 |
| Αγόρια παρακολουθούν τον καπνό που αναδύεται κατά τη διάρκεια ισραηλινών επιδρομών ανατολικά της Ράφα στη νότια Λωρίδα της Γάζας στις 13 Μαΐου 2024 - ΑFΡ |
Το Ισραήλ απειλεί εδώ και μήνες με μια πλήρους κλίμακας εισβολή στην πόλη Ράφα της Γάζας, με την κυβέρνηση των ΗΠΑ να προειδοποιεί με καθυστέρηση για την κίνηση αυτή και να καλεί σε κατάπαυση του πυρός. Ωστόσο, η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει κάνει σταθερά κωλοτούμπες στο θέμα και αρνήθηκε να λάβει σοβαρά μέτρα για να πιέσει το Ισραήλ να καταλήξει σε συμφωνία.
Ο Robert Inlakesh είναι πολιτικός αναλυτής, δημοσιογράφος και σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ που ζει σήμερα στο Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο. Έχει κάνει ρεπορτάζ και έχει ζήσει στα παλαιστινιακά εδάφη και σήμερα συνεργάζεται με το Quds News. Σκηνοθέτης της ταινίας «Κλοπή του αιώνα»: Trump's Palestine-Israel Catastrophe». - RUSSIA TODAY / Παρουσίαση Freepen.gr
Στις 6 Μαΐου, η Χαμάς ανακοίνωσε δημοσίως ότι είχε αποδεχθεί μια πρόταση κατάπαυσης του πυρός, προκαλώντας πανηγυρισμούς σε όλη τη Γάζα. Οι χαρές όμως ήταν βραχύβιες, καθώς η ισραηλινή κυβέρνηση επανέλαβε την άρνησή της να δεχτεί μια συμφωνία και δεσμεύτηκε αντ' αυτού να ξεκινήσει χερσαία επιχείρηση στη νοτιότερη πόλη της Γάζας, παρά τις αντιρρήσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε μάλιστα πως «η επόμενη μέρα είναι η μέρα μετά τη Χαμάς. Όλης της Χαμάς", πράγμα που σημαίνει ότι δεν υπάρχει συμφωνία κατάπαυσης του πυρός την οποία θα αποδεχθεί.
Παρά το γεγονός πως ο ισραηλινός στρατός κατέλαβε το πέρασμα της Ράφα μεταξύ της Γάζας και της Αιγύπτου, πέραν του ότι σκότωσε δεκάδες αμάχους μετά από βομβαρδισμούς σε 100 στόχους σε όλη τη Ράφα, το Ισραήλ ανακοίνωσε πως έστειλε αντιπροσωπεία στο Κάιρο για να «εξαντλήσει» όλες τις δυνατότητες επίτευξης κατάπαυσης του πυρός. Όπως θα αποδεικνυόταν αργότερα, η πρόταση κατάπαυσης του πυρός που αποδέχθηκε η Χαμάς ήταν σχεδόν πανομοιότυπη με εκείνη που είχε συνταχθεί από τη CIA και τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες και την οποία ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν εξήρε ως «ισχυρή πρόταση».
Εν τω μεταξύ, σε πόλεις όπως η Χάιφα και το Τελ Αβίβ, Ισραηλινοί διαδηλωτές -με επικεφαλής τις οικογένειες των αιχμαλώτων που κρατούνταν στη Γάζα- είχαν βγει στους δρόμους για να απαιτήσουν από την κυβέρνησή τους να αποδεχτεί τους όρους κατάπαυσης του πυρός, οι οποίοι περιλάμβαναν την απελευθέρωση όλων των Ισραηλινών κρατουμένων. Συγκρουόμενοι με την αστυνομία και χαρακτηρίζοντας ψεύτες την κυβέρνηση Νετανιάχου, οι διαδηλωτές απείλησαν να κάψουν τη χώρα αν δεν απελευθερωθούν οι κρατούμενοι τους.
Η απάντηση των ΗΠΑ την αμέσως επόμενη ημέρα ήταν να εκφοβίσουν τους δημοσιογράφους λέγοντάς τους ότι όλος ο κόσμος έκανε λάθος και πως η Χαμάς δεν είχε αποδεχτεί καμία πρόταση κατάπαυσης του πυρός. Δεν άργησε να έρθει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν να καθίσει σε συνέντευξη στο CNN και να δηλώσει ότι δε θα προμήθευε το Ισραήλ με επιθετικά όπλα που θα χρησιμοποιούνταν σε μια «μεγάλη εισβολή» στη Ράφα. Αυτό που αρνήθηκε να κάνει, ωστόσο, ήταν να ορίσει τι σημαίνει μεγάλη εισβολή - και πού είναι η κόκκινη γραμμή.
Αυτή η ασαφής προσέγγιση έρχεται μετά την παραβίαση από τον ισραηλινό στρατό των όρων της συμφωνίας του Καμπ Ντέιβιντ του 1979, με την οποία εξομαλύνθηκαν οι σχέσεις μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ, με την εισβολή σε αυτό που είναι γνωστό ως διάδρομος Φιλαδέλφειας στη νότια Γάζα. Ο ισραηλινός στρατός όχι μόνο έστειλε τις Ταξιαρχίες Γκιβάτι, οι οποίες δημοσίευσαν βίντεο με τους εαυτούς τους να συντρίβουν απερίσκεπτα το συνοριακό πέρασμα για πλάκα, αλλά επίσης σφράγισαν τη βασική οδό βοήθειας προς τον άμαχο πληθυσμό της Γάζας, ο οποίος βρίσκεται στα πρόθυρα της πείνας.
Μια αδύναμη και συγκεχυμένη αμερικανική προσέγγιση
Η ισραηλινή κυβέρνηση απειλεί να εισβάλει στη Ράφα από τις αρχές του έτους, με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου να διαβεβαιώνει επανειλημμένα, από τις αρχές Φεβρουαρίου, ότι το Ισραήλ θα «χάσει τον πόλεμο» αν δεν υπάρξει εισβολή. Είναι μια κίνηση που οι ΗΠΑ όχι μόνο λένε πως θα σημάνει ήττα στρατιωτικά, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι απειλεί τη ζωή πάνω από ένα εκατομμύριο αμάχων, οι περισσότεροι από τους οποίους δεν έχουν πουθενά αλλού να πάνε.
Στις αρχές Μαρτίου, ο Μπάιντεν παραχώρησε μια συγκεχυμένη συνέντευξη στο MSNBC, όπου επανειλημμένα αντιφάσκει με τον εαυτό του όταν αναφέρεται στο θέμα της ισραηλινής εισβολής στη Ράφα.
Ενώ ισχυρίστηκε ότι η είσοδος στη Ράφα αποτελεί «κόκκινη γραμμή», στη συνέχεια είπε πως «δεν υπάρχει κόκκινη γραμμή [όπου] θα κόψω όλα τα όπλα... αλλά υπάρχουν κόκκινες γραμμές που αν τις διασχίσει», πριν φαίνεται να χάνει τον ειρμό της σκέψης του.
Οι ξαφνικές αλλαγές στην στάση των φορέων χάραξης πολιτικής στην Ουάσινγκτον δεν περιορίζονται μόνο στη συνέντευξη του Μπάιντεν στο MSNBC. Στις αρχές Φεβρουαρίου, οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι θα αντιταχθούν σε μια εισβολή στη Ράφα, χαρακτηρίζοντάς την «καταστροφή», στην οποία ο Ισραηλινός πρωθυπουργός απάντησε πως ετοιμάζει τις δυνάμεις του για εισβολή - και αύξησε τις αεροπορικές επιθέσεις στην περιοχή. Ωστόσο, στα μέσα Φεβρουαρίου η κυβέρνηση των ΗΠΑ προετοίμασε ένα πακέτο στρατιωτικής βοήθειας ύψους 14 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το Ισραήλ και θα συνέχιζε να λέει ότι θα μπορούσε να υποστηρίξει μόνο μια περιορισμένη εισβολή στη Ράφα.
Στη συνέχεια, εμφανίστηκαν αναφορές που επικαλούμενες ανώνυμους αξιωματούχους των ΗΠΑ, οι οποίες ισχυρίζονταν πως ο Μπάιντεν είχε αρχίσει να απογοητεύεται από τον Νετανιάχου και πως τον είχε βρίσει κιόλας. Υπήρξε τότε η αμερικανική ώθηση προς μια «εκεχειρία έξι εβδομάδων» τον Μάρτιο, για την οποία ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε δημοσίως ότι ήλπιζε να συμβεί πριν από τον ιερό μουσουλμανικό μήνα του Ραμαζανιού. Ακόμα και τώρα, η κυβέρνηση Μπάιντεν εξακολουθεί να μιλάει για μια υποτιθέμενη «κατάπαυση του πυρός έξι εβδομάδων», παρά το γεγονός ότι η δική της πρόταση προς τη Χαμάς είναι μια λεπτομερής συμφωνία σχεδιασμένη να τερματίσει τον πόλεμο ή τουλάχιστον να διαρκέσει αρκετούς μήνες.
Σιωπηλά, οι ΗΠΑ ενέκριναν πάνω από 100 μεταφορές όπλων για να βοηθήσουν την πολεμική προσπάθεια κατά της Γάζας, στις οποίες χρησιμοποίησαν παραθυράκια για να αποφύγουν τους νέους νόμους της ίδιας της Ουάσιγκτον για τις πωλήσεις όπλων. Στη συνέχεια, δύο εβδομάδες πριν από το τέλος του Ραμαζανιού, οι ΗΠΑ απείχαν τελικά από την ψηφοφορία του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (ΣΑΗΕ), το οποίο κάλεσε το Ισραήλ να εφαρμόσει κατάπαυση του πυρός μέχρι το τέλος του ιερού μήνα των μουσουλμάνων. Σε απάντηση, το Ισραήλ ακύρωσε αμέσως την προσχεδιασμένη επίσκεψη μιας αμερικανικής αντιπροσωπείας υψηλού επιπέδου στο Τελ Αβίβ.
Ωστόσο, το αμέσως επόμενο πρωί, μετά την ψήφιση του ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι το ψήφισμα δεν ήταν δεσμευτικό. Αυτό όχι μόνο σήμαινε ότι η Ουάσινγκτον αρνιόταν την πραγματικότητα της διεθνώς κατανοητής συναίνεσης πως όλες οι ψηφοφορίες του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ είναι από τη φύση τους δεσμευτικές, αλλά και ότι θα επέτρεπε στο Ισραήλ να παραβιάσει το ψήφισμα. Έτσι, παρόλο που η Ουάσιγκτον πήρε τεχνικά ένα μέτρο για να πιέσει προσωρινά τον σύμμαχό της, την επόμενη κιόλας ημέρα άσκησε άτυπο βέτο στο ψήφισμα, σηματοδοτώντας στην ισραηλινή κυβέρνηση πως θα διατηρούσε την αμερικανική υποστήριξη ό,τι κι αν γινόταν.
Ενώ παραδέχεται ότι η εισβολή στη Ράφα θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε μαζικές δολοφονίες Παλαιστινίων πολιτών και θα εμποδίσει τις μεταφορές ανθρωπιστικής βοήθειας κατά τη διάρκεια ενός επικείμενου λιμού, και πως δε θα οδηγήσει στην κατάρρευση της Χαμάς ή στην επιστροφή των ισραηλινών κρατουμένων, η κυβέρνηση των ΗΠΑ στην πραγματικότητα δεν κάνει τίποτα.
Οι ΗΠΑ είχαν σχεδόν επτά μήνες στη διάθεσή τους για να διαμορφώσουν μια συνεκτική πολιτική όσον αφορά τους στόχους και τις κόκκινες γραμμές τους στον πόλεμο Γάζας-Ισραήλ, ωστόσο δεν μπορούν να διατυπώσουν ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές τους - και ποια εκεχειρία επιθυμούν ακόμη - χωρίς να αντιφάσκουν συνεχώς με τον εαυτό τους. Τα δυτικά εταιρικά μέσα ενημέρωσης επισημαίνουν τώρα την αναβολή μιας μοναδικής αποστολής όπλων προς το Ισραήλ από την κυβέρνηση Μπάιντεν, λες και αυτό συνιστά πίεση. Αλλά οι ΗΠΑ δεν έκαναν τίποτα για να αναγκάσουν το Ισραήλ να επιτρέψει τη διέλευση βοήθειας από το πέρασμα της Ράφα, κάτι που κάλεσαν αμέσως το Ισραήλ να κάνει.
Σε αυτό το σημείο, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δε βοηθά στην επίτευξη των δημοσίως δηλωμένων πολεμικών στόχων του Ισραήλ, δεν βοηθά τις οικογένειες των ισραηλινών κρατουμένων και δεν έχει καταφέρει να επιτύχει κατάπαυση του πυρός ή επαρκή μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Αντ' αυτού, ο Τζο Μπάιντεν φαίνεται να κάνει ένα πράγμα - να βοηθά τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου να παρατείνει τη σύγκρουση, χωρίς τελικό στόχο, χωρίς στρατηγική εξόδου και χωρίς πολιτική λύση ή έστω την πιο βασική ιδέα μιας μεταπολεμικής κατάστασης στον ορίζοντα. Αν μη τι άλλο, η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει αποδειχθεί ανίκανη να διαδραματίσει οποιονδήποτε εποικοδομητικό ρόλο προς όφελος οποιασδήποτε πλευράς. Στην πραγματικότητα, είναι επιζήμια για την κατάσταση. Αν είχαν απομείνει άνθρωποι με συνείδηση στην Ουάσιγκτον, θα προέτρεπαν τους συναδέλφους τους να κάνουν στην άκρη και να παραδώσουν το ζήτημα σε έθνη με συνεκτικές πλατφόρμες εξωτερικής πολιτικής και έξυπνους διπλωμάτες.