Η επιμονή τούτης της γραφίδας στην απογύμνωση της αλήθειας μας μάλλον δυσαρεστεί και απωθεί, αφού για πολλούς η καλοκαιρινή ραστώνη είναι αποτρεπτική για κάθε είδους σοβαρό προβληματισμό, πολύ περισσότερο για όσους έχουν τη δυνατότητα να "διαγκωνίζονται" για την εξασφάλιση της ξαπλώστρας σε κάποια παραλία, έχοντας εγκαταλείψει προς το παρόν το τη ραθυμία και το συνεχές χάσμημα του καναπέ και το βαυκάλημα της τηλετύφλωσης.
Οι εξελίξεις ωστόσο τρέχουν. Κι εμείς ασθμαίνοντες τρέχουμε πίσω από τα γεγονότα, έχοντας πάντα έτοιμη τη δικαιολογία για να υποστηρίξουμε την αυτάρεσκη απραγία μας. Και δεν έχουμε συνειδητοποιήσει εν πολλοίς ότι μέχρι τώρα όλα "εν ύπνω και κατ' όναρ" μας τα επιβάλλουν οι τωρινοί και οι εν δυνάμει "σωτήρες" μας.
Οι "δικαιολογίες" όμως συνήθως ξεθωριάζουν και υποχωρούν υπό το εύρος της δικής μας ευθύνης. Το μαρτυρολόγιο της κοινωνίας, εξάλλου, δεν τελειώνει ούτε με τις πομφολυγώδεις δηλώσεις αισιοδοξίας των κυβερνητικών εταίρων της συμφοράς περί "δίκαιης ανάπτυξης" κι άλλων φληναφημάτων, ούτε με την καλοκαιρινή πρόσκαιρη "ευτυχία" μας.
Οσο συνεχίζουμε να επιτρέπουμε να επιχύνεται ύπνος επί των οφθαλμών μας, εξαιτίας και των υπνογόνων πρακτικών και μεθοδεύσεων των κυβερνώντων, τότε με δεδομένο ότι όσα διαδραματίζονται στη χώρα μας δεν είναι και αποκομμένα από την εθνική μας μνήμη, θα είναι πολυδιήγητη η περιπέτειά μας ως κοινωνία και έθνος.
Και αναφέρομαι στην εθνική μας μνήμη, γιατί η μνήμη σ' ένα λαό δεν μπορεί να είναι απλώς η καταγραφή απολιθωμένων γεγονότων, αλλά η κριτική πορεία μέσα απ' αυτά. Ο,τι δεν αναλύεται, πεθαίνει. Ενας λαός έχει μνήμη κι όταν μπορεί να ξεχάσει και είναι αμνήμονας κι όταν θυμάται. Χρειάζεται κριτικός νους και ταυτόχρονα μια έγερση πάνω από την ιστορία.
Τίποτα δεν μπορεί να έχει σημασία από τα παρελθόντα, αν τα εκλάβουμε ως δεδομένο. Αν όμως το δούμε μέσα στις συναρτήσεις που το γέννησαν, τότε προσλαμβάνει τη σημασία του και δηλώνει τη χρησιμότητά του, την αποδοκιμασία του, την καταδίκη του, την αποφυγή του.
Χρειάζεται η κριτική μνήμη στο λαό. Μόνον ο λαός που φροντίζει να διατηρεί τις μνήμες του και να είναι ώριμος, χωρίς να περιμένει να ωριμάσουν οι γύψοι των καθεστώτων,μπορεί να κοιτάζει μπροστά.
Η ακρισία καταστρέφει τη μνήμη ή τη σηματοδοτεί με τρόπο αποπροσανατολιστικό, οπότε πάλι την αχρηστεύει. Τότε η πολιτική εμπειρία στο λαό παύει να λειτουργεί.
Σαν να είναι πρωτάνθρωποι. Χωρίς δηλαδή παρελθόν. Ακριβώς η παντεποπτική μνήμη είναι η πολιτική εμπειρία. Και εμπειρία δεν έχει ένας άνθρωπος ή ένας λαός που έζησε απαραίτητα πολλά, αλλά όποιος έδωσε κίνηση και δυναμισμό στην πείρα του. Εμπειρία είναι η μετάπλαση της πείρας σε βίωμα.