Κάτι το οποίο με προβληματίζει έντονα για την επιχείρηση IRINI, που διεξάγεται εγγύς του Λιβυκού πελάγους για να μη γίνει μεταφορά στρατιωτικής βοήθειας στη Λιβύη, είναι το πώς θα αντιδράσει η Τουρκία η οποία έδειξε ότι οποιαδήποτε επιχείρηση δεν τη συμφέρει να προσπαθεί να φέρνει προσχώματα.
Δημήτρης Τσαϊλάς
υποναύαρχος ε.α.
Ένα, λοιπόν, από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα που προκύπτουν από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, είναι εάν τα παράκτια κράτη μπορούν να ελέγξουν τη συλλογή πληροφοριών από άλλα κράτη στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ). Πολλοί μελετητές προσπάθησαν να απαντήσουν σε αυτή την ερώτηση.
Επί του παρόντος, η πλειοψηφική θέση είναι ότι «τέτοια συγκέντρωση πληροφοριών» ή δραστηριότητες ξένων κρατών στην ΑΟΖ του παράκτιου κράτους είναι ασκήσεις με ελευθερία πλοήγησης και δεν υπόκεινται στη δικαιοδοσία του παράκτιου κράτους. Ωστόσο, ελλείψει έγκυρης νομικής απόφασης για το θέμα, και με πολλά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας και Κίνας, να είναι έντονα προκλητικά γι’ αυτή τη θέση, το ζήτημα αυτό παραμένει πολύ αμφισβητούμενο.
Εξίσου σημαντικό είναι το ζήτημα εάν ένα παράκτιο κράτος μπορεί να παρέμβει με τα δικαιώματα πλοήγησης και πτήσης άλλων κρατών στην ΑΟΖ για σκοπούς συλλογής πληροφοριών για θέματα ασφάλειας στη θάλασσα.