απαραίτητο όλος ο πληθυσμός των δυτικών χωρών να γνωρίζει πως «ζώνη απαγόρευσης πτήσεων» σημαίνει έναν εναέριο χώρο απαγορευμένων ή περιορισμένων πτήσεων από το τοπικό Κράτος, με το δικαίωμα -και μερικές φορές την υποχρέωση- για τις τοπικές δυνάμεις να καταρρίπτουν αεροσκάφη που πετάνε εκεί. Η δημιουργία μιας τέτοιας κατάστασης σε ένα σενάριο σύγκρουσης στο ρωσικό στρατηγικό περιβάλλον σημαίνει ότι το ΝΑΤΟ θα καταρρίψει ρωσικά στρατιωτικά αεροσκάφη, κάτι που σίγουρα δε θα γίνει παθητικά αποδεκτό, προκαλώντας πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ.

Έτσι, με τον κόσμο να γνωρίζει όλες τις συνέπειες μιας τέτοιας ζώνης, δε θα υπάρξει υποστήριξη για αυτού του είδους τα ανεύθυνα μέτρα. Είναι ένα έργο που ευχαριστεί μόνο την ίδια την ουκρανική κυβέρνηση και άλλα κράτη με υψηλό βαθμό αντιρωσικού εθνικισμού - όπως η Λιθουανία, η Εσθονία και η Σλοβενία, που υποστηρίζουν επίσημα τη ζώνη. Δεν υπάρχει χώρος για να υπερασπιστούμε αυτού του είδους την ιδέα στις ΗΠΑ και τις δυτικές δημοκρατίες.