 |
| Αlexey NΙΚΟLSKY / SPUΤΝΙΚ / ΑFP |
Δυτικοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι τα έθνη των BRICS "κινδυνεύουν να γίνουν υποτελείς της Κίνας", υποστηρίζοντας πως άλλα μέλη της ομάδας (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Νότια Αφρική) κυριαρχούνται συνολικά από το Πεκίνο όσον αφορά την οικονομική επιρροή και επιρροή.
Από τον Timur Fomenko, πολιτικό αναλυτή - Russia Today / Παρουσίαση Freepen.gr
Σύμφωνα με ένα πρόσφατο άρθρο των Financial Times, αυτό έχει καταστήσει τους BRICS πληρεξούσιο για την αντιπαλότητα της Κίνας με τις ΗΠΑ, με το Πεκίνο να σέρνει τους εταίρους του στην αντιπαράθεση. Ο συγγραφέας συνεχίζει να περιγράφει την ομάδα με εξαιρετικά συγκαταβατικούς όρους, λέγοντας ότι είναι χτισμένη πάνω σε κάτι περισσότερο από "δυσαρέσκεια" και "προκλητική ρητορική" εναντίον του "πλούσιου κόσμου".
Σχόλια όπως αυτό δεν καταλαβαίνουν το BRICS ή τους στόχους του. Κατηγορώντας την Κίνα πως προσπαθεί να επιβάλει ευθυγράμμιση σε χώρες που εξακολουθούν να θέλουν ουδέτερους ή ευνοϊκούς δεσμούς με τη Δύση χάνει το όλο θέμα. Οι BRICS εξελίσσονται για να γίνει ένα φόρουμ για τα αναπτυξιακά συμφέροντα των χωρών του Παγκόσμιου Νότου. Δεν έχει καμία σχέση με την ιδεολογική ή στρατιωτική ευθυγράμμιση, αλλά έχει να κάνει με το να επιτρέψει σε αυτές τις χώρες να εξασφαλίσουν τον πολιτικό χώρο για να προωθήσουν τη δική τους ανάπτυξη μέσω της δημιουργίας ενός πολυπολικού περιβάλλοντος και να παρακάμψουν τους περιορισμούς του δυτικού μοντέλου, το οποίο αξιοποιεί την ανάπτυξη των χωρών με βάση ένα αποκλειστικό σύνολο ιδεολογικών και στρατηγικών όρων και προϋποθέσεων.
Για να το καταλάβουμε αυτό, πρέπει να αντιληφθούμε ότι η ανάπτυξη μιας χώρας δεν είναι απλή. Είναι εύκολο να επικαλεστεί κανείς τον δεξιό μύθο πως "ο σοσιαλισμός είναι μια αποτυχία" και ότι ορισμένες χώρες του Παγκόσμιου Νότου φέρουν την αποκλειστική ευθύνη για τη δική τους φτώχεια ή αταξία. Είναι πιο περίπλοκο από αυτό. Για να πετύχει οποιαδήποτε επιχείρηση, χρειάζεστε κεφάλαιο και αγορές, και φυσικά μπορείτε να πάρετε μόνο κεφάλαια και αγορές όπου υπάρχουν ήδη. Όπως συμβαίνει, τα τελευταία τετρακόσια χρόνια η κατανομή του παγκόσμιου κεφαλαίου και των αγορών κυριαρχείται από ένα αποκλειστικό σύνολο χωρών (τη Δύση) που πέτυχαν τις θέσεις τους μέσω της βίας και της εκμετάλλευσης και στη συνέχεια επέτρεψαν την πρόσβαση στον πλούτο τους υπό συνθήκες ευνοϊκές για τον εαυτό τους.
Αυτό σημαίνει ότι οι χώρες του Παγκόσμιου Νότου δεν είναι σε θέση να αναπτυχθούν αν δεν υποταχθούν στην πολιτική τάξη και τους κανόνες που θέτει η Δύση, οι οποίοι είναι βαριά στημένοι εναντίον τους για να διατηρήσουν αυτό το καθιερωμένο κεφάλαιο και πλούτο στον ίδιο τόπο. Τώρα, ενώ υπάρχουν ορισμένες χώρες που πραγματοποίησαν με επιτυχία τη μετάβαση από τη φτώχεια στον πλούτο, όπως η Νότια Κορέα, έγινε μόνο με την υποταγή στις ΗΠΑ και θυσιάζοντας έτσι την εθνική κυριαρχία και την στρατηγική αυτονομία. Από την άλλη πλευρά, τα έθνη που επιλέγουν να επαναστατήσουν ενάντια στη Δυτική τάξη, ιδιαίτερα τα μεγαλύτερα, όπως το Ιράν, βρίσκουν τη διαδρομή προς την ανάπτυξή τους βίαια μπλοκαρισμένη καθώς στερούνται των κεφαλαιαγορών και των εξαγωγικών αγορών που παρέχει η Δύση.
Ως εκ τούτου, οι επιλογές ανάπτυξης των χωρών του Παγκόσμιου Νότου έχουν παραδοσιακά μπλοκαριστεί από τη Δυτική κυριαρχία του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ωστόσο, ο κόσμος αλλάζει τώρα. Οι ΗΠΑ έκαναν το στρατηγικό λάθος να ενσωματώσουν την Κίνα στην παγκόσμια οικονομία με την πεποίθηση ότι η οικονομία της ελεύθερης αγοράς θα προαναγγέλλει τον ιδεολογικό μετασχηματισμό της για να ανταποκριθεί στους όρους και τις προϋποθέσεις της Αμερικής, αλλά δεν το έκανε. Τώρα, η Κίνα ανεβαίνει, η οποία έχει δημιουργήσει έναν πολιτικό χώρο για τις χώρες του Παγκόσμιου Νότου να καθιερώσουν την οικονομική τους ανάπτυξη έξω από τη φούσκα που κυριαρχείται από τη Δύση. Αυτή ήταν η κύρια κινητήρια δύναμη για σχέδια όπως η πρωτοβουλία Belt and Road (BRI). Φυσικά, οι ΗΠΑ ανταποκρίθηκαν τώρα σε αυτή τη μετατόπιση των παγκόσμιων ρευμάτων επιδιώκοντας να καταστείλουν την άνοδο της Κίνας, αποδεικνύοντας τι βρίσκεται μπροστά για κάθε αναπτυσσόμενο έθνος εάν προσπαθήσει να αναπτυχθεί με τους δικούς του όρους.
Σε αυτό το νέο γεωπολιτικό περιβάλλον, η στρατηγική σημασία των BRICS έχει αυξηθεί κυρίως επειδή αντιπροσωπεύει μια λέσχη για τις χώρες του Παγκόσμιου Νότου να συνεργαστούν στη διαμόρφωση μιας οικονομίας του μέλλοντος εκτός της Δυτικής κυριαρχίας. Αυτό δεν είναι, όπως το απεικονίζουν παραπλανητικά οι Financial Times, ένα "μπλοκ υπό την ηγεσία της Κίνας" ακριβώς επειδή βασίζεται στην παράδοση της μη ευθυγράμμισης. Έτσι, ενώ οι FT προσπαθούν να υποστηρίξούν πως η Βραζιλία που επιδιώκει μεγαλύτερους εμπορικούς δεσμούς είναι μια αντίφαση ή επισημαίνουν τις διαφορές της Ινδίας με την Κίνα, αυτό είναι παραπλανητικό. Οι BRICS δεν αφορούν μια επιλογή "είτε/ή", αλλά την εργασία για τη δημιουργία ενός πολυπολικού περιβάλλοντος ακριβώς για την αντιμετώπιση της κυριαρχίας που ασκεί σήμερα η Δύση.
Ως εκ τούτου, η ίδια η Κίνα δεν είναι καν πραγματικά ενάντια στους δεσμούς με τη Δύση, αλλά μάλλον συγκεκριμένα ενάντια στην προσπάθεια των ΗΠΑ να τους υπονομεύσουν. Ενώ οργανώσεις όπως το ΝΑΤΟ είναι συμμαχίες μηδενικού αθροίσματος που έχουν σχεδιαστεί για να συμπληρώσουν τους στρατηγικούς στόχους των ΗΠΑ και, ως εκ τούτου, να προωθήσουν μια ιδεολογική αποστολή, οι BRICS είναι πιο ρεαλιστικοί και πρακτικοί. Ως εκ τούτου, πολλά έθνη έχουν υποβάλει αίτηση για να ενταχθούν σε αυτήν επειδή είναι μια εναλλακτική λύση σε αυτούς τους θεσμούς που κυριαρχούνται από τη Δύση.