Η Μάλτα ήταν παράξενα ενεργή για μήνες στη σκηνή της Λιβύης μέσω επανειλημμένων επισκέψεων αξιωματούχων της Μάλτας στην Τρίπολη και αντίστροφα μέσω τουρκικής διαμεσολάβησης. Μέσω της τουρκικής διαμεσολάβησης, η Μάλτα σχεδιάζει να κλέψει την υφαλοκρηπίδα της Λιβύης παρά την απόφαση του Res Judicata ICJ (Διεθνούς Δικαστηρίου) του Απριλίου 1981.
Παρουσίαση-σχόλια Στρατής Μαζίδης
Την Πέμπτη ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, συνόδευσε τον υπουργό Εξωτερικών της Μάλτας, Ευαρίστ Μπαρτόλο, σε μια επίσκεψη στην Τρίπολη όπου συναντήθηκαν με τον Πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου, Φαγιέζ αλ-Σαρράζ, τον Υπουργό Εξωτερικών Μοχάμεντ Σιάλα, και αρκετούς άλλους αξιωματούχους της Λιβύης.
Δύο ενημερωμένες πηγές, μία από το Προεδρικό Δικαστήριο και η άλλη από την παράλληλη μη αναγνωρισμένη Βουλή των Αντιπροσώπων στην Τρίπολη, ανέφεραν στο Al-Marsad ότι η Βαλέτα επιδιώκει, μέσω τουρκικής διαμεσολάβησης, να υπογράψει ναυτική συμφωνία με το Προεδρικό Συμβούλιο παρόμοια με αυτή που συνήψε η Τουρκία.
Η δεύτερη πηγή πρόσθεσε ότι ο Πρόεδρος της παράλληλης Βουλής των Αντιπροσώπων, ένας από τους φίλους του al-Sarraj, περιμένει το Προεδρικό Συμβούλιο, εάν συμφωνήσει και υπογράψει συμφωνία με τη Μάλτα, για να την παραπέμψει στη Βουλή των Αντιπροσώπων να την υπογράψει και να τη «νομιμοποιήσει», ενώ η Άγκυρα υποστηρίζει σθεναρά αυτό το βήμα.
Οι προσπάθειες της Άγκυρας με κόστος της Λιβύης
Στις 20 Ιουλίου, η Τουρκία, υπό την προστασία του υπουργού Άμυνας της, Χουλούσι Ακάρ, φιλοξένησε μια συνάντηση μεταξύ του υπουργού Εσωτερικών της GNA Fathi Bashagha και του ομολόγου του από τη Μάλτα, Μπάιρον Καμιλέρι, στο πλαίσιο των ίδιων προσπαθειών.
Στις 6 Ιουνίου, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, Χουλούσι Ακάρ, που χαρακτηρίστηκε ως εκ των πραγμάτων στρατιωτικός κυβερνήτης της Τρίπολης, ολοκλήρωσε την επίσκεψή του στα δυτικά της χώρας και κατευθύνθηκε στη Μάλτα. Στη Μάλτα επισκέφτηκε τους τάφους των Οθωμανών προγόνων του, για τους οποίους ισχυρίστηκε η Άγκυρα, και οι σύμμαχοί της από την Μουσουλμανική Αδελφότητα, ότι είχαν αποικίσει την Τρίπολη πριν από εκατοντάδες χρόνια για να απαλλαγούν από τον Σταυροφόρους Ιππότες της Μάλτας και την πολιορκία της Μάλτας που ακολούθησε 1565 στην οποία σκοτώθηκε ο Οθωμανός κυβερνήτης της Τρίπολης, Ντάργουτ Πασά.
Στις 6 Ιουλίου, η Μάλτα πραγματοποίησε μια άγνωστη δεξίωση προς τιμή του Sarraj σε μια ξαφνική επίσκεψη του τελευταίου που δεν είχε ανακοινωθεί εκ των προτέρων. Ο πρόεδρος είπε σε δήλωση που εξέδωσε κατά την επίσκεψη ότι άγγιξε τομείς συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων.
Όσον αφορά την Τουρκία, επιδιώκει σθεναρά να επιτύχει αυτό το συμφέρον της Μάλτας για να κερδίσει ένα «αποκλεισμό» βέτο στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε βάρος των Λίβυων και να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά της στην περιοχή. Η Μάλτα φαίνεται να βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με αυτό. Στις 8 Μαΐου, καταψήφισε την Επιχείρηση IRINI πριν ανακοινώσει την απόσυρσή της από την επόμενη μέρα. Όσον αφορά την Άγκυρα, συνεχίζει σχεδόν καθημερινά να υπενθυμίζει στο στρατόπεδο της GNA πόσο την έχει βοηθήσει.
Η επιχείρηση IRINI υπονομεύει τη διάθεση τουρκικών όπλων δια θαλάσσης στη Λιβύη μέσω «τουρκικών φανταστικών πλοίων». Ήταν εντυπωσιακό το γεγονός ότι η Μάλτα είχε παραβιάσει τη θέση της Ιταλίας και της Γαλλίας σε αυτό το θέμα πριν καταστεί σαφές σήμερα ότι επιδιώκει να αναλάβει μια οικονομική περιοχή σε ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα την οποία δε δικαιούται με την υποστήριξη και τη διαμεσολάβηση των Τούρκων. Η Μάλτα κατέφυγε στην Τουρκία επειδή είναι βέβαιο ότι είναι το μόνο κόμμα που έχει μόχλευση και έλεγχο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων του al-Sarraj και του περιβάλλοντός του.
ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΗΣ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗΣ
Το 1981, το Διεθνές Δικαστήριο (ICJ) αποφάσισε σε μια υπόθεση μεταξύ της Μάλτας και της Λιβύης υπέρ της Τρίπολης. Η διαμάχη αφορούσε την ίδια υφαλοκρηπίδα, η οποία προκάλεσε σχεδόν έναν πόλεμο μεταξύ της Μάλτας και της συμμάχου της Ιταλίας, αφενός, και της Λιβύης αφετέρου.
Πριν από αυτό, το 1980, η Μάλτα άρχισε γεώτρηση πετρελαίου με την αμερικανική Texaco Company, η οποία με τη σειρά της ανέθεσε στη Saipem 2 Company, θυγατρική της ιταλικής ENI, να ξεκινήσει έρευνες στην υφαλοκρηπίδα. Αυτό έκανε τον συνταγματάρχη Muammar Gaddafi να απειλήσει με βομβαρδισμό οποιαδήποτε εξέδρα εγκατεσταθεί σε αυτά τα νερά. Διέταξε ακόμη και δύο πολεμικά πλοία της Λιβύης να κινηθούν προς το σημείο της γεώτρησης.
Τα πολεμικά πλοία διέταξαν τον διευθύνοντα της εξέδρας να σταματήσει τις εργασίες. Η Ιταλία μετακίνησε τα πολεμικά της πλοία προς την υφαλοκρηπίδα και η Μάλτα διέταξε την αεροπορική της δύναμη να είναι έτοιμη.
Οι αψιμαχίες συνεχίστηκαν και η ιταλική εξέδρα αποσύρθηκε υπό βαριά προφύλαξη προς τη Μάλτα, η οποία στη συνέχεια παρέπεμψε την υπόθεση στο ICJ πιστεύοντας ότι θα αποφανθεί υπέρ της. Ωστόσο, συνέβη το αντίθετο. Τον Απρίλιο του 1981, το ICJ εξέδωσε την απόφασή του υπέρ της Λιβύης.
Το κείμενο της απόφασης του ICJ:
Σήμερα, μετά τη νομική και στρατιωτική αποτυχία της πριν από δεκαετίες, η Μάλτα επιστρέφει μέσα από την πύλη του χάους, της ταπείνωσης και της τουρκικής επιρροής στη Λιβύη, κοιτάζοντας προς μια συμφωνία με μια αδύναμη κυβέρνηση που στερείται νομιμότητας. Ο Sarraj φαίνεται έτοιμος να συμβιβάσει τα πάντα σε αντάλλαγμα για να διατηρήσει την αφοσίωση των Τούρκων διασωστών του, ακόμα κι αν αυτό κοστίσει στους Λιβύους τα γεωγραφικά κέρδη τους στη θαλάσσια επικράτειά τους - μια περιοχή που διαθέτει πλούτο πετρελαίου και αλιείας που θεωρεί η Βαλέτα ως θησαυρό και πηγή εισοδήματος.
Εν κατακλείδι βλέπουμε ορισμένα χρήσιμα πράγματα. Καταρχήν ενιαία γραμμή στην Ευρωπαϊκή Ενωση δεν μπορεί να υπάρξει.
Κατά δεύτερον το τουρκικό αξίωμα πως τα νησιά δεν έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα πάει προσεκτικά και καμουφλαρισμένα περίπατο στην περίπτωση της Μάλτας, που είναι μια κουτσουλιά μπροστά στην Κρήτη, την Κάρπαθο, τη Ρόδο.
Η Τουρκία δεν παίρνει θέση αλλά χρησιμοποιεί τη Μάλτα ως Δούρειο Ιππο ώστε να μπλοκάρει αποφάσεις στην ΕΕ βοηθώντας την στο διάλογο με την παράνομη από το Δεκέμβριο του 2017 κυβέρνηση της Τρίπολης. Το τι μπορεί να διαμηνύει ή να συμβουλεύει τον Σαρράζ δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε.
Η Τουρκία τα κάνει όλα αυτά γνωρίζοντας ότι υπάρχει απόφαση του Δ.Δ.. Αυτό προς τους θιασώτες της Χάγης και το τι μπορεί να προκύψει μετά από ορισμένες δεκαετίες.
Η Αγκυρα παραμυθιάζει τη Μάλτα αφήνοντάς τη να δραστηριοποιείται μέσα σε ένα μη ορατό για αυτή αλλά ξεκάθαρο για την Τουρκία πλαίσιο ή αυτό το νησί εμπεριέχεται σε πιθανά ευρύτερα τουρκικά γεωπολιτικά σχέδια αν κρίνουμε κι από την επίσκεψη Ακάρ στους οθωμανικούς τάφους;
Σε κάθε περίπτωση, είτε η Τουρκία προχωρά στην επόμενη φάση ενός μεγαλύτερου σχεδίου στοχεύοντας στη βιλαετοποίηση Λιβύης-Μάλτας είτε ισορροπεί πάνω σε ένα τεντωμένο διπλωματικό σκοινί για να συντηρεί το μπάχαλο στην Ε.Ε., δεν υπάρχουν σημεία προς αξιοποίηση υπέρ των ελληνικών θέσεων;