Η Ελλάδα υπέγραψε πριν από λίγες μέρες για την απόκτηση, από την ισραηλινή εταιρεία Rafael, 27 συστημάτων των τεχνολογικά προηγμένων πυραύλων ακριβείας SPIKE NLOS για τις ανάγκες του Στρατού Ξηράς και ακόμη 8 για το Πολεμικό Ναυτικό.
Από: capital.gr / Του Κώστα Στούπα
Στο άμεσο μέλλον θα ακολουθήσουν νέες συμβάσεις για τα SPIKE NLOS της Αεροπορίας Στρατού και τις συλλογές SPICE της Πολεμικής Αεροπορίας.
Η σύμβαση αυτή υπολογίζεται πως φτάνει τα 335 εκατομμύρια ευρώ.
Όπως διαβάζω στα ειδικά εγχειρίδια: "Το σύστημα πυραύλων Spike-NLOS (Non-Line Of Sight) έχει σχεδιαστεί για να καταστρέφει σύγχρονα τεθωρακισμένα οχήματα, συμπεριλαμβανομένων αυτών που είναι εξοπλισμένα με δυναμική προστασία, οχυρώσεις και δομές μηχανικής, εχθρικό ανθρώπινο δυναμικό, επιφανειακούς στόχους χαμηλής ταχύτητας εκτός της γραμμής ορατότητα, οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, σε δύσκολες καιρικές συνθήκες σε εμβέλεια έως 25 χλμ.".
Ανέφερα τα της προμήθειας του Spike-NLOS σαν ένα παράδειγμα ενός οπλικού συστήματος από τα εκατοντάδες που χρειάζεται μια χώρα σαν την Ελλάδα προκειμένου να εξασφαλίσει την εθνική της κυριαρχία, ώστε να γίνουν κατανοητά τα περί ανάπτυξης κρατικής αμυντικής βιομηχανίας...
Το συγκεκριμένο οπλικό σύστημα έχει αποδειχτεί στην πράξη ιδιαίτερα αποτελεσματικό, γεγονός που σημαίνει πως η ύπαρξη μερικών δεκάδων συστοιχιών από τον Έβρο μέχρι το Καστελόριζο μπορεί να αποτρέψει την πρόσβαση σε οτιδήποτε πλέει ή κινείται με ταχύτητα μερικών δεκάδων χιλιομέτρων την ώρα.
Δεν μπορεί να αντιμετωπίσει όμως αεροπλάνα, βαλλιστικούς πυραύλους, υποβρύχια, για την αντιμετώπιση των οποίων χρειάζονται άλλα οπλικά συστήματα.
Ούτε μπορεί να πλήξει αεροδρόμια, εργοστάσια ενέργειας, φράγματα ύδρευσης, γέφυρες και άλλες υποδομές σε απόσταση 200 ή 500 χλμ. για τα οποία υπάρχουν επίσης άλλα οπλικά συστήματα. Ούτε ηλεκτρονικό πόλεμο μπορεί να κάνουν προκειμένου να τυφλώσουν drones και αεροπλάνα του εχθρού...
Μια χώρα οφείλει να έχει από όλα τα παραπάνω οπλικά συστήματα και ακόμη περισσότερα, προκειμένου να δικαιούται να αισθάνεται ασφαλής.
Μια μεγάλη χώρα που ξοδεύει κάθε χρόνο μερικές εκατοντάδες δισ.(ή έστω μερικές δεκάδες...) για αμυντικό εξοπλισμό θα μπορούσε να στηρίζεται σε εγχώριες επιχειρήσεις, στις οποίες θα επιβάλλει και κριτήρια σε ποιους άλλους θα πωλούν και σε ποιους όχι, προκειμένου να μη χρειαστεί να αντιμετωπίσει οπλικά συστήματα για την ανάπτυξη των οποίων έχει πληρώσει η ίδια.
Μια χώρα σαν την Ελλάδα που ξοδεύει έστω 2-3 δισ. το χρόνο για τα εκατοντάδες οπλικά συστήματα που χρειάζεται (το ποσό είναι υπερβολικό) είναι απίθανο να στηρίξει την ανάπτυξη εγχώριων αμυντικών βιομηχανιών και μάλιστα κρατικών...
Το να περιμένει κάποιος από κρατική εταιρεία να του αναπτύξει ένα σύστημα σαν π.χ. το Spike-NLOS είναι σαν να περιμένει από τον ΕΦΚΑ ή ένα Δημόσιο Νοσοκομείο να προσφέρουν τις καλύτερες υπηρεσίες της διεθνούς αγοράς στις καλύτερες τιμές...
Ας υποθέσουμε πως αύριο αποφασίζει μια κυβέρνηση να αναπτύξει ένα παρόμοιο σύστημα και αναδομεί πλήρως μια από τις κρατικές αμυντικές βιομηχανίες και της αναθέτει την ανάπτυξη ενός παρόμοιου συστήματος, όπως κάνει π.χ. η Τουρκία...
Η Τουρκία κάθε εβδομάδα ανακοινώνει και τη δοκιμή ενός νέου οπλικού συστήματος από αεροπλάνα 5ης γενιάς μέχρι αεροπλανοφόρα και βαλλιστικούς πυραύλους. Κανένας ακόμη δεν είναι σε θέση να αξιολογήσει τα οπλικά αυτά συστήματα από άποψη κόστους και αποτελεσματικότητας.
Προκειμένου να γίνει αντιληπτό τι εννοώ θα σας περιγράψω την ιστορία του Spike-NLOS ή (Tamuz -תמוז) η ανάπτυξη του οποίου ξεκίνησε τη δεκαετία του ’70. Ο ισραηλινός στρατός απέκτησε τους πρώτους πυραύλους στη δεκαετία του ’80 όταν εδώ ο Ανδρέας κρατικοποιούσε την Πυρκάλ.
"Το Spike NLOS χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τις αμυντικές δυνάμεις του Ισραήλ σε συνθήκες μάχης το 2006 κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Πολέμου του Λιβάνου για την καταπολέμηση των σχηματισμών της Χεζμπολάχ...
Χρησιμοποιήθηκαν περίπου 600 πύραυλοι και δεν δημοσιεύθηκαν στοιχεία για την αποτελεσματικότητα της μάχης. Αρκετές δεκάδες πύραυλοι χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της επιχείρησης Cast Lead στη Λωρίδα της Γάζας...".
Η μικρή αυτή ιστορία μας λέει πως ένα οπλικό σύστημα χρειάζεται δεκαετίες δοκιμών, βελτιώσεων και ανάπτυξης προκειμένου να αποδειχτεί επιτυχημένο ή αποτυχημένο.
Συνήθως για κάθε επιτυχημένο υπάρχουν δεκάδες που έχουν αποτύχει και η ανάπτυξή τους σταμάτησε. Ακόμη και ένα σχετικά απλό οπλικό σύστημα χρειάζεται δαπάνες εκατοντάδων εκατομμυρίων ή και δισεκατομμυρίων για να βελτιωθεί.
Αν πετύχει, η απόσβεση του κόστους και η ύπαρξη πιθανού κέρδους δεν μπορεί να στηριχτεί μόνο στις προμήθειες μιας χώρας, εκτός αν μιλάμε για τις ΗΠΑ ή την Κίνα.
Για να καταστεί οικονομικά αποδοτικό (θετική σχέση κόστους οφέλους) θα πρέπει να επιτευχθούν οικονομίες κλίμακας. Δηλ. άλλο το κόστος ανά μονάδα όταν η εταιρεία παράγει 50 μονάδες τον χρόνο και άλλο αν παράγει 500 μονάδες...
Ας υποθέσουμε πως η Ελλάδα με 50 μονάδες του συγκεκριμένου οπλικού συστήματος καλύπτει τις ανάγκες της.
Αξίζει το κόστος 20-30 χρόνων ερευνών και βελτιώσεων αμφιβόλου αποτελέσματος για την κάλυψη μιας ανάγκης που μπορεί να γίνει στο 1/5 ή 1/10 της τιμής με ό,τι καλύτερο κυκλοφορεί στη διεθνή αγορά;
Οι εξαγωγές είναι μια λύση αλλά η Ελλάδα δεν είναι Τουρκία να διαθέτει έναν κύκλο αρκετών μουσουλμανικών χωρών πρόθυμων να αγοράσουν αμυντική τεχνολογία αρκεί να είναι φθηνή. Οι σύμμαχοι της Ελλάδας παράγουν υψηλής ποιότητας αμυντικά συστήματα.
Υπάρχουν ελληνικές ιδιωτικές αμυντικές βιομηχανίες που κάνουν εξαγωγές σε άλλες χώρες. Αν θέλουμε να τις στηρίξουμε προκειμένου να ενδυναμώσουμε τον αμυντικό κλάδο, ας βελτιώσουμε τις συνθήκες που εργάζονται, μειώνοντας τη φορολογία ή αυξάνοντας τον αντίκτυπο των δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη στις αποσβέσεις...
Η ιδιωτικοποίηση των υπολειμμάτων των κρατικών αμυντικών εταιρειών είναι μια λύση, αρκεί να ενδιαφέρεται κάποιος.
Αν κάποια ελληνική εταιρεία μπορεί να προσφέρει στις ένοπλες δυνάμεις εξοπλισμό αντίστοιχης ποιότητας με αυτόν των διεθνών αγορών στις αντίστοιχες τιμές, καλό είναι να προτιμάται. Αν δεν μπορεί, θα είναι εθνικό έγκλημα να προτιμηθεί...
Αρκετοί απόστρατοι χωρίς οικονομικές γνώσεις έχουν τη λανθασμένη εντύπωση πως οι ελεγχόμενες από το κράτος αμυντικές βιομηχανίες παράγουν χωρίς κόστος. Μια κρατική αμυντική βιομηχανία εκτός της τεχνογνωσίας την οποία προάγει ο ανταγωνισμός, χρειάζεται τις ίδιες πρώτες ύλες που χρειάζεται και μια ιδιωτική.
Για την κατασκευή ενός πολεμικού σκάφους π.χ. χρειάζονται οι ίδιες ποσότητες μεταλλικών φύλλων και ελασμάτων. Ένα πολεμικό πλοίο όμως δεν είναι απλά μια κατασκευή που επιπλέει. Είναι και οι μηχανές, οι ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις, τα εκατοντάδες διαφορετικών εταιρειών οπλικά και ηλεκτρονικά συστήματα που χρειάζεται μεγάλη εμπειρία για να συν λειτουργήσουν. Το σκαρί π.χ. αποτελεί το μικρότερο κόστος σε ένα πολεμικό πλοίο... Το ίδιο ισχύει και για τις περισσότερες πολεμικές μηχανές.
Αν μια χώρα ενδιαφέρεται να θωρακίσει την άμυνα, τότε το κριτήριο με το οποίο πρέπει να κινείται είναι το καλύτερο οπλικό σύστημα της αγοράς στην καλύτερη τιμή.
Αν θέλει να αναπτύξει τον οικονομικό κλάδο της αμυντικής βιομηχανίας τότε θα πρέπει να δώσει κίνητρα για σχετικές επενδύσεις, όπως θα έκανε και με κάθε άλλο κλάδο της οικονομίας. Αν το προϊόν που προκύψει πληροί το πρώτο κριτήριο τότε καλώς. Αν όχι θα πρέπει να το αναζητήσει αλλού...
Η παροιμία με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια στην περίπτωση της αμυντικής θωράκισης και της αμυντικής βιομηχανίας είναι επικίνδυνη...
Η παρουσίαση από τα ελεγχόμενα από το καθεστώς τουρκικά μέσα ενημέρωσης κάθε εβδομάδα και ενός υψηλής αποτελεσματικότητας και τεχνολογίας υπερόπλου είναι προπαγάνδα για αφελείς...
Κανένας σοβαρός στρατιωτικός μηχανισμός δεν διαφημίζει τα ατού του. Το αντίθετο συμβαίνει...
Στο άμεσο μέλλον θα ακολουθήσουν νέες συμβάσεις για τα SPIKE NLOS της Αεροπορίας Στρατού και τις συλλογές SPICE της Πολεμικής Αεροπορίας.
Η σύμβαση αυτή υπολογίζεται πως φτάνει τα 335 εκατομμύρια ευρώ.
Όπως διαβάζω στα ειδικά εγχειρίδια: "Το σύστημα πυραύλων Spike-NLOS (Non-Line Of Sight) έχει σχεδιαστεί για να καταστρέφει σύγχρονα τεθωρακισμένα οχήματα, συμπεριλαμβανομένων αυτών που είναι εξοπλισμένα με δυναμική προστασία, οχυρώσεις και δομές μηχανικής, εχθρικό ανθρώπινο δυναμικό, επιφανειακούς στόχους χαμηλής ταχύτητας εκτός της γραμμής ορατότητα, οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, σε δύσκολες καιρικές συνθήκες σε εμβέλεια έως 25 χλμ.".
Ανέφερα τα της προμήθειας του Spike-NLOS σαν ένα παράδειγμα ενός οπλικού συστήματος από τα εκατοντάδες που χρειάζεται μια χώρα σαν την Ελλάδα προκειμένου να εξασφαλίσει την εθνική της κυριαρχία, ώστε να γίνουν κατανοητά τα περί ανάπτυξης κρατικής αμυντικής βιομηχανίας...
Το συγκεκριμένο οπλικό σύστημα έχει αποδειχτεί στην πράξη ιδιαίτερα αποτελεσματικό, γεγονός που σημαίνει πως η ύπαρξη μερικών δεκάδων συστοιχιών από τον Έβρο μέχρι το Καστελόριζο μπορεί να αποτρέψει την πρόσβαση σε οτιδήποτε πλέει ή κινείται με ταχύτητα μερικών δεκάδων χιλιομέτρων την ώρα.
Δεν μπορεί να αντιμετωπίσει όμως αεροπλάνα, βαλλιστικούς πυραύλους, υποβρύχια, για την αντιμετώπιση των οποίων χρειάζονται άλλα οπλικά συστήματα.
Ούτε μπορεί να πλήξει αεροδρόμια, εργοστάσια ενέργειας, φράγματα ύδρευσης, γέφυρες και άλλες υποδομές σε απόσταση 200 ή 500 χλμ. για τα οποία υπάρχουν επίσης άλλα οπλικά συστήματα. Ούτε ηλεκτρονικό πόλεμο μπορεί να κάνουν προκειμένου να τυφλώσουν drones και αεροπλάνα του εχθρού...
Μια χώρα οφείλει να έχει από όλα τα παραπάνω οπλικά συστήματα και ακόμη περισσότερα, προκειμένου να δικαιούται να αισθάνεται ασφαλής.
Μια μεγάλη χώρα που ξοδεύει κάθε χρόνο μερικές εκατοντάδες δισ.(ή έστω μερικές δεκάδες...) για αμυντικό εξοπλισμό θα μπορούσε να στηρίζεται σε εγχώριες επιχειρήσεις, στις οποίες θα επιβάλλει και κριτήρια σε ποιους άλλους θα πωλούν και σε ποιους όχι, προκειμένου να μη χρειαστεί να αντιμετωπίσει οπλικά συστήματα για την ανάπτυξη των οποίων έχει πληρώσει η ίδια.
Μια χώρα σαν την Ελλάδα που ξοδεύει έστω 2-3 δισ. το χρόνο για τα εκατοντάδες οπλικά συστήματα που χρειάζεται (το ποσό είναι υπερβολικό) είναι απίθανο να στηρίξει την ανάπτυξη εγχώριων αμυντικών βιομηχανιών και μάλιστα κρατικών...
Το να περιμένει κάποιος από κρατική εταιρεία να του αναπτύξει ένα σύστημα σαν π.χ. το Spike-NLOS είναι σαν να περιμένει από τον ΕΦΚΑ ή ένα Δημόσιο Νοσοκομείο να προσφέρουν τις καλύτερες υπηρεσίες της διεθνούς αγοράς στις καλύτερες τιμές...
Ας υποθέσουμε πως αύριο αποφασίζει μια κυβέρνηση να αναπτύξει ένα παρόμοιο σύστημα και αναδομεί πλήρως μια από τις κρατικές αμυντικές βιομηχανίες και της αναθέτει την ανάπτυξη ενός παρόμοιου συστήματος, όπως κάνει π.χ. η Τουρκία...
Η Τουρκία κάθε εβδομάδα ανακοινώνει και τη δοκιμή ενός νέου οπλικού συστήματος από αεροπλάνα 5ης γενιάς μέχρι αεροπλανοφόρα και βαλλιστικούς πυραύλους. Κανένας ακόμη δεν είναι σε θέση να αξιολογήσει τα οπλικά αυτά συστήματα από άποψη κόστους και αποτελεσματικότητας.
Προκειμένου να γίνει αντιληπτό τι εννοώ θα σας περιγράψω την ιστορία του Spike-NLOS ή (Tamuz -תמוז) η ανάπτυξη του οποίου ξεκίνησε τη δεκαετία του ’70. Ο ισραηλινός στρατός απέκτησε τους πρώτους πυραύλους στη δεκαετία του ’80 όταν εδώ ο Ανδρέας κρατικοποιούσε την Πυρκάλ.
"Το Spike NLOS χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τις αμυντικές δυνάμεις του Ισραήλ σε συνθήκες μάχης το 2006 κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Πολέμου του Λιβάνου για την καταπολέμηση των σχηματισμών της Χεζμπολάχ...
Χρησιμοποιήθηκαν περίπου 600 πύραυλοι και δεν δημοσιεύθηκαν στοιχεία για την αποτελεσματικότητα της μάχης. Αρκετές δεκάδες πύραυλοι χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της επιχείρησης Cast Lead στη Λωρίδα της Γάζας...".
Η μικρή αυτή ιστορία μας λέει πως ένα οπλικό σύστημα χρειάζεται δεκαετίες δοκιμών, βελτιώσεων και ανάπτυξης προκειμένου να αποδειχτεί επιτυχημένο ή αποτυχημένο.
Συνήθως για κάθε επιτυχημένο υπάρχουν δεκάδες που έχουν αποτύχει και η ανάπτυξή τους σταμάτησε. Ακόμη και ένα σχετικά απλό οπλικό σύστημα χρειάζεται δαπάνες εκατοντάδων εκατομμυρίων ή και δισεκατομμυρίων για να βελτιωθεί.
Αν πετύχει, η απόσβεση του κόστους και η ύπαρξη πιθανού κέρδους δεν μπορεί να στηριχτεί μόνο στις προμήθειες μιας χώρας, εκτός αν μιλάμε για τις ΗΠΑ ή την Κίνα.
Για να καταστεί οικονομικά αποδοτικό (θετική σχέση κόστους οφέλους) θα πρέπει να επιτευχθούν οικονομίες κλίμακας. Δηλ. άλλο το κόστος ανά μονάδα όταν η εταιρεία παράγει 50 μονάδες τον χρόνο και άλλο αν παράγει 500 μονάδες...
Ας υποθέσουμε πως η Ελλάδα με 50 μονάδες του συγκεκριμένου οπλικού συστήματος καλύπτει τις ανάγκες της.
Αξίζει το κόστος 20-30 χρόνων ερευνών και βελτιώσεων αμφιβόλου αποτελέσματος για την κάλυψη μιας ανάγκης που μπορεί να γίνει στο 1/5 ή 1/10 της τιμής με ό,τι καλύτερο κυκλοφορεί στη διεθνή αγορά;
Οι εξαγωγές είναι μια λύση αλλά η Ελλάδα δεν είναι Τουρκία να διαθέτει έναν κύκλο αρκετών μουσουλμανικών χωρών πρόθυμων να αγοράσουν αμυντική τεχνολογία αρκεί να είναι φθηνή. Οι σύμμαχοι της Ελλάδας παράγουν υψηλής ποιότητας αμυντικά συστήματα.
Υπάρχουν ελληνικές ιδιωτικές αμυντικές βιομηχανίες που κάνουν εξαγωγές σε άλλες χώρες. Αν θέλουμε να τις στηρίξουμε προκειμένου να ενδυναμώσουμε τον αμυντικό κλάδο, ας βελτιώσουμε τις συνθήκες που εργάζονται, μειώνοντας τη φορολογία ή αυξάνοντας τον αντίκτυπο των δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη στις αποσβέσεις...
Η ιδιωτικοποίηση των υπολειμμάτων των κρατικών αμυντικών εταιρειών είναι μια λύση, αρκεί να ενδιαφέρεται κάποιος.
Αν κάποια ελληνική εταιρεία μπορεί να προσφέρει στις ένοπλες δυνάμεις εξοπλισμό αντίστοιχης ποιότητας με αυτόν των διεθνών αγορών στις αντίστοιχες τιμές, καλό είναι να προτιμάται. Αν δεν μπορεί, θα είναι εθνικό έγκλημα να προτιμηθεί...
Αρκετοί απόστρατοι χωρίς οικονομικές γνώσεις έχουν τη λανθασμένη εντύπωση πως οι ελεγχόμενες από το κράτος αμυντικές βιομηχανίες παράγουν χωρίς κόστος. Μια κρατική αμυντική βιομηχανία εκτός της τεχνογνωσίας την οποία προάγει ο ανταγωνισμός, χρειάζεται τις ίδιες πρώτες ύλες που χρειάζεται και μια ιδιωτική.
Για την κατασκευή ενός πολεμικού σκάφους π.χ. χρειάζονται οι ίδιες ποσότητες μεταλλικών φύλλων και ελασμάτων. Ένα πολεμικό πλοίο όμως δεν είναι απλά μια κατασκευή που επιπλέει. Είναι και οι μηχανές, οι ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις, τα εκατοντάδες διαφορετικών εταιρειών οπλικά και ηλεκτρονικά συστήματα που χρειάζεται μεγάλη εμπειρία για να συν λειτουργήσουν. Το σκαρί π.χ. αποτελεί το μικρότερο κόστος σε ένα πολεμικό πλοίο... Το ίδιο ισχύει και για τις περισσότερες πολεμικές μηχανές.
Αν μια χώρα ενδιαφέρεται να θωρακίσει την άμυνα, τότε το κριτήριο με το οποίο πρέπει να κινείται είναι το καλύτερο οπλικό σύστημα της αγοράς στην καλύτερη τιμή.
Αν θέλει να αναπτύξει τον οικονομικό κλάδο της αμυντικής βιομηχανίας τότε θα πρέπει να δώσει κίνητρα για σχετικές επενδύσεις, όπως θα έκανε και με κάθε άλλο κλάδο της οικονομίας. Αν το προϊόν που προκύψει πληροί το πρώτο κριτήριο τότε καλώς. Αν όχι θα πρέπει να το αναζητήσει αλλού...
Η παροιμία με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια στην περίπτωση της αμυντικής θωράκισης και της αμυντικής βιομηχανίας είναι επικίνδυνη...
Η παρουσίαση από τα ελεγχόμενα από το καθεστώς τουρκικά μέσα ενημέρωσης κάθε εβδομάδα και ενός υψηλής αποτελεσματικότητας και τεχνολογίας υπερόπλου είναι προπαγάνδα για αφελείς...
Κανένας σοβαρός στρατιωτικός μηχανισμός δεν διαφημίζει τα ατού του. Το αντίθετο συμβαίνει...