Η συζήτηση απομόχλευσης, μείωσης του
χρέους δηλαδή, ήταν καθαρά υποκριτική – αφού τόσο οι Ρεπουμπλικάνοι, όσο
και οι Δημοκρατικοί, συνεχίζουν να αγνοούν τον «δημοσιονομικό ελέφαντα»
στην αίθουσα: τον κολοσσιαίο και αυξανόμενο στρατιωτικό εξοπλισμό. Εν
προκειμένω, αν και οι κοινωνικές δαπάνες έχουν μειωθεί απότομα από το
2011, οι ΗΠΑ μόλις ενέκριναν το μεγαλύτερο αμυντικό προϋπολογισμό στην
ιστορία τους – ύψους 8,5 τρις $ για τα επόμενα δέκα χρόνια! Ένα επόμενο
πολιτικό παιχνίδι της κυβέρνησης Biden, είχε σχέση με το «στρατηγικό
απόθεμα πετρελαίου» (SRP) των ΗΠΑ – μέσω του οποίου έχει χειραγωγηθεί η
τιμή του πετρελαίου με αφετηρία τις αρχές του 2022, αποτελώντας μία
προσπάθεια χειραγώγησης των ενδιάμεσων αμερικανικών εκλογών, υπέρ των
Δημοκρατικών.
Από: analyst.gr
Ανάλυση
Τις προηγούμενες εβδομάδες βιώσαμε τις συνεχείς αναφορές στο όριο του δημοσίου χρέους των ΗΠΑ – το οποίο έχει ήδη εκτοξευθεί στα 31,4 τρις $, με το ιδιωτικό στα 17 τρις $, έναντι ΑΕΠ μόλις 23,3 τρις $ στα τέλη του 2021. Επρόκειτο προφανώς για μία θεατρική παράσταση της υπερδύναμης, όπως πολλές φορές μέχρι σήμερα – αφού ως εκδότης του μεγαλύτερου παγκοσμίου αποθεματικού νομίσματος, του δολαρίου, οι ΗΠΑ δεν είναι δυνατόν να «ξεμείνουν» ποτέ από χρήματα.
Δεν είναι δυνατόν δηλαδή να αντιμετωπίσουν λογαριασμούς που δεν θα μπορούν να πληρώσουν, ούτε να αθετήσουν ανεξόφλητο χρέος – ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλο σε απόλυτους αριθμούς ή ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι το χρέος τους. Όπως πολύ σωστά δε είπε ο Trump το 2016, «Αυτή είναι η κυβέρνηση των ΗΠΑ. Δεν χρειάζεται ποτέ να χρεοκοπήσει, επειδή απλώς τυπώνει χρήματα» – ενώ εκτός από τις ΗΠΑ υπάρχει μόνο μία άλλη χώρα στον πλανήτη που έχει τέτοιον κανονισμό: η Δανία, με τη διαφορά όμως πως το ανώτατο όριο του χρέους εκεί, δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ ως όργανο «πολιτικού σκοταδισμού».
Περαιτέρω, η συζήτηση απομόχλευσης, μείωσης του χρέους δηλαδή, είναι καθαρά υποκριτική – αφού τόσο οι Ρεπουμπλικάνοι, όσο και οι Δημοκρατικοί, συνεχίζουν να αγνοούν τον «δημοσιονομικό ελέφαντα» στην αίθουσα: τον κολοσσιαίο και αυξανόμενο στρατιωτικό εξοπλισμό. Εν προκειμένω, αν και οι κοινωνικές δαπάνες έχουν μειωθεί απότομα από το 2011, οι ΗΠΑ μόλις ενέκριναν το μεγαλύτερο αμυντικό προϋπολογισμό στην ιστορία τους – ύψους 8,5 τρις $ για τα επόμενα δέκα χρόνια!
Ειδικότερα, το Πεντάγωνο καταναλώνει τώρα περισσότερο από το μισό του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού – με τη δημόσια υγεία, την προστασία του περιβάλλοντος και την εκπαίδευση, να ανταγωνίζονται μεταξύ τους για τα υπόλοιπα. Υπενθυμίζουμε δε ότι, σύμφωνα με το ινστιτούτο Watson του πανεπιστημίου Brown, το κόστος των πολέμων των ΗΠΑ από το 2001 έως το 2022 ήταν 8 τρις $ – περισσότερα από το μισό του πρόσθετου χρέους που έχει προκύψει από τότε.
Η τελευταία τώρα συμφωνία για το ανώτατο όριο του χρέους, περιορίζει ουσιαστικά όλες τις ομοσπονδιακές δαπάνες για την υγεία, την πρόνοια, τις μεταφορές και την εκπαίδευση – εκτός από τις στρατιωτικές δαπάνες που αναμένεται να αυξάνονται κατά 3% ετήσια. Στα πλαίσια αυτά, δημιουργείται εύλογα η εντύπωση πως ένα μέρος της πολιτικής του ανωτάτου χρέους, έχει σχεδιαστεί για να επιτρέπει στα δύο κυρίαρχα κόμματα να «φλερτάρουν» για λίγο – αλλά μόνο με στόχο να καταλήξουν σε έναν «δημοσιονομικό συμβιβασμό» που ισοδυναμεί με λιτότητα για τους Πολίτες και τρισεκατομμύρια για την εταιρική ελίτ.
Βέβαια, ένα κράτος με τόσο υψηλό δημόσιο χρέος και με θηριώδη δίδυμα ελλείμματα, έχει ανάγκη από υψηλές αμυντικές δαπάνες – αφού δεν μπορεί να επιβιώσει, χωρίς «ληστρικές επιδρομές». Με δεδομένη όμως την οικονομική και στρατιωτική ισχύ της Κίνας, την αποδολαριοποίηση που ευρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, καθώς επίσης την «επέλαση των BRICS» (ανάλυση), έχει έλθει δυστυχώς η σειρά της Ευρώπης να τις υποστεί – με τη βοήθεια του πολέμου της Ουκρανίας.
Όπως πολύ σωστά έγραψε λοιπόν η βρετανική inews, «Οι ΗΠΑ χρησιμοποίησαν την κρίση στην Ουκρανία, για να λεηλατήσουν και να «ναρκοθετήσουν/υπονομεύσουν» την Ευρώπη. Τον 20ο αιώνα, οι ΗΠΑ ανήλθαν στην εξουσία, αξιοποιώντας τη διαίρεση της Ευρώπης – καθώς επίσης τη διαδοχή θερμών και ψυχρών πολέμων. Αυτή τη φορά, οι ΗΠΑ επωφελούνται και πάλι από μια Ευρώπη σε πόλεμο». Για τον πόλεμο στην Ουκρανία έχει πάντως ενδιαφέρον η άποψη του J. Sachs (πηγή) – ο οποίος ασφαλώς δεν είναι ρωσόφιλος.
Η χειραγώγηση των τιμών του πετρελαίου
Συνεχίζοντας, ένα επόμενο πολιτικό παιχνίδι της κυβέρνησης Biden έχει σχέση με το «στρατηγικό απόθεμα πετρελαίου» (SRP) των ΗΠΑ – μέσω του οποίου έχει χειραγωγηθεί η τιμή του πετρελαίου με αφετηρία τις αρχές του 2022, αποτελώντας μία προσπάθεια χειραγώγησης των ενδιάμεσων αμερικανικών εκλογών, υπέρ των Δημοκρατικών.
Για την καλύτερη κατανόηση του θέματος, το SRP δημιουργήθηκε το 1975, ως απάντηση στο αραβικό εμπάργκο πετρελαίου που είχε στόχο τις ΗΠΑ – λόγω της υποστήριξης τους προς το Ισραήλ, στον πόλεμο του Yom Kippur τον Οκτώβριο του 1973. Εν προκειμένω, έως το Μάρτιο του 1974, η τιμή του πετρελαίου είχε αυξηθεί κατά 300%, από τα 3 $ το βαρέλι στα 12 $ – με αποτέλεσμα οι ΗΠΑ να βυθιστούν σε μία σοβαρή ύφεση.
Προκειμένου τώρα να προστατευθούν οι Πολίτες των ΗΠΑ από τέτοιου είδους πετρελαϊκά σοκ, δημιούργησαν το SRP – έχοντας έτσι τη δυνατότητα να αμύνονται απέναντι σε τέτοια εμπάργκο, χωρίς να κινδυνεύει η οικονομία τους. Η αποθηκευτική δυνατότητα δε του SRP καθορίσθηκε στα 714 εκ. βαρέλια – αποτελώντας τη μεγαλύτερη παροχή βοήθειας έκτακτης ανάγκης στον πλανήτη.
Το SRP είχε 300 εκ. βαρέλια το 1983, έχοντας έκτοτε αυξηθεί σταθερά στις δεκαετίες του 1980 και 1990 – φτάνοντας στο ανώτατο ύψος του άνω των 700 εκ. βαρελιών, το 2010. Το μέγεθος αυτό διατηρήθηκε έως το 2016, με μικρές μειώσεις από το 2017 έως το 2020 – παραμένοντας όμως στα περίπου 600 εκ. βαρέλια, έως την εκλογή του Biden τον Ιανουάριο του 2021.
Περαιτέρω, από το σημείο αυτό και μετά η ποσότητα του SRP κατέρρευσε – ενώ στις 31 Μαρτίου του 2022, αμέσως μετά τον πόλεμο της Ουκρανίας, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε πως το SRP θα μειωνόταν κατά 1 εκ. βαρέλια την ημέρα, για τις επόμενες 180 ημέρες. Προφανώς λοιπόν δεν είναι τυχαίο το ότι, η ανακοινωθείσα «απόσυρση» διήρκεσε έως τις 30 Σεπτεμβρίου του 2022 – λίγες εβδομάδες πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές.
Σήμερα πάντως το απόθεμα πετρελαίου εκτιμάται στα 372 εκ. βαρέλια – μειωμένο κατά 48% από το υψηλότερο σημείο του και αποτελώντας τη χαμηλότερη ποσότητα των τελευταίων 40 ετών. Έτσι βέβαια οι ΗΠΑ είναι σε μεγάλο βαθμό εκτεθειμένες απέναντι σε τυχόν γεωπολιτική κρίση – αφού το απόθεμα τους αρκεί μόλις για 20 ημέρες κατανάλωσης.
Οι λόγοι τώρα της χρήσης των αποθεμάτων ήταν προφανείς – ξεκινώντας από το εγγονός ότι, το 2022 ο πληθωρισμός είχε εκτοξευθεί από 4,7% κατά μέσον όρο το 2021, στο 9,1% τον Ιούνιο του 2022, με τις τιμές της βενζίνης να αυξάνονται ραγδαία. Εν προκειμένω, η εξάντληση των αποθεμάτων από την κυβέρνηση Biden, είχε ως στόχο τη μείωση των τιμών της βενζίνης και του φυσικού αερίου – έγκαιρα, πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές.
Έτσι ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 7,1% την ημέρα των εκλογών και η μέση τιμή της κανονικής βενζίνης μειώθηκε, από 5,02 $ το γαλόνι στις 14 Ιουνίου του 2022, στα 3,54 $ το Νοέμβριο του 2022 – μία πτώση κατά 30%, ακριβώς στις εκλογές, με αποτέλεσμα μία μη αναμενόμενη μεγάλη νίκη των Δημοκρατικών, με τη βοήθεια της χειραγώγησης των τιμών.
Η επόμενη ημέρα
Περαιτέρω, με τις εκλογές των ΗΠΑ να απέχουν περί τους 17 μήνες, καθώς επίσης με τις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου σε πολύ χαμηλά επίπεδα, η αμερικανική κυβέρνηση σχεδιάζει την προετοιμασία της – έτσι όπως συμπεραίνεται καθαρά από άρθρο του Reuters (πηγή) που μεταξύ άλλων γράφει τα εξής, σε ελεύθερη μετάφραση:
«Το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ δήλωσε τη Δευτέρα ότι, θα αγοράσει 3 εκ. βαρέλια αργού πετρελαίου για το στρατηγικό απόθεμα, με παράδοση τον Αύγουστο – ζητώντας να υποβληθούν προσφορές έως τις 31 Μαΐου…..Η κυβέρνηση Biden πραγματοποίησε πέρυσι τη μεγαλύτερη πώληση από το SPR, ύψους 180 εκ. βαρελιών – στα πλαίσια μίας στρατηγικής για τη σταθεροποίηση των ραγδαία αυξανομένων τιμών του πετρελαίου και της καταπολέμησης των υψηλών τιμών των βενζινάδικων, στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Οι πωλήσεις μείωσαν το απόθεμα SPR σε περίπου 372 εκ. βαρέλια – στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1983 που αντιστοιχεί σε μόλις 20 ημέρες κάλυψης, με τους τρέχοντες ρυθμούς κατανάλωσης των ΗΠΑ. Η κυβέρνηση θα αρχίσει να αγοράζει ξανά πετρέλαιο για το απόθεμα της, όταν οι τιμές είναι σταθερά κάτω από τα 67 έως 72 $ το βαρέλι – πολύ χαμηλότερες από το επίπεδο, στο οποίο είχε πουληθεί το στρατηγικό απόθεμα, έτσι ώστε οι φορολογούμενοι να έχουν κάποιο όφελος. Οι τιμές του αμερικανικού αργού ήταν περί τα 71 $ το βαρέλι τη Δευτέρα».
Με κριτήριο τώρα τα παραπάνω, είναι σαφές πως η κυβέρνηση Biden θα προσπαθήσει να αναπληρώσει το SPR σε κάποιο βαθμό – αφού δεν θέλει να κατηγορηθεί για την επικίνδυνη μείωση των αποθεμάτων πετρελαίου, για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας. Με δεδομένο δε το ότι, οι τιμές του πετρελαίου και της βενζίνης έχουν υποχωρήσει σε μεγάλο βαθμό (σηματοδοτώντας βέβαια μία επερχόμενη ύφεση), η κίνηση αυτή φαίνεται ιδιοφυής – αφού το πετρέλαιο ήταν στα 120 $ το βαρέλι το Μάρτιο του 2022, όταν ξεκίνησε η μείωση των αποθεμάτων, μειώθηκε στα 86 $ στις ενδιάμεσες εκλογές και πρόσφατα στα 71 $. Επομένως πούλησαν οι ΗΠΑ στα υψηλά και αγοράζουν στα χαμηλά – ως ένας έμπειρος χρηματιστηριακός επενδυτής.
Αναπληρώνοντας στη συνέχεια τα αποθέματα, η αμερικανική κυβέρνηση θα έχει τη δυνατότητα να τα χρησιμοποιήσει ξανά, εάν οι τιμές αυξηθούν πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2024 – οπότε στην ουσία θα έχει έναν «άσσο στο μανίκι» για την επανεκλογή της. Πολύ περισσότερο, εάν η Ευρώπη έχει έναν κρύο χειμώνα το 2024 και ο Putin χρησιμοποιήσει το δικό του πετρελαϊκό όπλο – για να αυξήσει κατακόρυφα τις τιμές της ενέργειας.
Επίλογος
Ολοκληρώνοντας, όλα αυτά είναι θεωρητικά όσον αφορά το μέλλον – αφού η παγκόσμια κρίση των κρίσεων θα ξεσπάσει κάποια στιγμή, με τον κίνδυνο να βυθιστούν οι ΗΠΑ και όχι μόνο στην ύφεση να είναι παραπάνω από υπαρκτός. Όπως έχουμε άλλωστε αναφέρει, η βιομηχανική παραγωγή μειώνεται, το διεθνές εμπόριο συρρικνώνεται, οι προβλέψεις τόσο του ΔΝΤ, όσο και της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι απογοητευτικές, ενώ τα αποθέματα χονδρικής είναι υψηλά – οπότε προβλέπεται ότι πλησιάζουν μειώσεις και χαμηλότερα περιθώρια κέρδους.
Ταυτόχρονα, τα επιτόκια συνεχίζουν να αυξάνονται – ενώ ο πληθωρισμός εξακολουθεί να μειώνει τους πραγματικούς μισθούς, τις συντάξεις και τις τραπεζικές καταθέσεις. Παράλληλα, αρκετές βιομηχανικές χώρες της Ευρώπης, οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία ευρίσκονται ήδη στα πρόθυρα της ύφεσης – ενώ τα χρηματιστήρια είναι ασταθή και οι καμπύλες αποδόσεων των κρατικών ομολόγων είναι απότομα αντεστραμμένες, κάτι που παρατηρήθηκε για πρώτη φορά το 2007.
Την ίδια στιγμή έχει ξεκινήσει μία μεγάλη τραπεζική κρίση (ανάλυση) – με την αποδολαριοποίηση (ανάλυση) και με τις ευρύτερες γεωπολιτικές και οικονομικές συνθήκες εξαιρετικά προβληματικές. Ήδη έχουν χρεοκοπήσει/διασωθεί πέντε μεγάλες τράπεζες, μέσα σε λιγότερο από δύο εβδομάδες (Silvergate, Silicon Valley, Signature, First Republic, Credit Suisse) – οπότε λογικά έχουμε αναφερθεί σε έναν «τραπεζικό Αρμαγεδδώνα», με τις συνδυασμένες απώλειες των μετόχων και των πιστωτών αυτών των τραπεζών να έχουν υπερβεί τα 200 δις $ (πηγή)