Διάβαζα πρόσφατα το γνωστό βιβλίο οικονομικών, που λέει για τον Παγκόσμιο Μινώταυρο κτλ., και να πω την αλήθεια συνέχεια έβλεπα ένα και μόνο πράγμα: Αν κάποιος εγγράμματος το διαβάσει, στο τέλος-τέλος, πιο μπερδεμένος θα καταλήξει σχετικά με τα σκαμπανεβάσματα του καπιταλισμού και ιδιαίτερα την πρόσφατη παγκόσμια κρίση.
Βιβλία σαν το παραπάνω γράφονται για πολλούς και διάφορους λόγους. Τα περισσότερα γράφονται (και χρηματοδοτούνται) για λόγους συγκεκριμένης προπαγάνδας. Άλλα, γράφονται για να διατηρηθεί η θέση του συγγραφέα-καθηγητή σε κάποιο Πανεπιστήμιο, και σαν εφαλτήριο για επίλεκτους φοιτητές, που κάνουν την σχετική έρευνα, και τα ονόματά τους αναφέρονται στην ευχαριστήρια εισαγωγή, για να πάνε αργότερα στο βιογραφικό τους.
Υπάρχει και η περίπτωση του βιβλίου που γράφεται με κύριο σκοπό την πληροφόρηση του κοινού. Αυτή η περίπτωση είναι δύο ειδών. Το ένα είδος αποφεύγει να πει όλη την αλήθεια, αλλά όντως δίνει ένα βαθμό αληθινής πληροφόρησης. Το άλλο λέει όλη την αλήθεια, καθαρά και ξάστερα.
Στην πρώτη περίπτωση ο συγγραφέας, αν δεν αυτολογοκρίνεται γνωρίζοντας τον κίνδυνο, λογοκρίνεται από τον εκδοτικό οίκο, το κείμενο τροποποιείται, και το βιβλίο τελικά εκδίδεται. Στην δεύτερη περίπτωση, ο συγγραφέας αυτοεκδίδει, αναγκάζεται να κρύβεται πίσω από ψευδώνυμα, και αν το βιβλίο πάει καλά κι ο κόσμος ξυπνήσει, ο συγγραφέας καταδιώκεται.
Το βιβλίο που επιδιώκει την πληροφόρηση του κοινού κρίνεται από το εξής απλό:
Τελειώνοντάς το, ο μέσος αναγνώστης, μπορεί να εξηγήσει επαρκώς σε κάποιον άλλον μέσο αναγνώστη, πράγματα που δεν μπορούσε να εξηγήσει πριν το διαβάσει; Εάν η απάντηση είναι «όχι», τότε το βιβλίο έχει αποτύχει.
Θα σας δώσω ένα παράδειγμα σχετικά με την δημιουργία του χρήματος και τη σχετική ύπουλη διαστρέβλωση που διεισδύσει σε αυτή τη διαδικασία. Δείτε και μόνος σας τη διαφορά εξήγησης αυτής της ιστορίας μεταξύ δύο ειδών διατυπώσεων, τη μια εχθρική προς τον αναγνώστη, την άλλη φιλική.
Για την εχθρική διατύπωση, θα αναφέρουμε μια παράγραφο μόνο, σαν δείγμα:
«Η ποσοτική και δη η εξ αρχής παραγωγή κοινώς αποδεκτού συνδιαλλακτικού εμπορικού μέσου, δηλαδή χρήματος, συντελείται μέσω συγκεκριμένης νομοθεσίας και οργανισμού, κατόπιν αποφάσεων επί των απαιτήσεων ειδικά καθιερωμένων οικονομικών συντελεστών. Η επίτευξη ρευστότητας επιτυγχάνεται μέσω τροποποιήσεως της διαδικασίας αυξομείωσης αναλογίας δανεισμού- τραπεζικών καταθέσεων από τον συγκεκριμένο, εγκεκριμένο οργανισμό. Βασίζεται τελικά σε συγκεκριμένα πολλαπλάσια, τα οποία αναγκαστικά καθιστούν τις τραπεζικές καταθέσεις κλασματικά αποθέματα».
Παρεμπιπτόντως, έτσι έγραφε ο Καρλ Μαρξ. Γι’αυτό είναι τόσο δύσκολο να βρεθεί ανάμεσα στα εκατομμύρια σοσιαλιστές, κάποιος που να έχει διαβάσει όλο το «Το Κεφάλαιο». Οι πιο πολλοί διαβάζουν το Κομμουνιστικό μανιφέστο μόνο, «κι είμαστε εντάξει».
Τώρα, και σιγά-σιγά να πάει κάποιος αναγνώστης στο διάβασμα του παραπάνω κειμένου, και να καταλάβει τι λέει, πάλι, έχοντάς το διαβάσει, καταλήγει με περισσότερα ερωτήματα από απαντήσεις. Για να βοηθήσει και κάποιον άλλο να καταλάβει καλύτερα βέβαια, ούτε λόγος να γίνεται.
Για να δούμε και μια φιλική διατύπωση τώρα:
«Ας πάρουμε μια υποθετική περίπτωση πέντε οικογενειών, σε ένα καράβι εξοπλισμένο με αγροτικά και διάφορα άλλα βασικά εργαλεία, βιβλία, τυπογραφείο, χαρτί και μελάνι.
Οι πέντε οικογένειες έχουν ξεκινήσει να βρουν κάποιο ακατοίκητο νησί, και να ιδρύσουν μια καινούρια χώρα.
Το βρίσκουν τελικά, αποβιβάζονται και το χαρτογραφούν.
Και να πως ξεκινάνε:
Από κάθε οικογένεια επιλέγεται ένα μέλος για να σχηματιστεί μια πενταμελής κυβέρνηση του νησιού.
Μετά, ένα μεγάλο κομμάτι του νησιού χωρίζεται σε πέντε ισότιμα κομμάτια, που κατανέμονται στις πέντε οικογένειες με κλήρο. Το υπόλοιπο νησί αποφασίζουν ότι θα ανήκει στο Δημόσιο.
Τώρα, συγκεκριμένα για το χρήμα:
Το κράτος τυπώνει 1,000,000 μονάδες και μοιράζει τις πεντακόσιες στις πέντε οικογένειες. Η κάθε οικογένεια παίρνει 100,000. Τα άλλα πεντακόσια χιλιάρικα τα κρατάει το κράτος για να φτιάξει ένα δρόμο γύρω από το νησί. Για να ξεκινήσει η οικονομία, το μεροκάματο ορίζεται στις δέκα μονάδες ημερησίως, και αφήνεται ελεύθερο στο εφεξής να διευθετηθεί από την ελεύθερη διεξαγωγή συναλλαγών.
Μετά από ένα χρόνο, το κράτος έχει καταναλώσει τα 500 χιλιάρικα και ο δρόμος γύρω από το νησί έχει πάει μόνο μέχρι τα μισά.
Συνεδριάζουν και αποφασίζουν ότι χρειάζονται ακόμα 500 χιλιάρικα για να αποπερατωθεί το έργο του δρόμου.
Που θα τα βρουν; Αν φορολογήσουν τους κατοίκους για 500 χιλιάρικα θα εξαφανιστεί το χρήμα από την αγορά. Είναι ολοφάνερο πως κάτι τέτοιο θα ήταν βλακεία από τις λίγες.
Και να τι αποφασίζουν: Το κράτος τυπώνει 500 χιλιάρικα ακόμα, και η δουλειά για την αποπεράτωση του δρόμου συνεχίζεται.
Το ίδιο γίνεται μετά, όταν ακόμα 500 χιλιάρικα χρειάζονται για να χτιστεί ένα σχολείο.
Στην αγορά τώρα κυκλοφορούν 2,000,000 μονάδες. Πόσα χρωστάει το κράτος; Τίποτα. Έγινε το χρήμα πληθωριστικό; Όχι βέβαια. Φτιάξανε δρόμο, φτιάξανε σχολείο. Αυτά είναι ανάπτυξη, και πράγματα βασικά και αναγκαία για περαιτέρω ανάπτυξη. Πόσα αναγκαστήκανε να πληρώσουν οι πολίτες σε φόρους; Τίποτα.
Αυτός είναι ο υγιής τρόπος χρηματοδότησης σε μια συγκεκριμένη, ανεξάρτητη κοινωνία.
Και τώρα για τη μεγάλη απάτη που μας έχει ρημάξει παγκόσμια τα τελευταία 300 χρόνια:
Ας πάμε λίγο πίσω, εκεί που ο δρόμος γύρω από το νησί έχει πάει μόνο μέχρι τα μισά.
Μέχρι τότε, φυσιολογικό είναι κάποιες από τις πέντε οικογένειες να τα έχουν πάει καλύτερα οικονομικά από τις υπόλοιπες. Και φυσιολογικό είναι αυτό να κακοφαίνεται σε κάποιους στο νησί, όσο δικαιολογημένο και να είναι.
Παρουσιάζεται λοιπόν κάποιος γραβατωμένος (ή και αγραβάτωτος, αλλά με συγκεκριμένο κούνημα) με κάμποσα κορνιζαρισμένα διπλώματα στο νησί, και λέει:
«Έχετε τις ανισότητες, διότι δεν χειρίζεστε την οικονομία σας επιστημονικά. Δώστε μου εμένα που ξέρω τι κάνω (ορίστε τα διπλώματά μου) το μονοπώλιο παραγωγής χρήματος και δεν θα έχετε πρόβλημα».
Ο τύπος ξεγελάει τους νησιώτες, και εκείνοι του δίνουν την ανεξέλεγκτη, μονοπωλιακή παραγωγή του χρήματος για την οικονομία του νησιού.
Τώρα λοιπόν που οι νησιώτες θέλουν 500 χιλιάρικα ακόμα να φτιάξουν το δρόμο, ο τύπος τα τυπώνει και τους τα δανείζει με τόκο 5%. Το ίδιο γίνεται με τα άλλα 500 χιλιάρικα που ζητάνε για να χτίσουν το σχολείο.
Τον σχολείο και ο δρόμος τελειώνουν. Αλλά τώρα, το νησιώτικο κράτος είναι χρεωμένο. Πόσα χρωστάει; Χρωστάει ένα εκατομμύριο με 5% παρακαλώ. Πως θα το ξεπληρώσουν; Μα, φορολογώντας τον κόσμο. Πως αλλιώς; Και ποιός έχει ξεκαρδιστεί στα γέλια για τους ηλίθιους που έχει καταφέρει να βάλει στη δουλειά για λογαριασμό του;
Ο παραπάνω πτυχιούχος απατεώνας. Μπράβο του βέβαια που κατάφερε να ξεγελάσει τους νησιώτες, σε τέτοιο βαθμό κιόλας. Αλλά, και με το «μπράβο», παραμένει ένας απατεώνας και τίποτα άλλο.
Γελάει τόσο πολύ ο τύπος με την ηλιθιότητα των νησιωτών, που αποφασίζει να πάει αλλού να μείνει. Εκεί οι νησιώτες του στέλνουν τα λεφτά που μαζεύουν αγκομαχώντας από τον ιδρώτα και το υστέρημα όλων των κατοίκων του νησιού. Εκεί επίσης πάνε και τον παρακαλάνε, όταν αυτός σαδιστικά επιμένει να αυξηθεί ακόμα περισσότερο η φορολογία στο νησί, ή όταν οι νησιώτες χρειάζονται λεφτά για να καλύψουν κάποια έκτακτη ανάγκη».
Το παραπάνω λέγεται φιλική προς τον αναγνώστη εξήγηση του πως δουλεύει το χρήμα.
Αν προτιμάτε την δεύτερη εκδοχή, με τον γραβατωμένο δηλαδή, αυτό σημαίνει ότι θέλετε να μείνετε στο ευρώ και να δουλεύετε για αυτόν τον πτυχιούχο απατεώνα μέχρι να πεθάνετε, χωρίς ελπίδα να δείτε άσπρη μέρα. Αν νομίζετε ότι η εκδοχή χωρίς τον γραβατωμένο είναι η πιο λογική, τότε ουσιαστικά πρεσβεύετε ότι η χώρα πρέπει να πάει σε εθνικό νόμισμα, χωρίς έκτακτους γραβατωμένους ληστές, όπως ο παραπάνω, να συμμετέχουν στη διαδικασία.