Του π.
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΧΡΥΣΟΠΟΥΛΟΥ
Τ ο Αγιο Δωδεκαήμερο 2016-2017 είναι ήδη παρελθόν. Εκλεισε στις μέρες του λατρευτικές συνάξεις, εορταστικό διάκοσμο, πανηγυρική ατμόσφαιρα. Το κυριότερο, φιλοξένησε τα κοσμοσωτήρια γεγονότα της Γέννησης και της Βάπτισης του Κυρίου, ενώ ενδιάμεσά τους πέρασε και το κατώφλι του νέου χρόνου.
Αναμφισβήτητα, το κέντρο της περιόδου αυτής ήταν θρησκευτικό. Οσο και αν διαπιστώσουμε τη μεγάλη προσέλευση των πιστών στη θεία λατρεία, αυτό δεν μπορεί να μας καθησυχάζει ή να μας χαροποιεί, αν και είναι παρήγορο το γεγονός. Επειδή δεν μπορούμε -και δεν πρέπει- να συζητάμε για πελατειακές σχέσεις ή να υπολογίζουμε την ποσότητα, πρέπει να μας απασχολεί όλους και η ποιότητα κληρικών και λαϊκών. Πρέπει να βρούμε κάπου την ευθύνη μας στα παρακάτω. Η κατάσταση ακουμπά τον τραγέλαφο. Ζούμε, τελικά, γιορτές χωρίς αντίκρισμα και προοπτική.
Η προσέλευση στη θεία κοινωνία έγινε ακόμα και αντικείμενο διαπραγμάτευσης για την ακριβή ώρα της, σαν να είναι άφιξη αεροπλάνου. Ολα για αποφυγή του εκκλησιασμού. Τη συμμετοχή στη θεία λειτουργία τη θεωρούν περιττή ώρα (!). Οι υποδείξεις για συχνή προσέλευση σ' εκείνη και απο-εθιμοποίησή της προσκρούουν στα πικρόχολα σχόλια αρκετών. Δεν θέλουν ν' ακούσουν, αλλά να κάνουν αυτό που τους εξυπηρετεί. Ετσι δικαιολογείται και ο οχαδελφισμός παλαιότερων ιερέων.
Μας ενδιαφέρουν η προετοιμασία του σπιτιού, ο στολισμός του, η ομορφιά του. Δεν απασχόλησε τους περισσοτέρους όμως η ψυχική ανάλογη κατάσταση. Η αλλαγή είναι θέμα που πρέπει ν' απασχολεί άλλους. Η επίκληση της αναμαρτησίας -ιδίως από τους γηραιότερους- είναι μόνιμη συζήτηση κατά το μυστήριο της εξομολόγησης. Για μερικούς η κατάταξη στο αγιολόγιο λείπει για την ολοκλήρωση της θεάρεστης πορείας τους. Μένουν αδιόρθωτοι, αν και τους επισημαίνεται το σωστό.
Το αποκορύφωμα της προχειρότητας το αντιμετωπίζουμε στην εορτή της του Κυρίου Βαπτίσεως. Συνωστίζονται για τον Μεγάλο Αγιασμό, μέχρι που διαπληκτίζονται. Γεμίζουν μπουκάλια αγιασμού, αν και τους υποδεικνύεται ότι μια σταγόνα αρκεί. Απληστοι και εδώ. Τα ερωτήματα και οι θεωρίες περί της χρήσης του Μεγάλου Αγιασμού ποικίλλουν και εξαρτώνται από τις γνώσεις της γιαγιάς ή της γειτόνισσας παρά από τη διδαχή των υπευθύνων της Εκκλησίας. Η κατάδυση δε του Τιμίου Σταυρού σε απίθανα μέρη (ακόμη και σε πρόχειρες πλαστικές μικρές πισίνες) δίνει την εντύπωση φολκλορικού γεγονότος παρά πράξης με τη σημειολογία της.
Ηρθε και ο νέος χρόνος. Ελάχιστοι -ακόμη και από τους κατά Κυριακή εκκλησιαζομένους- αισθάνθηκαν την ανάγκη να πουν ένα «ευχαριστώ» στον Θεό, που τους αξίωσε να διαβούν το κατώφλι ακόμα ενός χρόνου. Στις δύσκολες στιγμές μας, πάντως, καταφεύγουμε στον Χριστό, στην Παναγία, στους Αγίους. Στην αλλαγή του χρόνου προέχουν η χαρτοπαιξία, τα φαγοπότια, οι διασκεδάσεις. Καλή είναι η χαρά και ο χορός δεκτός, όταν όμως δεν μένουμε σ' αυτά, γίνονται άριστα μέσα εορτασμού σ' όλες τις διαστάσεις του. Τα παραπάνω, όσο και αν συνιστούν θλιβερές διαπιστώσεις, δεν πρέπει να μας απογοητεύουν. Μπορεί να είναι η κατάσταση απογοητευτική, ιδίως όσον αφορά τους μεγαλύτερους, όμως υπάρχει ελπίδα.
Πολλοί μιλούν για επανευαγγελισμό του λαού. Τον επιδιώκει όμως; Δυστυχώς, όχι. Αν υπήρχε διάθεση κατήχησης, θ' άκουγε τις παρατηρήσεις, θα διορθωνόταν με την πάροδο του καιρού. Ποτέ δεν είναι αργά. Οι γιορτές θα έρχονται και θα φεύγουν. Μη μας αφήνουν όπως μας βρήκαν. Ο υπεύθυνος, ρεαλιστικός και σοβαρός εκκλησιαστικός λόγος δεν θέλει να ταλαιπωρήσει, αλλά να διορθώσει. Ας λάβουμε τα μηνύματά του και ας μη μείνουμε στείροι ακροατές.