Freepen.gr - Ένα νέο σύστημα συμμαχιών υπό σχηματοποίηση που εκτείνεται από την Ινδία έως την Ελλάδα και απειλεί να αφήσει την Τουρκία εκτός στα κρύα του διπλωματικού λουτρού.
Ο Μοχάμεντ Σολιμάν, εξωτερικός συνεργάτης στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής (MEI) στην Ουάσινγκτον, αναφέρει πως η επιθετικότητα της Τουρκίας ώθησε αυτές τις χώρες σε στενότερη ευθυγράμμιση.
«Η Τουρκία του Ερντογάν από την άποψη της εξωτερικής πολιτικής μεταφέρθηκε από την πολιτικών των μηδενικών εχθρών σε μηδενικών φίλων τα τελευταία χρόνια», δήλωσε ο Σόλιμαν στο Ahval News σε podcast.
«Υπάρχει η αίσθηση ότι η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας αφορά περισσότερο την κυριαρχία και όχι τη συνύπαρξη με περιφερειακές και άλλες ξένες δυνάμεις», είπε.
Ο Σόλιμαν, ο οποίος συνέγραψε ένα άρθρο με το MEI τον Ιούλιο, περιγράφοντας λεπτομερώς αυτό που ονόμασε «ινδο-αβρααμική συμμαχία», ισχυρίζεται πως η τουρκική εξωτερική πολιτική από μόνη της δεν είναι ο μόνος παράγοντας που οδηγεί αυτή τη σύγκλιση αλλά ένας σημαντικός παράγοντας. Αυτές οι συνεταιρικές σχέσεις μεταξύ διαφορετικών εθνών όπως η Ελλάδα, το Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), η Αίγυπτος και η Ινδία αναπτύσσονται από μεμονωμένες πρωτοβουλίες που βασίζονται σε ένα ευρύ σύνολο συμφερόντων που περιλαμβάνουν την απόρριψη της ισχυρογνωμοσύνης του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε περιφερειακό επίπεδο.
Η Συμφωνία Αβραάμ του Αυγούστου 2020 που ομαλοποίησε τις σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και ΗΑΕ πραγματοποιήθηκε εν μέρει λόγω των κοινών φόβων που σχετίζονται με την Τουρκία, είπε ο Σόλιμαν. Η Ελλάδα, μέλος του ΝΑΤΟ και ο κύριος αντίπαλος της Άγκυρας, έχει αναπτύξει στενότερους δεσμούς με το Ισραήλ και τα ΗΑΕ στον τομέα της άμυνας και του εμπορίου για την αντιμετώπιση της τουρκικής επιρροής στην ανατολική Μεσόγειο Θάλασσα.
Οι ανησυχίες για την Τουρκία μοιάζουν εν μέρει με παρόμοιους περιφερειακούς φόβους για το Ιράν, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, ο Σόλιμαν πρόσθεσε πως οι ανησυχίες για το Ιράν δεν είναι εξίσου αισθητές σε όλες τις χώρες που εξετάζει σε σύγκριση με τουλάχιστον μια κοινή διαφωνία με τις πολιτικές της Τουρκίας. Είπε ότι η Τουρκία είναι από πολλές απόψεις ικανότερος στρατηγικός παίκτης από το Ιράν και πως η ικανότητά της να προβάλλει τη δύναμή της έχει ανησυχήσει πολλούς για τις προθέσεις της.
«Υπάρχει η αίσθηση ότι η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας αφορά περισσότερο την κυριαρχία και όχι τη συνύπαρξη με περιφερειακές και άλλες ξένες δυνάμεις», δήλωσε ο Σόλιμαν.
Η συμπερίληψη της Ινδίας στην ανάλυση του Σόλιμαν είχε να κάνει περισσότερο με τις στενότερες σχέσεις της Τουρκίας με το Πακιστάν. Υπό τον Ερντογάν, η Άγκυρα υποστήριξε το Ισλαμαμπάντ στη διαμάχη της για την περιοχή Τζαμού-Κασμίρ που κυβερνάται από το Νέο Δελχί και έφτασε στο σημείο να απορρίψει οποιαδήποτε ινδική ένταξη στην ομάδα πυρηνικών προμηθευτών για λογαριασμό του Πακιστάν.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στο ThePrint, ο πρέσβης της Τουρκίας στην Ινδία είπε ότι θεωρεί πως τα οποιαδήποτε πολιτικά προβλήματα είναι κάτι που πρέπει να διαχωριστεί χωρίς ευρύτερες ζημιές στους διπλωματικούς δεσμούς. Αλλά ο Σόλιμαν πιστεύει ότι τα δύο κράτη είναι στρατηγικά αντίθετα με τρόπους που θα εκδηλωθούν ακόμη και μετά την αποχώρηση ηγετών όπως ο Ερντογάν ή ο Ινδός Ναχρέντα Μόντι από την πολιτική σκηνή.
Αυτό μπορεί να φανεί ιδιαίτερα μετά την απόσυρση των Ηνωμένων Πολιτειών από το Αφγανιστάν και την κατάληψη της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν στις 15 Αυγούστου. Ο Σόλιμαν τονίζει πως το τέλος της αμερικανικής παρουσίας στο Αφγανιστάν θα μειώσει απότομα κάθε σημασία που έχει δώσει η Ουάσινγκτον στο Πακιστάν υπέρ των στενότερων δεσμών με την Ινδία. Για τις ΗΠΑ, η Ινδία αντιπροσωπεύει έναν κρίσιμο εταίρο στον αυξανόμενο ανταγωνισμό της με την Κίνα σε αντίθεση με το ένθερμο υπέρ του Πεκίνου, Πακιστάν.
Με την απώλεια του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ, το Πακιστάν μπορεί με τη σειρά του να πλησιάσει την Τουρκία, η οποία μέχρι τη νίκη των Ταλιμπάν στην Καμπούλ επιθυμούσε μεγαλύτερη συμμετοχή στο Αφγανιστάν.
Το γεγονός ότι ισχυροί αντίπαλοι μιλούν τώρα μεταξύ τους και συνάπτουν νέες συνεργασίες δεν έχει περάσει απαρατήρητο από την Άγκυρα. Τον τελευταίο χρόνο, η Τουρκία έχει κάνει προσπάθειες να επιδιορθώσει τις σχέσεις της με αρκετές από αυτές, γεγονός που προκάλεσε κάποιους τρόπους μείωσης της απομόνωσής της.
Ο Μοχάμεντ Σολιμάν, εξωτερικός συνεργάτης στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής (MEI) στην Ουάσινγκτον, αναφέρει πως η επιθετικότητα της Τουρκίας ώθησε αυτές τις χώρες σε στενότερη ευθυγράμμιση.
«Η Τουρκία του Ερντογάν από την άποψη της εξωτερικής πολιτικής μεταφέρθηκε από την πολιτικών των μηδενικών εχθρών σε μηδενικών φίλων τα τελευταία χρόνια», δήλωσε ο Σόλιμαν στο Ahval News σε podcast.
«Υπάρχει η αίσθηση ότι η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας αφορά περισσότερο την κυριαρχία και όχι τη συνύπαρξη με περιφερειακές και άλλες ξένες δυνάμεις», είπε.
Ο Σόλιμαν, ο οποίος συνέγραψε ένα άρθρο με το MEI τον Ιούλιο, περιγράφοντας λεπτομερώς αυτό που ονόμασε «ινδο-αβρααμική συμμαχία», ισχυρίζεται πως η τουρκική εξωτερική πολιτική από μόνη της δεν είναι ο μόνος παράγοντας που οδηγεί αυτή τη σύγκλιση αλλά ένας σημαντικός παράγοντας. Αυτές οι συνεταιρικές σχέσεις μεταξύ διαφορετικών εθνών όπως η Ελλάδα, το Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), η Αίγυπτος και η Ινδία αναπτύσσονται από μεμονωμένες πρωτοβουλίες που βασίζονται σε ένα ευρύ σύνολο συμφερόντων που περιλαμβάνουν την απόρριψη της ισχυρογνωμοσύνης του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε περιφερειακό επίπεδο.
Η Συμφωνία Αβραάμ του Αυγούστου 2020 που ομαλοποίησε τις σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και ΗΑΕ πραγματοποιήθηκε εν μέρει λόγω των κοινών φόβων που σχετίζονται με την Τουρκία, είπε ο Σόλιμαν. Η Ελλάδα, μέλος του ΝΑΤΟ και ο κύριος αντίπαλος της Άγκυρας, έχει αναπτύξει στενότερους δεσμούς με το Ισραήλ και τα ΗΑΕ στον τομέα της άμυνας και του εμπορίου για την αντιμετώπιση της τουρκικής επιρροής στην ανατολική Μεσόγειο Θάλασσα.
Οι ανησυχίες για την Τουρκία μοιάζουν εν μέρει με παρόμοιους περιφερειακούς φόβους για το Ιράν, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, ο Σόλιμαν πρόσθεσε πως οι ανησυχίες για το Ιράν δεν είναι εξίσου αισθητές σε όλες τις χώρες που εξετάζει σε σύγκριση με τουλάχιστον μια κοινή διαφωνία με τις πολιτικές της Τουρκίας. Είπε ότι η Τουρκία είναι από πολλές απόψεις ικανότερος στρατηγικός παίκτης από το Ιράν και πως η ικανότητά της να προβάλλει τη δύναμή της έχει ανησυχήσει πολλούς για τις προθέσεις της.
«Υπάρχει η αίσθηση ότι η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας αφορά περισσότερο την κυριαρχία και όχι τη συνύπαρξη με περιφερειακές και άλλες ξένες δυνάμεις», δήλωσε ο Σόλιμαν.
Η συμπερίληψη της Ινδίας στην ανάλυση του Σόλιμαν είχε να κάνει περισσότερο με τις στενότερες σχέσεις της Τουρκίας με το Πακιστάν. Υπό τον Ερντογάν, η Άγκυρα υποστήριξε το Ισλαμαμπάντ στη διαμάχη της για την περιοχή Τζαμού-Κασμίρ που κυβερνάται από το Νέο Δελχί και έφτασε στο σημείο να απορρίψει οποιαδήποτε ινδική ένταξη στην ομάδα πυρηνικών προμηθευτών για λογαριασμό του Πακιστάν.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στο ThePrint, ο πρέσβης της Τουρκίας στην Ινδία είπε ότι θεωρεί πως τα οποιαδήποτε πολιτικά προβλήματα είναι κάτι που πρέπει να διαχωριστεί χωρίς ευρύτερες ζημιές στους διπλωματικούς δεσμούς. Αλλά ο Σόλιμαν πιστεύει ότι τα δύο κράτη είναι στρατηγικά αντίθετα με τρόπους που θα εκδηλωθούν ακόμη και μετά την αποχώρηση ηγετών όπως ο Ερντογάν ή ο Ινδός Ναχρέντα Μόντι από την πολιτική σκηνή.
Αυτό μπορεί να φανεί ιδιαίτερα μετά την απόσυρση των Ηνωμένων Πολιτειών από το Αφγανιστάν και την κατάληψη της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν στις 15 Αυγούστου. Ο Σόλιμαν τονίζει πως το τέλος της αμερικανικής παρουσίας στο Αφγανιστάν θα μειώσει απότομα κάθε σημασία που έχει δώσει η Ουάσινγκτον στο Πακιστάν υπέρ των στενότερων δεσμών με την Ινδία. Για τις ΗΠΑ, η Ινδία αντιπροσωπεύει έναν κρίσιμο εταίρο στον αυξανόμενο ανταγωνισμό της με την Κίνα σε αντίθεση με το ένθερμο υπέρ του Πεκίνου, Πακιστάν.
Με την απώλεια του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ, το Πακιστάν μπορεί με τη σειρά του να πλησιάσει την Τουρκία, η οποία μέχρι τη νίκη των Ταλιμπάν στην Καμπούλ επιθυμούσε μεγαλύτερη συμμετοχή στο Αφγανιστάν.
Το γεγονός ότι ισχυροί αντίπαλοι μιλούν τώρα μεταξύ τους και συνάπτουν νέες συνεργασίες δεν έχει περάσει απαρατήρητο από την Άγκυρα. Τον τελευταίο χρόνο, η Τουρκία έχει κάνει προσπάθειες να επιδιορθώσει τις σχέσεις της με αρκετές από αυτές, γεγονός που προκάλεσε κάποιους τρόπους μείωσης της απομόνωσής της.
Τούτου λεχθέντος, ο Σόλιμαν εξηγεί ότι οι ίδιες περιφερειακές πρωτεύουσες θεωρούν αυτή την επίθεση της τουρκικής γοητείας ως τακτική αντί για οποιαδήποτε πραγματική στρατηγική μετατόπιση από την αντιπαράθεση. Έχουν έντονη επίγνωση της ανάγκης της Τουρκίας να βελτιώσει την οικονομία της, αλλά έχουν επίσης δει πώς αυτές οι αποκλιμακώσεις έπεσαν σε τοίχο όπως αυτές με Ελλάδα και Ισραήλ.
Στα μέλη αυτού του ινδο-αβρααμικού μπλοκ, ο Σόλιμαν λέει ότι η άποψή τους είναι πως η Τουρκία δε θα αλλάξει μακροπρόθεσμα και ότι κάθε προσπάθεια να πείσει για το αντίθετο θεωρείται προσωρινή προσαρμογή.
Στα μέλη αυτού του ινδο-αβρααμικού μπλοκ, ο Σόλιμαν λέει ότι η άποψή τους είναι πως η Τουρκία δε θα αλλάξει μακροπρόθεσμα και ότι κάθε προσπάθεια να πείσει για το αντίθετο θεωρείται προσωρινή προσαρμογή.