 |
| gancheva / pixabay |
Στη Σπάρτη, μετά τη θανάτωση των απεσταλμένων των Περσών, ξέσπασε ένα ακραίο φαινόμενο, το οποίο οι Σπαρτιάτες το ονόμασαν «η μάνητα του Ταλθυβίου». Το απέδωσαν στη δολοφονία των Περσών κηρύκων την οποία και συνέδεσαν με το ναό του Ταλθυβίου, στους απόγονους του οποίου, τους Ταλθυβιάδες, είχε δοθεί το τιμητικό προνόμιο να αποτελούν τους κήρυκες της Σπάρτης.
Επειδή το φαινόμενο επέμενε σε διάρκεια οι Σπαρτιάτες έκαναν θυσίες. Η κατάσταση όμως, δεν άλλαζε. Οι Λακεδαιμόνιοι αγαναχτούσαν και θεωρούσαν αυτό που συνέβαινε μεγάλη συμφορά. Κατέληξαν πως για να απαλλαγούν από αυτό το μένος θα έπρεπε να «εξαγνιστούν» από την πράξη τους. Συγκάλεσαν τη συνέλευση των πολιτών τους και ο κήρυκας φώναξε: «Ποιος Σπαρτιάτης δέχεται με τη θέλησή του να δώσει τη ζωή του για τη Σπάρτη;». Τότε δύο Σπαρτιάτες, ο Σπερθίας, ο γιος του Ανηρίστου, και ο Βούλις, ο γιος του Νικολάου, που ήταν προικισμένοι με χαρίσματα και από την πλουσιότερη τάξη της πόλης, ανέλαβαν εθελοντικά να τιμωρηθούν από τον Ξέρξη, τον διάδοχο του Δαρείου, για τη θανάτωση των κηρύκων. Έτσι, οι Σπαρτιάτες τους έστειλαν στους Πέρσες για να θανατωθούν.
Το ήθος των δύο Σπαρτιατών δε σταματάει στο σημείο αυτό. Στην πορεία τους προς τα Σούσα, την πρωτεύουσα της Περσίας, στάθμευσαν στην αυλή του Υδάρνη. Ο Υδάρνης, Πέρσης στην καταγωγή, ήταν διοικητής των στρατιωτικών δυνάμεων στις παραθαλάσσιες περιοχές της Μικράς Ασίας. Τους φιλοξένησε και κατά τη διάρκεια του γεύματος τους ρώτησε γιατί δε δέχονταν να γίνουν φίλοι του Πέρση βασιλιά, εξηγώντας τους ότι επειδή είναι άντρες με αρετή, ο Ξέρξης θα τους παραχωρούσε μία περιοχή της Ελλάδας να την εξουσιάζουν. Αυτοί του αποκρίθηκαν πως μπορεί εκείνος, ο Υδάρνης, να γνώριζε πολύ καλά πώς ζουν οι δούλοι, όμως δεν είχε δοκιμάσει την ελευθερία. Και ότι αν κάποτε τη δοκίμαζε, τότε θα τους συμβούλευε να αγωνίζονται για αυτήν όχι μονάχα με δόρατα, αλλά και με τσεκούρια!
Αξιοθαύμαστη στάθηκε και η μετέπειτα τολμηρή στάση των δύο αντρών. Όταν έφτασαν στα Σούσα παρουσιάστηκαν στον Πέρση βασιλιά. Οι σωματοφύλακές του τους πρόσταζαν, ασκώντας βία, να πέσουν και να προσκυνήσουν το βασιλιά τους. Εκείνοι δε δέχτηκαν με κανένα τρόπο, όσο κι αν εκείνοι τους έσπρωχναν το κεφάλι προς τα κάτω. Οι δύο Σπαρτιάτες εξήγησαν ότι ούτε στο νόμο τους ήταν γραμμένο να προσκυνούν άνθρωπο, ούτε για αυτό το λόγο είχαν έρθει. Κατόπιν, αποκάλυψαν στον Ξέρξη πως τους έστειλαν οι Λακεδαιμόνιοι ως αντιστάθμισμα για τους κήρυκες που θανατώθηκαν στη Σπάρτη, για να πληρώσουν εκείνοι για το θάνατό τους!
Σημασία λοιπόν, δεν έχει το αν θα πεθάνουμε ή ορθότερα, το αν θα φύγουμε από τον κόσμο ετούτο. Αυτό είναι σίγουρο. Κανείς δεν μένει εδώ. Σημασία έχει το πώς θα φύγουμε. Διότι, το σώμα μας θα καταλήξει στο χώμα, η ψυχή μας θα πάει αλλού, αλλά το πνεύμα μας θα παραμείνει ζωντανό, τόσο στο εδώ, όσο και στο αλλού. Και τι είναι το πνεύμα μας; Είναι οι πράξεις μας, τα λόγια μας, τα έργα μας.
Η καταιγιστική παρουσίαση αριθμών θανάτων από έναν ιό και της απειλής του πολέμου σε περίπτωση μη αποδοχής του ακρωτηριασμού θαλάσσιων ζωνών ή και εδαφών της πατρίδας μας, ενέχει τον κίνδυνο να «θανατώσουμε» την ψυχή και το πνεύμα μας πριν από το σώμα μας.
Το βάθος ψυχής και το ηρωικό πνεύμα των δύο Σπαρτιατών, του Σπερθία και του Βούλι, έρχονται να μας υπενθυμίσουν το ήθος που πρέπει να διαθέτουμε κατά τη διάρκεια της ζωής μας, την ουσία της έννοιας κοινωνική ευθύνη, την αυταπάρνηση που χρειάζεται να έχουμε απέναντι στον πλούτο, τη βαρύτητα που απαιτείται να δίνουμε στην έννοια της ελευθερίας, την άρνηση να σκύβουμε το κεφάλι σε οποιονδήποτε άνθρωπο, το πώς πρέπει να αντιλαμβανόμαστε το ενδεχόμενο του σωματικού θανάτου, το πώς να στεκόμαστε απέναντί του και τις αξίες που οφείλουμε να υπερασπιζόμαστε, ακόμα και με την ίδια μας τη ζωή.
Μαργέλης Κωνσταντίνος
Άγιος Πέτρος, Λευκάδας, 27 Νοεμβρίου 2020
Πηγή:
Ηρόδοτος, «Ιστορίαι» - https://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/library/browse.html?text_id=30&page=177