Κατά τον πρώτο αιώνα π.Χ., ο Ρωμαίος ιστορικός Σαλλούστιος έγραψε ότι, «πλέον η Ρώμη ενεπλάκη σε εσωτερικές διαμάχες, λόγω της καταστροφής του εχθρού της, της Καρχηδόνας, στον τρίτο Καρχηδονιακό Πόλεμο». Ο φόβος του εχθρού, παράγει εθνική συνοχή. Χωρίς αντίπαλο, οι Ρωμαίοι έστρεψαν τα όπλα τους στο εσωτερικό: «όταν τα μυαλά των ανθρώπων είχαν απαλλαγεί από το φόβο [της Καρχηδόνας], η ακολασία και η αλαζονεία προέκυψε».
υποναύαρχος ε.α.
Κάτι παρόμοιο εκτιμάται να συμβαίνει και σήμερα. Υπάρχουν πολλές εξηγήσεις για την εξισορρόπηση της πολιτικής αστάθειας στο εσωτερικό της Τουρκίας, που ταλαντευόταν ανάμεσα στην επικράτηση των ισλαμιστών ή των κεμαλιστών. Θεωρώ ότι ένας παράγοντας που αγνοείται σε μεγάλο βαθμό, είναι η έλλειψη μιας ξένης ρεαλιστικής απειλής, όπως είναι ο Ελληνισμός που στο παρελθόν κήρυξε πόλεμο και ήταν αυτός που επαναστάτησε κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι Εξωτερικές απειλές μπορούν να εγείρουν και να ενοποιήσουν την εθνική συνείδηση σε πληθυσμούς με ιδεολογικές, πολιτικές ή θρησκευτικές διαφορές. Είναι γνωστό ότι οι άνθρωποι μεταμορφώνονται σε κοπάδι, είτε πρόκειται για δύο αθλητικές ομάδες ή για δύο έθνη σε πόλεμο. Η επιθυμία για την προστασία «βωμών και εστιών», και μερικές φορές για εκδίκηση, μπορεί να απαλείψει την αντιπαλότητα μεταξύ των μελών στην ίδια ομάδα και να δημιουργήσει τη νοοτροπία «ένας για όλους».
Φυσικά, αυτές οι περιγραφές αντιπροσωπεύουν ευρείες γενικεύσεις και οι τάσεις δεν είναι απόλυτες. Σε κάθε περίοδο, πολλοί άνθρωποι δεν ακολουθούν την προβλεπόμενη νοοτροπία. Παρ' όλα αυτά, μπορούμε να θεωρήσουμε κάποια διακριτικά γνωρίσματα ως μια πραγματικότητα. Μια σύντομη ματιά στην ιστορία δείχνει ότι, αν και οι εποχές δεν επαναλαμβάνονται, βρίσκουν όμως παρόμοιες καταστάσεις, με σημαντικές συνέπειες και στην σημερινή ρητορική όχι μόνο του Ερντογάν, αλλά και όλης της τουρκικής ηγεσίας.
Ένας απειλητικός αντίπαλος μπορεί επίσης να ενισχύσει την αίσθηση της εθνικής ταυτότητας. Ο πολιτικός θεωρητικός Karl Deutsch περιγράφει το έθνος ως «μια ομάδα ανθρώπων που ενώνονται με μια λανθασμένη άποψη για το παρελθόν και με μίσος για τους γείτονές του.» Εκτιμώ ότι αυτό είναι το σημερινό αλλά και το αυριανό πολιτικό στίγμα των Τούρκων, δεν αλλάζει με τίποτα. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος της ισχυρής και αξιόπιστης αποτροπής του πολέμου.