Το Νοέμβριο του 2021, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι το όνομα της διακυβερνητικής ομάδας, Τουρκικό Συμβούλιο θα άλλαζε σε Οργανισμό Τουρκικών Κρατών (OTS). Ο Ερντογάν απέφυγε επιφυλακτικά να αναφέρει οποιαδήποτε συζήτηση για στρατιωτική συνεργασία μεταξύ των τουρκικών κρατών και αντ' αυτού τόνισε την πολιτική, οικονομική και κοινωνική αλληλεγγύη.
Του Erman Çete - The Cradle.co / Παρουσίαση Freepen.gr
Λίγες μέρες μετά την ανακοίνωση, ο ηγέτης του ακροδεξιού Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP) Ντεβλέτ Μπαχτσελί παρουσίασε στο σύμμαχό του Ερντογάν ένα χάρτη του τουρκικού κόσμου, που καλύπτει την Τουρκία, το Αζερμπαϊτζάν, τμήματα της Αρμενίας, της Κύπρου, της Ελλάδας, του Ιράν, των Βαλκανίων, της Κεντρικής Ασίας, της Ρωσίας και της Κίνας.
Ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ αντέδρασε στο διάγραμμα υποδηλώνοντας σαρκαστικά πως το κέντρο του τουρκικού κόσμου βρίσκεται στο Αλτάι, στη Ρωσική Ομοσπονδία –όχι στην Τουρκία– ενώ ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κάλεσε τον Ερντογάν για να διευκρινίσει εάν η αναγνώριση των ελληνικών νησιών ως τουρκικού εδάφους ήταν της Άγκυρας. επίσημη πολιτική.
«Από την Αδριατική στο Σινικό Τείχος της Κίνας»
Μετά την ήττα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στον απόηχο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και τη βραχύβια συμμαχία της με τη Σοβιετική Ρωσία στον Εθνικό Απελευθερωτικό Πόλεμο (1919-1922), ο ιδρυτής της σύγχρονης δημοκρατίας Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ διέκοψε τους δεσμούς με τον Παντουρκισμό / Τουρανισμό, ένα κίνημα που επεδίωκε να ιδρύσει μια ενιαία τουρκική πολιτική οντότητα από την Τουρκία μέχρι την Κεντρική Ασία.
Παρόλα αυτά, η ιδεολογία συνέχισε να επιμένει μέχρι σήμερα με το υπερεθνικιστικό κίνημα των Γκρίζων Λύκων που είναι συνδεδεμένο με το MHP, που ονομάστηκε έτσι από τον προ-ισλαμικό τουρκικό μύθο ενός γκρίζου λύκου που είχε οδηγήσει αρχαίες, απειλούμενες με εξαφάνιση τουρκικές φυλές της ερημιάς της Κεντρικής Ασίας.
Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ορισμένοι στρατιωτικοί ηγέτες με επιρροή στην Άγκυρα, όπως ο Nuri Killigil, ο οποίος είχε ιδρύσει το λεγόμενο «Ισλαμικό Στρατό του Καυκάσου» το 1918 κατέλαβε την πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, Μπακού, υποστήριξε τη ναζιστική Γερμανία και οραματίστηκε μια διαιρεμένη ΕΣΣΔ όπου μπορούσε ο ίδιος να κυβερνήσει την περιοχή της Κεντρικής Ασίας.
Ωστόσο, όταν η νίκη των Συμμάχων ήταν αναπόφευκτη, η τουρκική κυβέρνηση φυλάκισε αυτούς τους υποστηρικτές των Ναζί για μικρό χρονικό διάστημα και κήρυξε τον πόλεμο εναντίον της παλιάς της συμμάχου Γερμανίας.
Παρά το γεγονός πως η Τουρκία και η ΕΣΣΔ βρίσκονταν σε αντίπαλες πλευρές κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η Άγκυρα έβλεπε τους Σοβιετικούς Τούρκους με καχυποψία. Αυτή η στάση θα υποστεί σημαντικές αλλαγές μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991.
Η Τουρκία ήταν μια από τις κύριες χώρες που δημιούργησε δεσμούς με τα πρόσφατα ανεξάρτητα τουρκικά κράτη του πρώην σοβιετικού μπλοκ. Για να θεσμοθετήσει αυτούς τους δεσμούς, η τουρκική κυβέρνηση ίδρυσε την Τουρκική Υπηρεσία Συνεργασίας και Ανάπτυξης (TIKA, τώρα Τουρκική Υπηρεσία Συνεργασίας και Συντονισμού) το 1992.
Ο ρόλος της ΤΙΚΑ ήταν να βοηθήσει τα νέα κράτη να αναπτύξουν την οικονομία της ελεύθερης αγοράς και να ανακαλύψουν εκ νέου την εθνική τους ταυτότητα. Ήταν περίπου εκείνη την εποχή που ο τότε Τούρκος πρόεδρος Τουργκούτ Οζάλ δήλωσε ότι «ο επόμενος αιώνας θα είναι τουρκικός αιώνας».
Αντλώντας έμπνευση από τον Οζάλ, ο διάδοχός του Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ όρισε τη σφαίρα επιρροής της χώρας που περιελάμβανε την Αδριατική Θάλασσα μέχρι το Σινικό Τείχος της Κίνας. Αρκεί να πούμε πως ο σύμμαχος της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ, υποστήριξαν αυτό το όραμα στην Κεντρική Ασία για να αντισταθμίσουν τη Ρωσία και την τελική άνοδο του ισλαμικού φονταμενταλισμού.
Η Άγκυρα ήταν ενθουσιασμένη με το να παίξει το ρόλο του «Μεγάλου Αδελφού» σε σχέση με τα τουρκικά κράτη. Ωστόσο, τα πρώην σοβιετικά κράτη είχαν άλλα σχέδια.
Πρώτον, δεν είχαν καμία πρόθεση να παίξουν δευτερεύοντα ρόλο στα παντουρκικά όνειρα της Τουρκίας και δεύτερον, η Ρωσική Ομοσπονδία εξακολουθούσε να είναι ο κύριος εταίρος τους στην περιοχή τόσο από πολιτική όσο και από στρατιωτική άποψη. Ως αποτέλεσμα, η αρχική εκστρατεία της Τουρκίας στην Κεντρική Ασία απέτυχε.
Από τον Παντουρκισμό στον πραγματισμό
Παρά αυτές τις οπισθοδρομήσεις, η Τουρκία παρείχε σταθερή, επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια μέσω της TIKA για τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, ιδιαίτερα το Καζακστάν και την Κιργιζία. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα λειτούργησαν καλά και χιλιάδες φοιτητές από την Κεντρική Ασία ταξίδεψαν στην Τουρκία για τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, η οργάνωση Φετουλάχ Γκιουλέν (FETO) με επιρροή ήταν πολύ ενεργή στην περιοχή. Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα το 2016, ωστόσο, η Άγκυρα χαρακτήρισε την FETO ως τρομοκρατική οργάνωση για την υποτιθέμενη συμμετοχή της στη συνωμοσία και ανέλαβε ορισμένα ιδρύματα της FETO για το νεοσύστατο Ίδρυμα Maarif.
Ωστόσο, η κύρια ώθηση ήταν η οικονομική καθώς ο όγκος του εμπορίου της Τουρκίας με τις δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας αυξήθηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ερντογάν.
Όγκος εμπορίου με την Τουρκία
Καζακστάν Τουρκμενιστάν Κιργιζιστάν Ουζμπεκιστάν
2.883 1.694 835,9 3.641
Πηγή: Turkstat (σε εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ)
Ο Αλί Εμρέ Σουτσού, Τούρκος ακαδημαϊκός με έδρα τη Μόσχα, είπε στο The Cradle ότι η πιο ρεαλιστική προσέγγιση της Άγκυρας, ειδικά σε οικονομικούς και πολιτιστικούς τομείς, επαινεί τις προτεραιότητες εξωτερικής πολιτικής των δημοκρατιών της Κεντρικής Ασίας.
«Όταν ρίχνουμε μια ματιά στις προτεραιότητες εξωτερικής πολιτικής των περιφερειακών κρατών, θα πρέπει να πούμε πως έχουν προτεραιότητα πολυμερούς πολιτικής, αντί για μονόδρομη προτεραιότητα εξωτερικής πολιτικής με οποιαδήποτε από τις ξένες δυνάμεις στην Κεντρική Ασία», λέει.
Σύμφωνα με τον Sucu, στις μέρες μας τα κράτη της Κεντρικής Ασίας δεν αντιλαμβάνονται την στάση της Τουρκίας στην περιοχή τόσο ιδεολογική όσο στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Αντιθέτως, βλέπουν την πολιτική της Τουρκίας ως αντίβαρο ενάντια στις χώρες με τη μεγαλύτερη επιρροή στην περιοχή: την Κίνα και τη Ρωσία, και σε μικρότερο βαθμό, το Ιράν.
Το εμπόριο με τις υπερκασπικές διαδρομές και η πρωτοβουλία Belt and Road της Κίνας (BRI) δημιουργούν τη δυνατότητα για την Άγκυρα να γίνει σημαντικός κόμβος για το εμπόριο Ανατολής-Δύσης. Για παράδειγμα, ο διάδρομος Lapis Lazuli, ο οποίος άνοιξε το 2018 και χρηματοδοτήθηκε από την Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης, συνδέει το Αφγανιστάν με την Τουρκία μέσω του Τουρκμενιστάν, του Αζερμπαϊτζάν και της Γεωργίας.
Η Τουρκία εντάχθηκε επίσης στο BRI και μετά τη νίκη του Αζερμπαϊτζάν στον πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ για την Αρμενία, ένα έργο για τη μεταφορά του φυσικού αερίου του Τουρκμενιστάν μέσω της Κασπίας Θάλασσας στην Τουρκία εξακολουθεί να βρίσκεται σε εξέλιξη – εκτός από τον προτεινόμενο διάδρομο Zangezur, που θεωρείται ευρέως ως μέρος της παντουρκικής φιλοδοξίας Άγκυρας σε συνεργασία με το Μπακού.
Παρεμβαίνει το Ιράν
Υποθέτοντας πως αυτό το σχέδιο θα υλοποιηθεί, η Τουρκία θα είναι σε θέση να φτάσει στην Κεντρική Ασία παρακάμπτοντας τόσο την Αρμενία όσο και το Ιράν μέσω της Trans-Caspian International Transport Route – ξεκινώντας από την Κίνα και συνδέοντας το Καζακστάν, το Αζερμπαϊτζάν και τη Γεωργία. Ο λεγόμενος «Μεσαίος Διάδρομος» χωρίζεται σε δύο, η μία διαδρομή προς την Τουρκία και η άλλη προς τη Μαύρη Θάλασσα, καταλήγοντας στην Ευρώπη.
Το 2015, ο πρέσβης του Τουρκμενιστάν στην Τουρκία, Ata Serdarov είπε ότι με την έναρξη της κυκλοφορίας πλοίων Αζερμπαϊτζάν-Τουρκμενιστάν, οι Τούρκοι οδηγοί φορτηγών δε θα χρειάζεται να περάσουν από το Ιράν. Η ροή του τουρκικού εμπορίου μέσω του Ιράν αυξήθηκε από 565.000 τόνους το 2016 σε 1,08 εκατομμύρια τόνους το 2019. Επομένως, η παράκαμψη του Ιράν σημαίνει μείωση του κόστους μεταφοράς.
Η αναβίωση του παντουρκισμού είναι κατανοητή ως μια αιτία ανησυχίας για το Ιράν. Το 2020, κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψής του στο Μπακού, ο Ερντογάν διάβασε ένα ποίημα για τον ποταμό Άρας και υπονόησε την υποστήριξη για ένα «ενωμένο Αζερμπαϊτζάν», με την ιρανική επαρχία του Δυτικού Αζερμπαϊτζάν – που στην πράξη θα παραβίαζε την κυριαρχία του Ιράν.
Η Τεχεράνη αντέδρασε με οργή με τον τότε υπουργό Εξωτερικών Τζαβάντ Ζαρίφ να επικρίνει τον Ερντογάν για «υπονόμευση της κυριαρχίας της Δημοκρατίας του Ιράν».
Σε μια τολμηρή κίνηση, το ιρανικό Tasnim News δημοσίευσε μια σειρά άρθρων σχετικά με τον φιλόδοξο λόγο της Τουρκίας για τον «Τουρκικό αιώνα». Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων, η σύνδεση της Τουρκίας με τον τουρκικό κόσμο μέσω της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχιτσεβάν και η αυξανόμενη στρατιωτική της ισχύς, μπορεί να οδήγησαν ορισμένους Τούρκους να πιστεύουν ότι η Τουρκία θα γινόταν μια ισχυρή χώρα.
Ωστόσο, το Tasnim απέρριψε αυτή την ιδέα υποδηλώνοντας πως η Τουρκία βρίσκεται στο ίδιο πρωτάθλημα με χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής, λόγω της αδύναμης οικονομίας της και της φθίνουσας πολιτικής απήχησης του Ερντογάν. Παρά το γεγονός ότι η Τουρκία έχει πλέον χερσαία οδό προς την Κεντρική Ασία μέσω του Καυκάσου, δεν σημαίνει ότι μπορεί να διεκδικήσει την επιρροή της στην περιοχή λόγω της ύπαρξης ισχυρών οντοτήτων, όπως η Κίνα, το Ιράν και η Ρωσία.
Το κινέζικο αντίβαρο
Ο Umit Alperen, ειδικός στην εξωτερική πολιτική της Κίνας έναντι του Ιράν, πιστεύει ότι ο Ρωσο-Ουκρανικός Πόλεμος είναι ένα σημείο καμπής για την Κεντρική Ασία. «Με την ίδρυση του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) το 1996, υπήρχε ένας ανείπωτος καταμερισμός εργασίας: η Κίνα θα διαχειριζόταν τα οικονομικά ζητήματα της περιοχής και η Ρωσία θα διαχειριζόταν τα στρατιωτικά», εξηγεί.
Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, η Τουρκία εντάχθηκε στο BRI το 2018 με τις σινο-τουρκικές σχέσεις να συνεχίζουν να αναπτύσσονται. Φαίνεται πως οι μέρες της καταδίκης του Πεκίνου από τον Πρόεδρο Ερντογάν για τη λεγόμενη γενοκτονία των Μουσουλμάνων Ουιγούρων ανήκουν στο παρελθόν.
Παρόλα αυτά, ο Alperen πιστεύει ότι η Κίνα αντιμετωπίζει ένα δίλημμα σχετικά με τη θέση της Τουρκίας στην περιοχή. «Στο πλαίσιο του BRI, η Κίνα θεωρεί την Τουρκία ταυτόχρονα ως γέφυρα και ως εμπόδιο. Από το 2017, η Τουρκία μένει σιωπηλή για το ζήτημα των Ουιγούρων. Ωστόσο, η δυσπιστία της Κίνας συνεχίζεται. Δε νομίζω ότι η Κίνα πιστεύει πως μπορεί να είναι πραγματικός στρατηγικός εταίρος με την Τουρκία».
Κατά τη γνώμη του Alperen, η σύνδεση της Κεντρικής Ασίας με την Ευρώπη μέσω του Καυκάσου και της Τουρκίας προσφέρει τόσο πλεονεκτήματα όσο και μειονεκτήματα για την Κίνα. Αν και μπορεί να είναι φαινομενικά μια θετική εξέλιξη για το BRI, από την άλλη πλευρά, η σύνδεση της Κεντρικής Ασίας με την Ευρώπη παρακάμπτοντας την Κίνα θα ήταν προς το συμφέρον ενός ολοένα και πιο εχθρικού δυτικού κόσμου.
Όπως αποδεικνύεται από τις πρόσφατες εξωτερικές πολιτικές της, η Τουρκία προσπαθεί να ισορροπήσει όλες αυτές τις σχέσεις. Το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων της Τουρκίας, Anadolu, δημοσίευσε μια συνέντευξη με έναν ακαδημαϊκό από το Καζακστάν που ισχυρίζεται πως η Τουρκία είναι αντίβαρο στη Ρωσία και την Κίνα. Ωστόσο, την ίδια στιγμή, η Κίνα και η Τουρκία τονίζουν τον ρόλο της Άγκυρας στο BRI και το «Μεσαίο Διάδρομο».
Η Τουρκία ως κόμβος ρωσικών πόρων
Την 1η Απριλίου, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ συναντήθηκε με τον ομόλογό του από το Τουρκμενιστάν, Ρασίντ Μερέντοφ. Σύμφωνα με τη Nezavisimaya Gazeta, το ζευγάρι συζήτησε τις συνέπειες της σύγκρουσης μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας, εκτός από την πρόθεση της Τουρκίας να επεκτείνει την επιρροή της στην Κεντρική Ασία.
Το προτεινόμενο έργο Trans-Caspian Pipeline (TCP) θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Τουρκμενιστάν και το Καζακστάν στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), παρακάμπτοντας τόσο τη Ρωσία όσο και το Ιράν. Το Αζερμπαϊτζάν και η Τουρκία φαίνεται να είναι οι κύριοι ευεργέτες του σχεδίου που έχει λάβει την υποστήριξη των δυτικών δυνάμεων.
Σύμφωνα με τον Τούρκο ακαδημαϊκό Sucu, η στάση της Άγκυρας απέναντι στην Κεντρική Ασία δεν έχει πλέον να κάνει με το να γίνει γέφυρα για τη Δύση και την περιοχή. «Δεν πρέπει να αγνοηθούν οι μεταβαλλόμενες προτεραιότητες εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας, αντί να αναλάβει ρόλο μεταξύ της Δύσης και της περιοχής τη δεκαετία του 2000, βρήκε νέες περιοχές στην Κεντρική Ασία μέσω των σχέσεων που ανέπτυξε απευθείας με τη Ρωσία και την Κίνα», ισχυρίζεται.
Η ένταξη της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ τώρα θεωρείται επίσης από τη Ρωσία λιγότερο σημαντική, πιστεύει ο Sucu: «Η μείωση της επιρροής της Ρωσίας μαζί με την Κίνα ή η μείωση της επιρροής της Κίνας μαζί με τη Ρωσία δεν αποτελεί άμεσα προτεραιότητα εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας».
Επιπλέον, ο τελευταίος ελιγμός του Πούτιν να μετατρέψει την Τουρκία σε σημαντικό ενεργειακό κόμβο είναι κάτι που ενισχύει τη θέση της Τουρκίας και δημιουργεί εμπόδιο για όλα τα έργα της Υπερκασπίας που στοχεύουν στην παράκαμψη της Ρωσίας.
Η Τουρκία όλο γαβγίζει αλλά δε δαγκώνει;
Κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Armwrestling 2022, έλαβε χώρα ένα ενδιαφέρον περιστατικό. Δύο αθλητές από το Καζακστάν, που ήρθαν δεύτεροι και τρίτοι, άνοιξαν τη σημαία του Καζακστάν στο βάθρο. Στη συνέχεια, ο Τούρκος αθλητής, που τερμάτισε στην πρώτη θέση, ανέβηκε τρέχοντας στο βάθρο και τοποθέτησε την τουρκική σημαία μπροστά από τη σημαία του Καζακστάν. Μία από τις πιο δημοφιλείς ιστοσελίδες της Τουρκίας χαρακτήρισε το περιστατικό ως εξής: «Έτσι απέτρεψε μια ασεβή κίνηση ο εθνικός μας αθλητής».
Αν και φυσικά μοναδικό περιστατικό, είναι συμβολικό. Ενώ στον τουρκικό εθνικιστικό / παντουρκικό λόγο όλοι οι Τούρκοι στην Κεντρική Ασία θεωρούνται ως Τούρκοι αδελφοί, αυτή η στάση του «πρεσβύτερου αδελφού» απέναντι στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες είναι βαθιά.
Επιπλέον, όπως αναφέρει ο Sucu, σημαντικό ρόλο παίζει η υλική ανεπάρκεια της Τουρκίας στην περιοχή. Παρά το γεγονός ότι η Τουρκία έχει αυξήσει τις οικονομικές της σχέσεις με τις δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας, εξακολουθεί να είναι μια ελάχιστη δύναμη σε σύγκριση με την Κίνα και τη Ρωσία.
Αν και η Τουρκία συναλλάσσεται ως επί το πλείστον με το Ουζμπεκιστάν και το Καζακστάν, δεν συγκαταλέγεται καν στους τρεις κορυφαίους εμπορικούς εταίρους καμίας χώρας. Φυσικά, είναι πρακτικά αδύνατο για την Τουρκία να ανταγωνιστεί οικονομικά την Κίνα και τη Ρωσία.
Πρέπει να σημειωθεί πως παρά τα εθνοτικά και γλωσσικά κοινά του με την Τουρκία, το Τουρκμενιστάν εξακολουθεί να προσπαθεί να αποφύγει την εμπλοκή με το OTC και αρκείται στο να παραμείνει Κράτος Παρατηρητής, μαζί με την Ουγγαρία. Το πιο σημαντικό, οι δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας είναι μέλη του Οργανισμού Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας (CTSO) υπό τη Ρωσία.
Στρατιωτικά, ο CTSO παραμένει το κύριο σύμφωνο συλλογικής ασφάλειας για την περιοχή, παρά το γεγονός πως το Τουρκμενιστάν και το Κιργιστάν έχουν αγοράσει τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar TB2. Ενώ υπήρξαν φήμες για την ίδρυση ενός λεγόμενου «Στρατού του Τουράν», είναι πιθανό όλες οι μεγάλες δυνάμεις στην περιοχή, δηλαδή η Κίνα, το Ιράν και η Ρωσία να θεωρήσουν αυτό το βήμα απειλή για τα συλλογικά εθνικά τους συμφέροντα.
Ορισμένοι δυτικοί ειδήμονες πιστεύουν ότι η αυξανόμενη επιρροή της Τουρκίας στην Κεντρική Ασία είναι καλή για το ΝΑΤΟ. Αλλά ο Sucu υποστηρίζει πως η «Περιστροφή της Ασίας» είναι πρωτίστως από ανάγκη και προσωπικό συμφέρον: «Ενώ τα προβλήματα με τη Δύση αυξάνουν το ενδιαφέρον της Τουρκίας για αυτούς τους οργανισμούς και καθορίζουν τις προτεραιότητές της στην εξωτερική πολιτική, είναι δυνατόν να πούμε ότι η ευρασιατική επιλογή έγινε κι ενισχύεται σκόπιμα στην εξωτερική πολιτική».
«Μια τέτοια πολιτική ανοίγει νέους τομείς για την Τουρκία, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο», επιβεβαιώνει ο Sucu. «Το γεγονός ότι η ευρασιατική επιλογή παρέχει ένα τέτοιο όφελος αναμφίβολα θα ενισχύσει το χέρι της Τουρκίας στην πολιτική ισορροπίας που ασκεί η Τουρκία μεταξύ Δύσης και Ευρασίας».