Ουτοπία "η απόλυτη γνώση"


Του Στέλιου Συρμόγλου

Πόσοι από εμάς, αλήθεια, δεν έχουμε αισθανθεί δραπέτες στις νεκροπόλεις του παρόντος και στους διάπορους συμπαντικούς κόσμους του μέλλοντος;
Πόσοι από εμάς, άλλωστε, δεν έχουμε σκεφτεί ότι στο αποτέλεσμα δεν μπορεί να υπάρχει τίποτα παραπάνω απ' ό,τι υπάρχει στο αίτιο, γιατί αν αυτό συνέβαινε το επιπλέον θα προερχόταν από το μηδέν; Εκ του μηδενός όμως δεν παράγεται μηδέν εν.

Οταν μάλιστα η σκέψη μας ή ακόμη και η αισθητική μας διαίσθηση ή και αυτή επιπροσθέτως η αισθητική μας αντίληψη, που μπορεί να περιχωρήσει και τις κατηγορίες του καθαρού ειδέναι, δεν είναι σε θέση να φτάσει στη γνώριση, όχι κάποιου απόθετου πράγματος που βρίσκεται πέρα από την αλήθεια, αλλά ούτε κάποιου απτού αντικειμένου του κόσμου τούτου, πως είναι δυνατόν ένας άνθρωπος μικρός ή μέγας να συλλάβει με τη σκέψη του τα τεκταινόμενα σ' ένα παιχνίδι του κόσμου, που δεν ξέρει τους κανόνες του, τους συμπαίκτες και τους χώρους που παίζεται;

Αν το μέχρι τώρα γνωστό Απόλυτο που περιλαμβάνει την τριάδα Φύση, Θεός, Ανθρωπος είναι νεκρό ή περνάει στη "φάση του τέλους του", ποιο πράγμα θα το υποκαταστήσει; Γιατί αν από την παραπάνω τριάδα μόνο η μία μονάδα, δηλαδή ο άνθρωπος είναι νεκρός, τότε το Απόλυτο δεν είναι μόνο νεκρό, αλλά δεν έχει νόημα ύπαρξης. Κι αυτό γιατι ο Θεός μπορεί να υπάρχει καθ' εαυτόν, αλλά αυτό δεν θα το ξέρει παρά ο ίδιος, αφού η νεκρή ανθρώπινη σκέψη, όντας μηδενική δεν θα μπορεί να γνωρίζει την ύπαρξή του. και επειδή η Φύση στερείται σκέψης θα είναι μεν υπαρκτή, αλλά αυτό δεν θα το ξέρει κανείς. Ετσι το Απόλυτο είναι μηδέν χωρίς την ύπαρξη της ανθρώπινης σκέψης.

Γι αυτό η "απόλυτη γνώση" που θα περιέχει τα πάντα, όντας σφαιρική και θα καταλήγει σ' ένα είδος σοφίας, είναι μια ουτοπία. Κι αυτό γιατί η σκέψη (συμπαντική ή μη) είναι πεπερασμένη.Το πεπερασμένο δν μπορεί από τη φύση του να γίνει ποτέ Απόλυτο. Αρα η "απόλυτη γνώση" είναι ανέφικτη. Από τη στιγμή που η σκέψη προσπαθεί να καταλάβει, θηρεύει και άρα φιλοσοφεί. δεν μπορεί επομένως να είναι μεταφιλοσοφική. Και αφού δεν είναι καθαρά ερωτηματική, μπορεί να είναι καθαρά αποθετική, μεταφυσική, αποφατική και άρα μεσσιανική ή αποκαλυπτική. Μόνο που εδώ δεν μπορεί να διακρίνει κανένας το που βρίσκεται το καινούργιο αυτής της σκέψης.

Το σοβαρό και το ασήμαντο, το τραγικό και το κωμικό, το αποκαλυπτικό και το γνωσιολογικό, το ενταύθα και το εκείθεν, το εντεύθεν και το επέκεινα, η μονάδα και η δυάδα, το μηδέν και το άπειρο, ο χρόνος και ο θάνατος, η γένεση και το τέλος, βρίσκονται μέσα στο παιχνίδι του ανθρώπου που είναι το "κυκλικό επαναληπτικό". Επομένως και η σκέψη ανακυκλώνεται, χωρίς να μπορεί να δώσει κάτι το πρωτόγνωρο, το πέραν αυτών που μέχρι σήμερα έχει συλλάβει.

Η παντογνωσία προυποθέτει απειρότητα και αιωνιότητα. Το ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να παραβρεθεί στη γέννεσή του και στο θάνατό του, δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να ρωτήσει για την αρχή του κόσμου, την ύπαρξή ή την προύπαρξή του και τον επερχόμενο θάνατό του. Κι αν ακόμη κανένα φιλοσοφικό σύστημα δεν μπορεί να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά, αυτό δεν σημαίνει ότι η φιλοσοφία δεν έχει λόγο ύπαρξης. Αν η φιλοσοφική σκέψη μετονομασθεί σε στοχασμό και θέσει τα ίδια ή και άλλα ερωτήματα με τον ίδιο ή άλλο τρόπο, θα αλλάξει τίποτα στο αποτέλεσμα;

Και βέβαια όχι. Υπάρχουν ερωτήματα που η επιστήμη αφήνει αναπάντητα. Θα την καταργήσουμε, επειδή δεν μπορεί να μετατραπεί σε παντογνωστικό σύστημα; Θα πρέπει να λειτουργούμε κάτω από την επίδραση του μηδενιστικού συνδρόμου;
Νεότερη Παλαιότερη
--------------
Ακούστε το τελευταίο ηχητικό από τη ΜΕΣΗ ΓΡΑΜΜΗ


Η Freepen.gr ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα / αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους και δε σημαίνει πως τα υιοθετεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω e-mail