Από: capital.gr - Του Τάσου Δασόπουλου
Με βάση τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών, το δημόσιο χρέος μειώθηκε πέρσι ως ποσοστό του ΑΕΠ κατά 27% στο 166,9% από το 194,5% όπου είχε φτάσει το 2021 ένα χρόνο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού και ακόμα περισσότερο από το 206,4% του ΑΕΠ που είχε κορυφωθεί το 2020.
Κορυφαία στελέχη του οικονομικού επιτελείο έχουν παραδεχθεί ότι σημαντικό ρόλο σε αυτή την αποκλιμάκωση, έπαιξε η ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ κατά 16,2% η οποία αναλύεται σε αύξηση κατά 5,9% που πιστοποιήθηκε πρόσφατα από την ΕΛΣΤΑΤ, σε σταθερές τιμές, το 9,3% του ετήσιου πληθωρισμού.
Μείον 13% το χρέος
Εκείνο που μαθαίνουμε τώρα είναι ότι στην έκθεσή του για τη δημοσιονομική πορεία των κρατών - μελών τον ΔΝΤ εκτιμά ότι η "συνδρομή" του πληθωρισμού στη μείωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ, ήταν περίπου 13% του ελληνικού ΑΕΠ. Η πραγματική αύξηση του ΑΕΠ κατά 5,9% μείωσε περίπου 12% το χρέος και οι εθνικολογιστικές προσαρμογές συμπλήρωσαν το 2% της συνολικής αποκλιμάκωσης του χρέους κατά 27% του ΑΕΠ το 2022.
Τη μεγαλύτερη μείωση χρέους παγκοσμίως, λόγω της αύξησης του πληθωρισμού, την είχε η Τουρκία, αφού το χρέος της γειτονικής χώρας μειώθηκε κατά περίπου 22% του ΑΕΠ της από ένα πληθωρισμό που έφτασε σε ετήσια βάση το 2022 στο 72,31%. Η διαφορά με την Τουρκία είναι ότι παρότι είχαμε παραπλήσια πραγματική ανάπτυξη (το ΑΕΠ εκεί αυξήθηκε κατά 5,6% το 2022) η συμμετοχή του στη μείωση του χρέους περιορίστηκε στο 3% λόγω της διαφορετικής διάρθρωσης της οικονομίας της.
Κέρδος στη μείωση του χρέους λόγω υψηλού πληθωρισμού είχαν επίσης η Ινδία, το Μεξικό, η Βραζιλία αλλά και η Γαλλία, η οποία παρά τη σχετικά μικρή αύξηση του πληθωρισμού (έφτασε το 6,2% το 2022 ) είχε ως κέρδος τη μείωση κατά 5% του ΑΕΠ στο χρέος της.
Η βοήθεια στο έλλειμμα
Εκτός από το χρέος, ο υψηλός πληθωρισμός βοήθησε σημαντικά και στη μείωση του ελλείμματος. Ο λόγος είναι απλός: τα φορολογικά έσοδα είχαν ενσωμάτωσαν το πληθωρισμό, ενώ οι δαπάνες ήταν "αποπληθωρισμένες".
Σε πραγματικούς όρους, ο υψηλός πληθωρισμός βελτίωσε σημαντικά τα φορολογικά έσοδα, κυρίως αυτά που επιβάλλονται στην κατανάλωση και τις εισαγωγές. Ειδικότερα, για την Ελλάδα το θετικό αποτέλεσμα από την εξέλιξη των εσόδων του ΦΠΑ και των άλλων έμμεσων φόρων ήταν μια υπέρβαση κατά 4,5 δισ. ευρώ από τις αρχικές εκτιμήσεις. Μαζί με την αύξηση κατά 1,5 δισ. ευρώ των άμεσων φόρων, έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στον μηδενισμό του πρωτογενούς ελλείμματος που ανακοινώθηκε πρόσφατα, το οποίο αρχικά υπολογίζονταν στο 2,1% του ΑΕΠ και αναθεωρήθηκε στο 1,6% στον προϋπολογισμό του 2023.
Ούτε και εδώ όμως η Ελλάδα ήταν εξαίρεση. Με βάση τους υπολογισμούς του ΔΝΤ, όλες οι ανεπτυγμένες οικονομίες είχαν σημαντική αύξηση στα φορολογικά έσοδα λόγω της αύξησης του πληθωρισμού. Μάλιστα το Ταμείο εκτιμά ότι το κέρδος για τις αναπτυγμένες χώρες ήταν σε μέσα επίπεδα κοντά στα 3,1% του ΑΕΠ, ενώ στις αναπτυσσόμενες χώρες ήταν χαμηλότερο, φτάνοντας σε μέσα επίπεδα το 2,5% του ΑΕΠ τους.